داروی کلشی سین برای پیشگیری و درمان بیماری‌های نقرس و تب مدیترانهای تجویز میشود. این دارو با کاهش التهاب مفاصل، درد و علائم ناشی از بیماری نقرس را کاهش میدهد. قرص کلشی سین با نام تجاری کولکریز نیز شناخته میشود. مصرف خودسرانه کلشی سین خطرناک است. از‌این‌رو، پیش از اقدام به مصرف حتماً به پزشک متخصص مراجعه کرده و تحت نظر پزشک آن را مصرف کنید.
برای توضیح کامل‌تر، این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر را به بررسی این دارو و نکات مهم مربوط به آن اختصاص می‌دهیم. با ما همراه باشید.
اگر سوالی داشتید، در بخش نظرات بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.
داروی کلشی سین چیست و چگونه عمل می‌کند؟
کولکریز نوعی داروی ضدالتهابی است که برای درمان بیماری نقرس و تب مدیترانهای تجویز میشود. براساس ادعای منابع، روش عملکرد این دارو تاکنون به‌طور کامل مشخص نشده‌است. با‌این‌حال، اصلی‌ترین فعالیت آن کاهش التهاب و درد مفاصل ناشی از این بیماری‌ها است.
این التهاب به‌دلیل تجمع کریستال‌های اسید اوریک ایجاد میشود. کریستال اسید اوریک به‌دلیل افزایش مقدار کلی اسید اوریک تشکیل شده و بیماری ایجاد می کند. لازم به ذکر است که کلشیسین بر روند تولید یا دفع اسید اوریک تاثیری ندارد.
این دارو با نام‌های تجاری لودوکو، گلوپربا و میتیگر نیز در داروخانه‌ها موجود بوده و بیماران برای تهیه دارو به نسخه پزشک نیاز دارند.
داروی کلشی سین برای چه مصارفی تجویز میشود؟
این دارو برای درمان بیماری‌ها و مشکلات زیر به کار می‌رود:
درمان نقرس و کاهش حملات حاد نقرس
داروی کولکریز یکی از مهم‌ترین داروهایی است که برای درمان بیماری نقرس و حملات حاد آن تجویز میشود. این دارو با کاهش التهاب مفاصل، حملات حاد نقرس و درد ناشی از بیماری را کاهش میدهد. میزان اثربخشی این دارو در مراحل اولیه بیماری بیشتر است.
درمان بیماری تب مدیترانهای
تب مدیترانهای نوعی بیماری نادر ژنتیکی است که با علائمی مانند حملات تب، التهاب شکم، قفسه سینه و مفاصل بروز می‌کند. داروی کولشی سین یکی از درمان‌های استاندارد برای این بیماری بوده و برای جلوگیری از عوارض طولانی‌مدت آن تجویز میشود. به بیان دیگر، مصرف منظم این دارو در کاهش تعداد حملات و شدت بروز علائم بسیار مهم است.
درمان سایر بیماری‌ها
داروی کلشی سین برای درمان و کنترل موقعیت‌های زیر نیز تجویز میشود. بیماری‌ها را همراه با نکات مهم در جدول زیر آورده‌ایم:
| نام بیماری | توضیحات |
| پرکاردیت (التهاب پرده قلب) | مصرف کولکریز برای کاهش التهاب ناشی از بیماری هنگام مرحله عودکننده |
| بیماری بهجت | برای کنترل التهاب و زخم‌های دهانی و تناسلی |
| آمیلوئیدوز ثانویه | برای جلوگیری از تجمع پروتئین‌های آمیلوئیدی در بیماران تب مدیترانهای |
| سیروز صفراوی اولیه | برای کاهش خارش و کاهش التهاب |
| کرایوپیرین و پاتی‌ها (بیماری‌های التهابی ناشی از جهش‌های ژنتیکی) | برای کاهش التهاب |
| پیشگیری از حملات نقرس همزمان با داروهای کاهش‌دهنده اسید اوریک | برای کاهش التهاب و حملات ناشی از بیماری |
دوز مصرفی دارو برای هرکدام از بیماری‌های فوق متقاوت است و پزشک متخصص آن را تعیین می‌کند.
براساس مقاله‌ای منتشرشده در وبسایت medlineplus،
این دارو مسکن نبوده و برای درمان دردهای ناشی از سایر بیماری‌ها کاربرد ندارد.
بزرگسالان و کودکان بالای ۴ سال می‌توانند این دارو را بعد از تجویز پزشک مصرف کنند.
کلشی سین به چه اَشکال دارویی ارائه میشود؟
این دارو به اشکال زیر در داروخانه‌های سراسر جهان موجود است:
- قرص
- کپسول
- محلول خوراکی
نکته! ممکن است تمام اشکال دارو در همه کشورها موجود نباشند.
روش مصرف داروی کلشی سین
مصرف این دارو حتماً باید مطابق با دستورات پزشک باشد تا از بروز عوارض جلوگیری شود. دوز مصرفی کولکریز معمولاً بر اساس نوع بیماری، شدت، علایم و شرایط بیمار تجویز میشود.
دوز معمول دارو برای پیشگیری و درمان بیماری نقرس و تب مدیترانهای
دوز این دارو را برای هرکدام از بیماری‌های فوق بررسی می‌کنیم:
- نقرس حاد؛ آغاز با ۱.۲ میلی‌گرم بعد از اولین علامت حمله (شامل دو قرص ۰.۶ میلی‌گرمی)، سپس ۰.۶ میلی‌گرم بعد از یک ساعت. حداکثر دوز در طول ۲۴ ساعت ۱.۸ میلی‌گرم است.
- تب‌مدیترانه‌ای؛ دوز معمول روزانه بین ۱.۲ تا ۲.۴ میلی‌گرم، مصرف دو بار در روز
نکته مهم! موارد فوق صرفاً برای افزایش اطلاعات عمومی شما بوده و به منزله تجویز پزشکی نیست. توجه داشته باشید که دوز مصرفی این دارو بسیار حساس است و حتماً باید پزشک متخصص آن را تعیین کند. اگر نیاز به مشورت با پزشک دارید، می‌توانید با دکتر آنلاین ارتوپدی صحبت کنید.
نکات مهم هنگام مصرف برای جلوگیری از عوارض
پیش از مصرف این دارو نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- مصرف بیش‌ازاندازه این دارو می‌تواند سمی و خطرناک باشد؛
- در صورت ابتلا به بیماری‌های کلیوی یا کبدی به پزشک اطلاع دهید؛
- از مصرف همزمان دارو با داروهایی مانند اریترومایسین و کتوکونازول خودداری کنید؛
- در طول مصرف این دارو گریپفروت مصرف نکنید؛
- در صورت تجربه اسهال شدید یا ضعف عضلانی به پزشک اطلاع دهید.
همچنین در صورت ابتلا به مشکلات قلبی، این موضوع را با پزشک خود مطرح کنید. زیرا این دارو برای بیماران مبتلا به مشکلات قلبی باید با احتیاط تجویز شود.
آیا مصرف داروی کلشی سین همراه با غذا توصیه میشود؟
در صورت ابتلا به ناراحتی معده یا مشکلاتی مانند تهوع و اسهال شدید، بهتر است این دارو را همراه با غذا مصرف کنید. درغیراین‌صورت، مصرف دارو پیش از غذا یا قبل از غذا موردی ندارد.
عوارض جانبی و خطرات مصرف داروی کلشی سین
کلشیسین یک داروی بسیار قوی است؛ از‌این‌رو مصرف دارو در دوز بالا می‌تواند سمی و خطرناک باشد. در حالت کلی، عوارض این دارو به دو دسته شایع و جدی تقسیم‌بندی می‌شوند که بررسی می‌کنیم:
عوارض رایج
عوارض رایج دارو عبارتند از:
- حالت تهوع و استفراغ
- درد شکم
- گرفتگی عضلانی
- اسهال
- کاهش اشتها
- احساس ضعف و خستگی
این عوارض خفیف هستند و باز تنظیم دوز دارو کاهش می‌یابند.
عوارض جدی
در بعضی موارد، عوارض داروی کلشی سین بسیار جدی و خطرناک هستند. برای مثال:
- مسمومیت دارویی؛ در صورت مصرف بیش از حد دارو بروز کرده و موجب کاهش گلبول‌های سفید و آسیب به بعضی از اعضای بدن میشود. در موارد شدید‌تر ممکن است به مرگ بیمار نیز منجر شود.
- مشکلات کبدی و کلیوی؛ در بیماران مبتلا به این بیماری‌ها، مصرف دارو موجب تجمع سموم در بدن میشود. (به‌دلیل افزایش آنزیم‌های کبدی و آسیب به کبد)
- مشکلات و بیماری‌های خونی؛ بیماری‌هایی لکوپنی، گرانولوسیتوپنی، ترومبوسیتوئنی و کم‌خونی آپلاستیک از این دست هستند.
- ضعف عضلانی؛ بروز علائمی مانند احساس ضعف و درد در عضله‌ها و مفاصل، بی‌حسی و گزگز در انگشتان دست و پا را شامل میشود.
در صورت مواجهه با موارد فوق، مصرف دارو را قطع کرده و بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
خطرات مصرف بیش از حد و علائم مسمومیت با داروی کلشی سین
مصرف بیش از اندازه این دارو احتمالاً بسیار خطرناک و حتی کشنده است. زیرا مصرف آن در دوزهای بالاتر، سمی است و به چندین اندام مهم بدن آسیب می‌رساند. در ادامه علائم اولیه و پیشرفته ناشی از مسمومیت با این دارو را بررسی می‌کنیم:
علائم اولیه مسمومیت
این علائم عبارتند از:
- مشکلات گوارشی شدید؛ مانند تهوع، استفراغ، درد شکم و اسهال شدید
- کم‌آبی بدن؛ به‌دلیل مشکلات گوارشی مانند استفراغ و اسهال شدید
- افت فشار خون
این علائم از هنگام مصرف تا ۲۴ ساعت آینده بروز می‌کنند.
علائم پیشرفته مسمومیت
نکات مهم را در این خصوص بررسی می‌کنیم:
- نارسایی اعضای مهم بدن؛ مانند کلیه، کبد، و مغز استخوان‌ها
- اختلالات قلبی؛ مانند آریتمی و افت فشار خون شدید
- نارسایی تنفسی؛ مانند تنگی نفس
- ضعف شدید عضلانی؛ احتمال فلج شدن
- کاهش تعداد سلول‌های خونی؛ کاهش گلبول‌های قرمز
این علائم در 24 تا 72 ساعت بعد از مصرف داروی کلشی سین بروز می‌کنند.
علائم نهایی؛ بیش از 72 ساعت
اگر در طول این ۷۲ ساعت مداخله پزشکی صورت نگیرد، فرد دچار نارسایی چندگانه در اندام‌های مهم بدن خود شده و خطر کما و مرگ نیز او را تهدید می‌کند.
نکته! در صورت مواجهه با علائم فوق و مصرف بیش از حد دارو، بیمار باید فوراً به اورژانس منتقل شود. توجه داشته باشید که عوارض فوق فقط و فقط با مداخلات پیشرفته پزشکی قابل کنترل هستند.
عوارض کلشیسین برای کودکان
در حالت کلی، این دارو فقط در شرایط خاص برای کودکان تجویز میشود و چندان رایج نیست. با‌این‌حال کودکانی که این دارو را مصرف می‌کنند ممکن است عوارض زیر را تجربه کنند:
- تهوع
- استفراغ
- اسهال
- کاهش گلبول‌های سفید
- افزایش خطر عفونت
- مسمومیت شدید حتی با مقدار کم
- آسیب کبدی و کلیوی در مصرف طولانی‌مدت
- اختلال در رشد در برخی موارد نادر
نکته! دوز مصرفی این دارو برای کودکان فقط با تجویز پزشک مشخص میشود و مصرف خودسرانه آن ممنوع است.
موارد منع مصرف و هشدارها
مانند تمام داروهای شیمیایی، کلشیسین نیز برای همه مناسب نبوده و برخی افراد نباید آن را مصرف کنند. نکات مهم را در ادامه بررسی می‌کنیم.
موارد منع مصرف کامل دارو
افرادی که شرایط زیر را دارند هرگز نباید این دارو را مصرف کنند:
- افرادی که به بیماری‌های کبدی یا کلیوی مبتلا هستند؛
- افرادی که به بیماری‌های قلبی شدید مبتلا هستند؛
- افرادی که داروهایی مانند اریترومایسین، کلاریترومایسین، کتوکونازول، سیکلوسپورین مصرف می‌کنند.
اگر شرایط فوق را دارید و همزمان به بیماری نقرس نیز مبتلا هستید، پزشک خود را از شرایط جسمانی و پزشکی خود مطلع کنید.
موارد احتیاط در مصرف دارو
این افراد برخلاف گروه قبل از مصرف کلشیسین منع نمی‌شوند. با‌این‌حال باید جوانب احتیاط را رعایت کرده و با پزشک خود مشورت کنند:
- افراد دارای سابقه آلرژی به این دارو یا سایر داروها
- بیماران مبتلا به اختلال‌های گوارشی شدید؛
- افراد مبتلا به بیماری‌های معده و روده
- افراد مبتلا به بیماری‌های خونی
- افراد مبتلا به بیماری‌های عصبی
- افراد مسن و ناتوان
- مصرف‌کنندگان داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی
در این صورت، ممکن است پزشک متخصص دوز دارو را تغییر دهد.
تأثیر مصرف در دوران بارداری و شیردهی
در حالت کلی، این دارو در گروه c دوران بارداری قرار داشته و مطالعات کافی در مورد مضر بودن آن برای مادران باردار و جنین انجام نشده است؛ اما این موضوع به معنی آزادی انتخاب در مصرف دارو برای مادران باردار و شیرده نیست. نکات مهم را در این خصوص در جدول زیر آورده‌ایم:
| موقعیت | نکات مهم |
| مصرف دارو در دوران بارداری | احتمال خطر سقط جنین و آسیب رسیدن به جنین |
| مصرف دارو در دوران شیردهی | احتمال بروز اسهال، تهوع و کاهش وزن در نوزاد |
نکته! در صورت ضروری بودن مصرف دارو در این دوران، مادر باید تحت نظر پزشک باشد و جنین یا نوزاد نیز از نظر بروز عوارض باید تحت بررسی و مراقبت باشند.
تداخلات دارویی مهم
بعضی از مهم‌ترین تداخلات دارویی کلشیسین عبارتند از:
- داروهای ضدقارچ، مانند کتوکونازول، ایتراکونازول، فلوکونازول به‌دلیل افزایش غلظت دارو در خون و ایجاد مسمومیت شدید و نارسایی کلیوی
- داروهای ضد ویروس؛ مانند ریتوناویر
- آنتی‌بیوتیک‌ها؛ مانند اریترومایسین، کلاریترومایسین، آزیترومایسین و سیپروفلوکساسین؛ به‌دلیل مهار متابولیسم دارو و افزایش خطر مسمومیت
- آنتی اسپاسمودیک‌ها؛ مانند ونکامیسین
- ؛ مانند
- داروهای قلبی؛ مانند ورابامیل، آمیودارون، دیگوکسین، استاتین؛ به‌دلیل افزایش خطر مسمومیت، درد و ضعف عضلانی و تخریب عضلات
برای جلوگیری از خطرات احتمالی، در صورت ابتلای همزمان به بیماری نقرس و بیماری‌های ذکرشده، شرایط جسمانی و پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهید.
نکات مهم برای مصرف ایمن داروی کلشی سین
کلشی سین دارویی قوی است و در صورت مصرف نادرست عوارض جدی ایجاد می‌کند. از‌این‌رو، مصرف آن مطابق با دوز تجویزی و دستور‌العمل پزشک برای پیشگیری از عوارض جانبی بسیار مهم است.
