درمان فشار خون بالا موضوع به شدت پراهمیتی است. اگر فشار خونتان از حد طبیعی بیشتر است و در طیف مطلوب قرار نمی‌گیرد، حتماً باید راهی برای درمان آن پیدا کنید. پزشکان از روش‌های ترکیبی برای درمان این موضوع بهره می‌برند. تغییراتی در سبک زندگی و حرکت‌کردن در مسیر زندگی سالم در کنار مصرف برخی از داروهای مناسب می‌تواند راهی برای درمان این مشکل باشد. فشارخون طبیعی و مناسب کمتر از ۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه است. در این مقاله می‌خواهیم از روش‌های درمانی موجود برای فشار خون بالا بگوییم. باید بدانید که پیگیری این مشکل نیاز به مراجعه به متخصص قلب و عروق دارد.
محتوای این مقاله از نظر پزشکی به تایید دکتر محسن علیلو، متخصص بیماری‌های داخلی رسیده است.
فشار خون بالا چیست؟
اگر فشار خونتان بالاتر از ۱۲۰۸۰ میلی‌متر جیوه است، دچار فشار خون بالا هستید. زمانی که فشار سیستولیک (systolic) یعنی عدد بزرگ‌تر بین ۱۲۰ تا ۱۲۹ باشد و فشار دیاستولیک (diastolic) یعنی عدد کوچک‌تر از ۸۰ کمتر باشد، فشار بالا محسوب می‌شود.
فشار خون بالا لزوماً باعث سکته قلبی و مغزی نمی‌شود اما اگر به حال خود رها شود و کاری برای درمانش پیش نبرید، امکان بروز چنین خطراتی هم دور از ذهن نخواهد بود.
نکته مهم: مصرف برخی از داروها برای مبتلایان به فشار خون بالا خطرناک است. ژلوفن برای فشار خون بالا استفاده نمی‌شود. حتما در مصرف قرص و داروها به این موضوعات دقت کنید.
این موضوع درباره مصرف مواد گیاهی و داروهای تجویزی طب سنتی هم پابرجا است. برای مثال، درمان فشار خون با شیرین بیان و مواردی از این دست اشتباه است. این ماده نباید از سوی مبتلایان به فشار خون بالا مصرف شود.
فشار خون سیستولیک چیست؟
همان‌طور که گفته شد، فشار خون سیستولیک همان عدد اول یا بزرگ‌تری است که در زمان خواندن فشار می‌بینید. این عدد در واقع، نشان‌دهنده بیشترین فشاری است که خون به دیواره سرخرگ‌ها وارد می‌کند. این فشار در زمان ضربان قلب به رگ‌ها وارد می‌شود.
درمان فشار خون سیستولیک بالا چگونه است؟
برای درمان فشار خون سیستولیک بالا باید اقدامات زیر را مورد توجه قرار بدهید:
- رژیم غذایی سالمی پیش بگیرید.
- از مصرف نمک در رژیم غذایی‌تان کم کنید.
- وزنتان را متعادل نگه دارید.
- دست‌کم ۱۵۰ دقیقه فعالیت ورزشی در طول هفته داشته باشید.
- دور مصرف نوشیدنی‌های الکلی را خط بکشید.
درمان فشار خون بالا اولیه و ثانویه؟
منظور از فشار خون اولیه و ثانویه چیست؟ فشار خون اولیه ناشی از مشکلاتی مانند ترشح هورمون‌های تنظیم‌کننده فشار یا تغییرات حجم پلاسمای خون است. عواملی نظیر اضطراب و استرس هم روی آن اثر می‌گذارند.
چاقی مفرط یا اضافه وزن یا عوامل ژنتیکی روی ابتلا به فشار خون اولیه نقش دارند. کلسترول بالا یا قند خون نامتناسب هم روی این قضیه اثر دارند.
فشار خون ثانویه با فشار خون اولیه متفاوت است و تحت تأثیر یک بیماری یا وضعیت پزشکی دیگر به وجود می‌آید. بیماری‌های مختلفی از جمله مشکلات قلبی، کلیوی و یا اختلالات تیروئید می‌توانند علاوه بر دشواری‌های دیگری که به وجود می‌آورند، روی سلامت و طبیعی‌بودن فشار خون هم زیر سؤال می‌رود.
برای درمان فشار خون اولیه و ثانویه نیاز به پیداکردن علت و ریشه مشکل وجود دارد. با مشخص‌شدن این ماجرا است که پزشکان دست به تجویز درمان می‌زنند و از روش‌های مختلف بهره می‌برند.
درمان فشار خون بالا در شب چگونه است؟
بیشتر افراد فکر می‌کنند که بدنشان در طول شب در راحت‌ترین حالت ممکن قرار دارد. باید بدانید که همیشه این‌طور نیست. بعضی از افراد در طول شب، دچار افزایش فشار خون می‌شوند. کسانی که چنین مشکلی را تجربه می‌کنند در معرض خطر ابتلا به بیماری‌ها و مشکلات قلبی قرار دارند.
این را هم به خاطر داشته باشید که هرکسی، حتی افرادی که در طول روز دارای فشار خون طبیعی‌اند، امکان تجربه بالارفتن فشار شبانگاهی را دارند. اگر چنین مشکلی برایتان پیش می‌آید، باید به موارد زیر دقت کافی داشته باشید:
- قبل از خواب، فشار خونتان را اندازه بگیرید.
- برنامه خواب منظم داشته باشید.
- از مصرف قهوه یا الکل پیش از خواب پرهیز کنید.
- در طول روز ورزش کنید.
- از نور آبی وسایل الکترونیکی مانند موبایل در شب دور بمانید.
درمان فشار خون بالا مقاوم چگونه است؟
زمانی که فشار خون بالا به رغم مصرف داروها مدیریت و کنترل نمی‌شود، فشار خون بالای مقاوم به وجود می‌آید. برای درمان این حالت هم نیاز به کم‌کردن نمک مصرفی در رژیم غذایی وجود دارد و فرد مبتلا نباید به سراغ مصرف داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs) برود. در واقع باید مصرف این داروها را محدود کند. ۳۰ دقیقه ورزش‌های هوازی در روز به مدت چندبار در طول هفته هم راهی برای درمان فشار خون بالا مقاوم است.
درمان فشار خون بالا مزمن چگونه است؟
برای درمان فشار خون بالایی که مدام وجود دارد و زندگی‌تان را تحت تأثیر قرار داده است، باید به تغییر سبک زندگی نگاه ویژه‌ای داشته باشید. مصرف داروهای تجویزی از سوی دکتر و کاهش استرس و رعایت رژیم غذایی سالم از راه‌های درمان این وضعیت خواهد بود.
درمان پزشکی فشار خون بالا را بشناسید
درمان فشار خون بالا مقوله‌ای جدی است و به هیچ عنوان نباید نسبت به آن کوتاهی کنید. در ادامه از روش‌های مختلف درمان این مشکل برایتان خواهیم گفت.
داروها
چه داروهایی برای درمان فشار خون بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند؟ با آنها آشنا شوید.
مسدود کننده‌های بتا
این دسته از داروها به کاهش ضربان قلب کمک می‌کنند و با مصرف آنها، قلب خون کمتری را به سمت رگ‌های خونی پمپاژ می‌کند. این داروها به عنوان گزینه پشتیبان و معمولاً برای وضعیت‌های دیگر استفاده می‌شوند و روی وضع فشار خون هم اثر می‌گذارند.
دیورتیک‌ها
دیورتیک‌ها (Diuretics) یا داروهای ادرارآور آب اضافی و نمک را از بدن خارج می‌کنند و باعث کاهش مایعات موجود در خون می‌شوند. رایج‌ترین داروی این دسته هم تیازید (thiazide) است. دیورتیک‌ها اغلب با داروهای دیگر قلب یا در قالب یک قرص ترکیبی با آنها استفاده می‌شوند.
مهار کننده‌های ACE
از داروهای بسیار رایج برای درمان فشار خون بالا باید به این مورد هم اشاره کنیم. مهارکننده‌های ACE، مانع از تنگ‌شدن رگ‌های خونی می‌شوند.
مسدود کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین-2 (ARBها)
این دسته از داروها هم برای درمان فشار خون کاربرد دارند و هدف از تجویزشان از سوی متخصصان، جلوگیری از تنگ‌شدن رگ‌های خونی بدن است. قرص لوزارتان (Losartan) از جمله این مسدودکننده‌ها است.
مسدود کننده‌های کانال کلسیم
داروهای مسدوکننده کانال کلسیم نمی‌گذارند که کلسیم وارد سلول‌های قلب و رگ‌های خونی شود. در نتیجه، رگ‌های خونی مجالی برای استراحت پیدا می‌کنند.
امپول برای فشار خون بالا
از آمپول هیدرالازین (Hydralazine injection) برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شود. این دارو می‌تواند رگ‌های خونی را آرام کند و از سخت کارکردن قلب جلوگیری کند.
درمان خانگی فشار خون بالا
برای بهبود وضعیت فشار خون بالا باید از روش‌هایی هم کمک بگیرید که تحت تأثیر سبک زندگی‌تان هستند. در واقع، با ایجاد عادت‌های جدید در زندگی روزانه می‌توانید به مدیریت مشکل فشار خون خود کمک کنید.
- رژیم غذایی سالم می‌تواند نقش مهمی در درمان فشار خون بالا داشته باشد. سعی کنید که مصرف میوه‌ها و سبزیجات را بالا ببرید و رژیم متعادل و کم‌چربی داشته باشید.
- فعالیت فیزیکی در طول روز و هفته هم که ضامن سلامت و عاملی برای از بین‌بردن مشکلات جسمانی مختلف از جمله فشار خون بالا است.
- وزن سالم هم می‌تواند در کنترل وضعیت فشار خون نقش داشته باشد. سعی کنید که بنا به ساختار و اسکلت بدنتان به وزن متعادل و بهینه خود برسید.
- مدیریت استرس هم می‌تواند در کاهش فشار خون نقش مهمی داشته باشد. بسیاری از مشکلات از جمله افزایش فشار خون در اثر فشارهای روانی از جمله اضطراب و استرس به وجود می‌آیند.
- ترک سیگار را حتماً در برنامه‌تان بگنجانید و نگذارید که این ماده مضر، سلامتی‌تان را تا این حد به خطر بیاندازد.
- افزایش مصرف پتاسیم می‌تواند در کاهش فشار خون نقش داشته باشد.
- کاهش مصرف سدیم در رژیم غذایی هم مهم است و باید دور نمک را خط بکشید.
- کاهش الکل هم راهی برای نجات خود از فشار خون بالا خواهد بود. حتماً به این توصیه هم نگاهی جدی و ویژه داشته باشید.
درمان گیاهی فشار خون بالا
طب سنتی و گیاهی هم تجویزاتی برای درمان فشار خون بالا دارد. یادتان باشد که این درمان‌ها از نظر علمی تأیید نمی‌شوند و شاید بتوانند مزایایی به همراه بیاورند اما کسی از عوارض احتمالی‌شان خبر ندارد. در انجام توصیه‌های درمان گیاهی و سنتی همیشه دقت کافی به خرج بدهید.
درمان فشار خون بالا باعرقیات گیاهی
انواع عرقیجات و دمنوش‌های گیاهی هم برای کاهش فشار خون تجویز می‌شوند. از جمله این موارد باید به دم‌نوش یا چای بابونه و اسطوخدوس و رز اشاره کنیم. چای ترش هم در کاهش فشار خون شهرت زیادی دارد.
درمان فشار خون بالا با سیر
سیر دارای ترکیبات مفید فراوانی است که برای قلب هم سودمند هستند. وجود ترکیبات سولفور در این ماده غذایی به تسریع جریان خون و رهایی و استراحت‌دادن به رگ‌های خونی نقش دارد. این ویژگی می‌تواند در کاهش فشار خون نقش داشته باشد. با این حال، برای مصرف چنین چیزی باید حتماً با متخصص تغذیه صحبت و وضعیتتان را مطرح کنید.
درمان فشار خون بالا میوه
مرکباتی مانند لیموترش یا گریپ‌فروت هم در درمان فشار خون نقش دارند. این‌ها شامل پتاسیم هستند که در کاهش فشار خون نقش دارد. پتاسیم می‌تواند به بهبود گردش خون هم کمک کند.
درمان فشارخون بالا سیاه دانه
برخی از متخصصان طب سنتی بر این باور هستند که مصرف سیاه‌دانه در کاهش فشار خون نقش دارد. تحقیقات گسترده‌ای در این زمینه انجام نشده است و شواهد دقیقی درباره اثرگذاری مثبت درمان‌های گیاهی موجود نیست.
درمان فشار خون بالا با زرشک
گفته‌های علم طب سنتی و گیاهی حاکی از آن است که مصرف زرشک می‌تواند به پاک‌سازی دیواره رگ‌های خونی کمک کند. به زعم متخصصان این نوع از طب، زرشک در کاهش فشار خون نقش دارد. بعضی معتقدند که درمان فشار خون بالا بدون دارو و با روش‌ای گیاهی مقدور است اما هرگز نباید به گفته‌های پراکنده از این سو و آن سو اعتماد کنید. همیشه نظر متخصصان را جویا شوید.
ویتامین ث برای فشار خون بالا
مصرف ویتامین ث، تحت تجویز پزشک هم می‌تواند روی تنظیم فشار خون بالا اثرگذار باشد. فشار سیستولیک و دیاستولیک با مصرف‌کردن این ویتامین کاهش پیدا می‌کند.
درمان فشار خون بالا حجامت
بعضی از متخصصان طب سنتی به حجامت اعتقاد دارند. اگر برای درمان فشار خون بالا به سراغ چنین روش‌هایی می‌روید، باید بدانید که شاید عوارض احتمالی هم داشته باشند. پیش از انجامشان حتماً تحقیق کنید و به آنها اعتماد صددرصد نداشته باشید.
رفع فشار خون بالا با تغییر سبک زندگی
با تغییر سبک زندگی می‌توانید به درمان فشار خون بالا کمک کنید. یکی از مهم‌ترین اقداماتی که باید انجام بدهید، رعایت رژیم غذایی سالم و دوری از دخانیات و الکل است. درمان فشار خون بدون دارو هم مقدور است. باید کمی زندگی‌تان را تغییر بدهید و سالم‌تر شوید.
درمان فشارخون بالا با ماساژ
تحقیقاتی وجود دارند که نشان می‌دهند، ماساژ در کاهش فشار خون بالا نقش دارد. رگ‌های خونی از فیبرهای ماهیچه‌ای تشکیل شده‌اند که برای ایجاد انقباض یا عمل پمپاژ، هم‌زمان با هم حرکت می‌کنند. سپس آرام یا گشاد می‌شوند تا خون به جریان بیاید. ماساژ می‌تواند روی تسهیل حرکات و عملکرد این‌ها و بهبود فشار خون اثر مثبت بگذارد.
درمان فشارخون بالا با پیاده‌روی
برای اینکه سلامتتان را حفظ کنید و از عوارض فشار خون بالا دور شوید، در طول روز و در طی هفته، حتماً برنامه‌ای برای پیاده‌روی داشته باشید. این ورزش نه زحمت زیادی دارد و نه نیاز به هزینه و امکاناتی ویژه؛ پس حتما برنامه انجامش را برای خود تدارک ببینید.
درمان فشار خون بالا در بارداری چگونه است؟
برای درمان و دوری از فشار خون بالا در دوران بارداری باید مقدار مصرف نمک در رژیم غذایی به حداقل برسد. ورزش‌هایی متناسب با شرایط زنان باردار هم وجود دارد که انجامشان می‌تواند در کنترل وضعیت فشار خون مؤثر واقع شود.
اگر نیاز باشد، پزشک متخصص برای درمان فشار خون بالای مادران باردار اقدام به تجویز داروهایی هم می‌کند. این داروها فقط باید تحت نظارت پزشک مصرف شوند. هر متخصص بنا به شرایط بیمارش درباره تجویز دارو تصمیم می‌گیرد.
درمان فشار خون بالا در شیردهی
مصرف برخی از داروهای لازم برای درمان فشار خون بالا در دوران شیردهی هم مانعی ندارد. البته این داروها باید با انتخاب و تجویز پزشکان متخصص از سوی مادران در حال شیردهی مصرف شوند.
درمان فشارخون بالا اورژانسی چیست؟
درمان فوری وضعیت فشار هم با مصرف قرص فشار خون بالا زیر زبانی مقدور می‌شود. کاپتوریل (Captopril) و نیفدیپین (Nifedipine) از جمله قرص‌های زیرزبانی هستند که در موقعیت‌های اورژانسی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
درمان فشارخون بالا ارثی چگونه است؟
وجود ژنی که افراد را مستعد به ابتلا به فشار خون بالا می‌کند هم از عوامل دچارشدن به این مشکل است. با این حال، اگر افرادی که چنین ژنی دارند، به سبک زندگی سالم پای‌بند باشند، دچار مشکلات فشار خون نخواهند شد.
برای درمان فشار خون بالای ناشی از عوامل ژنتیکی هم مسیرهایی طی می‌شود که پیش‌تر به آنها اشاره شد. ضمن رعایت تغذیه سالم و ورزش‌کردن، گاهی نیاز به مصرف برخی داروهای تجویزی از سوی پزشک هم وجود دارد.
درمان فشار خون بالا کودک چگونه است؟
کودکان هم می‌توانند به فشار خون بالا مبتلا شوند؟ بله، چنین چیزی اتفاق می‌افتد. پزشکان معمولاً در ابتدا به سراغ تجویز راه‌کارهای غیردارویی می‌روند. برای مثال، رعایت رژیم غذایی و ورزش به کودکان دچار این مشکل توصیه می‌شود.
در مراحل پیشرفته‌تر، امکان تجویز داروهایی که پیش‌تر معرفی کردیم هم برای درمان کودکان وجود خواهد داشت. اگر فرزندتان دچار فشار خون بالا است، حتما او را به تحرک تشویق کنید و نگذارید که این مشکل درمان‌نشده با او به دوران بزرگسالی برود.
درمان فشار خون بالا در جوانان چگونه است؟
درمان فشار خون در جوانان هم مشابه افراد در گروه‌های سنی دیگر است. با این تفاوت که توانایی این گروه سنی در انجام فعالیت‌های ورزشی بیشتر است و با رعایت سبک زندگی سالم، می‌توانند خود را درمان کنند و از وضعیت ناسالم و خطرناک دور شوند.
درمان فشار خون بالا در سالمندان چگونه است؟
در سنین بالای ۸۰ سال، فشار خون طبیعی باید زیر ۱۵۰/۹۰ میلی‌متر جیوه (mmHg) باشد. در زمانی که فشار در خانه گرفته می‌شود هم رقم مطلوب معمولاً ۱۴۵/۸۵ میلی‌متر جیوه می‌رسد.
یادتان باشد که در سنین زیر ۸۰ سال، مصرف داروهای مختلف برای مدیریت فشار خون بالا مقدور است اما شانس افراد بالای ۸۰ سال در این زمینه پایین‌تر است.
اگر افرادی قبل از رسیدن به سن ۸۰سالگی دچار فشار خون بالا بوده و همچنان قرص‌های این مشکل را مصرف می‌کنند، ایرادی ندارد. پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که این روند ادامه پیدا کند.
در موارد دیگر و به طور کلی، وضعیت افراد سالخورده‌ای که مبتلا به فشار خون بالا هستند، نیاز به پیگیری از سوی متخصصان قلب و عروق دارد.
درمان فشار خون بالا در بیماران دیالیزی چطور است؟
از داروهایی مانند داروهای مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین (ARBs) و بازدارنده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین ( ACE-inhibitor) برای درمان فشار خون بالا در بیماران دیالیزی استفاده می‌شود. این دسته از بیماران باید تحت نظارت پزشک و با تجویز او به مصرف داروهای مذکور روی بیاورند.
سلامت قلب و فشار خون را جدی بگیرید
رسیدگی به سلامت بدن و به ویژه قلب بسیار مهم است. بیماری‌های قلبی مانند فشار خون بالا می‌توانند زندگی‌تان را به خطر بیاندازند. اگر فشار خونتان تنظیم نیست، حتما به پزشک مراجعه کنید و حواستان به رعایت سبک زندگی سالم باشد.
یکی از بهترین روش‌ها برای دریافت وقت ملاقات با پزشکان برتر هم استفاده از سیستم سایت نوبت دهی سایت دکتردکتر است. با این روش می‌توانید با بهترین‌ها در ارتباط قرار بگیرید.
درباره درمان فشار خون پرسشی بی‌پاسخ در ذهن دارید؟ اگر این‌طور است، ما را در جریان بگذارید تا به شما در رسیدن به نتیجه کمک کنیم.
منابع:
