استئوتومی در لغت به معنای بریدن استخوان است. در دنیای پزشکی این اصطلاح برای جراحیهایی بکار برده میشود که در آن استخوانها برش داده شده و شکل آنها تغییر پیدا میکند. در طی جراحی استئوتومی استخوان بریده میشود و موقعیت آن به منظور انتقال فشار از یک قسمت مفصل به قسمت دیگر تغییر میکند.
این روش بیشتر در زانو انجام میشود تا نیاز به جراحی تعویض مفصل را بهتاخیر بیاندازد، بااینحال برای نقاط دیگر از بدن نیز کاربرد دارد. ما در این مطلب از مجله دکتر دکتر به بررسی اینکه جراحی استئوتومی چیست پرداختهایم و به طور مفصل در مورد روش انجام آن و مراقبتهای موردنیاز صحبت کردهایم. در صورتی که شما عزیزان نیاز به جراحی استئوتومی دارید، بهتر است با متخصص ارتوپد مشورت کنید.
جراحی استئوتومی چیست؟
استئوتومی نوعی روش جراحی ارتوپدی است که در آن استخوانهای شما رابرش داده شده و شکل آنها تغییر پیدا میکند. هدف از این روش جراحی تغییر شکل یا تراز کردن استخوانها و بهحداقل رساندن تنش در نزدیکی مفصل آسیبدیده است.
هر کسی ممکن است برای ترمیم مفصل آسیبدیده خود به این نوع روش نیاز پیدا کند. همچنین از این روش جراحی برای کوتاهکردن یا بلندکردن استخوانی که تغییر شکل داده است و آنطور که بایدوشاید با مفصل هماهنگ نیست، استفاده میشود.
جراحی استئوتومی برای درمان مشکلات مرتبط با مفاصل کاربرد دارد. یعنی دقیقا ناحیهای که دو یا استخوان بههم میرسند. این جراحی برای تمامی استخوانها در سراسر بدن از جمله فک، آرنج، ستونفقرات، شانه، باسن، زانو، پاها و انگشتان پا انجام میپذیرد. استئوتومی وزن را از قسمتی از مفصل که در آن غضروف آسیبدیده است، به ناحیهای که غضروف سالمتری وجود دارد منتقل میکند.
برای انجام استئوتومی لازم نیست خیلی بیمار یا مسن باشید. برعکس این جراحی بیشتر برای بیماران جوان که فعالیت بیشتری دارند و میخواهند تعویض مفصل را بهطورکامل به تعویق بیندازند، توصیه میشود.
انواع جراحی استئوتومی
همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم استئوتومی برای ترمیم یا کاهش فشار روی مفصل آسیبدیده یا برای بلندکردن یا کوتاهکردن استخوانی که تغییر شکل داده است و برای بازگرداندن آن به تراز مناسب استفاده میشود. انواع مختلفی از روشهای استئوتومی وجود دارد، اما مطمئنا رایجترین آنها استئوتومی زانو است. سایر نقاط استئوتومی شامل لگن، ستونفقرات و انگشت شست پا هستند. برای مشکلاتی مانند آرتروز لگن از این روش استفاده میشود.
استئوتومی میتواند انواع مختلفی از مشکلات استخوان و مفاصل را برطرف کند که شامل موارد زیر هستند:
- استئوتومی هیپ؛ برای تغییر حفره لگن (استابولوم) و یا سر استخوان ران (سر فمور)
- استئوتومی زانو؛ برای بریدن و تغییرشکل استخوانهای ساق پا (درشت نی) یا استخوان ران (فمور)
- استئوتومی پا؛ برای برش استخوانهای قسمتهای مختلف پا
- استئوتومی ستونفقرات؛ برای اصلاح انحنای ستونفقرات
- استئوتومی فک؛ برای تنظیم استخوانهای فک پایین یا فک بالا
- استئوتومی انگشت شست پا
- استئوتومی چانه؛ برای باریک کردن چانه پهن یا مربعی
چه بیمارانی باید این عمل را انجام دهند؟
جراحی استئوتومی برای تمامی افراد در هر سنی برای رفع مشکلات استخوانها و مفاصل توصیه میشود. بیمارانی با مفاصل آسیبدیده میتوانند برای درمان آرتروز از جراحی استئوتومی برای بهبود وضعیت خود استفاده کنند. استئوتومی بیشتر برای بیمارانی که موارد خفیف تا متوسط آرتروز دارند، توصیه میشود. آرتروز در بسیاری از مفاصل بدن از جمله گردن، ستونفقرات و حتی انگشت شست رخ میدهد. بااینحال، اغلب بر روی زانو دیده میشود.
