چرا به زخم دهان مبتلا می‌شویم؟ همراه با بررسی روش‌های درمان و پیشگیری

انواع عفونت‌ها، آسیب فیزیکی و بیماری‌های خودایمنی باعث ابتلا به زخم دهان می‌شوند. همچنین کمبود ویتامین‌ها، کمبود مواد معدنی و مصرف انواع دارو را می‌توان علت زخم دهان دانست. درد، قرمزی، تورم، مشکل در غذا خوردن یا صحبت کردن از شایع‌ترین علائم زخم دهان هستند. هر یک از انواع زخم آفت مانند زخم‌های ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس یا زخم ناشی از قارچ کاندیدا علائم متفاوتی بروز می‌دهند.

شما پس از مواجهه با این علائم باید به دکتر دندانپزشک یا دکتر گوش مراجعه کنید. این متخصص پس از تشخیص علت زخم دهان، از روش‌های درمانی متعددی استفاده خواهد کرد. موثرترین روش‌های درمان زخم دهان شامل داروهای ضدردرد، دهانشویه‌های ضدعفونی‌کننده، داروهای ضدویروسی، ضدقارچی یا ضدالتهابی هستند. انواع درمان‌های خانگی (مانند آب نمک) هم در تسکین علائم موثر خواهد بود.

مهم‌ـرین روش‌های پیشگیری از زخم دهان هم حفظ بهداشت دهان و دندان، تغذیه سالم، اجتناب از استرس و مراقبت از دندان مصنوعی هستند. با مطالعه این مطلب از مجله پزشکی و سلامتی دکتردکتر با انواع زخم دهان همچون زخم ناشی از بیماری‌های خودایمنی و زخم ناشی از آسیب‌های فیزیکی مانند گاز گرفتن زبان، سوختگی و آلرژی‌ها آشنا خواهید شد.

در انتها، اگر سوالی درباره نقش انواع زخم دهان و نقش انواع عفونت‌های ویروسی، عفونت‌های باکتریایی و عفونت‌های قارچی در ابتلا به زخم‌های دهانی دارید، در قسمت نظرات بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن پاسخ دهد.

زخم دهان چیست؟

زخم‌های دهان، زخم‌های دردناکی هستند که معمولا در داخل لب، گونه‌ها یا زبان ظاهر می‌شوند. این زخم‌ها اغلب سفید یا زرد با حاشیه قرمز بوده و علت مشخصی برای آن‌ها شناخته نشده است؛ اما عواملی مانند ضعف سیستم ایمنی، استرس، حساسیت به برخی غذاها مثل قهوه، شکلات و مرکبات، کمبود مواد مغذی و آسیب به دهان در بروز آن‌ها نقش دارد. این زخم‌ها مسری بوده و در کودکان و نوجوانان رایج‌تر هستند. زخم‌ها به‌طور معمول بین یک تا دو هفته بهبود می‌یابند؛ اما گاهی در موارد مزمن به صورت مکرر بازمی‌گردند.

انواع زخم دهان چیست؟

زخم‌های دهانی شامل سه نوع اصلی زخم‌های کوچک، زخم‌های بزرگ و زخم‌های هرپتی‌فرم می‌شوند. زخم‌های کوچک رایج‌ترین نوع زخم دهان هستند و به صورت زخم‌های کوچک و گرد در دهان ظاهر خواهند شد. زخم‌های بزرگ، بزرگ‌تر و عمیق‌تر از زخم‌های کوچک بوده و بهبودی آن‌ها تا چند هفته طول می‌کشد. زخم‌های هرپتی‌فرم هم نادر هستند و به صورت زخم‌های بسیار دردناک و متعدد نیاز به مراقبت دارند.

دسته‌بندی انواع زخم دهان طبق مقاله منتشر شده در انتشارات پزشکی WebMd آمریکا،

زخم‌های خفیف دهان بیضی شکل بوده و ممکن است 3 یا 4 بار در سال ظاهر شوند. آن‌ها معمولاً در افراد 10 تا 20 ساله اتفاق می‌افتند. قطر آنها کمتر از 1 سانتی‌متر است و در عرض یک هفته بدون ایجاد اسکار بهبود می‌یابند. در آفت‌های بزرگ که گرد شکل هستند، زخم ها بزرگتر بوده و می‌توانند از 2 تا 6 هفته طول بکشند. این زخم‌ها دردناک بوده و اغلب با ایجاد جای زخم بهبود می‌یابند. دسته سوم، زخم‌های شانکر هرپتی‌فرم معمولاً در بزرگسالی ظاهر می‌شوند. این نوع زخم دهان نادر بوده و به صورت دسته‌هایی از زخم‌های کوچک ظاهر می‌شوند. ممکن است 10 تا 100 زخم در یک ناحیه ایجاد شود.

در ادامه به نوع دیگری از دسته‌بندی انواع زخم دهان پرداخته‌ایم:

آفت دهان (Aphthous Ulcers)

آفت‌های دهانی از شایع‌ترین زخم‌های دهانی هستند که به شکل زخم‌های کوچک، گرد یا بیضی و دردناک در بافت نرم دهان، مانند لب‌ها، گونه‌ها و زبان ظاهر می‌شوند. آفت دهان معمولا به سه نوع زیر تقسیم می‌شوند:

• آفت‌های کوچک؛ شایع‌ترین نوع و بهبودی در عرض یک تا دو هفته
• آفت‌های بزرگ؛ با قطر بیشتر، بیشتر طول کشیدن زمان بهبودی و احتمال باقی‌ماندن جای زخم
• آفت‌های هرپتی‌فورم؛ ظهور به شکل چندین زخم کوچک و به هم پیوسته و بسیار دردناک

آفت‌های دهانی معمولا به دلیل عوامل ژنتیکی، ضعف سیستم ایمنی یا استرس ایجاد می‌شوند.

تبخال دهانی (Cold Sores)

تبخال دهانی ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1، به شکل تاول‌های پر از مایع در اطراف لب‌ها و ناحیه بیرونی دهان ظاهر می‌شوند. این زخم دهان مسری است و ابتدا به شکل تاول بوده و سپس به تدریج خشک شده و پوسته‌ای روی آن‌ها تشکیل می‌شود. تبخال دهان هنگام تضعیف سیستم ایمنی بدن مانند استرس یا بیماری، فعال شده و ممکن است با تب، درد و خستگی هم همراه باشد. این مشکل با تقویت سیستم ایمنی بدن می‌تواند به حداقل برسد.

بیماری دست، پا و دهان (Hand, Foot, and Mouth Disease)

بیماری دست، پا و دهان که عمدتا کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، توسط ویروس کوکساکی ایجاد شده و با انواع زخم دهان و بثورات پوستی در دست‌ها و پاها همراه است. این ویروس از طریق تماس مستقیم با ترشحات تنفسی یا سطح آلوده منتقل می‌شود. علائم این بیماری شامل تب، خستگی و بی‌اشتهایی‌ست و وجود زخم‌های دردناک در دهان باعث دشواری در بلع می‌شود.

برفک دهانی (Oral Thrush)

برفک دهانی ناشی از رشد بیش از حد قارچ کاندیدا آلبیکنز در دهان است. این زخم دهان بیشتر در افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مانند افراد سالمند یا کودکان، مشاهده می‌شود. برفک دهان در اثر عفونت قارچی با لکه‌های سفید کرمی روی زبان و داخل گونه‌ها ظاهر شده و با احساس سوزش، خشکی دهان و دشواری در بلع هم همراه خواهد بود.

زخم دهان با چه علائمی همراه است؟

علائم زخم‌های دهانی بسته به نوع آن متفاوت است؛ اما معمولاً شامل درد و ناراحتی در ناحیه دهان و ایجاد ضایعات قابل مشاهده می‌شود. در جدول زیر به علائم هر یک از انواع زخم دهان پرداخته‌ایم:

با مشاهده هر یک از این علائم زخم دهان به دکتر گوش و حلق و بینی یا دکتر دندانپزشک مراجعه کنید. چنانچه بدانید تخصص دندانپزشکی چیست به اهمیت مراجعه به‌موقع خود به این متخصص به درمان زخم دهان و عوارض آن پی خواهید برد.

آیا زخم‌ های دهان مسری هستند؟

زخم‌های دهانی مسری نیستند و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شوند. انواع زخم دهان که به صورت لکه‌های سفید یا زرد داخل دهان ظاهر شده معمولا به دلیل عواملی مانند استرس، ضعف سیستم ایمنی یا کمبودهای تغذیه‌ای بروز می‌کنند. ازآنجایی‌که این زخم‌ها ناشی از عفونت‌های ویروسی و قارچی نیستند، از طریق تماس یا استفاده مشترک از ظروف منتقل نخواهند شد. درحالی‌که تبخال‌ها یا همان زخم‌های هرپسی که در خارج از دهان و اطراف لب‌ها ایجاد می‌شوند، بسیار مسری هستند.

چه دلایلی باعث ایجاد زخم دهان می‌شوند؟

انواع زخم دهان به علت‌های مختلفی مانند عفونت‌های ویروسی، باکتریایی و قارچی یا ضعف سیستم ایمنی ایجاد می‌شوند. برای مثال، آفت دهان، یکی از شایع‌ترین انواع زخم دهان به علت استرس، کمبود ویتامین‌ها (مانند B12 و آهن) و حساسیت غذایی رخ می‌دهند. همچنین، تبخال‌های دهانی ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 بوده که در زمان ضعف سیستم ایمنی فعال می‌شوند. در ادامه، به مهم‌ترین علل ایجاد زخم دهان پرداخته‌ایم:

آسیب‌های فیزیکی

آسیب‌های فیزیکی به دهان مانند گاز گرفتن ناخواسته لب یا داخل دهان، یکی از دلایل شایع ایجاد زخم دهان است. این آسیب‌ها اغلب زمانی رخ می‌دهند که فرد هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن دچار خطا می‌شود. همچنین، خراش‌های ناشی از مسواک زدن خشن یا استفاده از وسایل دندانپزشکی مانند پروتز‌های نامناسب به زخم‌های دهانی منجر خواهد شد. زخم دهان بعد از ارتودنسی معمولا به همین طریق ایجاد می‌شود. این زخم‌ها معمولا پس از چند روز بهبود می‌یابند، اما در صورت عدم انجام مراقبت مناسب یا ایجاد عفونت، بهبودی زمان بیشتری طول می‌کشد.

استرس و اضطراب

استرس و اضطراب نقش قابل‌توجهی در ایجاد انواع زخم دهان برعهده دارند. فشارهای روانی، سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و زمینه‌ساز زخم‌های دهانی می‌شوند. تحقیقات نشان داده‌اند که افزایش هورمون‌های استرس تعادل در مخاط دهان را مختل کرده و موجب تحریک آن می‌شود. به همین دلیل، افراد تحت فشارهای روحی زیاد، بیشتر در معرض انواع زخم دهان هستند. مدیریت استرس از طریق تمرینات تنفسی، مدیتیشن و سبک زندگی سالم به کاهش بروز این زخم‌ها کمک خواهد کرد.

کمبود مواد مغذی

کمبود ویتامین‌های B12، آهن و فولیک اسید، از دلایل اصلی ایجاد زخم دهان است. این مواد مغذی، برای حفظ سلامت بافت‌های دهان و عملکرد سیستم ایمنی ضروری هستند. کمبود آهن و ویتامین‌های گروه B باعث تضعیف بافت‌ها و تحریک مخاط دهان شده و زمینه ظهور زخم دهان را فراهم می‌کند. از این رو، مصرف کافی این ویتامین‌ها و مواد معدنی از طریق تغذیه یا مکمل‌ها به پیشگیری از این زخم‌ها کمک خواهد کرد.

تغییرات هورمونی

تغییرات هورمونی، به‌ویژه در زنان، به زخم‌های دهانی منجر می‌شود. نوسانات هورمون‌ها در دوره‌های قاعدگی، بارداری و یائسگی حساسیت بافت‌های دهان را افزایش می‌دهد. تغییرات هورمونی جریان خون در ناحیه دهان را تحت تأثیر قرار داده و منجر به تحریک بافت‌ها و ایجاد زخم دهان خواهند شد. توجه به تعادل هورمونی و مشاوره با پزشک در صورت بروز این زخم‌ها در پیشگیری موثر است.

بیماری‌های زمینه‌ای

بیماری‌های خودایمنی مانند کرون و کولیت اولسراتیو هم موجب زخم‌های دهانی می‌شوند. در این بیماری‌ها، سیستم ایمنی بدن به بافت‌های خود حمله کرده و باعث التهاب و انواع زخم دهان می‌شود. بیماران مبتلا به این بیماری‌ها اغلب در دهان خود زخم‌هایی را تجربه می‌کنند که دردناک و مقاوم به درمان‌های معمولی هستند. زخم دهان ایدز یا زخم دهان اچ آی وی از نمونه زخم‌های ایجادشده در اثر بیماری‌های خودایمنی است.

عفونت‌های ویروسی و باکتریایی

عفونت‌های ویروسی مانند هرپس سیمپلکس و برخی عفونت‌های باکتریایی باعث ایجاد زخم‌های دهانی خطرناک می‌شوند. ویروس هرپس به‌ویژه عامل شایع زخم‌های دهانی‌ست که به شکل آفت‌های دردناک و آبکی بروز می‌کنند. این زخم‌ها ممکن است از فردی به فرد دیگر انتقال یابند. رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه به پزشک در صورت بروز این زخم‌ها به درمان زخم دهان کمک خواهد کرد.

حساسیت‌ها و تحریکات شیمیایی

استفاده از خمیردندان‌های حاوی سدیم لوریل سولفات و مصرف غذاهای اسیدی یا تند، می‌تواند موجب زخم‌های دهانی شود. سدیم لوریل سولفات که به‌عنوان عامل کف‌زا در خمیردندان‌ها استفاده می‌شود، در برخی افراد باعث تحریک مخاط دهان و ایجاد زخم می‌شود. تغییر محصولات بهداشتی دهان و مصرف غذاهای ملایم‌تر بروز زخم‌های دهانی را کاهش می‌دهد. همچنین ایجاد زخم دهان در شیمی‌درمانی یکی دیگر از موارد زخم دهان با تحریک شدن بافت دهانی به‌حساب می‌آید.

علت زخم دهان کودک

ایجاد زخم دهان در کودکان به عوامل مختلفی بستگی دارد. عفونت‌های ویروسی، به‌ویژه ویروس هرپس سیمپلکس، یکی از شایع‌ترین عوامل زخم دهانی در کودکان است. همچنین، آسیب‌های فیزیکی ناشی از گاز گرفتن دهان، حساسیت به برخی غذاها و کمبود مواد مغذی نظیر ویتامین B12 و آهن به بروز زخم‌ها منجر می‌شوند. استرس و اضطراب هم حتی در کودکان، به عنوان عامل تشدیدکننده زخم‌های دهانی شناخته شده است.

علت زخم دهان در نوزاد

عفونت ویروس هرپس سیمپلکس باعث ایجاد تب‌خال و زخم‌های دردناک در دهان نوزاد می‌شود. این ویروس اغلب از طریق تماس مستقیم با فرد آلوده یا وسایل شخصی مثل قاشق یا لیوان انتقال پیدا می‌کند. عفونت‌های قارچی مانند برفک دهان از دیگر عوامل ایجادکننده زخم دهان بوده که در اثر رشد بیش از حد قارچ کاندیدا ایجاد می‌شوند.

علت زخم دهان و گلو

علت زخم دهان و گلو مانند سایر بیماری های دهان و دندان به ویروس‌ها و باکتری‌ها بازمی‌گردد. ویروس‌هایی نظیر سرماخوردگی، آنفلوانزا و مونونوکلئوز باعث التهاب و زخم‌های دهانی و گلو می‌شوند. از سوی دیگر، عفونت‌های باکتریایی گلو مانند استرپتوکوک هم منجر به زخم گلو شده و نیازمند آنتی‌بیوتیک هستند. عوامل دیگری چون حساسیت‌ها، رفلاکس معده، خشکی هوا و تماس با محرک‌های محیطی مانند دود سیگار هم انواع زخم دهان و گلو را ایجاد می‌کنند.

علت زخم دهان و زبان

علت زخم‌های دهان و زبان به دلایل مختلفی از جمله آسیب‌های کوچک فیزیکی، عوامل آلرژیک و کمبودهای تغذیه‌ای بازمی‌گردد. زخم‌های دهانی گاهی به علت صدمات فیزیکی مانند گاز گرفتن تصادفی زبان یا استفاده از مسواک‌های خشن ایجاد می‌شوند. کمبود ویتامین‌های B12، فولات و آهن هم ممکن است زخم‌ها را تشدید کنند. از دیگر عوامل مؤثر، مصرف غذاهای اسیدی یا تند، استرس و تغییرات هورمونی هستند. این زخم‌ها به علت بیماری‌هایی نظیر بیماری کرون، کولیت و بیماری‌های خودایمنی ظاهر می‌شوند. اگر انواع زخم دهان بیش از دو هفته باقی بمانند یا مکرراً عود کنند، مراجعه به پزشک لازم است.

عوامل خطرآفرین در ایجاد زخم دهان

عوامل خطر زخم‌های دهانی شامل مجموعه‌ای از عوامل محیطی و داخلی‌ست که برخی از مهم‌ترین این عوامل خطر زخم دهان شامل موارد زیر هستند:

• سیستم ایمنی ضعیف؛ نقص یا ضعف در سیستم ایمنی، به‌ویژه در افراد مبتلا به بیماری‌هایی مثل ایدز یا تحت درمان‌های سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
• کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی؛ کمبود ویتامین B12، فولات و آهن
• عوامل هورمونی و استرس؛ تغییرات هورمونی (مانند قاعدگی) و استرس
• آسیب‌های مکانیکی؛ گاز گرفتن ناگهانی لب یا زبان و یا استفاده از وسایل دندان‌پزشکی نامناسب
• حساسیت غذایی و دارویی؛ واکنش‌های آلرژیک به برخی غذاها یا داروها

هر کی از این عوامل منجر به ایجاد یا تشدید انواع زخم دهان خواهند شد. همچنین عفونت دهان می‌تواند یکی از دلایل ایجاد زخم دهان باشد، به‌ویژه زمانی که باکتری‌ها یا قارچ‌ها در دهان رشد کنند و باعث التهاب و زخم شوند. این زخم‌ها ممکن است دردناک باشند و در صورت عدم درمان، تشدید شوند و به سایر نقاط دهان گسترش یابند.

زخم دهان چگونه تشخیص داده می‌شود؟

برای تشخیص زخم دهان، پزشک از یک ارزیابی بالینی دقیق استفاده می‌کند. این ارزیابی شامل بررسی ظاهر و محل زخم در دهان است که به متخصص کمک می‌کند تا نوع زخم، مانند آفت یا تبخال را تعیین کند. زخم‌های دهانی در نقاط مختلف دهان مانند لب‌ها، گونه‌ها و زبان ایجاد شده و براساس ظاهرشان هم متفاوت هستند. در موارد خاص، دکتر گوش و حلق و بینی یا دندانپزشک، برای شناسایی دقیق‌تر علت زخم دهان آزمایش‌های بیشتری مانند آزمایش خون یا بیوپسی انجام می‌دهد.

هدف از انجام این آزمایش‌ها، بررسی وجود عفونت‌ها یا مشکلات زمینه‌ای مثل کمبود ویتامین‌ها یا بیماری‌های خودایمنی است. این فرآیند به این متخصصان کمک می‌کند تا مناسب‌ترین درمان زخم دهان را برای بیمار تجویز کند. تشخیص صحیح برای مدیریت علائم و جلوگیری از عود مکرر زخم‌ها ضروری خواهد بود.

موثرترین روش‌های درمان زخم دهان

درمان انواع زخم دهان بر کاهش درد و تسریع بهبودی آن‌ها تمرکز دارد. دکتر زخم دهان برای تسکین درد ناشی از این زخم‌ها، داروهای مسکن و ضددرد را تجویز خواهد کرد. دهان‌شویه‌های آنتی‌سپتیک و محلول‌های موضعی هم به‌عنوان درمان سریع زخم دهان به کاهش التهاب و درد کمک می‌کنند. علاوه بر این روش‌ها، انواع درمان خانگی همچون درمان خانگی زخم سقف دهان وجود دارد که با انجام آن‌ها علائم این عارضه تسکین خواهد یافت. در ادامه، به موثرترین روش‌های درمان زخم دهان یا درمان زخم سقف دهان پرداخته‌ایم:

استفاده از دهان‌شویه‌ها

دهان‌شویه‌ها یکی از روش‌های موثر در مدیریت انواع زخم دهان هستند و به کاهش درد و پیشگیری از عفونت کمک می‌کنند. شستشوی دهان با آب نمک یا دهان‌شویه‌های حاوی کلرهگزیدین التهاب را کاهش داده و از رشد باکتری‌ها و عفونت جلوگیری خواهد کرد. دهان‌شویه‌های بدون الکل هم گزینه خوبی هستند؛ زیرا الکل تحریک زخم‌ها را به دنبال خواهد داشت. شستشوی دهان با کلرهگزیدین، به‌خصوص برای افرادی با زخم‌های دهانی مکرر موثر بوده و به روند بهبودی سرعت می‌بخشد.

استفاده از محلول‌های موضعی

محلول‌های موضعی نظیر پراکسیدهیدروژن و ژل‌های تسکین‌دهنده مانند لیدوکائین کاهش درد و التهاب زخم دهان را به دنبال خواهند داشت. پراکسیدهیدروژن با تمیز کردن زخم و جلوگیری از عفونت، بهبودی را سرعت می‌بخشد. برای تسکین درد، لیدوکائین یا ژل‌های مشابه به‌عنوان بی‌حس‌کننده‌های موضعی به کار رفته و باعث کاهش درد و ناراحتی زخم می‌شوند. برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که آمکسانوکس (Aphthasol) به‌عنوان یک ضدالتهاب موضعی التهاب را کاهش داده و روند بهبودی سریع‌تر اتفاق می‌افتد.

تغییرات رژیم غذایی

رژیم غذایی نقش مهمی در مدیریت انواع زخم دهان ایفا می‌کند. افراد باید از مصرف غذاهای داغ، تند و اسیدی پرهیز کنند؛ زیرا این نوع غذاها زخم‌ها را تحریک کرده و درد را شدت می‌بخشند. همچنین، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی نظیر ویتامین B12 و فولات به بروز زخم‌های دهانی مکرر منجر خواهد شد. مصرف مکمل‌های غذایی این مواد برای افرادی که به طور مکرر از زخم دهان رنج می‌برند، مفید است.

درمان‌های تجویزی

برای موارد شدیدتر زخم دهان، دکتر گوش یا دندانپزشک داروهای تجویزی نظیر کورتیکواستروئیدها را با هدف کاهش التهاب توصیه می‌کند. این داروها به صورت موضعی یا خوراکی تجویز شده و معمولا در کاهش التهاب و تسریع بهبودی موثر هستند. علاوه‌براین، برخی از دهان‌شویه‌های تخصصی مانند کلرهگزیدین و دهان‌شویه‌های حاوی ضدالتهاب‌ها با تسکین علائم، از بروز مجدد زخم‌ها جلوگیری می‌کنند. استفاده از داروهای کورتیکواستروئید موضعی در کاهش شدت و مدت زمان علائم زخم‌های دهانی موثر هستند.

خوب نشدن زخم دهان نشانه چیست؟

خوب نشدن زخم دهان به عوامل مختلفی همچون مشکلات سیستم ایمنی، کمبودهای تغذیه‌ای مانند انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی یا عفونت‌های مزمن مرتبط است. زخم‌های دهانی که به درمان‌های معمولی پاسخ نمی‌دهند، گاهی نشان‌دهنده بیماری‌های جدی‌تری مانند بیماری التهابی روده، دیابت یا حتی برخی سرطان‌ها هستند. اگر زخم‌ها بیش از دو هفته باقی بمانند یا با علائمی مانند تب و تورم همراه باشند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا آزمایش‌های دقیق‌تری برای شناسایی علت انجام شود.

چگونه از ایجاد زخم دهان پیشگیری کنیم؟

پیشگیری از ایجاد زخم دهان شامل اقدامات ساده‌ای‌ست که به کاهش خطر این عارضه کمک می‌کنند. در ادامه، به موثرترین اقدامات پیشگیرانه برای ابتلا نشدن به زخم دهان اشاره کرده‌ایم:

• رعایت بهداشت دهان و دندان؛ مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان به پاکسازی و کاهش باکتری‌ها در دهان کمک می‌کند. استفاده از مسواک‌های نرم احتمال آسیب به بافت‌های دهانی را کاهش می‌دهد.
• کاهش مصرف غذاها و نوشیدنی‌های محرک؛ پرهیز از خوردن غذاهای داغ، تند، اسیدی و نوشیدنی‌های الکلی از تحریک بافت‌های دهانی و ایجاد زخم‌های دهانی جلوگیری خواهد کرد.
• مدیریت استرس؛ استرس و فشارهای روحی باعث ایجاد زخم‌های دهانی می‌شوند. تمرینات آرامش‌بخش مانند یوگا و مدیتیشن با کاهش استرس از ابتلا به انواع زخم دهان پیشگیری می‌کنند.
• مصرف ویتامین‌ها و مکمل‌ها؛ کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین B12، فولات و آهن خطر ابتلا به زخم دهان را افزایش می‌دهد. مصرف مواد غذایی یا مکمل‌های حاوی این مواد بسیار موثر خواهد بود.
• پیشگیری از آسیب‌های مکانیکی؛ خوردن غذا با آرامش، استفاده از وسایل دندان‌پزشکی مناسب و جلوگیری از گاز گرفتن ناخواسته لب‌ها و گونه‌ها احتمال ایجاد زخم‌های دهانی را کاهش خواهد داد.

درصورتی‌که، با وجود انجام این اقدامات همچنان علائم انواع زخم‌های دهانی را تجربه کردید، برای شناسایی دقیق علت زخم دهان حتما به متخصص مراجعه کنید.

برای درمان زخم دهان باید به چه دکتری باید مراجعه کنیم؟

برای درمان زخم دهان، مراجعه به دندانپزشک می‌تواند انتخاب مناسبی باش؛ زیرا دکتر دندانپزشک با مشکلات مربوط به دهان و بافت‌های نرم آن آشنا بوده و علت زخم دهان را شناسایی می‌کند. در مواردی که زخم‌های دهانی مکرراً رخ می‌دهند یا به انواع درمان خانگی زخم دهان پاسخ نمی‌دهند، این متخصص با انجام معاینه و درمان زخم دهان با تجویز داروهایی مانند دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده و آنتی‌سپتیک یا داروهای ضددرد، به کاهش علائم و بهبودی زخم دهان کمک خواهد کرد.

همچنین، چنانچه زخم دهان ناشی از بیماری‌های خودایمنی باشد یا زخم‌های ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس رخ دهد، دکتر گوش و حلق و بینی با معاینه و شناسایی علائم زخم دهان برای درمان آن اقدام خواهد کرد.

اگر به هریک از علائم زخم دهان مواجه هستید و به مشورت با دکتر دندانپزشک یا متخصص گوش نیاز دارید، می‌توانید از سامانه نوبت‌دهی آنلاین دکتردکتر برای دریافت انواع نوبت آنلاین، تلفنی و حضوری اقدام کنید.

منابع:

nhs.uk

urmc.rochester.edu

سوالات متداول زخم دهان