آکنه و جوش شدید دارید؟ احتمالا نام راکوتان را شنیده‌اید. راکوتان (Roaccutane) یا ایزوترتینوئین نوعی داروی رتینوئیدی (داروهای مناسب برای درمان پوست و با کاربردهای آرایشی) است که آکنه شدید را درمان می‌کند. اگر سایر داروهای آکنه مؤثر نباشند، پزشکان این دارو را تجویز می‌کنند. دقت داشته باشید که برای بررسی مشکلات پوست باید حتما به متخصص پوست و مو مراجعه کنید و هرگز خودسرانه دست به مصرف قرص و داروهای مختلف نزنید. در این مقاله درباره قرص راکوتان اطلاعات کاملی در اختیارتان گذاشته‌ایم. برای آشنایی بیشتر با آن با ما همراه باشید.
راکوتان چیست؟
ایزوترتینوئین یا همان راکوتان آکنه‌های شدید را درمان می‌کند. این دارو اغلب زمانی تجویز می‌شود که سایر داروهای آکنه به اندازه کافی خوب عمل نمی‌کنند یا برای بیمار قابل‌تحمل نیستند. این دارو به گروهی از داروها به نام رتینوئیدها تعلق دارد. رتینوئیدها در محصولات درمانی و آرایشی پوست موجودند.
ممکن است از قرص راکوتان برای مقاصد دیگر هم استفاده شود. این دارو نوعی ویتامین A است. مقدار چربی آزادشده از سوی غدد چربی در پوست را کاهش می‌دهد و به پوست کمک می‌کند تا سریع‌تر خود را تجدید کند.
نام تجاری راکوتان چیست؟
قرص راکوتان به چه نام‌هایی در بازار موجود است؟ در واقع راکوتان داروی ایزوترتینوین (Isotretinoin) است که با نام‌هایی از جمله راکوتان و موارد زیر در بازار شناخته می‌شود:
- آکوتان
- آ-کنوترن
- نورم اسکین
بهترین مارک قرص راکوتان چیست؟ باید بگوییم که این دارو از برندهای داروی ایزوتروتینوین است. راکوتان تولید کارخانه معروف روش (Roche) سوییس و معروف‌ترین گزینه درمیان برندهای مختلف این دارو است. در واقع، قرص راکوتان سوییسی بهترین نوع از این دارو است. برای انتخاب میان راکوتان ایرانی یا خارجی، گزینه دوم ترجیح داده می‌شود.
اشکال دارویی راکوتان چیست؟
راکوتان به شکل قرص و کپسول در بازار عرضه می‌شود. شکلی از آن به‌صورت ژل هم موجود است که برای درمان آکنه خفیف تا متوسط به‌‌طور موضعی کاربرد دارد.
نگهداری راکوتان چگونه است؟
کپسول و قرص راکوتان را در شرایط زیر نگه دارید:
- در دمای اتاق
- به دور از رطوبت، گرما و نور
نحوه عملکرد راکوتان چیست؟
قرص راکوتان برای درمان چه مشکلاتی استفاده می‌شود؟ راکوتان برای درمان آکنه ندولار شدیدی استفاده می‌شود که به درمان‌های دیگر از جمله آنتی‌بیوتیک‌ها پاسخ نداده است. این نوع از آکنه‌ها از جوش‌های معمولی بزرگ‌تر و بسیار ملتهب‌اند.
در واقع برای درمان آکنه کیستیک شدید یا ندولاری (گره‌ای) از راکوتان استفاده می‌شود که با درمان‌های دیگر مانند بنزوئیل پراکسید، کلیندامایسین، تتراسایکلین یا مینوسیکلین خوراکی بهبود پیدا نکرده است.
قرص راکوتان با کاهش تولید چربی صورت (سبوم) عمل می‌کند. مقادیر زیاد سبوم می‌تواند منجر به آکنه شدید شود. در صورت درمان‌نشدن، آکنه شدید اسکار یا همان زخم دائمی ایجاد می‌کند.
راکوتان با متوقف‌کردن تولید روغن کار می‌کند اما مانند مواد موضعی، بر هورمون‌های شما تأثیر نمی گذارد. اگر آکنه هورمونی دارید، وقتی این دارو را قطع می‌کنید، اغلب آکنه‌ها برمی‌گردند. چرا؟ چون نبود تعادل هورمونی هنوز وجود دارد و بنابراین تولید چربی پوست دوباره شروع می‌شود.
دقت کنید که از این دارو، کاربردهای بیهوده انتظار نداشته باشید. برای مثال، گفته می‌شود که راکوتان بر ورم بینی اثر دارد اما این‌طور نیست. قرص راکوتان و کاهش وزن هم ارتباطی با هم ندارند.
دوز و نحوه مصرف قرص راکوتان چیست؟
راکوتان را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف کنید. تمام دستورالعمل‌های روی برچسب نسخه خود را دنبال کنید و راهنماهای دارو یا برگه‌های مربوط به شیوه مصرف را بخوانید.
به دوره درمان و تعداد قرص موردنیاز در هر دوره دقت زیادی داشته باشید. هرگز خودسرانه در این زمینه اقدام نکنید. همیشه راکوتان را با یک لیوان پر آب مصرف کنید. از جویدن یا مکیدن کپسول خودداری کنید و آن را کامل قورت دهید. قرص راکوتان را هم که باید با آب قورت بدهید.
ممکن است که در زمان مصرف این دارو نیاز به آزمایش خون مکرر داشته باشید. هرگز راکوتان را با شخص دیگری به اشتراک نگذارید، حتی اگر علائم مشابه شما را داشته باشد. قرص راکوتان برای جوش صورت زیرپوستی و آکنه را با نظر دکتر مصرف کنید.
بهترین زمان مصرف راکوتان چیست؟
بهتر است که این دارو را درست بعد از مصرف یک میان‌وعده یا غذا استفاده کنید. قرص راکوتان همراه با غذا در دستگاه گوارش جذب می‌شود. پزشکان توصیه می‌کنند که آن را با صبحانه و شام مصرف کنید.
دوز معمول بزرگسالان برای آکنه
- دوز نگهدارنده: 0.25 تا 0.5 mg خوراکی 2 بار در روز
- مدت درمان: تا 20 هفته.
دقت کنید که این دوز مقدار معمول آن است و هرکس باید دوز مصرفی را از سوی پزشک بپذیرد. بیماران باید برخی از فرمولاسیون‌های این دارو را همراه با غذا مصرف کنند.
اگر مصرف یک دوز را فراموش کردید، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و دوز بعدی خود را در زمان معمول استفاده کنید. از دو دوز در یک زمان استفاده نکنید.
عوارض مصرف راکوتان چیست؟
در صورت داشتن علائم واکنش آلرژیک به رکوتان (کهیر، تنفس دشوار، تورم در صورت یا گلو) یا واکنش شدید پوستی (تب، گلودرد، سوزش چشم، درد پوست، بثورات پوستی قرمز یا بنفش) به پزشک و مرکز فوریت‌های درمانی مراجعه کنید.
در صورت بروز مشکلات زیر هم سریعا مصرف را متوقف و به پزشک مراجعه کنید:
- مشکلات بینایی یا شنوایی
- درد عضلانی یا مفاصل، درد استخوان، درد کمر
- افزایش تشنگی
- افزایش ادرار
- توهم، (دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند)
- مشکلات جدید خواب
- افکار در مورد آسیب‌رساندن به خودتان
- علائم مشکلات کبدی یا لوزالمعده
- از دست‌دادن اشتها
- درد بالای معده
- تهوع یا استفراغ
- ضربان قلب سریع
- ادرار تیره
- زردی (زردی پوست یا چشم)
- درد شدید معده یا قفسه سینه
- درد هنگام بلع
- سوزش سر دل
- اسهال
- خونریزی مقعدی
- مدفوع خونی یا قیری
- علائم افسردگی؛ تغییرات خلقی غیرمعمول، احساس کم ارزش‌بودن، از دست‌دادن علاقه به چیزهایی که زمانی از آنها لذت می‌بردید
- افزایش فشار داخل جمجمه؛ سردرد شدید، زنگ‌زدن در گوش
عوارض جانبی رایج قرص راکوتان هم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- خشکی پوست، لب‌ها، چشم‌ها یا بینی (ممکن است خونریزی بینی داشته باشید)
- مشکلات بینایی
- سردرد
- کمر درد
- درد مفاصل
- مشکلات عضلانی
- علائم سرماخوردگی مانند گرفتگی بینی، عطسه، گلودرد
این موارد فهرست کاملی از عوارض جانبی نیستند و ممکن است موارد دیگری هم رخ دهد. تاثیر راکوتان در زنان از نظر باروری جدی است اما عوارض راکوتان در ناباروری مردان متفاوت به نظر می‌رسد و هیچ اثر منفی روی این موضوع ندارد. در واقع، مردان با مصرف راکوتان نابارور نمی‌شوند.
مصرف قرص راکوتان در پریودی هم می‌تواند با بروز اختلالاتی در عادت ماهانه همراه باشد. با قطع مصرف دارو، این اختلالات رفع می‌شوند. این را هم بدانید که عوارض راکوتان بر مو آنچنان زیاد نیست و در بسیاری از بیماران، چنین مشکلی بعد از مصرف رخ نمی‌دهد. در واقع مصرف راکوتان، معمولا با ریزش مو همراه نیست.
تداخلات دارویی قرص راکوتان چیست؟
اگر داروهای زیر را مصرف می‌کنید، حتما با پزشکتان صحبت کنید چون امکان بروز تداخلات دارویی با قرص راکوتان دارند:
- فنی‌توئین (داروی ضدتشنج و ضدصرع)
- خار مریم
- مکمل‌های ویتامین یا مواد معدنی
- قرص‌های ضدبارداری حاوی پروژسترون به تنهایی
- داروهای استروئیدی
- آنتی‌بیوتیک تتراسایکلین، از جمله داکسی سایکلین یا مینوسیکلین
این فهرست کامل نیست. سایر داروها هم می‌توانند با ایزوترتینوئین تداخل داشته باشند، از جمله داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین‌ها و محصولات گیاهی. بنابراین، باید حواستان به موضوع تداخل دارویی در مصرف قرص راکوتان باشد.
تداخل قرص راکوتان با لیزر پوست را هم در نظر داشته باشید. مصرف این دارو در زمان لیزرکردن پوست توصیه نمی‌شود چون عوارض جدی به همراه می‌آورد. برای از بین بردن جای جوش و خود جوش و آکنه به متخصص مراجعه کنید و از توصیه‌های او بهره ببرید.
موارد احتیاط مصرف قرص راکوتان چیست؟
درباره موضوعات زیر در زمان مصرف راکوتان احتیاط کنید:
- راکوتان می‌تواند باعث نقص شدید مادرزادی یا مرگ نوزاد شود. اگر باردار هستید یا می‌توانید باردار شوید، از این دارو استفاده نکنید. قبل از مصرف دارو، باید تست بارداری‌تان منفی باشد.
- در زمان مصرف راکوتان از مکمل‌های ویتامین حاوی ویتامین A استفاده نکنید. هنگام مصرف آن و حداقل 30 روز پس از قطع مصرف هم به دیگران خون ندهید.
- راکوتان می‌تواند باعث سقط جنین، زایمان زودرس، نقایص شدید مادرزادی یا مرگ نوزاد شود؛ اگر مادر این دارو را در زمان لقاح یا در دوران بارداری مصرف کند. حتی یک دوز ایزوترتینوئین باعث نقص مادرزادی عمده در گوش، چشم، صورت، جمجمه، قلب و مغز کودک می‌شود.
با آگاهی از این نکته از عوارض راکوتان پیشگیری کنید.
چه افرادی نباید از کپسول و قرص راکوتان استفاده کنند؟
اگر هریک از شرایط زیر برایتان وجود دارد، نباید راکوتان مصرف کنید یا دست‌کم، لازم است که با پزشک درباره وضعیت خود صحبت کنید:
- افسردگی یا بیماری روانی
- آسم
- بیماری کبد
- دیابت
- بیماری قلبی یا کلسترول بالا
- پوکی استخوان یا تراکم استخوان کم
- اختلال خوردن مانند بی‌اشتهایی
- آلرژی غذایی یا دارویی
- اختلال روده مانند بیماری التهابی روده یا کولیت اولسراتیو
مصرف راکوتان در بارداری ممنوع است. استفاده از راکوتان در شیردهی هم با بروز خطر همراه است و نباید این کار را انجام بدهید. یادتان باشد که استفاده از این قرص و کپسول برای افراد زیر ۱۲ سال تأیید نشده است.
عوارض قطع ناگهانی راکوتان چیست؟
قطع یک‌باره قرص راکوتان معمولا با مشکلی جدی همراه نیست. بااین‌حال، بهتر است که جانب احتیاط را مدام رعایت کنید. بدون مشورت با متخصصان هیچ کاری انجام ندهید.
برای مشاوره‌گرفتن از متخصصان پوست می‌توانید از سامانه دکتردکتر برای دریافت نوبت دکتر هم کمک بگیرید. این پلتفرم راهی آسان و سریع برای شناسایی متخصصان و دریافت نوبت ملاقات از آنها است. قرص راکوتان بدون نسخه قابل دسترسی نیست و نباید هم خودسرانه آن را مصرف کنید.
درباره داروی راکوتان هم هر سوال دیگری در ذهن دارید از ما بپرسید تا به شما در رسیدن به پاسخ کمک کنیم.
منابع:
