رشته‌های نقره‌ای مو از نشانه‌های پیری هستند، اما سفیدی مو در جوانی هم رخ می‌دهد. در واقع، زود سفید شدن مو لزوماً به معنای ورود به پیری نیست. گاهی این موضوع ریشه در ژنتیک افراد دارد و در برخی موارد هم عواملی مانند استرس در بروز آن نقش دارند. البته برخی از دانشمندان معتقدند که سفید شدن مو در جوانی ارتباطی با عوامل روحی و فشارهای روانی ندارد. تغییرات پوستی ناشی از آب‌وهوا یا قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی هم روی پوست و موی سر اثرات منفی می‌گذارند. در این مقاله از سفیدی زودرس مو برایتان می‌گوییم تا بدانید که آیا پای مشکلاتی مانند بیماری‌های خودایمنی یا مثلاً اختلالات تیروئید و… هم به میان است یا خیر.
در پایان سوالات خود را از کارشناس سلامتی مجله پزشکی دکتردکتر بپرسید تا به شما پاسخ دهد.
سفیدی زودرس مو چیست؟
کمبود ملانین باعث سفید و خاکستری‌شدن موها می‌شود. اگر به دلایل مختلف، این ماده کاهش پیدا کند، سفیدی مو در جوانی هم بعید نیست. ملانین رنگدانه‌ای است که به موها رنگ می‌دهد و رنگ چشم و پوست را هم تعیین می‌کند. دانشمندان بر این باورند که سلول‌های بنیادی که برای تبدیل‌شدن به سلول‌های تولیدکننده ملانین بالغ می‌شوند، گاهی آسیب می‌بینند. فرسودگی آن‌ها یا از دست‌دادن سیستم‌های پشتیبان این سلول‌ها باعث سفیدی و تغییر رنگ موها می‌شود.
در پایگاه سلامت ملی آمریکا (NIH) آمده است:
به سفیدی مو قبل از ۲۰ سالگی، سفیدی زودرس در جوانی گفته می‌شود. علت این وضعیت هنوز دقیقاً مشخص نیست.
عوامل احتمالی که روی این تغییر اثرگذارند، شامل موارد زیر می‌شوند:
- سن
- آب و هوا
- هورمون‌ها
- نقایص ژنتیکی
آلاینده‌ها و سمومی که در اطراف ما وجود دارند هم از عوامل اثرگذاری روی سلول‌های تولیدکننده ملانین هستند. در هر حال، با بروز نشانه‌های غیرعادی در وضعیت رنگ مو و پوست، بهتر است که به دکتر پوست مراجعه کنید.
علت سفید شدن مو در جوانی چیست؟
اگر دچار سفیدی مو در جوانی شده‌اید، احتمالاً پای چند دلیل عمده به میان است. برخی از نژادها سریع‌تر از دیگران ظواهر پیری مانند سفیدی مو را تجربه می‌کنند. سبک و محیط زندگی هم در این زمینه اثرگذارند. در نژادهای مختلف، سفیدشدن زودهنگام مو در جوانی به شکل زیر دیده می‌شود:
- اروپایی‌ها: قبل از ۲۰ سالگی
- آسیایی‌ها: قبل از ۲۵ سالگی
- سیاه‌پوستان: قبل از ۳۰ سالگی
سیگارکشیدن هم روی سفیدی زودهنگام موها اثر می‌گذارد. هرچه بیشتر سیگار بکشید، احتمال اینکه موهایتان زودتر سفید شود هم بالاتر می‌رود. در ادامه، به عوامل دیگر هم اشاره خواهیم کرد. در زمان مشاهده تغییرات چشمگیر در پوست و مو، به دکتر پوست مراجعه کنید.
عوامل محیطی و بیرونی
عوامل محیطی مانند اشعه ماوراء بنفش و آلاینده‌های هوا تا حدی روی سفیدی مو در جوانی نقش دارند. استرس هم یکی دیگر از دلایل احتمالی سفیدشدن موها است. محققان معتقدند که رادیکال‌های آزاد مواد شیمیایی مضری هستند که به خاطر عوامل زیر در بدن به وجود می‌آیند:
- التهاب
- سیگارکشیدن
- قرارگرفتن در معرض تشعشعات
این‌ها در سفیدشدن موها نقش دارند. در واقع، احتمالاً این رادیکال‌های آزاد هستند که سلول‌های بنیادی ملانوسیت (تولید کننده رنگدانه) را از بین می‌برند. برخی از پژوهش‌ها به نقش استرس در سفیدی زودهنگام مو هم پی برده‌اند.
بیماری‌ها و وضعیت‌های پزشکی
در موارد نادر، سفیدی مو در جوانی می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل و وضعیت جدی پزشکی باشد، مانند ویتیلیگو. این مورد نوعی بیماری است که باعث می‌شود، پوست رنگدانه خود را از دست بدهد. از عوامل دیگر باید کم‌خونی پرنیسیوز را هم یادآوری کنیم. این وضعیت نوعی کم‌خونی است که در آن بدن مشکلاتی در جذب ویتامین B12 دارد. اختلالات مربوط به غده هیپوفیز یا تیروئید هم در سفیدی زودهنگام مو بی‌اثر نیستند. کمبود ویتامین B-12 هم می‌تواند باعث سفیدی زودرس شود. در صورت اصلاح مشکل، روند سفیدی مو در این موقعیت‌ها برگشت‌پذیر است.
