سرگیجه چیست؟ + انواع،علل و بهترین روش پیشگیری و درمان سرگیجه
![سرگیجه چیست](https://cdn.drdr.ir/mag/2024/06/dizziness-1.jpg)
احساس چرخش یا دَوَران سر، تهوع، استفراغ و تاری دید از شایعترین علائم سرگیجه هستند. همچنین، در برخی افراد احساس سبکی سر یا نزدیک شدن به غش، احساس عدم تعادل یا ناپایداری، وزوز گوش و ضعف و خستگی هم مشاهده میشود. از انواع سرگیجه، میتوان سرگیجه چرخشی، سرگیجه غش کردن و سرگیجه عدم تعادل را نام برد. اگر بخواهیم بدانیم سرگیجه چیست و چگونه اتفاق میافتد، باید اختلالات گوش داخلی، افت فشار خون، کمآبی بدن، عوارض داروها و اختلالات عصبی را بررسی کرد. پزشک پس از ارزیابیهای دقیقی همچون معاینه فیزیکی، آزمایشهای گوش، آزمایشهای آزمایشگاهی و آزمایشهای تصویربرداری، موفق به تشخیص سرگیجه میشود. تشخیص درست و پیدا کردن علت اصلی سرگیجه، منجر به درمان علت زمینهای خواهد شد. این روشهای درمانی شامل تغییر در سبک زندگی، فیزیوتراپی، اجتناب از کافئین و الکل، کنترل فشار خون و پیگیریها و معاینات منظم توسط پزشک است.
با مطالعه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر که به 10 دقیقه زمان نیاز دارد، راههای پیشگیری و درمان انواع سرگیجه را خواهید شناخت.
در انتها، اگر سوالی درباره سرگیجه، علتهای زمینهای و درمان آن دارید، میتوانید در قسمت نظرات بنویسید. پزشک ما به آن پاسخ خواهد داد.
سرگیجه چیست؟
سرگیجه، حالتی است که فرد احساس میکند محیط اطرافش در حال چرخش یا حرکت است. این حالت میتواند ناشی از مشکلات مختلف در گوش داخلی، مغز یا سیستم عصبی باشد. شایعترین علت سرگیجه، اختلالات مربوط به گوش داخلی مانند بیماری منییر، التهاب عصب دهلیزی و کریستالهای جابجا شده در گوش هستند. علائم سرگیجه ممکن است شامل حالت تهوع، تعریق، عدم تعادل و ناتوانی در ایستادن باشد. تشخیص و درمان مناسب این عارضه، به علت زمینهای آن بستگی دارد.
![سرگیجه های خطرناک](https://cdn.drdr.ir/mag/2024/06/what-is-dizziness.jpg)
انواع سرگیجه چیست؟
سرگیجه در دو نوع محیطی و مرکزی اتفاق میافتد. سرگیجه محیطی، از اختلالات گوش داخلی یا عصب دهلیزی منشا گرفته و منجر به بیماری منییر و التهاب عصب دهلیزی میشود. سرگیجه مرکزی ناشی از مشکلات مغزی مانند سکته، تومور یا مالتیپل اسکلروزیس است. سرگیجه محیطی، علائمی همچون حالت تهوع و عدم تعادل دارد، اما سرگیجه مرکزی با علائمی نظیر دوبینی، ضعف و مشکلات گفتاری همراه خواهد بود. دکتر مغز و اعصاب، با تشخیص دقیق هر یک از انواع سرگیجه، به ارائه برنامه درمانی موثر کمک میکند.
سرگیجه محیطی
سرگیجه محیطی، اغلب به علت مشکلات گوش داخلی یا عصب دهلیزی رخ میدهد. این نوع سرگیجه با حالت تهوع، استفراغ، تعریق و ناپایداری در تعادل همراه است. علل رایج سرگیجه محیطی میتواند بیماری منییر، عفونتهای گوش داخلی، بلورهای ریزکلسیمی در کانالهای نیمدایرهای گوش و آسیبهای عصب دهلیزی باشند. هر کدام از این اختلالات، بهویژه بیماری منییر، موجب ظهور اختلالات شنوایی مانند کاهش شنوایی و وزوز گوش هم میشود. درمان این نوع سرگیجه، به علت زمینهای آن بستگی دارد. مصرف داروهای ضدتهوع، ضدسرگیجه، تمرینات تعادلی و مانورهای فیزیکی از اثربخشترین درمانهای سرگیجه محیطی هستند.
سرگیجه مرکزی
سرگیجه مرکزی، ناشی از اختلال در سیستم عصبی مرکزی مانند سکته، مالتیپل اسکلروزیس یا میگرنهای شدید است. این نوع سرگیجه معمولاً شدیدتر و طولانیتر از سرگیجه محیطی بوده و با علائم دیگری مانند ضعف، دوبینی و مشکلات گفتاری همراه است. تشخیص سرگیجه مرکزی، معمولاً به مطالعات تصویربرداری مغزی مانند امآرآی و سیتیاسکن نیاز دارد. درمان سرگیجه مرکزی، بسته به علت زمینهای متفاوت بوده و میتواند شامل داروها، توانبخشی و در موارد نادر جراحی باشد. با این حال، سرگیجه مرکزی میتواند نشانهای از یک مشکل جدی مغزی باشد و بههمینخاطر، مراجعه به پزشک در صورت وقوع لازم است.
علائم همراه با سرگیجه چیست؟
سرگیجه، بسته به نوع و علت آن، با علائم مختلفی همراه خواهد بود. ولی شایعترین علائم سرگیجه، شامل موارد زیر هستند:
- حالت تهوع و استفراغ؛ در اکثر مواقع همراه با احساس تهوع و گاهی استفراغ
- عدم تعادل؛ احساس ناپایداری و ناتوانی در ایستادن یا راه رفتن
- تعریق؛ احساس تعریق شدید
- سردرد؛ مشاهده سردردهای شدید در برخی موارد
- وزوز گوش؛ صدای زنگ یا وزوز در گوشها بهخصوص در بیماری منییر
- تاری دید یا دوبینی؛ اختلالات شدید بینایی در اکثر موارد
- از دست دادن شنوایی؛ کاهش شنوایی، بهویژه در یک گوش
- ضعف یا بیحسی؛ احساس ضعف یا بیحسی در بخشی از بدن، بهویژه در سرگیجه مرکزی
- مشکلات گفتاری؛ اختلال در صحبت کردن و گفتار، بهویژه در سرگیجه مرکزی
مراجعه به پزشک و بررسی دقیق این علائم، منجر به تشخیص دقیقتر علت سرگیجه خواهد شد.
![بیمار دچار سرگیجه و تهوع](https://cdn.drdr.ir/mag/2024/06/nausea.jpg)
علت سرگیجه چیست؟
تا به حال این سوال برایتان پیش آمده که چرا سرگیجه دارم؟ سرگیجه ممکن است ناشی از مشکلات مختلفی باشد که تعادل بدن را تحت تأثیر قرار میدهند. این مشکلات میتوانند شامل اختلالات گوش داخلی مانند بیماری منییر، التهاب عصب وستیبولار یا کریستالهای کلسیمی شناور در گوش داخلی باشند. سایر علل ممکن شامل مشکلات گردش خون، میگرن، عوارض دارویی، اختلالات عصبی مثل پارکینسون یا مولتیپل اسکلروزیس و حتی اضطراب و استرس هستند. سرگیجه همچنین میتواند به دلایل سادهتری مانند کمآبی بدن، افت فشار خون یا قند خون پایین رخ دهد. در مواردی نیز آسیبهای سر و گردن میتوانند منجر به سرگیجه شوند. حتی رابطه سرگیجه و ورزش هم در علم پزشکی، ثابت شده است. با این حال،تشخیص دقیق علت نیاز به مشاوره پزشکی دارد.
اختلالات گوش داخلی
اختلالات گوش داخلی میتوانند باعث مشکلاتی مانند سرگیجه، وزوز گوش، کاهش شنوایی و عدم تعادل شوند. این اختلالات معمولاً به دلیل آسیب یا التهاب در ساختارهای گوش داخلی مانند حلزون گوش، مجاری نیمدایرهای و عصبهای شنوایی و تعادلی ایجاد میشوند. شایعترین بیماریهای عامل این اختلالات شامل موارد زیر هستند:
- بیماری منییر؛ سرگیجه، وزوز گوش و افت شنوایی ناشی از افزایش مایع در گوش داخلی
- لابیرنتیت؛ سرگیجه شدید اما کوتاه ناشی از وجود کریستالهای کلسیمی آزاد در کانالهای نیمدایرهای گوش داخلی
- نوریت وستیبولار؛ اختلال در تعادل ناشی از عفونتهای ویروسی
تشخیص و مدیریت درست این اختلالات با روشهای دارودرمانی، فیزیوتراپی و گاهی جراحی، برای بهبود کیفیت زندگی بیمار لازم است.
مشکلات گردش خون
کاهش جریان خون به مغز یا گوش داخلی میتواند باعث سرگیجه شود. این سرگیجه، با علائم دیگری همچون تپش قلب، ضعف، خستگی و تعریق همراه است. فشار خون پایین، آترواسکلروز، آریتمیها، انسداد عروق خونی و نارسایی قلبی میتوانند با کاهش جریان خون به مغز، سرگیجه ایجاد کنند. در این شرایط، با نرسیدن مقدار کافی اکسیژن و مواد مغذی به مغز، احساس سرگیجه یا دوران رخ میدهد. بیمار مبتلا به آنمی هم به دلیل کاهش ظرفیت حمل اکسیژن خون، دچار سرگیجه میشود. این نوع سرگیجهها، با تغییر وضعیت بدن، مانند ایستادن سریع، شدت میگیرند.
میگرن وستیبولار
میگرن وستیبولار، علاوهبر سردردهای تنشی، با سرگیجه، احساس چرخش یا دوران سر و عدم تعادل همراه است. سرگیجههای ناشی از میگرن وستیبولار، همراه با علائم دیگری مانند تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و صدا ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. علت ابتلا به این نوع میگرن، تغییرات شیمیایی در مغز و عوامل ژنتیکی اعلام شده است. برای درمان میگرن وستیبولار، ترکیبی از داروهای ضدمیگرن، تمرینات تعادلی، مدیریت استرس و رژیم غذایی مناسب توصیه میشود.
![میگرن وستیبولار](https://cdn.drdr.ir/mag/2024/06/vestibular_migraine.jpg)
عوارض دارویی
ایجاد سرگیجه، به عنوانعارضه جانبی ناشی از مصرف برخی داروها بسیار شایع است. از داروهای ایجاد کننده سرگیجه میتوان به آنتیبیوتیکها، ضدافسردگیها، آرامبخشها و داروهای کنترل فشار خون اشاره کرد. این داروها، با تاثیر بر سیستم وستیبولار گوش داخلی یا کاهش فشار خون منجر به سرگیجه میشوند. این سرگیجهها، به صورت احساس عدم تعادل یا ناپایداری، دوران محیط یا ضعف عمومی ظاهر خواهند شد. گاهی، داروهای مدر مورد استفاده برای کاهش مایعات بدن، میتوانند با اختلال در تعادل الکترولیتها، سرگیجه ایجاد کنند. در این شرایط، مشورت با پزشک برای تنظیم دوز یا تغییر دارو، این عارضه را بهبود میبخشد.
اضطراب و استرس
اضطراب و استرس، میتوانند باعث رخ دادن واکنشهای فیزیولوژیکی متعددی در بدن شوند. استرس مداوم، با انسداد عروق خونی و افزایش فشار خون، جریان خون به مغز را کاهش میدهد. از سوی دیگر، افزایش ضربان قلب، تنفس سریع و سطح بالای آدرنالین ناشی از حملات پانیک و اضطراب، باعث اختلال در تعادل و سرگیجه میشوند. همچنین، اختلالات اضطرابی با تغییر در سیستم عصبی خودمختار، تعادل بدن را مختل میکند. درمانهای روانشناختی و تکنیکهای مدیریت اضطراب و استرس، مانند تکنیکهای تنفسی و مدیتیشن، در بهبود سرگیجه ناشی از اضطراب و استرس بسیار کارآمد هستند.
کمآبی بدن
کمآبی بدن، میتواند ناشی از عدم مصرف کافی مایعات، تعریق زیاد، اسهال یا استفراغ مکرر باشد. عارضه کمآبی، کاهش حجم خون و افت فشار خون را به همراه دارد. در نتیجه افت فشار خون، جریان خون به مغز کاهش یافته و در نتیجه سرگیجه رخ میدهد. کمآبی، علائم دیگری همچون خشکی دهان، حجم کم ادرار و رنگ تیره آن و احساس خستگی را به همراه دارد. برای پیشگیری و درمان سرگیجه ناشی از کمآبی، مصرف مایعات کافی و حفظ توازن الکترولیتها توصیه میشود.
افت قند خون
کاهش ناگهانی قند خون یا هیپوگلیسمی، میتواند به سرگیجه منجر شود. با کاهش سطح گلوکز خون، مغز به مقدار کافی انرژی دریافت نمیکند. عملکرد صحیح مغز در اثر کاهش سطح گلوکز خون مختل شده و منجر به سرگیجه میشود. در این شرایط، فرد علاوهبر سرگیجه، دچار سردرد، تعریق، لرزش و در موارد شدیدتر، کاهش هوشیاری خواهد شد. این وضعیت، در افراد مبتلا به دیابت هم شایع است. مصرف داروهای پایینآورنده قند خون یا انسولین در این افراد با علائمی همچون سرگیجه، تپش قلب، سردرد و ضعف همراه خواهد بود. مصرف سریع مواد غذایی حاوی قند، به بهبود این علائم کمک میکند.
آسیبهای سر و گردن
آسیبهای سر و گردن میتوانند به دلایل مختلفی همچون تصادف رانندگی، سقوط، صدمات ورزشی یا بیماریهای دژنراتیو رخ دهند. شکستگیها، کشیدگی عضلات و آسیبهای عصبی ناشی از این اتفاقات، باعث اختلال در سیستم وستیبولار، خونرسانی مغزی یا فشار روی اعصاب میشود. سرگیجه، شایعترین علائم این اختلالات خواهد بود.
طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC)،
سرگیجه و مشکلات تعادل، سالانه بر 15٪ از بزرگسالان 18 ساله و بالاتر در ایالات متحده تأثیر می گذارد. این مشکلات اغلب می تواند با آسیب های مغزی تروماتیک یا سایر آسیب های سر و گردن مرتبط باشند.
آسیبهای تروماتیک مغز و آسیبهای گردنی مانند ضربات شلاقی هم، اختلالات تعادلی و سرگیجه را در پی دارند. گزینههای درمانی اثربخش در این شرایط، فیزیوتراپی، داروهای ضددرد و تکنیکهای توانبخشی هستند.
علت سرگیجه هنگام دراز کشیدن
اختلالات مختلفی میتوانند باعث سرگیجه هنگام دراز کشیدن شوند. وجود کریستالهای کلسیمی در گوش داخلی، یکی از این اختلالات است. در این حالت، حرکت کریستالها در کانالهای نیمدایرهای گوش داخلی، باعث تحریک غیرطبیعی سلولهای مویی میشوند. تحریک این سلولها که مسئول ارسال سیگنالهای تعادلی به مغز هستند، احساس چرخش یا سرگیجه را در هنگام تغییر وضعیت به دراز کشیدن به دنبال دارد. عوامل دیگری همچون ورم و التهاب گوش داخلی، فشار خون پایین، میگرن و کمخونی باعث سرگیجه هنگام دراز کشیدن میشوند.
علت سرگیجه ناگهانی یا دائمی
سرگیجه ناگهانی یا دائمی، میتواند به دلیل اختلالات گوش داخلی مانند بیماری منییر، التهاب عصب وستیبولار یا وجود کریستالهای کلسیمی شناور باشد. همچنین، مشکلات عروقی مانند افت فشار خون ناگهانی، انسداد عروق خونی یا نارسایی قلبی نیز میتوانند منجر به سرگیجه ناگهانی یا دائمی شوند. در مواردی، سرگیجههای ناگهانی میتواند با شرایط عصبی مانند میگرن وستیبولار یا مولتیپل اسکلروزیس مرتبط باشد. تشخیص دقیق این نوع عارضه، به ارزیابیهای تخصصی پزشک نیاز دارد.
علت سرگیجه ناگهانی در سالمندان
سرگیجه ناگهانی در سالمندان معمولاً به دلیل تغییرات مرتبط با افزایش سن در سیستم تعادلی و گردش خون رخ میدهد. اختلال در عملکرد گوش داخلی، کاهش جریان خون به مغز ناشی از تصلب شرایین و افت فشار خون هنگام ایستادن از عوامل شایع سرگیجه در سالمندان هستند. همچنین، عوارض و تداخلات دارویی، بیماری دیابت، بیماری قلبی و مشکلات عصبی مثل پارکینسون هم باعث سرگیجه میشوند. پزشک با تشخیص و مدیریت صحیح این مشکلات، به کاهش سرگیجه در افراد مسن کمک میکند.
![سالمندی با علائم سرگیجه ناگهانی](https://cdn.drdr.ir/mag/2024/06/Dizziness-in-the-elderly.jpg)
علت سرگیجههای خطرناک
سرگیجههای خطرناک ممکن است ناشی از شرایط جدی پزشکی همچون سکته مغزی، تومورهای مغزی یا خونریزی مغزی باشند. سرگیجه ناگهانی همراه با علائم دیگری مانند ضعف ناگهانی، مشکلات گفتاری، اختلالات بینایی یا ناهماهنگی حرکتی میتواند نشانهای از سکته مغزی باشد. البته آریتمیهای قلبی خطرناک و نارسایی قلبی هم منجر به کاهش جریان خون به مغز و ایجاد سرگیجه خواهند شد. پزشک با تشخیص سریع و درمان مناسب باید از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
علت سرگیجه در زمان بلند شدن
سرگیجه هنگام بلند شدن معمولاً ناشی از ناتوانی سیستم عصبی در تنظیم سریع فشار خون، هنگام تغییر وضعیت از خوابیده یا نشسته به ایستاده اتفاق میافتد. در این شرایط فرد دچار کاهش فشار خون ناگهانی میشود. این شرایط، افراد مسن، مصرفکنندگان داروهای فشار خون و افراد دچار کمآبی را درگیر میکند. از علائم همراه با سرگیجه در زمان بلند شدن، میتوان به ضعف، اختلال بینایی و احساس سبکی سر یا نزدیک شدن به غش اشاره کرد.
علت سرگیجه در زنان
عوامل هورمونی، کمخونی و میگرن شایعترین علتهای سرگیجه در زنان هستند. تغییرات هورمونی مرتبط با قاعدگی و یائسگی میتوانند باعث اختلال در تعادل و سیستم وستیبولار گوش داخلی شوند. سرگیجه در بارداری و سرگیجه در شیردهی هم بین زنان، شایع است.
به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC)،
زنان تقریباً دو برابر بیشتر از مردان (20.1% در مقابل 10.6%) دچار سردرد شدید یا میگرن میشوند. این آمار نشاندهنده شیوع بالاتر سرگیجه و سردرد در زنان نسبت به مردان است.
همچنین در زنان، به دلیل کمخونی ناشی از کاهش سطح هموگلوبین، اکسیژنرسانی به مغز کاهش یافته و موجب سرگیجه میشود. سرگیجه در زنان به عوامل دیگری همچون اضطراب، استرس و فشار خون پایین مرتبط است. تشخیص دقیق علت سرگیجه در زنان به ارزیابیهای تخصصی پزشک نیاز دارد.
علت سرگیجه در مردان
علتهای شایع سرگیجه در مردان، التهاب عصب وستیبولار، وجود کریستالهای کلسیمی شناور، اختلالات عصبی، آریتمیها و نارسایی قلبی هستند. همچنین در اثر کمخونی، میگرن، دیابت و نوسانات فشار خون، جریان خون به مغز کاهش یافته و منجر به سرگیجه در مردان میشود. عوارض جانبی برخی داروها، استرس، اضطراب، مصرف الکل و مواد مخدر از عوامل دیگر ایجادکننده سرگیجه در مردان هستند.
![سرگیجه در مردان](https://cdn.drdr.ir/mag/2024/06/Dizziness-in-men.jpg)
علت سرگیجه در خواب
یکی از شایعترین علتهای سرگیجه در خواب، تحریک کریستالهای کلسیمی شناور در اثر تغییر وضعیت سر در خواب است. در اثر حرکت این کریستالها، سرگیجههای ناگهانی و کوتاهمدت رخ میدهد. در ادامه به دیگر علتهای سرگیجه در خواب اشاره کردهایم:
- افزایش مایع در گوش داخلی ناشی از بیماری منییر
- اختلال در جریان خون به مغز در اثر مشکلات عروقی
- تاثیر استرس و اضطراب بر خواب فرد
- سرگیجه ناشی از تومورهای مغزی، در شرایط نادر
برای یافتن علت سرگیجه در خواب، باید با مراجعه به پزشک، تحت ارزیابیها و بررسیهای تخصصی قرار بگیرید.
عوامل افزایش خطر سرگیجه چیست؟
عوامل متعددی بر افزایش خطر سرگیجه تاثیر دارند. در اینجا، به شایعترین علائم افزایش خطر سرگیجه اشاره کردهایم:
- افزایش سن؛ افزایش خطر بروز اختلالات گوش داخلی و مشکلات تعادلی با بالا رفتن سن
- سابقه پزشکی؛ ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی یا مشکلات مغزی مانند میگرن
- مصرف برخی داروها؛ مانند داروهای ضدافسردگی، ضداضطراب و داروهای فشار خون
- سبک زندگی؛ مصرف الکل، مواد مخدر یا استعمال سیگار
- کمبود آب بدن و تغذیه نامناسب؛ مصرف کم مایعات و رژیم غذایی ناسالم
- اضطراب و استرس؛ افزایش خطر سرگیجه با اختلال در تعادل
- سابقه خانوادگی؛ عوامل ژنتیکی و ابتلای اعضای دیگر خانواده به این عارضه
پزشک معالج، با بررسی و توجه به تمامی این عوامل میتواند به مدیریت بهتر سرگیجه و جلوگیری از عوارض آن کمک کند.
ارتباط سرگیجه با بیماریهای دیگر چیست؟
سرگیجه میتواند خود نشانهای از یک بیماری یا اختلال جدیتر باشد. این عارضه یکی از شایعترین علائم برای بیماریهای گوش داخلی، مشکلات سیستم عصبی و مشکلات قلبی عروقی است. همچنین اختلالات روانی مانند اضطراب و استرس میتوانند باعث ایجاد سرگیجه در افراد شوند. به دلیل ارتباط تنگاتنگ سرگیجه با بیماریهای متنوع، انجام ارزیابیها و آزمایشهای تشخیصی برای مدیریت هرچهبهتر آن ضروری است.
ارتباط سرگیجه و حالت تهوع
سرگیجه و حالت تهوع، هر دو میتوانند ناشی از تحریک سیستم وستیبولار گوش داخلی باشند. هنگام اختلال گوش داخلی، مغز با دریافت سیگنالهای متناقض از سیستم تعادلی، باعث احساس سرگیجه یا عدم تعادل میشود. این اختلالات تعادلی، با تحریک مراکز تهوع در مغز، منجر به حالت تهوع و استفراغ میشوند. اختلالاتی مانند بیماری منییر، التهاب عصب وستیبولار و کریستالهای کلسیمی شناور نمونههایی از ارتباط سرگیجه و حالت تهوع هستند.
![سرگیجه همراه با تهوع در بیمار](https://cdn.drdr.ir/mag/2024/06/Dizziness-and-nausea.jpg)
ارتباط سرگیجه و استفراغ
به دلیل ارتباط نزدیک سیستم وستیبولار گوش داخلی با مراکز تهوع در مغز، استفراغ و سرگیجه با هم ایجاد میشوند. سیستم وستیبولار مسئول حفظ تعادل است. هنگامی که این سیستم دچار اختلال میشود، مغز سیگنالهای ناهماهنگ و متناقضی دریافت میکند. این ناهماهنگیها باعث تحریک مراکز تهوع و استفراغ در مغز میشوند. به همین دلیل، افراد دچار سرگیجه شدید، اغلب حالت تهوع و استفراغ را نیز تجربه میکنند.
ارتباط سرگیجه و بیحالی
سرگیجه و بیحالی، هر دو ناشی از اختلالات سیستم عصبی مرکزی و گردش خون هستند. سرگیجه و عدم تعادل، به دلیل کاهش جریان خون به مغز، میتواند باعث ضعف و بیحالی هم شود. شرایطی مانند افت فشار خون، کمخونی، کمآبی بدن و مشکلات قلبی میتوانند منجر به هر دو علائم شوند. علاوهبر این، سرگیجه ناشی از اضطراب و استرس، میتواند خستگی و بیحالی را در پی داشته باشد.
ارتباط سرگیجه و خون دماغ شدن
سرگیجه و خون دماغ شدن، نشانهای از شرایط پزشکی جدی هستند. فشار خون بالا و اختلالات خونی مانند هموفیلی یا مشکلات انعقادی دیگر، میتوانند سرگیجه و خونریزی بینی را باهم ایجاد کنند. در بیماری هموفیلی، سرگیجه از کمخونی ناشی میشود. در موارد نادرتر، این علائم به صورت همزمان در تومورهای مغزی یا اختلالات عروقی رخ میدهد.
![فرد مبتلا به سرگیجه و خون دماغ](https://cdn.drdr.ir/mag/2024/06/Dizziness-and-nosebleeds.jpg)
ارتباط سرگیجه و چربی خون
چربی خون بالا یا هیپرلیپیدمی، منجر به تشکیل پلاکهای چربی در عروق خونی میشود. این پلاکها، با انسداد عروق مغزی، جریان خون به مغز را کاهش داده و باعث سرگیجه میشوند. همچنین، بیماریهای قلبی و عروقی مانند آترواسکلروز ناشی از چربی خون بالا، احتمال خطر سکته مغزی را افزایش میدهند. از شایعترین علائم سکته مغزی، سرگیجه و علائم عصبی دیگر خواهند بود. بنابراین، مدیریت چربی خون بالا از طریق رژیم غذایی مناسب، ورزش و داروهای کاهشدهنده چربی، خطر سرگیجه را کاهش میدهد.
ارتباط بیماری قلبی و سرگیجه
قلب مسئول پمپاژ خون به مغز و سایر قسمتهای بدن است؛ بنابراین، بیماری قلبی و سرگیجه ارتباط مستقیمی با هم دارند. آریتمیهای قلبی، نارسایی قلبی و حمله قلبی با کاهش جریان خون به مغز، باعث سرگیجه میشوند. همچنین، نرسیدن اکسیژن و مواد مغذی کافی به مغز در اثر انسداد عروق خونی ناشی از بیماریهای عروقی، سرگیجه را به همراه دارند. فشار خون پایین مرتبط با مشکلات قلبی، علائم مشابهی را ایجاد میکند. پزشک با درمان و مدیریت اختلالات قلبی، میتواند سرگیجه ناشی از بیماریهای قلبی را بهبود ببخشد.
ارتباط سرگیجه و سنگینی سر
سرگیجه و سنگینی سر، میتوانند ناشی از مشکلات گوش داخلی مانند بیماری منییر یا التهاب عصب دهلیزی باشند که بر تعادل و احساس سر تأثیر میگذارند. مشکلات گردن مانند اسپوندیلوز گردنی میتواند جریان خون به مغز را کاهش داده و باعث سرگیجه و سنگینی سر شود. تنش و فشار ذهنی ناشی از اضطراب و استرس هم میتوانند تشدید این علائم را در پی داشته باشند.
ارتباط سرگیجه و نفس تنگی
سرگیجه و نفس تنگی میتوانند بهطور همزمان بهعنوان علائم چندین شرایط پزشکی ظاهر شوند. در ادامه، به بیان این شرایط پرداختهایم:
- کاهش جریان خون و اکسیژن به مغز، سرگیجه و نفس تنگی ناشی از مشکلات قلبی مانند نارسایی قلبی یا آریتمی
- افزایش ضربان قلب، تنفس سریع، احساس تنگی نفس و سرگیجه ناشی از اضطراب و حملات پانیک
- کاهش اکسیژن رسانی به بدن، تنگی نفس و سرگیجه ناشی از مشکلات ریوی مانند آسم یا بیماری مزمن انسدادی ریه
پزشک برای مدیریت موثر این شرایط، باید بتواند با تشخیص دقیق و درمان مناسب این علائم را تسکین دهد.
ارتباط سرگیجه و تاری دید
سرگیجه و تاری دید میتوانند به طور همزمان بهعنوان علائم اختلالات مختلف ظاهر شوند. این بیماریها و اختلالات شامل موارد زیر هستند:
- اختلال در تعادل و عملکرد بینایی ناشی از مشکلات گوش داخلی مانند بیماری منییر یا التهاب عصب دهلیزی
- سرگیجه و تاری دید ناشی از اختلالات عصبی مانند میگرن و سکته مغزی
- سرگیجه و تاری دید ناشی از کاهش فشار خون
- عدم تعادل و تاری دید ناشی از واکنشهای فیزیولوژیکی اضطراب و استرس
در تمامی این شرایط، مراجعه به پزشک برای تعیین علت زمینهای و مدیریت اثربخش این علائم ضروری است.
سرگیجه در سرماخوردگی
سرگیجه در سرماخوردگی از چندین عامل مختلف نشات میگیرد. عفونتهای ویروسی با التهاب گوش داخلی یا عصب دهلیزی، تعادل بدن را برهم زده و باعث سرگیجه میشوند. همچنین، تب و احتقان ناشی از سرماخوردگی، با کاهش جریان خون به مغز، سرگیجه ایجاد میکند. سرگیجه در کودکان و نوزادان، بیشتر به دلیل سراخوردگی رخ میدهد. از سوی دیگر، مصرف برخی داروهای سرماخوردگی و کمآبی بدن به دلیل تب و کاهش مصرف مایعات، میتواند یکی از دلایل مهم ابتلا به سرگیجه باشد. استراحت، هیدراته ماندن و مشورت با پزشک برای مدیریت علائم، بهبود سرگیجه ناشی از سرماخوردگی را در پی خواهد داشت.
راههای تشخیص سرگیجه چیست؟
تشخیص سرگیجه شامل اقدامات متعددیست که به شناسایی علل دقیق سرگیجه و ارائه درمان مناسب کمک میکنند. در ادامه، به معرفی مراحل و راههای تشخیص سرگیجه پرداختهایم:
- ارزیابی اولیه؛ پرسیدن سوالاتی از بیمار در مورد تاریخچه پزشکی، علائم و شدت سرگیجه، شرایط ایجادکننده سرگیجه، مدت زمان شروع علائم، سابقه بیماریهای گذشته، مصرف داروها و سبک زندگی بیمار
- معاینه فیزیکی؛ ارزیابی عملکرد سیستم عصبی شامل بررسی هماهنگی، تعادل و عملکرد حسی حرکتی و معاینه گوشها برای بررسی مشکلات گوش داخلی
- آزمایش دیکس هالپایک؛ بررسی حرکت چشمها هنگام تغییر وضعیت بیمار از حالت نشسته به حالت خوابیده
- آزمایشهای شنوایی؛ بررسی مشکلات گوش داخلی
- آزمایش ویدئونیستاگموگرافی؛ برای ارزیابی حرکات چشم و تعادل
- آزمایشهای تصویربرداری امآرآی و سیتیاسکن؛ بررسی ساختارهای مغز و گوش داخلی برای شناسایی مشکلات ساختاری
- آزمایشهای خون؛ بررسی عواملی مانند قند خون و عملکرد تیروئید
- تست تعادل رومبرگ؛ ارزیابی تعادل هنگام ایستادن بیمار با چشمهای بسته و پاهای کنار هم
- تستهای تعادلی دیگر؛ مانند آزمون پیادهروی در خط مستقیم
این اقدامات تشخیصی، به پزشک برای شناسایی علل دقیق سرگیجه و ارائه برنامه درمانی اثربخشی به بیمار کمک میکنند. گاهی، با توجه به علت زمینهای و نوع مشکل، نیاز به مشاوره با متخصصان مختلفی مانند متخصص گوش و حلق و بینی، نورولوژیست یا فیزیوتراپیست خواهید داشت.
![پزشک در حال ارزیابی علت سرگیجه در بیمار](https://cdn.drdr.ir/mag/2024/06/Videonystagmography.jpg)
عوارض سرگیجه چیست؟
سرگیجه، بسته به شدت و علت اصلی سرگیجه میتواند عوارض متعدد و متفاوتی داشته باشد. برخی از عوارض شایع سرگیجه شامل موارد زیر هستند:
- از دست دادن تعادل و سقوط؛ آسیبدیدگیهای جدی مانند شکستگی استخوانها یا ضربه به سر
- محدودیت در انجام فعالیتهای روزانه؛ مانند رانندگی، کار کردن و پیادهروی
- اضطراب و افسردگی؛ تجربه مکرر این عوارض و ترس از ابتلای دوباره به آن و محدودیتهای پیش رو
- اختلالات خواب؛ بهویژه نگرانی از تشدید آن در شب
- خستگی و کاهش انرژی؛ ناشی از تلاش بدن برای مقابله با احساس ناپایداری و عدم تعادل
- مشکلات تمرکز و حافظه؛ بهویژه در صورت همراهی با اضطراب و استرس
- عوارض جسمی دیگر؛ مانند سردرد، تهوع و استفراغ
شناسایی هرچهسریعتر علت زمینهای سرگیجه و قرار گرفتن در روند درمان، موجب کاهش و پیشگیری از این عوارض میشود.
راههای پیشگیری از سرگیجه چیست؟
بسته به علت اصلی سرگیجه، راههای پیشگیری از سرگیجه هم متفاوت هستند. در حالت کلی، استفاده از روشهای زیر، میتواند به کاهش خطر سرگیجه کمک کند.
- تغذیه سالم و متعادل؛ مصرف غذاهای سالم و متعادل شامل تمام گروههای غذایی، پرهیز از مصرف زیاد نمک و کافئین
- هیدراتاسیون کافی؛ مصرف مایعات کافی برای جلوگیری از کمآبی بدن
- ورزش منظم؛ بهبود تعادل و کاهش احتمال سقوط ناشی از انجام تمرینات تعادلی و تقویت عضلات و ورزشهایی مانند یوگا و تایچی
- مدیریت استرس؛ تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن، تنفس عمیق و مشاوره روانشناسی
- اجتناب از حرکات ناگهانی؛ پرهیز از حرکات ناگهانی سر و تغییر وضعیت سریع بدن، مانند برخاستن سریع از حالت نشسته یا خوابیده
- پرهیز از مصرف الکل و سیگار؛ ابتلا به مشکلات تعادلی و اختلالات گوش داخلی
- داروهای مصرفی؛ اطمینان از عدم ایجاد سرگیجه توسط داروهای مصرفی و رعایت دستورات پزشک برای داروهای فشار خون بالا یا مشکلات گوش داخلی
- مراقبت از گوشها؛ پیشگیری از عفونتهای گوش و مراقبت از بهداشت گوشها
- آگاهی از شرایط پزشکی؛ مانند بیماریهای قلبی، دیابت و مشکلات تیروئید
- استفاده از تجهیزات کمکی؛ استفاده از عصا یا واکر در صورت نیاز برای جلوگیری از افتادن و حفظ تعادل
این روشها میتوانند به پیشگیری از سرگیجه و بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کنند. مشاوره با پزشک نیز میتواند در تعیین راهکارهای دقیقتر و منحصربهفرد برای هر فرد موثر باشد.
![فیزیوتراپیست در حال ارائه تمرین برای پیشگیری از سرگیجه](https://cdn.drdr.ir/mag/2024/06/Prevention-of-dizziness.jpg)
راههای درمان سرگیجه چیست؟
پزشک مغز و اعصاب، پس از انجام اقدامات تشخیصی و یافتن علت اصلی سرگیجه، برنامههای درمانی منحصربهفردی را به هر بیمار ارائه میدهد. درمان سرگیجه میتواند ترکیبی از روشهای اصلاح سبک زندگی، تمرینات فیزیکی، مصرف داروها، درمانهای جایگزین و روشهای تخصصی باشد. بسته به علت سرگیجه و آگاهی از اینکه اهمیت تخصص مغز و اعصاب چیست، پزشک عمومی شما را به نورولوژیست یا متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع خواهد داد. متخصص گوش و حلق و بینی، به بررسی مشکلات مربوط به گوش داخلی و نورولوژیست به مشکلات عصبی مرتبط با سرگیجه میپردازد.
در موارد شدیدتر، ممکن است تزریق دارو در گوش یا مداخلات جراحی توصیه شود. در ادامه، به اثربخشترین روشهای درمان پرداختهایم:
اصلاح سبک زندگی
اصلاح سبک زندگی میتواند نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی و کاهش دفعات و شدت سرگیجه داشته باشد. نوشیدن مقدار کافی آب، پرهیز از مصرف نمک، کافئین، الکل و استعمال سیگار از مهمترین اقدامات برای تغییر سبک زندگی هستند. استراحت کافی و مدیریت استرس از تکنیکهای مهمی هستند که علائم سرگیجه را بهبود میبخشند. همچنین، خودداری از حرکت ناگهانی سر و نشستن یا دراز کشیدن هنگام سرگیجه، از عوارض احتمالی سرگیجه جلوگیری خواهد کرد.
تمرینات فیزیکی
تمرینات فیزیکی منظم و خاص، منجر به بهبود تعادل و کاهش سرگیجه میشوند. این تمرینات، همچون تمرینات بازآموزی تعادلی و مانورهای خاصی مانند مانور اپلی، با جابجایی ذرات در گوش داخلی، میتوانند بسیار موثر باشند. فیزیوتراپیستها، برنامههای تمرینی خاصی و انحصاری برای تقویت سیستم تعادلی بدن هر بیمار طراحی میکنند. این تمرینات، برای سازگاری بهتر بدن با سرگیجه و بهبود علائم، بسیار کارآمد هستند.
داروهای سرگیجه
برای درمان سرگیجه میتوان از داروهای مختلفی استفاده کرد. داروهای ضدسرگیجه مانند مکلیزین و دیمنهیدرینات منجر به کاهش علائم میشوند. داروهای ضد تهوع و گاهی، داروهای ضداضطراب و ضداسترس هم میتوانند مفید باشند. پزشک بسته به علت اصلی سرگیجه، داروهای دیگری را برای کاهش و بهبود علائم سرگیجه تجویز میکند.
درمانهای جایگزین
روشهای درمانی جایگزین مانند طب سوزنی و ماساژ، در کاهش سرگیجه موثر هستند. طب سوزنی با تحریک نقاط خاصی از بدن به بهبود تعادل کمک میکند. همچنین، ماساژ با کاهش تنشهای عضلانی و بهبود جریان خون، علائم سرگیجه را کاهش میدهد. این روشها بهویژه برای سرگیجه ناشی از استرس یا تنش عضلانی، اثربخش هستند.
درمانهای تخصصی
درمانهای تخصصی برای سرگیجههای ناشی از مشکلات گوش داخلی یا مغزی، شامل مانورهای خاص، تزریق در گوش یا حتی جراحی هستند. برای مثال، برای درمان سرگیجه خوشخیم، مانور اپلی برای جابجایی ذرات در گوش داخلی توصیه میشود. در موارد شدیدتر مانند تومورهای گوش داخلی، ممکن است جراحی لازم باشد. متخصصان گوش و حلق و بینی یا نورولوژیستها درمانهای تخصصی را انجام میدهند.
برای درمان سرگیجه به چه دکتری مراجعه کنیم؟
برای درمان سرگیجه، ابتدا باید به پزشک خانواده یا پزشک عمومی مراجعه کنید. این پزشک، با انجام ارزیابیهای اولیه و رسیدن به تشخیص اولیه، بیمار را به متخصص مرتبط ارجاع میدهد.
به طور کلی اگر دچار سرگیجه شدید، ناگهانی یا طولانیمدت و ناشناخته هستید به دکتر یا جراح مغز و اعصاب مراجعه کنید. خبر خوب این است که در هر شهر، میتوانید به راحتی نوبت ثبت کنید. مثلا اگر در تهران ساکن هستید، میتوانید نوبت دکتر مغز و اعصاب تهران را از میان 75 گزینه فعال، ثبت کنید. اگر در معرض سرگیجه شدید همراه با هر کدام از علائم بالا هستید، مراقبتهای اورژانسی را دریافت کنید.
درمان دارویی سرگیجه
درمان دارویی سرگیجه بستگی به علت زمینهای سرگیجه دارد. این عارضه، میتواند ناشی از مشکلات مختلفی از جمله اختلالات گوش داخلی، مغزی یا مشکلات مربوط به گردش خون باشد. در جدول زیر، به برخی از داروهای معمول برای درمان سرگیجه اشاره کردهایم:
نام دارو | نحوه اثرگذاری |
آنتیهیستامینها مانند دیمنهیدرینات | کاهش سرگیجه و تهوع |
ضدتهوع مانند پروکلرپرازین و متوکلوپرامید | کنترل تهوع و استفراغ ناشی از سرگیجه |
بنزودیازپینها مانند دیازپام و لورازپام | کاهش اضطراب و استرس مرتبط با سرگیجه و تثبیت سیستم عصبی مرکزی |
دیورتیکها مانند هیدروکلروتیازید | کاهش تجمع مایعات در گوش داخلی ناشی از بیماری منییر |
کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزون | کاهش التهاب در موارد التهابی |
بتاهیستین | درمان بیماری منییر و کاهش علائم سرگیجه ناشی از آن |
درمانهای دارویی باید پس از ارزیابی و تشخیص دقیق پزشک و یافتن علت زمینهای سرگیجه مورد استفاده قرار بگیرند. همچنین، درمانهای دارویی در ترکیب با برخی از درمانهای غیردارویی مانند تمرینات فیزیوتراپی، تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی اثربخشتر خواهند بود.
درمان پزشکی سرگیجه
درمان پزشکی سرگیجه بستگی به علت و شدت سرگیجه دارد. این درمان، شامل روشهای دارویی و غیردارویی میشود. در ادامه، به برخی از موثرترین راههای درمان پزشکی سرگیجه اشاره کردهایم:
- درمان دارویی؛ شامل آنتیهیستامینها، داروهای ضدتهوع، بنزودیازپینها، هیدروکلروتیازید، کورتیکواستروئیدها و بتاهیستین
- مانور اپلی؛ شامل حرکات سر برای جابجایی کریستالهای کلسیمی در گوش داخلی
- مانور سمانت؛ مشابه مانور اپلی، با تغییرات سریع در موقعیت سر و بدن برای جابجایی کریستالها
- ورزشهای تعادلی؛ برای بهبود تعادل و کاهش علائم سرگیجه
- تمرینات توانبخشی چشمی؛ بهبود عملکرد سیستم دهلیزی و تعادل بدن
- پرهيز از محرکها؛ اجتناب از محرکهایی مانند کافئین، الکل و نیکوتین
- مدیریت استرس؛ استفاده از تکنیکهای آرامسازی مانند مدیتیشن و یوگا برای کاهش استرس و اضطراب
- جراحی دکمپرسیون اندولنفاتیک؛ برای کاهش فشار مایعات در گوش داخلی در موارد شدید بیماری منییر
- جراحی برداشت عصب دهلیزی؛ در موارد سرگیجه شدید و عدم پاسخ سایر درمانها
پزشک، با ارائه ترکیبی از این درمانهای پزشکی، میتواند باعث کاهش سرگیجه و بهبود علائم آن شده و از عوارض احتمالی آن جلوگیری کند.
درمان فوری سرگیجه
درمان فوری سرگیجه همچون سایر درمانها، بستگی به علت زمینهای آن دارد، اما برخی روشها و تکنیکها میتوانند بهسرعت علائم را بهبود یا کاهش دهند. در اینجا، چند راهکار فوری برای درمان سرگیجه ارائه کردهایم:
- نشستن یا دراز کشیدن؛ بلافاصله نشستن یا دراز کشیدن برای جلوگیری از زمین خوردن یا سقوط
- بستن چشمها؛ بستن چشمها و تمرکز بر تنفس آرام
- مانور اپلی؛ حرکات سر برای جابجایی ذرات گوش داخلی
- نوشیدن آب؛ اطمینان از نوشیدن آب به اندازه کافی
- مصرف نمک؛ تثبیت فشار خون و کاهش سرگیجه
- مصرف شیرینی یا آبمیوه؛ بهبود سریع سرگیجه در صورت پایین بودن سطح قند خون
- تنفس عمیق؛ تثبیت فشار خون و کاهش اضطراب
- چای زنجبیل؛ کاهش تهوع و سرگیجه
- فشار دادن نقاط خاصی از بدن؛ کاهش سرگیجه و تهوع ناشی از فشار دادن نقطه خاصی از مچ دست
- تغییر موقعیت آرام؛ پرهیز از حرکات ناگهانی و سریع پرهیز و تغییر موقعیت آرام و به تدریج
در شرایط اضطراری، این تمرینها برای جلوگیری از شرایطی مانند سقوط یا تشنج بسیار اهمیت دارند.
درمان خانگی سرگیجه
درمان خانگی سرگیجه میتواند به کاهش علائم و بهبود وضعیت عمومی بیمار کمک کند. در ادامه، برخی از روشهای خانگی موثر برای درمان سرگیجه شرح دادهایم:
- مانور اپلی؛ در صورت وقوع سرگیجه، برای انجام مانور اپلی، باید بنشینید و پاهایتان را دراز کنید. پس از چرخیدن به پهلوی آسیبدیده، بهسرعت به پشت بخوابید و سر خود را ۴۵ درجه به سمت آسیبدیده بچرخانید. به مدت ۳۰ ثانیه در این وضعیت بمانید. سپس سر خود را ۹۰ درجه به سمت دیگر بچرخانید و ۳۰ ثانیه بمانید. بدن خود را به پهلوی دیگر بچرخانید و ۳۰ ثانیه بمانید. حالا به آرامی بنشینید.
- استراحت و تغییر موقعیت؛ اگر احساس سرگیجه دارید، به سرعت بنشینید یا دراز بکشید تا از افتادن جلوگیری کنید. همچنین از تغییرات ناگهانی در موقعیت خود پرهیز کرده و به آرامی حرکت کنید.
- نوشیدن آب کافی؛ مطمئن شوید که به اندازه کافی آب مینوشید. کمآبی بدن میتواند سرگیجه را تشدید کند.
- تغییرات در رژیم غذایی؛ پرهیز از مصرف زیاد نمک، کافئین و الکل که میتوانند علائم سرگیجه را تشدید کنند.
- تمرینات تعادلی؛ تمریناتی مانند ایستادن بر روی یک پا که به بهبود تعادل کمک میکنند.
- تنفس عمیق؛ تنفس عمیق و آرام به کاهش استرس و اضطراب مرتبط با سرگیجه کمک میکند.
- تمرینات آرامسازی؛ تکنیکهای آرامسازی مانند مدیتیشن و یوگا میتوانند به کاهش استرس و بهبود علائم کمک کنند.
- سرکه سیب؛ نوشیدن ترکیبی از یک قاشق چایخوری سرکه سیب همراه با یک قاشق چایخوری عسل در یک لیوان آب میتواند به بهبود جریان خون و کاهش سرگیجه کمک کند.
استفاده از روشهای خانگی، به بهبود علائم سرگیجه کمک میکند؛ اما در صورت تداوم یا شدید شدن علائم، مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق و درمان مناسب ضروری است.
![مانور اپلی، راهی برای درمان سرگیجه](https://cdn.drdr.ir/mag/2024/06/Epley-maneuver.jpg)
درمان سرگیجه در طب سنتی
در طب سنتی، سرگیجه با استفاده از روشها و گیاهان دارویی مختلف درمان میشود. این روشها بر اساس باورها و تجربیات قدیمی به کار گرفته شده و ممکن است برای برخی افراد مؤثر باشند. در ادامه، به چند روش درمانی سنتی سرگیجه اشاره کردهایم:
- زنجبیل؛ استفاده از زنجبیل به صورت چای یا دمنوش
- گینکوبیلوبا؛ بهبود گردش خون در مغز و کمک به کاهش سرگیجه
- نعناع؛ آرامبخش و ضد تهوع
- رزماری؛ بهبود گردش خون و کاهش سرگیجه با چای رزماری
- مدیتیشن و تنفس عمیق؛ کاهش استرس و اضطراب و کاهش علائم سرگیجه
- ماساژ نقاط فشار؛ ماساژ به صورت حرکت دایرهای در این نقاط
- ماساژ سر و گردن؛ بهبود جریان خون و کاهش تنش عضلانی
- سرکه سیب؛ بهبود جریان خون و کاهش سرگیجه
قبل از استفاده از هرگونه درمان گیاهی یا سنتی، با پزشک خود مشورت کنید تا از تداخلهای دارویی یا عوارض جانبی جلوگیری شود.
![ماساژ نقطه فشار، راهی برای درمان سرگیجه](https://cdn.drdr.ir/mag/2024/06/Pressure-point-massage.jpg)
برای درمان سرگیجه چه بخوریم؟
تغذیه مناسب، در درمان سرگیجه، نقش مهمی ایفا میکند. مصرف برخی مواد غذایی و نوشیدنیها میتواند به کاهش علائم سرگیجه کمک کنند. در زیر به چند ماده غذایی و نوشیدنی مفید برای درمان سرگیجه اشاره کردهایم:
- آب نارگیل؛ کمک به هیدراته ماندن بدن و فراهم کردن مواد معدنی مفید
- مصرف میوهها و سبزیجات تازه؛ بهبود وضعیت عمومی بدن و کاهش سرگیجه ناشی از مصرف میوهها و سبزیجات غنی از ویتامینها و مواد معدنی
- مغزها و دانهها؛ بهبود گردش خون و عملکرد مغز ناشی از مصرف مغزها و دانههای غنی از اسیدهای چرب امگا3 و ویتامین E
- ماهیهای چرب؛ بهبود عملکرد مغز و کاهش التهاب ناشی از اسیدهای چرب امگا-3 موجود در ماهیهای پرچرب
- تخممرغ؛ بهبود عملکرد مغز ناشی از پروتئین بالا و مواد مغذی تخممرغ
- گوشت قرمز، جگر و سبزیجات برگ سبز تیره؛ افزایش سطح هموگلوبین و بهبود انتقال اکسیژن به مغز ناشی از غذاها سرشار از آهن
- مواد غذایی غنی از ویتامین 6B؛ بهبود عملکرد سیستم عصبی و کاهش سرگیجه ناشی از مصرف موز، آووکادو، مرغ و ماهی
مصرف مواد غذایی و نوشیدنیهای مناسب میتواند به کاهش علائم سرگیجه و بهبود سلامت عمومی بدن کمک کند. با این حال، در صورت تداوم یا شدت علائم، مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق و درمان مناسب ضروری است. همچنین، پیش از ایجاد تغییرات بزرگ در رژیم غذایی خود، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
آیا سرگیجه بهبود پیدا میکند؟
دانستیم سرگیجه با علائمی همچون احساس عدم تعادل و ناپایداری، احساس چرخش یا دوران سر و احساس سبکی سر و نزدیک شدن به غش همراه است. همچنین، انواع سرگیجه را شناختیم. پزشک عمومی، با بررسی علائم سرگیجه، به دنبال علت آن در اختلالات گوش داخلی، میگرن، کمآبی بدن و اختلالات عصبی خواهد گشت. این پزشک، در صورت تشخیص اولیه، بیمار مبتلا به علائم سرگیجه را به متخصصانی همچون متخصص گوش و حلق و بینی و دکتر مغز و اعصاب ارجاع خواهد داد.
این متخصصان، با انجام ارزیابیهای لازم، برای درمان علت زمینهای سرگیجه، تغییر در سبک زندگی، فیزیوتراپی و مصرف داروها را توصیه میکنند. البته اگر میخواهید بدانید راههای پیشگیری از سرگیجه چیست میتوان به حفظ تعادل مایعات، اجتناب از کافئین و الکل و کنترل فشار خون اشاره کرد.
اگر با علائم سرگیجه ناشی از اختلالات سیستم عصبی مواجه هستید، باید به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. برای دریافت نوبت از یک متخصص مغز و اعصاب از امکان نوبتدهی سایت دکتردکتر استفاده کنید. برای این کار، پس از ورود به سایت و جستجوی متخصص مغز و اعصاب، لیستی از دکترهای مغز و اعصاب برای شما به نمایش درمیآید. وارد پروفایل متخصص مورد نظر خود شده و نوبت خود را ثبت کنید.
منابع:
webmd.com
nhs.uk
سلام وقت بخیر
من سه سال پیش سینوزیت شدید داشتم ولی جراحی نکردم، دو ماه پیش بخاطر بعضی مشکلات به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کردم و گفتن سینوست آلرژی داره و دیگه خبری از عفونت نیست، داروهایی دادن که بعد از دو روز استفاده دچار سرگیجههای شدید شدم. مجددا با مراجعه به دکتر و مصرف دارو، شدت سرگیجهها کم شده اما اکثر مواقع منگ هستم و گاهی هم سرگیجه خیفیف دارم. کاهش شنوایی هم دارم. جدیدا سیتیاسکن سینوس انجام دادم و گفتن وضعیت عفونت بهتره و کم شده اما به چیزی که به استخوان بینی چسبیده مشکوک شدن و گفتن باید جراحیش کنم. واقعا نمیدونم باید چکار کنم. ممنون میشم راهنمایی بفرمایید که بالاخره مشکل از سینوسمه، گوشه یا مغز؟
سلام خسته نباشید
من وقتی کلاسی هفتم بودم همش سرگیجه داشتم و حتی از سرگیجه میافتادم بعد از مدتی رفع شد حالا کلاس هشتم هستم و دوباره سرگیجه ام شروع شده البته الان خفیف هستش علتش چیه؟
سلام
با توجه به علایمتون باید چکاپ و بررسی کم خونی و تیرویید و…بدین و به متخصص” مغز و اعصاب مراجعه کنید
با سلام
زمانی که می خوام سرمو رو بالشت بزارم یا از بالشت بردارم، سرم گیج میره یا اینکه سرمو یهویی حرکت بدم سرم گیج میره، علتش چیه؟؟
سلام
اگر به تازگی ایجاد شده از نظر کم خونی و تیرویید بررسی شین
ممکن منییر هم باشه
سلام وقتتون بخیر من حدود یه ماه که سرگیجه شدید دارم دوبینی در چشم و انگار پشت سرم یه چیزی میکوبه همین اتفاق باعث میشه دست و پاهام بی حال بشه و یه لحظه گرمم میشه و یهو اینقدر سردم که میلرزم من ۲۰ سالم هستش و تا حالا همچین اتفاقی برام نیفتاده میشه راهنماییم کنید
سلام
متخصص” مغز و اعصاب مراجعه کنید
سلام
من اقای ۴۵ ساله هستم سال گذشته اردیبهشت ماه کرونا گرفتم وبعداز بهبود دچارضعف وسرگیجه شدم تا الان ادامه دارد مشکل اینجااست که باید خیلی ارام ازجام بلند بشم حتی درحالت نشسته بخام شدید بخندم حالت قش بهم دست میده خیلی ضعیف شدن وکارنمیتونم برم پولم ندارم برم دکتر
سلام من 35 سال سن دارم دیروز یک دفعه احساس سرگیجه کردم و فکر کردم با استراحت خوب میشه…امروز هم همونطور بودم به این صورت که با کمترین فشاری روی بدنم ( مثل حبث کردن نفسم تو سینه ) احساس سرگیجه میکنم به صورت لحظه ای بنظرتون مشکلم چی میتونه باشه؟؟؟
سلام
به نظر منشا گوش مطرحه البته برای تشخیص دقیق معاینه لازمه
به احتمال زیاد چربی خون شماا بالاست
با سلام، بنده ۲ ماه پیش به مدت چند روز دچار سردرد شدم بطوریکه روز اول شدید بود و در روزهای بعد به تدریج بهتر شد و بعد از چند روز کلا سر درد رفع شد. اما از همون موقع دچار سرگیجه هم شدم که تو این دو ماه تقریبا هر روز ادامه داشته. احساس چرخش محیط دور خودمو ندارم. معمولا سرگیجه هام در حد چند ثانیه طول می کشه و بیشتر مواقع با تغییر وضعیت ایجاد میشه مثلا صبح ها هنگامی که از تختخواب بلند میشم یا سرمو بالا می گیرم که چیزی از تو قفسه یا کمد بردارم یا سرمو بچرخونم (از طرف راست به حالت مستقیم یا از سمت چپ به حالت مستقیم). یا هنگام کار با کامپیوتر و مانیتور.
ام ار ای مغزم دادم و. نرمال بود. مشکل شنوایی یا وزوز گوش ندارم. آزمایش خون دادم که اونم نرمال بود. فشار خون هم نرماله. مرسی از راهنماییتون.
سلام
این سرگیجه ها یا سرگیجه خوش خیم وضعیتی هستن یا افت فشار خون لحظه ای
و اصولا درمان خاصی نداره
با سلام .مدت یک ماه هست که دچار سرگیجه اون هم فقط موفع فعالیت و در هنگام نشسته باشم یا موقع خواب مشکل ندارم وفقط موقع فعالیت حالت سرگیجه و تاری دید و خستگی دارم ممنون میشم راهنمایی کنید.
سلام
چکاپ و بررسی کم خونی و تیرویید لازمه
با توجه به موارد ذکر شده، بهتر است به صورت حضوری به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
درود .باید از شما بزرگواران ک در حفظ سلامت و دادن اگاهی ب آحاد جامعه با برخورداری از علم و تلاش مبنی بر آموزش آکادمیک کوشش می نمایید تشکر نمود
ب امید داشتن جامعه ای آگاه و سالم و وجود آسیائی حاذق ودلسوز
🌸🌸🌸
سلام من ۳۱ سال سن دارم
مدت زیادیه که مرتب افت فشار دارم ۸ یا ۹ و فشار سیاستولیکم زیر ۵ هست معمولاو در بیشتر مواقع سرگیجه و حالت تهوع شدید اخیرا دچار فشار بالا هم شدم مثلا ۱۴ روی ۳
احساس خواب دارم اما بی خوابم خیلی اذیتم واقعا البته میگرن هم دارم اما خب سردردهای میگرنی خودم رو میشناسم و این اصلا یه چیز دیگه هست انگار.لطفا راهنمایی کنید
سلام
اول از همه چکاپ و چک کم خونی و تیرویید و کارکرد کلیه
با توجه به موارد ذکر شده، بهتر است به صورت حضوری به متخصص داخلی مراجعه کنید.
سلام خسته نباشید.ببخشيد من ٣ روزه ي حالت سرگيجه دارم ولي دوراني نيست،مثل وقتايي ك تو هواپيما يا اتوبوس سر ادم سنگين و گيج ميشه اون حالتو دارم،حالت تهوع ندارم ازمايش خون و ويتامين D هم نرمال بوده،پارسال هم mri مغز دادم سالم بوده،قرص LDمصرف میکنم و درس هم خیلی میخونم سابقه میگرن هم دارم، ولی نمیدونم دلیل این گیجی سر من از چیه،ممنون میشم جواب بدین
♥️💋
سلام
احتمالا منشا گوش داره
با درود
من از کامپیوتر استفاده میکنم چند وقت پیش به صورت اتفاقی به دکتر رفتم فشار خونم روی ۱۸ بود البته مصرف نمکم زیاد بود و تپش نامنظم قلبم رو حس میکردم. نمک رو کامل حذف کردم و الان احساس بهتری دارم و نانظم شدن ضربانم کم شده مشکلاتی که داشتم در رابطه با سینوس هام بود که کیپ شدن دماغ و بعضی مواقع احساس فشار در پشت سرم و این کوفته شدن شانه ها و گردن که گفتم شاد در اثر کار با کامپیوتره داشتم و اگر سرم رو در معرض گرما قرار بدم این حالت ها کم میشه و گاهی برطرف میشه. چند وقتی هست که مشکل زنگ در گوش داشتم اما تازگی احساس گیجی منگی و عدم ثبات و چرخش رو دارم نمیدونم این شرح حال به هم ربط داره ولی گاهی وقت ها حس میکنم حتی فکم میخواد قفل بشه و حتی در کلامم اثر میگذاره انگار نامفهوم بشه صحبت کردنم و زبانم به هم بپیجه چنین مواردی سراغم میاد و احساس تنگی نفسی همراهه. درسنین کودکی پرکاری تیروئید داشتم که دارو دادن و برطرف شد. در مورد زنگ گوش دکتر تازگی گوشم رو دید گفت عفونت نداره البته زنگ گوشم از مدتهاس که داشتم. ساسله این عوامل شروعش با عفونت شدید دندان شروع شد ببخشید که صحبت هایم طولانی شد سنم ۳۷ سال هست ممنون میشم راهنمایی کنین
سلام
شما باید هم از نظر قلبی بررسی شین
و هم از نظر مغز و اعصاب
با توجه به موارد ذکر شده، بهتر است به صورت حضوری به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید.
با توجه به موارد ذکر شده، بهتر است به صورت حضوری به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
سلام بنده ۲۵ سال سن دارم و کارم با کامپیوتر هست مدتی یک حالت گیجی در چشم خصوصا هنگام خواب به من دست میده
سلام
شرح حالتون کامل نیست
مدت علایم، زمان علایم، و منظور دقیق از گیجی چشم؟احساس دوران محیط دارین؟ تهوع و استفراغ؟ و…
سلام من چند روزی در حالت سرپایی سرم گیج میره احساس ضعفم دارم حالت تهوع هم دارم بچه هم شیر میدم بدنمم بی حسه دوست دارم زیاد بخوابم
سلام بدليل كم خوني فقر آهن هست بايد قرص آهن روزي يك عدد بخوريد
مكمل شيردهي هم مصوف كنيد
سلام ،من یک ماهی میشه سرگیجه خفیف دارم تمام آزمایشاتمم ازلحاظ قندوچربی و فشارخون و آهن و.. همگی خوب بودن فقط ویتامینDبدنم لب مرز کمبودهست که با این وجود هم پزشک گفت خوبه،به متخصص گوش وحلق مراجعه کردم نوار گوشم دادم خوب بود،چند وقتیه عضله گردنم درگیره و گرفتگی داره و درد میکنه به ارتوپد مراجعه کردم دارو دادن دردش فروکش کرده ولی همچنان سرگیجه همراهمه،سرگیجه من طوری هست که با تغییر وضعیت ایجاد نمیشه وقتی راه میرم وفعالیت میکنم حتی اگر سرمو خیلی هم تکون ندم این حالت سبکی سر در من بوحود میاد یه حالت سرگیجه خفیف اما مداوم هست،تاری دید و تهوع هم ندارم ،علتش چیه سرگیجم؟
سلام
میتونه بخاطر گوش داخلی باشه، اما با توجه به اینکه یک ماه طول کشیده و
با توجه به موارد ذکر شده، بهتر است به صورت حضوری به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
تا در صورت نیاز mri انجام شه
سلام، خیلی سر گیجه دارم به کتر گوش هم مراجعه کردم گفتند آب درون گوش شما بیش از حد نرمال چکار باید کنم
سلام نوار گوش بديد و
برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
سلام من چندروزهس که پریودشدم ولی سرگیجه دارم سرم خیلی دردداره میزنه چشام علت چیست؟؟
سلام بدليل پريود هست
اگر با مسكن هاي معمولي بهبود پيدا نميكنيد لطفا
برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
سلام سرگیجه هنگام پاشدن ؟ و سیاه رفتن چشم علتش کم خونی ؟
سلام
یکی از شایعترین عللش کم خونی هست و یکی هم افت فشارخون لحظه ای
سلام ، مادرم بعضی اوقات در حالت نشسته سرش گیج میره و میگه اتاق دور سرم میچرخه ، علتش چی میتونه باشه ؟
سلام بايد فشار خونشون چك شه و
برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
سلام خسته نباشید خاستم بپرسم منی ک بی خالی دارم و بی حس یعنی هستم دست و پام بی حسه و سرگیجه دارم نشانه چیست
سلام لطفا آزمايش از نظر كم خوني فقر آهن و كمبود ويتامين دي بديد
سلام، اینکه یه مدت طولانی سوار ماشین باشیم بعدش دچار سرگیجه میشیم طبیعیه؟ (مثل سفر با اتوبوس)
سلام بدليل بيماري حركت هست لطفا
برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
سلام مادرم عمل تخلیه رحم داشت یک هفته پیش الان دو روزه سرگیجه داره و تب.ب زور میتونه بشینه میگه زیر پام خالی میشه.چیکار باید بکنیم.روزی دو بارم تب میکنه و از شیاف استفاده میکنیم
سلام بايد ازنظر عفونت بررسي شوند لطفا به جراحشون مراجعه كنن
سلام من۳۱ سالم تقریبا ده روز که سر گیجه دارم آزمایش دادم گفت مشکلی ندار تمام آزمایشام سالم پس مشکل از چی
سلام بايد
برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
من یک هفته است بسیار سر گیچی دارم ..سرم بسیار گرانگ است…به پزشک رفتم…چربی کبد دارم و کم خون ام …با درجه ۳۰۰ …لطفا توصیه دهید ..بسیار گیچم…
سلام اول بايد تست كرونا بديد
سپس
برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
سلام خسته نباشید . من ۱۶ سالمه و وقتی ازمایش خون میدم یا واکسن میزنم از حال میرم و کلا هیچی نمیبینم همه جا سفید میشه نمیدونم چرا و اینکه دیروز همش سرگیجه داشتم ؟
سلام اصلا نبايد موقع تزريق واكسن يا انجام آزمايش خون نگاه كنيد
بهتره دراز بكشيد قبلش هم مايعات كافي خورده باشيد
سلام من الان دو روزه سرگیجه دارم شدید چرخشی به چپ خیلی شدید تر میشه دیدم و دست میدم برا یک دقیقه ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام بايد از نظر عفونت گوش مياني بررسي شيد لطفا
برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
سلام وقت بخیر خانم دکتر من یک سرگیجه های خیلی شدیدی دارم هر از گاه شش ماه یک بار یا سه ما یک بار میاد سراغم خیلی شدیده جوری که نه میتونم راه برم نه بشینم باید یکی محکم سرمو بگیره و ضربان شدید قلب و عرق زیاد اصلا نمیتونم سرمو بزارم رو بالشت سرم گیج میره یکسره
سلام بدليل افت فشار هست بايد معاينه شيد لطفا
برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
سلام من۲۱سالمه وبه مدت سه روزه که سرگیجه مداوم دارم وهیچ گونه تغییری نداشته لطفاراهنمایی کنید
من امروز سرد گیجه پا درد احساس خستگی دارم عامل این چی میشیه؟
سلام بايد از نظر كرونا بررسي شيد لطفا تست covid pcr بديد
با سلام . من اکثر موقع ها سرگیجه شدید میگیرم و هروقت ک جام بلند شم چشام سیاهی میرع و برا چن ثانیه سرگیجه میگیرم . ضربان قلبمم بعضی موقع ها تند میشه بعضی موقع ها اهسته . خیلی زود نفس کم میارم و خسته و بی حالم میشه راهنماییم کنین حالت تهوع هم دارم
سلام مايعات و نمك بيشتر مصرف كنيد و
برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
با سلام بنده دقیقا 25 ماه قبل دچار خستگی های گاه و بیگاه و ضعف و افت فشار میشدم فشارم روی 5 میومدکه چکاپ کامل دادم پزشک گفتند مشکلی ندارم ولی گفتن علائمم کرونا میتونه باشه و فاموتیدین و کلیدینیوم سی و کلی ویتامین تجویز کردند و همچنان مصرف میکنم یک هفته ای هست بهبودی دارم الان 24 اردیبهشت هست و من دوباره همون حالت ها رو دارم چون من تست کرونا ندادم ممکنه این حالت ها اصلا مربوط به کرونا نباشه و مشکلم مسئله ی دیگه ای باشه؟ ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام
بهتر است مجددا به پزشک مراجعه کنید
فشار خون در حالت خوابیده و نشسته چک شود
و چکاپ کامل بدهید
با سلام خسته نباشید من الان 20روز عمل مردم بارداری خارج از رحم داشتم ولی الان چند روز سرگیجه حالت دارم دست و پام یخ میشه باید چیکار کنم ممنون میشیم زود جواب منو بدین
سلام
من استرس زیاد داشتم رفتم دکتر روانپزشک بهم قرص داد واسه استرس و افسردگی
قرص بوسپرین 5 و اس سیتوپلارم 10 مصرف میکنم سرگیجه دارم بعلت کارم تا بعدظهر بایست ماسک بزنم موقع که گرسنه میشم یعنی موقع ناهار و شام سرگیجه بیشتر میشه
لطفا راهنمایی کنید
سلام
از نظر کم خونی بررسی شوید،فشار خون شما چک شود
سلام؛ من از دیشب به یکباره دچار سرگیجه بهمراه حالت تهوع و بی حالی شدم؛ فشار خون و قندم هم چک کردم خوب بود و مشکلی نداشت؛ لطفا بفرمایید چه مشکلی هست؟
سلام بايد از نظر نورولوژي معاينه شبد لطفا
برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
سلام من 17 سالمه و کرونا گرفتم و حالم خوب شد و چند روزی است از 14 روز گذشته ولی الان چند روزی هست احساس گیجی و ضعف دارم سردرد مداوم دارم و دست پام هم سرد میشود
سلام
از مسکن و کپسول مولتی ویتامین استفاده کنید
در صورت عدم بهبود به پزشک جهت معاینه مراجعه کنید