آزمایش اکو قلب یا اکوکاردیوگرام چگونه انجام می‌شود؟

اکو کاردیوگرام (echo) از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از قلب استفاده می‌کند. کاربرد آمازش اکو قلب برای تشخیص ناراحتی‌های قلبی است. آزمایش اکو قلب به نام اکوکاردیوگرافی یا سونوگرافی تشخیصی قلبی نیز معروف است. اکو کاردیوگرام از امواج صوتی برای تولید تصاویری از قلب استفاده می‌کند. این آزمایش رایج اجازه می‌دهد تا دکتر، قلب و پمپاژ خون را مشاهده کند. پزشک می‌تواند از تصاویر یک اکو کاردیوگرام برای شناسایی بیماری‌های قلبی استفاده کند. بسته به نوع اطلاعاتی که پزشک نیاز دارد، شما ممکن است یکی از انواع مختلفی از اکو کاردیوگرام را داشته باشید. کاربرد اکو قلب بسته به نوع آن فرق می‌کند.

اکوکاردیوگرافی

اکوکاردیوگرافی یک آزمون است که از امواج صوتی برای تولید تصاویر زنده از قلب استفاده می‌کند. اکو قلب اجازه می‌دهد تا پزشک بر چگونگی کار قلب و دریچه‌های آن نظارت داشته باشد. تصاویر اکو قلب می‌توانند به پزشکان در تشخیص موارد زیر کمک کننده باشد:

• لخته شدن خون در قلب
• مایع در کیسه اطراف قلب
• مشکلات مربوط به آئورت

اکو کاردیوگرام در تعیین سلامت عضله قلب، به ویژه پس از حمله قلبی، کلیدی است. همچنین می‌تواند نقایص قلبی را در نوزادان نشان دهد. انجام اکو کاردیوگرام بدون درد است. اگر مشکل قلبی دارید و فکر می‌کنید که نیاز به اکوکاردیوگرافی دارید، می‌توانید با یکی از پزشکان قلب و عروق شهرتان، مشاوره کنید. مثلا اگر ساکن تهران هستید، می‌توانید از طریق سایت دکتردکتر، نوبت دهی دکتر قلب و عروق تهران را به‌صورت اینترنتی، انجام دهید.

چه نیازی به انجام اکو قلب هست؟

پزشک شما ممکن است به دلایل مختلفی همچون حمله قلبی ، یک اکو کاردیوگرام را تجویز کند. به عنوان مثال، اگر ضربان قلب نامنظم داشته باشید، پزشک ممکن است بخواهد دریچه‌های قلب یا اتاق‌های قلب یا توانایی قلب برای پمپ خون را بررسی کند. آنها همچنین ممکن است اکو قلب را در صورتی که نشانه‌هایی از مشکلات قلب مانند درد قفسه سینه یا تنگی نفس را نشان دهید، تجویز کنند.

پزشک شما ممکن است از آزمایش اکو قلب برای بررسی ساختار قلب استفاده کند و چگونگی عملکرد قلب شما را بررسی کند. از کاربردهای اکو قلب که می‌تواند برای تشخیص بهتر پزشک کمک کننده باشد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اندازه و شکل قلب و اندازه، ضخامت و حرکت دیوارهای قلب
• چگونگی کارکرد قلب
• قدرت پمپ قلب
• کارکرد دریچه‌های قلب
• اگر خون از طریق دریچه‌های قلب پخش شود (رگوریتم).
• اگر دریچه‌های قلب بیش از حد باریک (تنگ) باشد.
• اگر تومور یا رشد عفونی اطراف دریچه‌های قلب شما وجود دارد.
• مشکل با پوشش بیرونی قلب شما (پریکارد)
• مشکلات عروق خونی قلب
• لخته‌های خون در قلب
• حفره‌های غیر طبیعی بین اتاق قلب

انواع اکو قلب

اکوکاردیوگرافی ترانزیستوری: این آزمایش اکو، رایج‌ترین نوع اکوکاردیوگرافی است، این نوع اکو قلب بی‌درد و بی‌خطر است. یک دستگاه مبدل روی قفسه سینه شما روی قلب قرار می‌گیرد. این مبدل امواج فراصوتی را از طریق قفسه سینه به سمت قلب شما می‌فرستد. یک رایانه امواج صوتی را به عنوان بازتابی به مبدل تغییر می‌دهد. این تصاویر زنده در یک مانیتور نشان داده می‌شود.

اکوکاردیوگرافی transesophageal: اگر یک اکو کاردیوگرام transthoracic تصاویر قطعی تولید نکند، پزشک ممکن است یک echocardiogram transesophageal را توصیه کند. در این روش، دکتر یک مبدل بسیار کوچک‌تر را از طریق یک لوله نازک و انعطاف پذیر در دهان شما هدایت می‌کند. این لوله از طریق مری شما هدایت می‌شود. با مبدل در پشت قلب، دکتر شما می‌تواند هر گونه مشکل را بهتر ببیند.

اکو کاردیوگرام استرس: اکو کاردیوگرام استرس با استفاده از اکوکاردیوگرافی transthoracic سنتی استفاده می‌شود. با این حال، این روش پس از اینکه شما ورزش کردید یا دارو مصرف کردید تا ضربان قلب سریعتر شود، انجام می‌شود. این کار اجازه می‌دهد تا دکتر چگونگی کارکرد قلب تحت استرس را ارزیابی کند.

اکوکاردیوگرافی سه بعدی: یک اکو کاردیوگرام سه بعدی (3-D) با استفاده از هر دو echocardiography transesophageal یا transthoracic تصاویر سه بعدی از قلب را ایجاد می‌کند. نتیجه، شامل تصاویر متعدد از زوایای مختلف است. این روش قبل از عمل جراحی قلب استفاده می‌شود. همچنین برای تشخیص مشکلات قلبی مثل سوفل قلب در نوزادان و کودکان نیز کاربرد دارد.

اکوکاردیوگرافی جنینی: اکوکاردیوگرافی جنینی در مادران باردار در دوران بارداری 18 تا 22 ماهگی حاملگی استفاده می‌شود. این مبدل روی شکم زن قرار می‌گیرد تا مشکلات قلبی در جنین بررسی شود.

خطرات اکو قلب

اکو کاردیوگرام بسیار امن است. بر خلاف سایر تکنیک‌های تصویربرداری، مانند اشعه ایکس، اکو کاردیوگرام از تابش استفاده نمی‌کند. اکو کاردیوگرام transthoracic بدون خطر است. هنگامی که الکترود ها از پوست شما حذف می‌شوند احتمال ناراحتی کمی وجود دارد. حادثه نادر  این است که لوله‌‌ مورد استفده در echocardiogram transesophageal، احتمالا باعث تحریک مری شود. شایع‌ترین عوارض جانبی، گلو درد است. دارو یا ورزش در اکو کاردیوگرام استرس نیز می‌تواند موقتاً ضربان قلب نامنظم را ایجاد کند.

چگونه می‌توان برای اکو کاردیوگرام آماده شد؟

اکو کاردیوگرام transthoracic نیاز به آماده سازی خاص ندارد. با این حال، اگر شما یک echocardiogram transesophageal را تجربه کنید، پزشک دستورالعمل منع و اجتناب از آب و مواد غذایی را برای چند ساعت قبل از آزمایش به شما می‌دهد. این کار برای جلوگیری از استفراغ در طول آزمون است.

پس از یک اکو کاردیوگرام

دکتر شما نتایج پس از آزمون بررسی خواهد کرد. نتایج ممکن است ناهنجاری‌هایی مانند:

• آسیب به عضله قلب
• نقص قلب
• اندازه قلب
• قدرت پمپاژ
• مشکلات دریچه قلب را نشان دهد. اگر پزشک در مورد نتایج شما نگران باشد، شما را به متخصص قلب معرفی می‌کند.

در طول اکو قلب چه اتفاقی می‌افتد؟

تست های اکو قلب توسط دکتر اکو قلب و تکنسین‌های مخصوص آموزش دیده انجام می‌شود. شما ممکن است آزمایش خود را در دفتر دکتر، اتاق اورژانس، اتاق عمل، یک کلینیک بیمارستان یا یک اتاق بیمارستان انجام دهید. آزمون حدود یک ساعت طول می‌کشد. شما روی یک میز قرار می‌گیرید و تکنسین روی دیوار قفسه سینه شما، الکترودهای کوچک الکتریکی قرار می‌دهد.

الکترودها سیم‌هایی هستند که به دستگاه الکتروکاردیوگرافی وصل می‌شوند. الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG) ضربان قلب شما را پیگیری می‌کند. تکنسین ممکن است از شما بخواهد تا مدت کوتاهی نفس عمیق بکشید تا تصاویر بهتر دریافت کند. پروب (مبدل) در سراسر قفسه سینه شما منتقل می‌شود. Probe امواج صوتی تولید می‌کند که از قلب شما بیرون می‌آید و نتیجه را به پروب باز می‌گرداند. امواج صوتی ارسالی به تصاویر تبدیل شده و در یک مانیتور تصویری نمایش داده می‌شوند. تصاویر روی مانیتور ویدئویی ضبط می‌شوند تا پزشک بتواند بعداً به آنها نگاه کند.

پس از انام اکو، تکنسین به شما کمک می‌کند ژل را از قفسه سینه خود پاک کنید. دکتر شما بعد از نگاه کردن به تصاویر اکو قلب و بحث در مورد تصاویر، در مورد مشکل احتمالی با شما صحبت می‌کند.

منابع:

healthline

heart