مشکل تراکم استخوان
برخی از تحقیقات ارتباط بین سفیدی مو در جوانی و تراکم استخوان کمتر در سنین بالاتر را نشان می‌دهند. البته مطالعات دیگری هم موجودند که چنین ارتباطی را نقض کرده‌اند. برخی دانشمندان می‌گویند که سطح تراکم استخوان به سطح فعالیت، وزن، قد، نژادتان وابسته است. در نتیجه، فرض ارتباطی میان این دو زیاد درست نیست. شاید مطالعاتی در آینده، ارتباطی قطعی‌تر درباره این دو نشان دهد.
علل ژنتیکی
برخی از بیماری‌های ژنتیکی هم می‌توانند باعث سفیدشدن زودرس مو شوند. برای مثال، موارد زیر در این زمینه بی‌اثر نیستند و باعث سفیدی موهای بیمار می‌شوند:
| بیماری ژنتیکی | ویژگی های اصلی |
| آلبینیسم | پوست، مو و چشم‌های روشن تا سفید، کمبود ملانین |
| سندرم چدیاک-هیگاشی | پوست و موی روشن و سفید |
| سندرم گریسلی | پوست روشن، ناهنجاری‌های دیگر |
| سندرم واردنبرگ | لکه سفید مو بالای پیشانی، کمبود رنگدانه پوست |
به نظر می‌رسد که به جز بیماری‌های ژنتیکی، به طور کلی ویژگی‌های وراثتی و ژنتیکی معمولی افراد هم در زمان سفیدی موها نقش دارد. برای مثال، موی اعضای برخی از خانواده‌ها زودتر سفید می‌شود.
علت سفیدی زودرس مو در کودکان چیست؟
سفیدشدن موها در کودکان معمولاً مشکلی نادر است و زیاد رخ نمی‌دهد. باز هم ردپای ژنتیک در این میان دیده می‌شود. آلبینیسم یا زالی هم یک بیماری ژنتیکی است که باعث عدم تولید رنگدانه ملانین می‌شود و در نتیجه پوست، مو و چشم‌ها روشن‌تر از حد معمول می‌شوند. برخی سندرم‌های ژنتیکی مانند سندرم واردنبرگ یا سندرم گریسلی هم می‌توانند سفیدی مو در بچه‌ها را به همراه بیاورند.
جلوگیری از سفیدی مو در جوانی چگونه است؟
گاهی اوقات، جلوگیری از سفیدی مو در جوانی اصلاً ممکن نیست. در واقع، عامل این وضعیت تا حد زیادی هنوز ناشناخته است. بنابراین، در چنین وضعیتی، نمی‌توان راه‌کارهایی برای پیشگیری در نظر گرفت. با این حال، با توجه به عوامل احتمالی دخیل در این ماجرا، توجه به توصیه‌های زیر خالی از لطف نخواهد بود:
- تغذیه سالم و بهره‌مندی از رژیم غذایی سالم با مصرف غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند میوه‌ها، سبزیجات و آجیل
- مصرف ویتامین‌های گروه بی (B)، ویتامین دی (D) و ویتامین ای (E)
- خواب کافی برای ترمیم سلول‌ها و کنترل فشارهای روانی
- ورزش منظم برای کاهش استرس و بهبود گردش خون
- مراقبت از مو با مصرف شامپوهای ملایم و نرم‌کننده
- رفع کمبود مواد معدنی مانند آهن، روی و مس
- پرهیز از از استفاده زیاد از رنگ مو
- اجتناب از استرس و مدیریت آن
- درمان بیماری‌های زمینه‌ای
پرهیز از سیگارکشیدن را هم فراموش نکنید. اجتناب از مصرف الکل و سبک زندگی سالم هم روی تقویت موها و پوست اثر مثبت دارد. برای پیشگیری سفیدشدن مو و جلوگیری از ضعف مو باید تغذیه و زندگی سالمی داشته باشید.
درمان سفیدی زودرس مو چیست؟
در گام نخست، باید دلیل سفیدی مو در جوانی پیدا شود. شاید مشکل با درمان بیماری زمینه‌ای یا اختلالات دیگر مانند هیپرتیروئیدی و…، رفع شود. متخصصان به علائم سفیدی زودرس مو هم دقت می‌کنند و با کشف دلیل تغییر رنگ مو، درمان‌های طبیعی یا پزشکی را در نظر می‌گیرند. به جدول زیر و روش‌های درمانی دقت کنید:
| عامل سفیدی زودرس مو | روش‌های درمانی |
| ژنتیکی | رنگ مو |
| بیماری‌های زمینه‌ای و خودایمنی | رنگ مو |
| پیری | رنگ مو |
| دلایل روحی و استرس | درمان‌های آرام بخش مانند مدیتیشن با مکمل‌های ویتامین |
| عدم تعادل هورمونی | درمان جایگزینی هورمونی و مکمل‌ها |
| کمبود ویتامین و مواد مغذی | درمان‌های جایگزین یا مکمل ویتامین با رژیم غذایی تجویز شده توسط متخصص تغذیه |
| عوارض مصرف برخی داروها | طبق توصیه پزشک دوز را کاهش یا دارو را تغییر دهید |
| عوامل نادر و عجیب دیگر | درمان عامل زمینه‌ای |
بنا به حساسیت ژنتیکی، سن بیمار و وضعیت تغذیه او، هدف درمان و نوع آن تعیین می‌شود.
تقویت موها
ارائه یک اسید آمینه خاص مورد نیاز در سنتز رنگدانه مو به تغییر رنگ کمک می‌کند. گاهی مصرف مکمل ویتامین B کمپلکس یا مکمل‌های آهن مفید واقع می‌شوند. باید دید که علت تغییر رنگ موها به سفید در دوره جوانی چیست. این مورد را آزمایش‌های مختلف و بررسی وضعیت و سبک زندگی بیمار مشخص می‌کنند.
درمان بیماری‌های دیگر
برخی بیماری‌ها مانند ویتیلیگو می‌توانند باعث از دست‌رفتن رنگدانه در مو شوند. این بیماری‌های خودایمنی موها را سفید می‌کنند. بیماری‌های غدد درون‌ریز مانند اختلال در عملکرد غده تیروئید یا هیپوفیز هم می‌تواند بر رنگ مو تأثیر بگذارد. بنابراین، با درمان اختلالات و بیماری‌های دیگر، عارضه آن‌ها یعنی سفیدی مو در جوانی هم درمان می‌شود.
دوری از محیط نامناسب
عوامل محیطی مانند آلودگی هوا، استفاده بیش از حد از مواد شیمیایی مو و قرارگرفتن در معرض نور خورشید شدید به موها آسیب می‌رسانند. این موارد حتی روی رنگ مو هم اثرات منفی دارند. برای رفع سفیدی مو و پیشگیری از سفیدشدن موهای تازه، باید محیط زندگی خود را تغییر دهید و از قرارگرفتن در معرض عوامل آسیب‌زا دور شوید.
برای درمان سفیدی مو در جوانی به چه دکتری باید مراجعه کنید؟
اگر موهایتان سفید است، احتمالاً کار زیادی از دستتان برنمی‌آید. در واقع، روند معکوس‌سازی چنین جریانی ساده و اصولاً مقدور نیست. اگر عوامل موقتی مانند استرس و فشارهای ناگهانی و مقطعی باعث بروز سفیدی مو در جوانی شوند، احتمال دارد که بتوانید کاری از پیش ببرید، اما در صورتی که پای ژنتیک به میان باشد، کاری از دستتان برنمی‌آید. به هر حال، مراجعه به دکتر پوست می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند. در صورتی که دچار زود سفید شدن مو شده‌اید، به پزشکی مراجعه کنید که می‌داند تخصص پوست و مو چیست و دلایل این وضعیت را کشف می‌کند.
پیری زودرس و عوامل هورمونی، کمبود ویتامین‌ها مانند ویتامین ب 12 هم در این زمینه بی‌اثر نیستند. برای پیداکردن بهترین پزشکان جهت مراجعه و بررسی سفید شدن مو در جوانی به سامانه دکتردکتر مراجعه کنید. در این پلتفرم آنلاین، نظرات مراجعان پیشین هر متخصص موجود است. با مرور آن‌ها، بهترین‌ها را شناسایی کنید و از آن‌ها به شکل اینترنتی وقت بگیرید.
منابع:
health.com
webmd.com
سوالات متداول سفیدی مو در جوانی
دلایل متعددی برای سفید شدن زودرس مو وجود دارد. از این دلایل باید به ژنتیک، استرس، کمبودهای غذایی، بیماری‌های خودایمنی و مشکلات غدد درون‌ریز اشاره کنیم.
متأسفانه، هیچ درمان قطعی و دائمی برای سفیدشدن مو وجود ندارد. با این حال، بسته به علت سفید شدن مو، می‌توان از حنا و درمان‌های طبیعی یا رنگ‌های شیمیایی استفاده کرد. کاهش استرس و رفع علت زمینه‌ای مانند بیماری‌ها هم بی‌اثر نیست.
بله، استرس می‌تواند یکی از عوامل مهم در سفید شدن زودرس مو باشد. استرس مزمن باعث آزاد شدن هورمون‌هایی می‌شود که به فولیکول‌های مو آسیب می‌رسانند و تولید ملانین (رنگدانه مو) را کاهش می‌دهند.
اگر سفیدشدن موهای شما همراه با علائم دیگری رخ داده است، باید به پزشک مراجعه کنید. علائم دیگر شامل ریزش مو، خستگی، تغییر رنگ پوست یا ناخن‌ها هستند.
