یکی از موثرترین داروهای ضداسپاسم معده، هیوسین است. این دارو در اشکال قرص هیوسین بوتیل بروماید و هیوسین هیدروبروماید موجود است. دکتر گوارش، برای درمان شرایطی همچون مسمومیت، رفلاکس معده و اختلالات گوارشی همچون یبوست قرص هیوسین را تجویز میکند. این قرص، علائمی همچون تهوع و استفراغ، درد معده، اسهال و کولیک روده را تسکین میدهد. از مهمترین عوارض هیوسین، باید به خشکی دهان، سرگیجه و احتباس ادرار اشاره کرد.
با مطالعه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر که به 4 دقیقه زمان نیاز دارد، با هیوسین بهعنوان یکی از داروهای ضداسپاسم آشنا میشوید.
در انتها، اگر سوالی درباره درمان انواع اسپاسم عضلانی دستگاه گوارش و اثر قرص هیوسین بروماید دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس پزشکی ما به آن پاسخ خواهد داد.
داروی هیوسین چیست؟
هیوسین یا اسکوپولامین، یک داروی آنتیکولینرژیک است که برای درمان و تسکین اسپاسمهایی مانند اسپاسمهای گوارشی همچون اسپاسم معده و اسپاسمهای همچون اسپاسم مثانه استفاده میشود. عملکرد اصلی قرص هیوسین، مسدود کردن اثر استیلکولین است. استیل کولین یک ماده شیمیایی طبیعی بوده و بهعنوان مسئول تحریک عضلات عمل میکند. قرص هیوسین بهویژه در کاهش علائم سندرم روده تحریکپذیر، کولیکهای کلیوی و صفراوی و برای پیشگیری از تهوع و استفراغ ناشی از حرکت هم مؤثر است.
هیوسین در چه اشکال و برندهایی وجود دارد؟
اشکال دارویی هیوسین شامل موارد زیر هستند:
- قرص هیوسین؛ برای استفاده خوراکی بهخصوص در درمان اسپاسمهای گوارشی و حالت تهوع
- آمپول هیوسین؛ به صورت تزریق داخل عضلانی، وریدی یا زیرپوستی برای درمان سریع اسپاسمها و کاهش ترشحات
- شیاف هیوسین؛ اغلب برای کاهش اسپاسم معده یا مثانه
این دارو معمولا در فرمهای هیوسین بوتیلبروماید و هیوسین هیدروبروماید در دسترس است و بسته به کاربرد، یکی از این اشکال ترجیح داده میشود.
موارد مصرف داروی هیوسین چیست؟
قرص هیوسین برای درمان و مدیریت شرایط مختلف استفاده میشود. از مهمترین موارد مصرف داروی هیوسین میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تهوع و استفراغ ناشی از حرکت؛ جلوگیری از دریازدگی و بیماری حرکت برای مثال در مسافرتهای طولانی
- اسپاسمهای گوارشی و ادراری؛ برای کاهش درد و ناراحتی ناشی از اسپاسمهای عضلات دستگاه گوارش مانند سندرم روده تحریکپذیر و سیستم ادراری همچون اسپاسم مثانه یا کلیهها
- کاهش ترشحات بزاقی و ریوی؛ مصرف قرص هیوسین برای کاهش ترشحات در طی عملهای جراحی یا برخی از شرایط تنفسی
- درمان علائم پارکینسون؛ گاهی برای کنترل علائم ناشی از بیماری پارکینسون
قرص هیوسین با هدف پیشدرمان جراحی برای آرامسازی بیمار و کاهش ترشحات قبل از عملهای جراحی استفاده میشود.
تزریق آمپول هیوسین برای چیست؟
آمپول هیوسین، بهطور عمده برای تسکین سریع اسپاسمهای عضلات دستگاه گوارش، دستگاه ادراری و مثانه به کار میرود. هنگام ابتلا به کولیکهای کلیوی و صفراوی همراه با درد شدید ناشی از اسپاسمهای عضلانی و همچنین معده درد، تزریق آمپول هیوسین بسیار موثر خواهد بود. آمپول هیوسین با مسدود کردن گیرندههای موسکارینی استیلکولین، باعث کاهش انقباضات غیرطبیعی و تسکین درد میشود. این آمپول، همچنین برای تسکین حالت تهوع و استفراغ پس از جراحی یا برای پیشگیری از بیماری حرکت در موارد خاص بسیار موثر عمل میکند.
طریقه مصرف و دوزهای مصرف هیوسین چگونه است؟
مصرف داروی هیوسین، بسته به نوع مشکل و فرم دارویی مصرفی، انجام میشود. دکتر گوارش، دوز و تعداد دفعات مصرف این دارو را متناسب با سن فرد تعیین خواهد کرد. ولی بهطور کلی، در بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال، هنگام ابتلا به اختلالات گوارشی یا ادراری، قرص هیوسین 20 میلیگرمی، 3 تا 4 بار در روز توصیه شده است. در صورت ابتلای بزرگسالان به سندرم روده تحریکپذیر، قرص هیوسین 10 میلیگرم، 3 بار در روز مصرف شود. گاهی، در صورت نیاز به 20 میلیگرم و هر 6 ساعت افزایش پیدا میکند.
در شرایط اسپاسم حاد، برای تزریق عضلانی یا وریدی هیوسین بوتیل بروماید به بزرگسالان، تزریق حدود 20 میلیگرم و در صورت نیاز تکرار آن پس از 30 دقیقه توصیه شده است. حداکثر دوز مصرف این دارو در روز، 100 میلیگرم است.
طبق گفته موسسه ملی بهداشت و مراقبت انگلستان (NICE)،
تزریق هیوسین بوتیل بروماید میتواند عوارض جانبی جدی از جمله تاکی کاردی، افت فشار خون و آنافیلاکسی ایجاد کند. تزریق هیوسین بوتیل بروماید در بیماران مبتلا به تاکی کاردی منع مصرف دارد و در بیماران مبتلا به بیماری قلبی باید با احتیاط مصرف شود. همچنین هیوسین بوتیل بروماید داخل وریدی باید به آرامی تجویز شود تا خطر افت فشار خون و شوک آنافیلاکتیک کاهش یابد.
مصرف قرص هیوسین، با یک لیوان آب و 30 دقیقه قبل از غذا، بهترین تاثیرگذاری را خواهد داشت. همچنین، از مصرف این قرص، با داروهای ضداسید اجتناب کنید.
عوارض داروی هیوسین چیست؟
قرص هیوسین، همچون سایر داروهای موجود، اثراتی بر بدن انسان باقی میگذارد. در ادامه، به عوارض جانبی قرص هیوسین اشاره کردهایم:
- خشکی دهان؛ به دلیل اثرات ضدموسکارینی دارو
- تاری دید؛ تغییرات در بینایی، مانند تاری دید یا مشکل در تنظیم دید
- خوابآلودگی؛ احساس خوابآلودگی یا خستگی، بهویژه هنگام مصرف به صورت قرص هیوسین یا تزریقی
- یبوست؛ به دلیل کاهش حرکات دستگاه گوارش
- سرگیجه؛ بهویژه در صورت تغییر ناگهانی وضعیت بدن
- احتباس ادرار؛ اختلال در تخلیه کامل مثانه به دلیل اثرات دارو بر روی عضلات صاف
گاهی عوارض نادرتر ولی مهمی همچون افزایش فشار داخل چشم بهویژه در افراد مبتلا به گلوکوم، افزایش ضربان قلب و واکنشهای آلرژیک هم در صورت مصرف قرص هیوسین ظاهر میشوند.
هیوسین با کدام داروها تداخل دارویی دارد؟
تداخل هیوسین با برخی از داروها، در برخی موارد اثرات جانبی یا اثربخشی این داروها را تغییر میدهد. برخی از تداخلات دارویی مهم هیوسین در جدول زیر ارائه شدهاند:
داروهای مورد تداخل با قرص هیوسین | نحوه اثرگذاری تداخل دارویی بر عملکرد قرص هیوسین |
داروهای ضدافسردگی سهحلقهای مثل آمیتریپتیلین | مصرف همزمان با هیوسین منجر به افزایش برخی عوارض همچون خشکی دهان، تاری دید و یبوست |
داروهای آنتیهیستامین مثل دیفنهیدرامین | افزایش اثرات ضدموسکارینی داروها افزایش خوابآلودگی و سرگیجه |
داروهای ضد پارکینسون مثل لوودوپا | تقویت اثرات هیوسین بر عضلات صاف و سیستم عصبی و افزایش عوارض قرص هیوسین |
داروهای آنتیپسیکوتیک مثل کلرپرومازین | تشدید اثرات ضدموسکارینی مانند یبوست و احتباس ادرار |
مهارکنندههای مونوآمیناکسیداز مثل MAOIها | افزایش عوارض جانبی مانند خشکی دهان، افزایش ضربان قلب و خوابآلودگی |
داروهای آرامبخش مثل بنزودیازپینها | همراه با هیوسین باعث افزایش اثرات آرامبخشی و خوابآلودگی |
علاوهبر مشورت با متخصص درباره داروهای مصرفی خود، از خوردن همزمان هیوسین با داروهای دارای اثرات مشابه هم اجتناب کنید.
مصرف هیوسین برای چه کسانی ممنوع است؟
مصرف هیوسین برای برخی از افراد، به دلیل شرایط خاص پزشکی ممنوع است. در ادامه، به موارد ممنوعشده از مصرف هیوسین پرداختهایم:
- افراد مبتلا به گلوکوم زاویه بسته؛ به دلیل افزایش فشار داخل چشم با مصرف قرص هیوسین
- افراد مبتلا به انسداد مجاری ادراری یا مثانه؛ تشدید احتباس ادرار با مصرف این دارو
- افراد مبتلا به بیماریهای انسدادی روده؛ خاصیت هیوسین برای کاهش حرکت روده و تشدید شرایط انسدادی
- افراد مبتلا به میاستنی گراویس؛ تشدید ضعف عضلانی در افراد مبتلا به این بیماری خودایمنی
- افراد با افزایش حساسیت به هیوسین یا ترکیبات مشابه؛ حساسیت به این دارو یا داروهای مشابه
- افرادی دچار تاکیکاردی یا مشکلات قلبی خاص؛ به دلیل تاثیر هیوسین بر افزایش ضربان قلب
هنگام مراجعه به دکتر گوارش، حتما او را در جریان سایر اختلالات و مشکلات بدن خود قرار دهید. این متخصص، باید متناسب با وضعیت سلامتی فعلی بدن شما، دارو تجویز کند. برای درک بیشتر اهمیت این موضوع، مطلب تخصص گوارش چیست را مطالعه کنید.
کدام داروها میتوانند جایگزین قرص هیوسین باشند؟
داروهایی بهعنوان جایگزین قرص هیوسین برای درمان شرایط مشابه، بهویژه برای کنترل اسپاسمهای گوارشی، تهوع و استفراغ یا بیماری حرکت، مورد استفاده قرار میگیرند. در جدول زیر به معرفی داروهای جایگزین هیوسین و انواع دیگر قرص دل پیچه پرداختهایم:
داروی جایگزین هیوسین | نحوه اثربخش داروی جایگزین |
مکلیزین | درمان و پیشگیری از تهوع، استفراغ و سرگیجه ناشی از بیماری حرکت |
دومپریدون | کاهش تهوع و استفراغ ناشی از مشکلات گوارشی یا درمان بیماری حرکت |
متوکلروپرامید | درمان تهوع و استفراغ ناشی از مشکلات گوارشی، جراحیها یا شیمیدرمانی |
لوپرامید | درمان اسهال و کاهش حرکات روده و کنترل علائم برخی از مشکلات گوارشی |
دیسیکلومین | کاهش اسپاسمهای گوارشی و درد ناشی از سندرم روده تحریکپذیر |
پروکلروپرازین | درمان تهوع و استفراغ شدید به جای هیوسین |
این داروهای جایگزین قرص هیوسین، بسته به شرایط پزشکی خاص هر بیمار و مشاوره با پزشک معالج انتخاب میشوند.
آیا قرص هیوسین برای درمان اسپاسمهای دستگاه گوارش بهترین انتخاب است؟
هیوسین، بهعنوان یکی از داروهای ضداسپاسم برای بهبود علائم شرایطی همچون مسمومیت، رفلاکس معده، کولیک روده و سایر اختلالات گوارشی مصرف میشود. دکتر گوارش برای تسکین انواع درد معده، تهوع و استفراغ، اسهال و گاهی دردهای قاعدگی قرص هیوسین را تجویز میکند.
این دارو در قالب فرمهای مختلف دارویی همچون آمپول، قرص و شیاف موجود است. از مهمترین عوارض هیوسین میتوان به تاری دید، سردرد و یبوست اشاره کرد. عوارض جانبی داروی هیوسین، اصولا نادر هستند. اما درصورتیکه، با این عوارض مواجه شدید، پس از مشورت با دکتر گوارش، میتوانید از داروهای جایگزین این قرص استفاده کنید. برای دریافت مشاوره و نوبت آنلاین یا تلفنی از متخصص گوارش، با مراجعه به سایت دکتردکتر و به کمک قابلیت نوبتدهی آنلاین این متخصص، در کمترین زمان نوبت خود را قطعی کنید.
منابع:
nhs.uk
bnf.nice.org.uk
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
سوالات متداول هیوسین
آیا مصرف بیش از حد هیوسین خطرناک است؟
بله. مصرف بیش از حد هیوسین عوارض جدی مانند تپش قلب، گیجی شدید و حتی توهمات ایجاد میکند.
آیا هیوسین برای افراد مسن مناسب است؟
مصرف هیوسین در افراد مسن باید با احتیاط باشد؛ زیرا این افراد ممکن است حساستر به عوارض جانبی آن باشند.
قرص هیوسین چه مدت طول میکشد تا اثر کند؟
اثر هیوسین معمولا طی 30 دقیقه تا 1 ساعت بعد از مصرف آغاز میشود.
دوز مصرفی معمول هیوسین چقدر است؟
دوز مصرفی هیوسین به نوع بیماری و فرم دارویی بستگی دارد، اما به طور کلی برای بزرگسالان 10 تا 20 میلیگرم هر 6 تا 8 ساعت توصیه میشود.
آیا هیوسین برای تسکین دردهای پریود موثر است؟
بله. هیوسین برای کاهش اسپاسمهای رحم و تسکین دردهای قاعدگی موثر است.
چه تفاوتی بین هیوسین هیدروبروماید و هیوسین بوتیل بروماید وجود دارد؟
هیوسین هیدروبروماید بیشتر برای درمان تهوع و استفراغ استفاده میشود؛ درحالیکه، هیوسین بوتیلبروماید برای درمان اسپاسمهای شکمی به کار میرود.
سلام
من این دارو بهم نمیسازه
کدوم داروها میتونن جایگزین قرص هیوسین باشن؟
سلام عزیزم
داروی جایگزین بستگی به علایم شما و مشکل شما پیشنهاد میشود
البته با در نظر گرفتن اینکه هیوسین چه عوارضی برای شما ایجاد میکند
سلام
عوارض داروی هیوسین چیه؟
سلام عزیزم
عوارضش میتونه خشکی دهان، تپش قلب، بی خوابی، سرگیجه، خستگی، تاری دید، یبوست و ….باشد