توصیه‌های مهم برای مصرف صحیح و جلوگیری از عوارض
هنگام مصرف داروی کلشی سین رعایت نکات زیر مهم است:
- رعایت دستور‌العمل پزشک؛ دوز دارو را دقیقاً مطابق تجویز پزشک مصرف کنید. زیرا مصرف بیش از حد دارو حتی در دوزهای پایین می‌تواند کشنده باشد.
- مصرف دارو با آب کافی؛ برای کاهش مشکلات گوارشی، این دارو را با یک لیوان آب کامل مصرف کنید.
- اجتناب از قطع مصرف خودسرانه دارو؛ این اقدام خطرناک است و اکیداً توصیه نمی‌شود.
- دقت به تداخلات دارویی؛ پیش از مصرف دارو، لیستی از سایر داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهید.
- مراجعه فوری به پزشک در صورت بروز علایم مسمومیت؛ هنگام مشاهده علایمی مانند تهوع و اسهال شدید، درد عضلانی یا بی‌حسی در انگشتان، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
- خودداری از مصرف گریپفروت؛ این میوه غاظت دارو را در خون بیشتر کرده و خطر مسمومیت را افزایش میدهد.
در نهایت، هنگام بارداری یا شیردهی این دارو را فقط در صورت تجویز پزشک مصرف کنید. زیرا ممکن است بر جنین یا نوزاد تاثیر منفی داشته باشد.
اهمیت تنظیم دوز در بیماران مبتلا به مشکلات کلیوی و کبدی
برای افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی و کبدی، تنظیم دوز و دقت به آن هنگام مصرف بسیار مهم است. در صورت ابتلا به نارسایی شدید کبدی، پزشک متخصص برای جلوگیری از خطرات احتمالی معمولاً داروهای جایگزین را تجویز می‌کند.
بهترین زمان مصرف داروی کلشی سین و رعایت فواصل زمانی بین دوزها
بهترین زمان مصرف این دارو به محض شروع علائم بیماری است. در بررسی دقیق‌تر، بهترین زمان مصرف دارو در بیماری‌های نقرس حاد و تب مدیترانهای یک دوز در هر ۱۲ ساعت است. در صورت فراموشی یک دوز، هرگز نباید دوز مصرفی دو برابر شود. یادآور می‌شویم که مشورت با پزشک در خصوص فواصل زمانی بین دوزها ضروری و مهم است.
علائم اوردوز با داروی کلشی سین
کولکریز دارویی بسیار حساس است و مصرف بیش از اندازه آن ممکن است موجب بروز علائم اوردوز مرگ شود. این علائم عبارتند از:
- درد معده
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- کبودی پوست
- خون‌ریزی غیرمعمول
- گلو درد
- تب و لرز
- رنگ‌پریدگی لب، زبان و کف دست‌ها
- ضربان قلب کند و نامنظم
- تنگی نفس
- کند شدن تنفس
در صورت مواجه با این علائم فوراً به نزدیک‌ترین اورژانس یا بیمارستان محل زندگی خود مراجعه کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در طول مصرف داروی کلشی سین، اگر با علائم مسمومیت مانند اسهال شدید یا حالت تهوع شدید مواجه شدید حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. زیرا برای خنثی‌سازی اثرات سمی قرص کلشی سین مداخلات پزشکی ضروری‌اند. همچنین، برای جلوگیری از هرگونه عوارض احتمالی ناشی از کلشی سین، بیش از مصرف دارو شرایط جسمانی و لیست داروهای مصرفی خود را به پزشک متخصص اطلاع دهید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کلشی سین و سفارش اینترنتی دارو، می‌توانید به پلتفرم آنلاین داروخانه دکتردکتر مراجعه کنید. همچنین برای دریافت نوبت مشاوره و آنلاین از بهترین متخصص روماتولوژی در سراسر ایران، به پلتفرم نوبت‌دهی آنلاین دکتردکتر مراجعه کنید.
منابع:
