اختلالات تکلم به این معنی است که فرد در صحبت کردن یا ادای کلمات مشکل دارد و درک آنچه او می‌گوید، برای بقیه دشوار باشد.
صحبت کردن شامل حرکات دقیق زبان، لب‌ها، فک و تارهای صوتی است. چند نوع اختلالات تکلم وجود دارد. اختلالات تکلم میتواند بر ایجاد کلمات، تأثیر بگذارد. برخی اختلالات صوتی نیز ممکن است شامل اختلالات تکلم باشند. یکی از رایج‌ترین اختلالات گفتاری، لکنت زبان است. سایر اختلالات تکلم شامل آپراکسی و دیسارتیا هستند.
علت اختلالات تکلم
اختلالات تکلم بر طناب صوتی، عضلات، اعصاب و دیگر ساختارهای داخل گلو اثر می‌گذارد. علل عبارت‌اند از:
- آسیب به تارهای صوتی
- ضربه مغزی
- ضعف عضلانی
- ضعف تنفسی
- سکته مغزی
- پولیپ یا گره روی تارهای صوتی
- فلج تارهای صوتی
اختلالات تکلم ممکن است ارثی باشند و در طول زمان توسعه یابد. برخی افرادی که دارای شرایط خاص پزشکی یا رشدی هستند نیز دچار اختلالات تکلم می‌شوند. شرایط مشترک که میتواند منجر به اختلالات تکلم شود عبارت‌اند از:
- اوتیسم
- اختلال بیش فعالی، کمبود توجه (ADHD)
- سکته مغزی
- سرطان دهان
- سرطان حنجره
- بیماری هانتینگتون
- زوال عقل
- اسکلروز جانبی آمیوتروفی (ALS) که همچنین به عنوان بیماری لو Gehig شناخته میشود.
علائم
بسته به علت اختلال تکلم، ممکن است چند نشانه وجود داشته باشد. علائم عمده عبارت‌اند از:
- تکرار صداها که اغلب در افرادی که لکنت دارند دیده میشود
- اضافه کردن صداهای اضافی و کلمات
- واژه‌های طولانی‌تر
- در حالی که صحبت میکند، حرکات تند و خشن را انجام می‌دهد که معمولاً شامل سر است
- فرد چندین بار در حال حرف زدن، چشمک می‌زد
- سرخوردگی قابل مشاهده در هنگام تلاش برای برقراری ارتباط
- مکالمه‌های مکرر
- صدای تکان خوردن هنگام صحبت کردن
- خفگی، یا صحبت کردن با صدای تند و تلخ
تشخیص اختلالات تکلم
بسیاری از آزمایشات برای تشخیص اختلالات تکلم در دسترس هستند. از جمله:
معاینه غربالگری مفصل دنور (DASE): یک سیستم تست معمول برای تشخیص اختلالات مفصل است. این آزمون وضوح تلفظ را در کودکان بین 2 تا 7 ساله ارزیابی میکند. این آزمون پنج دقیقه‌ای از تمرین‌های مختلف برای ارزیابی گفتار کودک استفاده میکند.
مقیاس‌های اولیه زبان در مقیاس 2: این تست که توسط پزشک جراحی Neurodevelopmental جیمز کاپلان ایجاد شده، تعیین کننده رشد زبان کودک است. این آزمون به سرعت میتواند اختلالات تکلم و یا تأخیر در زبان باز کردن را شناسایی کند.
آزمون واژگان تصویر Peabody: این آزمون واژگان و توانایی صحبت کردن فرد را اندازه‌گیری میکند. شخص به کلمات مختلف گوش می‌دهد و تصاویری را که کلمات را توصیف می‌کنند انتخاب می‌کنند. افرادی که دارای معلولیت فکری شدید هستند و کسانی که کور هستند قادر به انجام این ارزیابی نخواهند بود. تست واژگان تصویر Peabody بارها از زمان انتشار اولین نسخه آن در سال 1959 تجدید نظر شده است.
درمان اختلالات تکلم
اختلالات تکلم خفیف ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد. با گفتار درمانی می‌توان بیشتر اختلالات تکلم را درمان کرد. درمان متفاوت است و بستگی به نوع اختلال دارد. در گفتار درمانی، یک درمانگر حرفه‌ای شما را از طریق تمریناتی که برای تقویت عضلات صورت و گلو به کار می‌روند هدایت میکند. شما یاد خواهید گرفت که در حین صحبت کردن تنفس خود را کنترل کنید.
تمرینات تقویت عضلات و تنفس کنترل شده کمک میکند تا صدای کلمات شما بهبود یابد. شما همچنین میتوانید راه‌هایی را برای تمرین سخنرانی صحیح یاد بگیرید. برخی از افراد مبتلا به اختلالات تکلم نگرانی، خجالت زدگی یا افسردگی را تجربه می‌کنند. بحث درمانی ممکن است در این شرایط مفید باشد. یک درمانگر در مورد راه‌هایی برای مقابله با شرایط و راه‌های بهبود چشم انداز وضعیت شما صحبت خواهد کرد. اگر افسردگی شدید علت این اختلال باشد، داروهای ضد افسردگی می‌توانند کمک کننده باشد.
عوارض بالقوه اختلالات تکلم
اختلالات تکلم بدون درمان ممکن است موجب ایجاد اضطراب زیاد در فرد شود. با گذشت زمان، این اضطراب میتواند باعث اختلالات اضطرابی یا ترس از صحبت در برابر عموم مردم شود. درمان اولیه برای اضطراب میتواند مانع پیشرفت اختلالات اضطرابی یا ترس‌ها شود. برخی از افراد مبتلا به اختلالات تکلم از آنچه که می‌خواهند بگوبند، آگاه هستند، اما قادر به بیان افکار خود نیستند که منجر به مسائل مربوط به کاهش عزت نفس و توسعه افسردگی میشود. اختلالات تکلم میتواند در بزرگسالان و کودکان اتفاق بیافتد. درمان اولیه میتواند این شرایط را اصلاح کند.
شایع‌ترین اختلالات تکلم
شایع‌ترین اختلالات تکلم را می‌توان در ده نوع طبقه‌بندی کرد، که در زیر به مهم ترین آنها اشاره می‌کنیم.
آپاكسي گفتار (AOS)
Apraxia یک اختلالات تکلم حرکتی است که ناشی از آسیب به بخش‌های مغز مربوط به صحبت میشود. نارسایی گفتار (AOS) زمانی اتفاق می‌افتد که مسیر عصبی بین مغز و عملکرد گفتاری شخص (عضلات گفتاری) از بین رفته یا مبهم باشد. فرد می‌داند که چه میخواهد بگوید، حتی میتواند آنچه را که میخواهد روی کاغذ بنویسد. با این حال مغز قادر به ارسال پیام‌های صحیح نیست، به طوری که عضلات گفتاری نمی‌توانند آنچه را می‌خواهند، بیان کنند. موارد شدید به راحتی تشخیص داده میشود، از جمله نشانه‌هایی از عدم توانایی بیان کلمات، غلبه بر موقعیت‌های صوتی، حرکات غیر هدف که موجب تحریف صدا و اختلاف در تلفظ میشود.
لکنت زبان
لکنت زبان، بسیار رایج است و به راحتی می‌توان آن را تشخیص داد. هر کس حداقل یک بار در زندگی خود لحظات لکنت انگیز داشته است. اکثر مردم نمی‌دانند که لکنت زبان نیز میتواند شامل اقدامات غیر ارادی یا نیمه ارادی مانند چشمک زدن یا تیک عصبی باشد. ابتدا، این اختلال غریزی زمانی آشکار میشود که یک کودک در حال یادگیری صحبت کردن و حرف زدن است. ممکن است بعداً در دوران کودکی نیز این اختلال شکل بگیرد. علت لکنت اغلب ناشناخته است.
Dysarthria
یک اختلال تکلم حرکتی است که در آن عضلات دهان، صورت یا سیستم تنفسی ممکن است ضعیف یا دچار دشواری حرکت شوند. Dysarthria در اثر آسیب عصبی و عضلانی ایجاد میشود. این حالت، سخنرانی فرد را با گفتار مبهم، سخنرانی آهسته، حرکت محدود فک یا حرکت لب، ریتم غیر طبیعی و نگاه کردن به زمین در هنگام صحبت، تغییر در کیفیت صدا، بیان مشکل و سایر علائم، همراه میکند.
این حالت ناشی از آسیب عضلانی یا آسیب عصبی به عضلات مربوط به فرآیند صحبت مانند دیافراگم، لب‌ها، زبان و آکوردهای صوتی است. از آنجایی که این علامت ناشی از آسیب عصبی یا آسیب عضلانی است، این امر میتواند ناشی از طیف گسترده‌ای از پدیده‌هایی باشد که در افراد مختلف در سنین مختلف تأثیر می‌گذارد. این حالت میتواند در طول رشد در رحم یا کمی بعد از تولد به عنوان یک نتیجه از شرایط مانند دیستروفی عضلانی و فلج مغزی شروع شود. در بزرگسالان برخی از شایع‌ترین علل دیزارتیا سکته مغزی، تومورها و MS است.
از سایر اختلالات تکلم می‌توان به Lisping، Spasmodic Dysphonia ، مبهم حرف زدن، Muteness – لالی انتخابی، عدم قدرت تکلم، تأخیر گفتاری، تکلم مربوط به اوتیسم اشاره کرد.
منابع:
سلام
پسرم پنج ساله شده فقط چند تا کلمه که میگه فهمیده میشه دیگه زیاد حرف میزنه ولی واضح نیست وقت تولد گریه نکرد آیا دلیلش همینه آیا خوب میشه راه گشتنی هم تقریبا دو سالگی شده ؟
خواهشا چیکار کنم مشکلش چیه آیا خوب میشه
سلام
باید دقیقا معاینه و بررسی از نظر اوتیسم و بیش فعالی انجام شود
به فوق تخصص روانپزشک اطفال مراجعه کنید
سلام من یه پسر پنج ساله دارم نزدیک به چهار ماهه که دچار لکنت زبان شدهیه ماه اول لکنتش کم بود ولی الان خیلی زیاد شده طوری که هنگام حرف زدن سرشو کج میکنه وچشماشو میبنده وحرفشو طولانی میگه وخیلی هم عصبیه وهنگام غذا خوردن کنار سفره نمیشینه همش دور میزنه به نظر شما آیا پیش فعاله یا نه
سلام
با توجه به اینکه جدیدا دچار مشکل شده باید از نظر اضطراب و افسردگی کودکان بررسی شود.به فوق تخصص روانپزشک اطفال مراجعه کنید
کودک سه ساله دختر دارم که وقتی میخواهد حرف بزند اولین کلمه را چند بار تکرار میکند مثلا میمبمی میگم لطفا راهنمایی کنید چه مشکلی دارد و چگونه درمان میشود؟
سلام
جهت بررسی لکنت و جهت تمرین و رفع آن باید به کارشناس گفتاردرمانی مراجعه کنید
سلام من در بچگی از ابتدای کلاس اولی تا دبیرستان لکنت زبان داشتم طوری که هرچه بیشتر بهش فکر میکنم و میخوام باهاش بجنگم بدتر میاد سراغم الانم که به سن ۳۰ سالگی رسیدم بعضی وقت ها تو جمع میترسم زیاد حرف بزنم میگم نکنه تپق بزنم ضایع بشم مخصوصا توی محل کارم یا توی خانواده خانومم وقتهایی که یادم میره خوبم ولی به محض اینکه به یادش میفتم ممکنه بدحرف بزنم وقت هایی که با یکی جرو بحثم میشه بیشتر میاد سراغم حتی اگه حق با من باشه اصلا نمیتونم حرف بزنم و از خودم دفاع کنم باشدت گرفتن جزوبحث تپق هام بیشر میشه میدونم میخوام چی بگم ولی انگار مغزم کار نمیکنه خیلی عزت نفسم اومده پایین احساس میکنم خیلی آدم بدرد بخوریم حتی زمان نوجوانیم دختری که خیلی دوسش داشتم به علت تپق زدنام کم کم ازم دل سرد شد و بعداز مدتی ولم کرد خیلی ناراحتم لطفا کمکم کنید
سلام
شما باید کنترل استرس و اضطراب خود به روانپزشک مراجعه کنید
کاهش استرس به بهبود وضعیت شما کمک زیادی می کند
سلام کودک من دوسال و نیم سن دارد وقتی می خواهد صحبت کند در بیان برخی کلمات لب پایین به سمت چپ کج میشود می خواستم ببینم علت ان چیست
سلام
دوست عزیز
باید معاینه شود
به متخصص اطفال مراجعه کنید
سلام مادرم گاهی اوقات هنگام سخن گفتم برخی از کلمات روجابجا می گوید دستش بی حس می شود علت این نشانه ها چ چیزی می تواند باشد؟
سلام
دوست عزبز
باید جهت معاینه به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید
سلام پسربچه سه ساله ای دارم یک ماه که لکنت زبان گرفته،خواستم بدونم دلیلش چی میت نه باشه راهکار درمان چیه؟
سلام
دوست عزیز
میتواند بعلتی همچون اضطراب یا ترس باشد
باید به کارشناس گفتار درمان مراجعه کنید
با سلام و خسته نباشید ، من مدتی هست در تکلم دچار مشکل شده ام بیشتر اوقات اصلا زبونم نمیچرخه که کلمات رو خوب ادا کنم و همش اشتباه میگم و تپق میزنم و بعضی وقتها یادم میره که درباره چه چیزی میخوام صحبت کنم به نظر شما مشکلم کجاست ؟
سلام
با افزایش سن علایم گفته شده در حد کم ممکن است ایجاد شود
ولی اگر مکررا ایجاد شده و سن شما بالا نیست به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید
سلام ‘مدتی است خاطراتژاز گذشته که در اون خاطره خطا یااشتباهی ازم سر زده سراغم میاد وناگهان عکس العمل ناخوداگاه انجام میدم و حرفی در شماتت خود مثل خاک بر سرم میگم یا حتی ممکنه طرفی که در اون خاطره بهم بدی کرده رو ناگهان و ناخواسته با صدای بلندی فحش بدم و ممکنه تو جمع این اتفاق ییافته””والان بعضی اطرافیان متوجه شده اند”’باید چه کنم تا این وشکلم حل بشه””واقعا اذیت هستم
سلام
لازم است حتما به متخصص روانپزشک مراجعه کنید
با تشکر سوالی داشتم بچه تقریبآ سه ساله ای دارم نزدیک به یک ماه است لکنت زبان گرفته قبلآ خیلی خوب بود اصلا مشکلی نداشت ولی الان بعضی از کلمات را با تکرار تلفض می کنه زمینه ارثی هم ندارد
با تشکر مجدد
سلام
دوست گرامی بهتر است با توجه به بروز ناگهانی لکنت جهت بررسی منشا آن از جمله اضطراب و ….با فوق تخصص روانپزشکی اطفال یا حداقل متخصص اطفال مشورت کنید
میتوانید از مشاوره تلفنی مجموعه دکتر دکتر جهت ارتباط با متخصص روانپزشک یا اطفال استفاده کنید
سلام لوله ای که فشار هوای زیادی داشته در کنار دوستم ترکیده.پس پرحادثه صحبت میکرد.اما چند ساعت بعد دوستم تکلم ندارد.آیا ممکن است از ترس این اتفاق برایش افتاده باشد؟این مشکل گذرا می باشد و امکان بازگشت تکلم وجود دارد؟
سلام
دوست عزیز لازم است دوستتان از نظر وضعیت هوشیاری بررسی شود با توجه به حالت انبجار باید از نظر آسیب مغزی و یا استرس زیاد بررسی شود.به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید یا از مشاوره مجموعه دکتر دکتر جهت مشاوره تلفنی رایگان با متخصص مغز و اعصاب کمک بگیرید
سلام خسته نباشین من در گفتار مشکل دارم تودماغی حرف میزنم پیش هرگفتاردرمانی رفتم گفتن خوب میشی خوب نشدم .درمانی نداره .دارو یی. عملی و….. ازنظرم خودم درست حرف میزنم مثل آدم های عادی ولی صدام ظبط میکنم تو دماغی خیلی فرق داره دانشجوم هم ازبچگی توگفتاردرمان هابودم ولی کاری نکردن. دکتر خوبی معرفی کنید وآدرس
سلام
به متخصص گوش حلق بینی مراجعه کنید تا وجود پلیپ یا انحراف بینی بررسی شود
سلام جناب دکتر خسته نباشید من در گفتار مشکل دارم اصلا نمیتونم سری یه موضوعی رو بازکنم اصلا بایکی دوکلمه حرفم نمیتونم بزنم اصلا شاید باورتون نشه حتی یک دیدگاهی نمیتونم در مورد یه عکسی فیلی چیزی بنویسم همش یادم میره با دوستام یه جایی نشستیم داریم حرف می‌زنیم ولی من اصلا متوجه نمیشم که اینا چه گفتن در مورد چه حرف زدن خواهشا دکتری داروی راهکاری برام راهنمایی کن
سلام
لازم است جهت درمان به روانپزشک مراجعه کنید و همینطور مشاوره روانشناسی بگیرید
فعلا داروی خاصی بدون ویزیت نمیتوان داد
با سلام
من تو صحبت کم میارم یعنی دچار اختلال صدا میشم .و کیفیت صدام میاد پایین .از زابل هستم .خواهشا بهم یه دکتر معرفی کنید .موقعیتم خیلی حساس است
سلام
یه متخصص گوش حلق بینی مراجعه کنید
خسته نباشید.
عذر میخوام، یکی از بستگان ما با علائم بدن درد شدید که به ضعف عضلات ارتقا یافته بود بعد از مدتی توانایی صحیح صحبت رو از دست داد و کلمات رو با هم ترکیب میکرد و واژه های جدید میساخت که نامفهوم بودن. درضمن ایشون توانایی حرکت صحیح رو هم از دست دادن. علتش چی میتونه باشه؟
سلام
نیاز به معاینه و بررسی آزمایش و…است.
سلام احترام خدمت شما من بعضی موقع زبانم دربعضی حرف ها نمیکرده باید چه کنم زبانم درست شود
سلام
به گفتار درمان مراجعه کنید