استئوتومی به ویژه در درمان آرتروز زانو میتواند بسیار مفید باشد و نیاز به تعویض زانو را به تاخیر بیندازد. این جراحی میتواند در بهتاخیر انداختن پیشرفت بیماری کمک کرده و فشار را از مفصل قدیمی به مفصل اضافه شده منتقل کند. همچنین میتواند بیمار را برای یک جراحی تعویض مفصل قریبالوقوع آماده کند. با این حال افرادی که دارای آرتروز شدید هستند، نیاز به تعویض مفصل دارند.
این جراحی برای افرادی مبتلا به آرتریتروماتوئید و همچنین کسانی که درد زیر کاسه زانو دارند، مناسب نیست. استئوتومی میتواند عملکرد و تحرک مفاصل را بهبود بخشد و سطح درد ناشی از پیشرفت بیماری را کاهش دهد. بیماران میتوانند فعالیتهای بدنی از جمله ورزش را حتی پس از جراحی ادامه دهند. البته انجام جراحی استئوتومی فقط در بیمارانی مجاز است که دو مفصل مشکلدار در یک قسمت بدن ندارند. به عنوان مثال، تنها یک زانو به جای دو زانو تحت تاثیر آرتروز قرار گرفته است.
از دیگر شرایط پزشکی که جراحی استئوتومی به بیماران توصیه میشود میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ناهنجاریهای مادرزادی
- رشد غیرطبیعی استخوان
- ازدستدادن مینیسک
- خم شدن یا چرخش بیشازحد استخوانها
- ناهنجاری مفصلی
- اختلاف طول اندامها (یکی بلندتر از دیگری است)
- تسکین درد ناشی از آرتریت و آرتروز لگن
- به تعویق انداختن جراحی تعویض مفصل در افراد جوان و فعال
- ترمیم سایر مشکلات استخوانی خاص
- بدشکلی استخوان و مفاصل
- آسیب مفصل
- ناهماهنگی استخوان
- شکستگی
کدام نقاط بدن جراحی استئوتومی میشوند؟
اصطلاح استئوتومی طیف گستردهای از تکنیکهای جراحی را توصیف میکند که برای رفع مشکلات استخوانی بکار برده میشوند. پزشکان از استئوتومی برای اصلاح مشکلات استخوانی در سراسر بدن، از مفاصل کوچک پا گرفته تا مفاصل بزرگ و تحملکننده وزن مانند لگن استفاده میکنند.
اگرچه استخوانها و شرایط خاص ممکن است متفاوت باشند، اما هدف استئوتومی همیشه یکسان است: اصلاح استخوانهای نامرتب که بر رشد، حرکت یا سایر جنبههای زندگی روزمره تاثیر میگذارنذ.
مزایا و معایب جراحی استئوتومی
بیشتر بزرگسالان زیر ۶۰ سال استئوتومی را برای تعویق انداختن جراحی تعویض مفصل ترجیح میدهند. این روش جراحی، استخوان آسیبدیده آرتریت را برش میدهد و شکل آن را تغییر میدهد. مثلا هدف اصلی استئوتومی زانو انتقال وزن بدن از ناحیه آسیبدیده به قسمت سالم مفصل است. بااینحال این روش نیز مثل دیگر درمانهای پزشکی مزایا و معایب خود را دارد.
در ادامه به بررسی مزایا و معایب جراحی استئوتومی پرداختهایم:
مزایا جراحی استئوتومی
- مفصل واقعی زانو از جمله رباطها را حفظ میکند.
- پیشرفت آرتروز را کند میکند.
- نیاز به تعویض مفصل را برای مدت طولانیتری به تعویق میاندازد.
- بهتر از تعویض زانو است که در آن کل زانو باید با پروتز جایگزین شود.
- به بیماران اجازه میدهد تا تمرینات یا فعالیتهای پرتحرک مانند دویدن یا بازی بسکتبال با شدت بالا را بدون مشکل خاصی انجام دهند.
- عملکرد و تحرک مفصل آسیبدیده را بهبود میبخشد.
- سطح درد ناشی از تشدید بیماری را کاهش میدهد.
معایب جراحی استئوتومی
- استئوتومی به زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارد.
- مستعد عوارض جانبی بیشتری است.
- بیماران استئوتومی زانو باید چند هفته در طول دوره بهبودی از عصا استفاده کنند.
- انجام استئوتومی میتواند جایگزینی بعدی مفصل را چالشبرانگیزتر کند.
- احتمال عفونت در ناحیه استخوان وجود دارد.
- امکان گرهخوردن تکههای استخوان به هم وجود دارد.
- در طول این عمل، اعصاب اطراف یا عروق خونی اطراف زانو ممکن است آسیب ببینند.
برای اطلاع از جزئیات روش استئوتومی و اطلاع از اینکه آیا کاندید مناسبی برای آن هستید، پیشنهاد میکنیم برای دکتر ارتوپد اقدام کنید.
آماده شدن برای جراحی
جراح شما ممکن است برای بررسی سلامت عمومی شما آزمایشهای خاصی را تجویز کند. معمولا برای جراحی استئوتومی، جواب آزمایش خون، آزمایش ادرار، نوار قلب، رادیوگرافی قفسه سینه و سیتیاسکن موردنیاز هستند . آزمایش خون برای بررسی سطح برخی از اجزای خون و عملکرد اندامها، آزمایش ادرار برای بررسی سلامت عمومی و شناسایی مسائلی مانند عفونت یا دیابت که در بهبود استخوانها اختلال ایجاد می کنند، نوار قلب برای بررسی فعالیت قلب و رادیوگرافی قفسه سینه برای اطمینان از عملکرد صحیح ریهها قبل از جراحی ضروری است.
سیتیاسکن نیز برای دیدن استخوانها و مفاصل برای توسعه طرح جراحی کاربردی است. جراح شما باید قبل از جراحی اندازه، ابعاد و زاویه دقیق بخش استخوان را برای برداشتن تعیین کند.
روش جراحی و مراحل انجام جراحی استئوتومی
جراحی استئوتومی فرآیند پیچیدهای است. ابتدا پزشک شما را بیهوش میکند. البته برای جراحی جزئی مانند استئوتومی انگشت پا ممکن است بیحسی موضعی برای شما تجویز شود. به این معنی که فقط محل جراحی را بیحس میکند. سپس جراح برش کوچکی بر روی مفصل ایجاد میکند و استخوانها مفصل را در معرض دید قرار میدهد. سپس در ناحیه مشخص شده استخوان را برش میدهد.
پس از اینکه جراح بخشی از استخوان آسیبدیده را برداشت، شکاف استخوان با نزدیک کردن لبههای استخوان بههم بسته میشود. بسته به روش خاص استئوتومی شما، گاهی اوقات پیوند استخوان در فضایی که استخوان برداشته شده است انجام میپذیرد. پس از آنها با کمک پینها، پیچها، منگنهها، صفحات یا میلهها استخوان را در جای خود نگه میدارد. این فلزات ممکن است موقتی یا به طور دائمی در استخوان قرار داده شوند.
دوره نقاهت و بهبودی
استئوتومی موفق مستلزم بهبودی استخوان در تراز صحیح خود است. بهبودی استخوان فرآیندی است که معمولا ۱۲ هفتهای طول میکشد. گاهی اوقات، بسته به عوامل مختلفی، بهبودی میتواند کندتر یا سریعتر اتفاق بیفتد. معمولا شما ۱ الی ۲ روز را بسته به تشخیص پزشک در بیمارستان بستری خواهید بود. تا زمانیکه پزشک مطمئن شوید که میتوانید راه بروید و شرایط شما نرمال است. پس از آن مرخص خواهید شد.
در ۶ هفته اول بهبودی، معمولا محل جراجی دردناک و متورم است. برای جراحی استئوتومی زانو شما باید با عصا راه بروید و محل آسیب را تا حد امکان حرکت ندهید. همیشه زانو را بالا نگه دارید و مرتبا بر روی آن یخ قرار دهید تا تورم کاهش یابد. در طول این ۶ هفته شما بارها توسط جراح خود ویزیت خواهید شد و اگر همه چیز به خوبی پیش رفت، وارد دوره بهبودی میانمدت و بلندمدت خواهید شد.
از هفته ۶ام تا ۱۲ام به بعد، محل درمان نسبتا بهبود یافته است. درد و تورم برطرف شده است و ناراحتی خفیف باقیمانده نیز در هفتهها و ماههای آینده برطرف خواهد شد.
بعد از این عمل تا چه زمانی باید در بیمارستان باشید؟
بیمارانی که جراحی استئوتومی انجام میدهند، معمولا دو الی سه روز را در بیمارستان بستری میشوند. پس از مرخص شدن از بیمارستان نیز باید یک هفته 24 ساعته را به طور کامل استراحت کنند. اما بااینحال ممکن است دوره نقاهت و بهبودی ۹ تا ۱۲ ماه طول بکشد تا احساس بهبودی کاملی کنید. از آنجایی که در عمل استئوتومی زانو استخوان شکسته شده است، بیمار در حال بهبودی باید چندین هفته را با عصا بگذراند و ماهها برای انجام فیزیوتراپی یا ورزش تلاش کند. همینطور بیمار برای بهبودی کامل باید به طور منظم به پزشک خود مراجعه کند. بهبودی کامل میتواند از 6 ماه تا یک سال طول بکشد.
بعد از این عمل باید از چه فعالیتهایی دوری کرد؟
بهبودی از استئوتومی مدتی طول خواهد کشید. از آنجایی که محل جراحی بسیار دردناک خواهد بود، بنابراین نباید پس از جراحی به آن فشار وارد کنید. فشار بیشازحد بر روی ناحیه جراحی میتواند باعث جابجایی استخوان در محل استئوتومی شده و تراز مفصل اصلاح شده را بر هم زند. از همین رو شما باید از فعالیتها و تمرینهایی که منجر به فشار به زخم استئوتومی میشوند، دوری کنید.
مثلا در جراحی استئوتومی زانو تحمل وزن بیشازحد روی پا درست پس از جراحی میتواند تراز جدید زانو در ساق پا، استخوان ران و کلاهک زانو را به خطر بیندازد. از این رو بیماران استئوتومی زانو یا لگن تا چند ما مجاز به راه رفتن نیستند. برخی از بیماران استئوتومی زانو پس از جراحی فقط مجاز به تحمل وزن جزئی بدن هستند. از همین رو بسیاری از بیماران استئوتومی زانو و لگن از عصا در دوره نقاهت استفاده میکنند و پای آسیبدیده را کاملا از زمین دور نگه میدارند. در بسیاری از موارد به بیماران گفته میشود که حداقل تا ۶ هفته هیچوزنی روی پای خود وارد نکنند، تا زمانی که عکسبرداری تایید کند که استئوتومی به خوبی بهبود یافته است.
در مورد بیماران استئوتومی فک نیز ممکن است لازم باشد به مدت ۶ هفته از رژیم غذایی کاملا مایع استفاده کنند. اگر جراحی استئوتومی روی انگشت شست پا انجام شده باشد، حداقل به مدت ۲ هفته و گاهی تا ۶ هفته فرد نمیتواند کفش بپوشد یا رانندگی کند.
توجه کنید که اگر اضافه وزن و شاخص توده بدنی بالایی دارید، ممکن است بهبودی شما بیشتر طول بکشد. سیگار کشیدن نیز میتواند روند بهبودی را کند کرده و از جوش خوردن استخوانها جلوگیری کند.
مراقبتهای در خانه
یکی از مواردی که بیماران باید پس از جراحی و دورهی نقاهت در آن کوشا باشند، بهبود انعطافپذیری و دامنه حرکتیشان است. تشکیل بافت اسکار فیبری بخشی از روند بهبودی است، اما بافت اسکار بیشازحد میتواند توانایی محل جراحی را برای صاف و خم شدن کامل مختل کند. از این رو تمرینات کششی و خم کردن زانو به جلوگیری از ایجاد بافت اسکار بعد از جراحی کمک میکند.
پس از اینکه انعطافپذیری محل جراحی بهبود یافت، بیمار باید بر روی ساخت قدرت عضلانی تمرکز کند. با کاهش تورم و بهبود زخم، اولویتها به سمت تقویت قدرت عضلانی تغییر میکند. در این مرحله فیزیوتراپی تمرینات چالشبرانگیزتری برای تحمل وزن فرد پیشنهاد خواهد کرد. مثلا برای بیماران جراحی استئوتومی زانو استفاده از دوچرخه ثابت پیشنهاد میشود. در ابتدا بیمار دوچرخه سواریهای کوتاه ۵ تا ۱۰ دقیقهای را انجام میدهد و به تدریج به دوچرخهسواریهای طولانیتر میپردازند.
علاوه بر این دو مورد، شما باید در طول دوره بهبودی نیز سیگار را ترک کنید. نیکوتین سیگار روند بهبودی را کند میکند و ممکن است مانع جوشخوردن صحیح استخوانهای شما شود. همینطور شما باید در این مدت به رژیم غذایی سالم و عمدتا گیاهی روی بیاورید.
دقت کنید که ممکن است ۳ تا ۶ ماه طول بکشد تا بیماران استئوتومی به طور طبیعی راه بروند و دامنه حرکتی کامل خود را به دست آورند. همینطور ممکن است ۱۲ ماه یا بیشتر طول بکشد تا بیماران بتوانند در فعالیتهای پر تحرک مانند دویدن شرکت کنند.
بهبود روند درمان
بهبودی به نوع استئوتومی، تکنیک خاص جراحی، میزان و شدت آسیب استخوانی و قدرت و انگیزه شما بستگی دارد. زمان زیادی لازم است تا استخوان شما به طور کامل بهبود یابد. از همین رو در محل جراحی خود ممکن است احساس درد بکنید.
پس از جراحی ممکن است به گچ، آتل یا عصا نیاز داشته باشید تا حرکت استخوان و مفاصل شما محدود شود و وزن را از استخوان جراحی دور نگه دارید. اینکار باعث میشود که استخوانهای شما در موقعیت صحیح ترمیم شوند. معمولا بهبود روند درمان تقریبا 12 هفتهای طول میکشد. بعد از ترخیص از بیمارستان 6 هفته اول نیاز به استراحت کامل دارید چرا که نباید محل آسیب را حرکت دهید.
در طول این مدت نیز باید همیشه توسط پزشکتان ویزیت شوید و روند بهبودی شما تحت نظر پزشک باشد. از هفته 6ام تا 12ام به بعد، محل درمان نسبتا بهبود یافته است اما هنوز مجاز به انجام فعالیتهای پرتحرک نیستید. پس از جراحی نیز فیزیوتراپی شما شروع میشود. فیزیوتراپی میتوان قدرت و حرکت مفصل شما را افزایش دهد.
مشکلات، عوارض و خطراتی که بعد از این عمل ممکن است پیش بیاید
از عوارض جراحی استئوتومی میتوان به مشکلات بیهوشی، عفونت، لخته شدن خون، آسیب عصبی، التهاب و سفتی مفاصل، درد طولانی مدت و بافت اسکار اشاره کرد. اگر سوال یا نگرانی در مورد استئوتومی دارید، حتما با متخصص ارتوپد خود صحبت کنید. در بخش بعدی در مورد هر یکی از جراحیهای استئوتومی بیشتر صحبت کردهایم.
جراحی استئوتومی پای پرانتزی
پای پرانتزی نوعی مشکل تراز در اطراف زانو است که میتواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری به حالتی اطلاق میشود که در آن پاهای فرد حتی زمانی که مچ پاها کنار هم هستند، به بیرون خمیده میشوند. در نوزادان این مشکل به دلیل موقعیت آنها در رحم طبیعی است.
استئوتومی درمانی رایج در نوجوانان و در بزرگسالان برای صاف کردن پا است. این باور که میتوان بدون جراحی پای پارانتزی را اصلاح کرد یک اشتباه است. تغییر شکل در اطراف زانو نوعی انحراف ساختاری از تراز طبیعی استخوان است. ورزش، کشش، فیزیوتراپی و ویتامینها، عضلات و استخوانهای شما را قویتر می کنند اما شکل استخوانها را تغییر نمیدهند. تنها راه برای تغییر واقعی شکل پاها، بریدن استخوان و صاف کردن آنها است. این عمل استئوتومی نامیده می شود و یک تغییر ساختاری پایدار است. در این روش برای تعیین محل و میزان تغییر شکل از اشعه ایکس استفاده میشود.
جراحی استئوتومی فک
استئوتومی فک، استخوانهای فک پایین یا فک بالا را نسبت به سر و یا دندانها تنظیم میکند. با کمک جراحی استئوتومی فک میتوانید مشکلاتی مانند اپن بایت (دندانهای مقابل هم در ردیفهای بالا و پایین به علت بینظمی به درستی بر روی هم قرار نمیگیرند)، مشکل در جویدن یا بلع، سایش بیشازحد دندانها، عقب رفتن چانه، اوربایت(دندانهای بالا جلوتر از دندانهای پایین قرار دارند) یا آندربایت (دندانهای جلویی از فک پایین، جلوتر از دندانهای جلویی از فک بالا قرار میگیرند) را برطرف کنید. ممکن است لازم باشد قبل یا بعد از جراحی از بریس استفاده کنید تا بتوانید دندانهایتان را دوباره با فکتان هماهنگ کنید.
شرایط یا انواع روشهای استئوتومی فک عبارتند از:
- استئوتومی فک پایین: این جراحی روی فک پایین شماست.
- استئوتومی فک بالا: این جراحی روی فک بالایی شماست.
- استئوتومی لفورت (LeFort): این تکنیک جراحی، شکستگی میانی صورت شما را که فک بالایی شما را درگیر می کند، برطرف میکند.
- استئوتومی اسپلیت ساژیتال: این نوع جراحی فک برای حرکت دادن فک پایین شما به منظور هماهنگی بهتر با دندان های شما انجام میشود.
جراحی استئوتومی ران
استئوتومی فمورال یا استخوان ران نوعی روش جراحی برای اصلاح ناهنجاریهای خاص استخوان ران و مفصل ران است. این جراحی نیز شامل بریدن استخوان است که در آن جراحان استخوان را مجددا تنظیم کرده و آناتومی طبیعیتر بدن را بازیابی میکنند. در واقع پزشکان از این طریق مشکلات مربوط به تغییر شکل استخوان را برطرف یا از آن جلوگیری میکنند.
جراحی استئوتومی بینی
استئوتومی بینی نوعی عمل جراحی بینی است که در آن موقعیت و وضعیت قرار گرفتن استخوانهای بینی تغییر مییابد. رینوپلاستی استئوتومی عمل رایجی نیست و به دقت زیادی نیاز است تا اطمینان حاصل شود که بیمار میتواند بهترین نتایج را به دست آورد.
جراحی استئوتومی لگن و ران
استئوتومی هیپ یا استئوتومی لگن ،حفره لگن (استابولوم) و یا سر استخوان ران شما (سر فمور) را تغییر میدهد. دیسپلازی هیپ و گیرافتادگی لگن دو بیماری اصلی هستند که نیاز به استئوتومی مفصل ران دارند. بدین منظور در استئوتومی هیپ جراح شما بافت استخوانی را برش و آن را شکل داده یا بخشی از آن را جدا میکند تا سطوح تحملکننده وزن مفصل را مجددا تنظیم کند. انواع اصلی روش های استئوتومی مفصل ران عبارتند از: استئوتومی پری استابولار و استئوتومی فمورال.
دراستئوتومی پری استابولار برای رفع دیسپلازی مفصل ران انجام میشود. در واقع جراح بخشی از استخوان لگن شما را بریده، آن را تغییر مکان داده و با پیچ محکم می کند. استئوتومی فمورال نیز شامل برش و تراز کردن استخوان بالای ران (فمور) برای کمک به بازیابی عملکرد مفصل ران است.
جراحی استئوتومی ستون فقرات
استئوتومی ستونفقرات، انحنای ستونفقرات شما را اصلاح کرده و به تراز کردن مرکز ثقل بدن بر روی لگن کمک میکند. لگن شما ساختار استخوانی در قسمت پایین تنه شماست. اگر یک یا چند بخش ستونفقرات دارای انحنای بیشازحد باشد یا انحنای کافی نداشته باشد، ستونفقرات شما از خط خارج میشود. این می تواند باعث درد شود، شما را خسته کرده و به اندامهای داخلی فشار وارد کند. هدف از استئوتومی ستونفقرات دستیابی به تعادل، تسکین درد و جلوگیری از عود یا بدتر شدن تغییر شکل آن است.
جراح شما ممکن است استئوتومی را برای اصلاح مشکل زاویه ستونفقرات مانند خم شدن دائمی به جلو پیشنهاد دهد. این مشکل بیشتر در اسپوندیلیت آنکیلوزان اتفاق میافتد. انواع اصلی روشهای استئوتومی ستونفقرات عبارتند از استئوتومی ستون خلفی، استئوتومی اسمیت پترسن، استئوتومی تفریق پدیکول، استئوتومی استخوان-دیسک-استخوان و برداشتن ستونمهرهها.
استئوتومی ستون خلفی انحنای غیرطبیعی در کمر به سمت داخل (لوردوز) و خمیدگی بالای کمر (کیفوز یا گوژپشتی ) را برطرف میکند. استئوتومی اسمیت پترسن نیز برای اصلاح مشکل لوردوز یا همان انحنای غیرطبیعی در کمر بکار برده میشود. در واقع در این روش، جراح با برداشتن قسمتی از استخوان از پشت ستونفقرات، ستونفقرات شما را بیشتر به سمت پشت متمایل میکند.
استئوتومی تفریق پدیکول نیز برای لوردوز شدیدتر (قوس دار شدن بیشتر) در قسمت تحتانی ستونفقرات بکار برده میشود. استئوتومی استخوان-دیسک-استخوان نیز ستونفقرات شما را در بالا و پایین دیسک اصلاح میکند. برداشتن ستونمهرهها نیز به معنی برداشتن کامل یک یا چند مهره است و بیشترین اصلاح را انجام میدهد. با توجه به حجم زیادی از استخوان برداشته شده، جراح شما این ناحیه از ستونفقرات شما را با استفاده از یک گرافت یا فلز جوش میدهد.
جراحی استئوتومی زانو
استئوتومی زانو شامل بریدن و تغییر شکل یکی از استخوانهای ساق پا (درشت نی) یا استخوان ران (فمور) است که در زیر کاسه زانو شما قرار گرفتهاند. جراحی استئوتومی زانو معمولا برای اصلاح آسیب ناشی از آرتریت انجام میشود. این جراحی، مفصل زانو شما را مجددا تنظیم میکند و وزن و فشار را از سمت آسیبدیده زانوی به سمت سالم منتقل میکند. استئوتومی زانو معمولا در مراحل اولیه استئوآرتریت انجام میشود که آسیب فقط در یک طرف مفصل زانو باشد.
محل استئوتومی زانو بستگی به محل آسیب دارد. به عنوان مثال، در استئوتومی تیبیا بالا، آسیب غضروف در داخل زانوی شما قرار دارد. این جراحی شامل برداشتن استخوان از خارج زانو برای ایجاد پای صافتر و جلوگیری از پیشرفت آرتریت است. برخی از انواع استئوتومی زانو عبارتند از: استئوتومی تیبیا، استئوتومی تیبیا بالا و استئوتومی فولکرسون.
استئوتومی تیبیا ترازهای کاسهای زانو را اصلاح میکند تا فشار زیادی به داخل زانوی شما وارد نشود. استئوتومی تیبیا بالا نیز مفصل زانو را در افرادی که به آرتروز زانو مبتلا هستند، مجددا تنظیم میکند. این جراحی میتواند نیاز به تعویض جزئی یا کامل زانو را رفع کند یا آن را بهتاخیر بیندازد.
استئوتومی فولکرسون نیز شامل برداشتن بخشی از درشت نی (یک ناحیه خاص در ساق پا) است. این محل اتصال تاندون کاسه زانو به ساق پا را تغییر میدهد و فشار را از روی کاسه زانو برداشته و از دررفتگی جلوگیری میکند.
جراحی استئوتومی پا
جراحی استئوتومی پا برای برش استخوان از قسمتهای مختلف پا رایج است. از انواع جراحی استئوتومی پا میتوان به استئوتومی شست پا (هالوکس)، استئوتومی پاشنه (کالکانئوس)، استئوتومی شورون، استئوتومی دوایر، استئوتومی ویل و استئوتومی پنبهای اشاره کرد.
- استئوتومی شست پا (هالوکس) برای برش استخوان از انگشت شست پا رایج است تا شست پا را صاف کند.
- استئوتومی پاشنه (کالکانئوس) روشی برای تغییر شکل پای شما برای رفع صافی کف پا یا قوس بالاتر از حد معمول است.
- استئوتومی شورون مشکلات خفیف تا متوسط همسویی انگشت شست پا ناشی از هالوکس والگوس را اصلاح میکند.
- استئوتومی دوایر شکل پای شما را تغییر میدهد تا قوس بلند غیرطبیعی کاهش یابد.
- استئوتومی ویل پنجه پا و درد زیر توپی پای شما را اصلاح میکند. استئوتومی پنبهای نیز به ایجاد قوس در پای شما کمک میکند.
استئوتومی چانه
این نوع جراحی استئوتومی، چانه شما را تغییر شکل میدهد. جراح معمولا استئوتومی چانه را برای اصلاح چانه کوتاه عمودی، بلند کردن چانه یا کوتاهکردن چانه باریک انجام میدهد. این جراحی چانه شما را به سمت جلو یا در جهتهای دیگر میآورد و در برخی موارد روش جایگزینی برای کاشت چانه است.
استئوتومی چانه شامل بریدن استخوان فک و حرکت دادن آن است. جراح برشی از طریق دهان شما ایجاد میکند و لبهای شما ممکن است تا چند ماه احساس خود را از دست بدهند.
استئوتومی آرنج
استئوتومی آرنج مشکلات مفصل آرنج از جمله درونخمیدگی ساعد یا کوبیتوس واروس (Cubitus varus) و کوبیتوس والگوس را برطرف میکند. کوبیتوس واروس و والگوس هر دو حالتی به معنی تغییر شکل در آرنج است که باعث ایجاد مشکلات همترازی در قسمت بازو میشود. به این معنی که بازوی شما یا خیلی نزدیک به بدن شما آویزان است (cubitus varus) یا بیشازحد از بدن شما زاویه دارد (cubitus valgus). خوشبختانه بسته به مشکل، تکنیکهای مختلف استئوتومی برای درمان آنها وجود دارد.
مشکلات مفاصل را به راحتی درمان کنید!
امروزه جراحیهای متنوعی برای تنظیم مجدد و تغییر شکل استخوانها و مفاصل ابداع شدهاند. پزشک شما ممکن است بسته به مشکل استخوانی شما، درمانهای محافظهکارانه را پیشنهاد دهد. این روشهای درمانی میتوانند استراحت، یخ، داروهای ضد التهابی و ضد درد یا تزریق کورتیکواستروئید باشند. اگر این درمانها نتیجهبخش نباشند، احتمالا جراحی استئوتومی در انتظار شماست.
در صورتی که نشانههایی از مشکلات استخوانی را در خودتان مشاهده میکنید، حتما آن را جدی بگیرید. پیشنهاد میکنیم که حتما قبل از بروز مشکلات جدیتر به ارتوپد مراجعه کنید. خوشبختانه امکان رزرو و سایت نوبتدهی از سایت دکتردکتر وجود دارد. اگر سوالی در مورد جراحی استئوتومی یا نحوه رزرو دکتر ارتوپد داشته باشید میتوانید در بخش دیدگاه آن با ما در میان بگذارید.