دانستنی‌های لازم درباره شیوه صحیح آفتاب گرفتن یا حمام آفتاب

شاید آفتاب گرفتن بیش از حد مشکلات مختلفی را برای شما ایجاد کند، اما مقادیر کم آن، به خصوص در اوایل روز می‌تواند از برخی جهات برای شما مفید باشد. آفتاب گرفتن برای تأمین ویتأمین دی مورد نیاز از شایع‌ترین دلایل آفتاب‌گیری است که استحکام استخوان‌های بدن را به همراه دارد. اما گاهی اوقات آفتاب‌گیری بیش از حد شما را با بیماری‌هایی مانند سرطان پوست و پیری پوست بدن درگیر می‌کند که برای جلوگیری از این اتفاق لازم است اقداماتی را انجام دهید. در واقع آفتاب گرفتن قواعدی دارد که در این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر به طور کامل به بررسی این موضوع می‌پردازیم.

در پایان، پرسش‌هایتان را بپرسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.

آیا آفتاب گرفتن برای پوست خوب است؟

آفتاب گرفتن فواید زیادی دارد و علاوه‌بر درمان برخی بیماری‌های پوستی، برای درمان زردی نوزاد نیز استفاده می‌شود. این بیماری در اغلب نوزادان تازه متولد‌شده دیده می‌شود و به دلیل افزایش سطح بیلی روبین خون به وجود می‌آید.

آفتاب گرفتن از پشت شیشه (برای پالایش پرتو‌های آسیب‌زا) می‌تواند به کاهش بیلی روبین خون کمک کند. فقط به این نکته توجه کنید که مثلا نباید نوزاد تازه متولدشده را در معرض تابش مستقیم خورشید قرار دهید. شیوه مناسب آفتاب گرفتن در تمام سنین اهمیت بسیار زیادی دارد.

معمولاً بهترین زمان برای آفتاب گرفتن در تابستان و دیگر فصل‌ها‌ و استفاده از فواید ویتامین دی برای بدن، قبل از ساعت ۱۰ صبح و بعد از ساعت ۴ بعدازظهر است. شاید با تغییر فصل میزان ویتأمین دی و نور خورشید متغیر باشد و در زمستان بدن ویتأمین دی کمتری از نور آفتاب دریافت کند، اما در حالت کلی بهترین زمان آفتاب گرفتن را ساعت ۷ صبح می‌دانند.

پس اگر می‌خواهید آفتاب گرفتن بدون سوختگی را تجربه کنید، این ساعت را برای آفتاب‌گیری انتخاب کنید. در این میان باید اشاره کنیم که زمان مناسب آفتاب گرفتن در کودکان نیز ساعات اولیه صبح است؛ زیرا پوست کودکان لطیف بوده و آفتاب‌گیری در ساعات بعدی روز یا انجام سولاریوم ممکن است به بیماری‌های پوستی خطرناک در کودکان منجر شود.

فواید قرار گرفتن در معرض آفتاب متوسط

آفتاب گرفتن اگر به اندازه انجام شود، فواید زیادی را به همراه دارد برای مثال نور خورشید باعث تولید سروتونین شده و به شما کمک می‌کند از خواب بیدار شوید و احساس مثبت و آرامش را داشته باشید. در جدول زیر به سایر فواید آفتاب برای پوست هم اشاره کرده‌ایم:

با دانستن شیوه صحیح آفتاب گرفتن به بدن خود مزایای زیادی پیشکش می‌کنید. قرارگرفتن تحت تابش مقدار کافی نور خورشید برای بدن ضروری است.

معایب آفتاب گرفتن بیش‌ازحد

در مقابل خواص آفتاب گرفتن، نور خورشید گاهی با مضراتی نیز همراه است که در صورت توجه‌نکردن به آن‌ها، ممکن است مشکلات زیادی را با خود به همراه داشته باشد. از شایع‌ترین معایب آفتاب گرفتن می‌توان به آفتاب سوختگی اشاره کرد که با علائمی همچون خارش، قرمزی پوست و در موارد شدید با تاول همراه است.

از مضرات خطرناک آفتاب گرفتن می‌توان به سرطان پوست اشاره کرد که با وجود لکه‌های قهوه‌ای رنگ روی پوست و داشتن سابقه خانوادگی خطر ابتلا به این بیماری بیشتر می‌شود. از دیگر معایب آفتاب گرفتن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تپش قلب
• گرمازدگی
• کم‌آبی‌بدن
• تغییر رنگ مو
• سردرد و میگرن
• تحریک آلرژی فرد
• تخریب کوتیکول مو
• ایجاد آب مروارید در چشم‌ها
• سخت و دشوار کردن عمل تنفس

ایجاد چین چروک روی پوست هم از معایب قرارگرفتن زیر نور شدید خورشید است. اگر به‌طور مداوم در معرض تابش نور آن باشید، احتمال بروز خطوط روی پوست بعید نیست.

شیوه مناسب آفتاب‌ گرفتن

شاید آفتاب گرفتن و رنگی که پوست پس از آن به خود می‌گیرد بسیار جذاب باشد، اما قبل از هر چیزی لازم است روش درست آفتاب‌گیری را یاد بگیرید. برای انجام این کار لازم است به توصیه‌های زیر توجه کنید و حواستان به شیوه مناسب آفتاب گرفتن باشد:

• مرحله اول؛ در ابتدا زمان آفتاب گرفتن خود را با ۳۰ دقیقه شروع کنید.
• مرحله دوم؛ در صورتی که هیچ علائم هشداردهنده در زمان آفتاب گرفتن مانند حساسیت، خارش، سوزش و تاول را مشاهده نکردید، می‌توانید این مدت زمان را به مرور افزایش دهید.
• مرحله سوم؛ قبل از آفتاب گرفتن، لازم است از یک ضد آفتاب با SPF 30 به بالا استفاده کنید. در ضمن باید ۱۵ دقیقه قبل از شروع آفتاب گرفتن از ضدآفتاب استفاده کنید.

بهتر است از بهترین ضد آفتاب‌ ایرانی مناسب با پوست خود استفاده کنید تا بالاترین اثردهی را داشته باشد. در صورتی که مدت زمان زیادی در معرض نور خورشید قرار گرفتید، باید آب زیادی بنوشید.

نحوه آفتاب گرفتن در خانه چیست؟

برای تأمین ویتامین D بدن می‌توانید در خانه هم حمام آفتاب بگیرید. برای این کار باید پنجره‌های آفتاب‌گیر داشته باشید و نکات زیر را رعایت کنید:

• مستقیماً پوست خود را در معرض آفتاب قرار دهید.
• ۱۵ تا ۳۰ دقیقه برای آفتاب‌گرفتن کافی است.
• بهتر است که صورت و دست‌ها پوشش نداشته باشند.

بعد از مدت زمان مناسب،‌ پوست خود را با آب خنک مرطوب کنید.

بهترین مدت زمان آفتاب گرفتن چقدر است؟

با وجود فواید آفتاب گرفتن، اما گاهی اوقات آفتاب زیاد ممکن است به گرمازدگی و آفتاب سوختگی منجر شود. بنابراین لازم است در رابطه با این موضوع عاقلانه رفتار کنید. اما شما مجبور نیستید همیشه در خانه بمانید، ترجیحا سعی کنید در یک محیط سایه قرار بگیرید.

دقت داشته باشید، حتی هنگام آفتاب گرفتن در یک روز ابری نیز ۳۰ تا ۵۰ درصد از اشعه ماوراء بنفش خورشید به پوست شما می‌رسد و هنوز امکان سوختن پوست وجود دارد. شاید با وزش باد اشعه‌های خورشید را احساس نکنید، اما چیزی از آسیب آن کم نخواهد شد.

پس در این مواقع استفاده از ضد آفتاب ضروری است. اما به عنوان یک قاعده کلی، اگر حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه را به حمام آفتاب اختصاص دهید کافی خواهد بود. مدت زمان آفتاب گرفتن را رعایت کنید تا پوستتان آسیب نبیند.

تست قرمزی پوست در زمان آفتاب گرفتن

برای این که بدانید تا حد کافی زیر آفتاب بوده‌اید یا خیر، می‌توانید تست زیر را انجام دهید:

•  با انگشت خود روی پوست را فشار دهید.
•  انگشت را روی پوست کشیده تا رد سفیدی به وجود آید.
•  اگر سریع قرمز شد، یعنی بیش‌از‌اندازه زیر آفتاب مانده‌اید.

شیوه صحیح آفتاب گرفتن بسیار مهم است تا به سلامتی خود ضرری نزنید.

اگر آفتاب سوخته شدیم چه کار کنیم؟

گاهی اوقات، آفتاب‌ گرفتن بیش از حد به باعث ایجاد سوختگی در پوست می‌شود. اما در این مواقع چگونه می‌توان این عارضه را درمان کرد؟ در ادامه رو‌ش‌هایی را به شما معرفی می‌کنیم.

• مرطوب نگه داشتن محل سوختگی با استفاده از ژل‌ها و لوسیون‌ها
• استفاده از روغن اسطوخدوس، روغن زیتون و روغن نارگیل
• مصرف مسکن برای تسکین درد ناشی از آفتاب سوختگی
• پوشاندن تاول‌ها با استفاده از باند استریل
• خنک نگهداشتن پوست
• مصرف روغن ویتأمین E
• کمپرس شیر خشک

مصرف مایعات کافی را هم فراموش نکنید. در توجه به شیوه صحیح آفتاب گرفتن باید حواستان به نکاتی باشد که حالتان را کاملاً خوب نگه می‌دارند.

واکنش پوست‌های مختلف زیر آفتاب

معمولاً پوست‌های مختلف در برابر نور خورشید واکنش‌های مختلفی دارند، بنابراین باید با شناخت کافی از نوع پوست خود تصمیم بگیرید که چقدر زیر آفتاب بمانید.

با توجه به پوست خود، شیوه صحیح آفتاب گرفتن را رعایت کنید تا آسیبی نبینید.

آفتاب گرفتن و بارداری

معمولاً پزشکان در حالت‌ایده‌آل، توصیه می‌کنند در دوران بارداری از آفتاب گرفتن خودداری کنید و تا حد امکان در سایه بمانید؛ زیرا خطرات آفتاب گرفتن، مانند گرمازدگی و آفتاب سوختگی در دوران بارداری بیشتر خواهد شد. یادتان باشد:

• اگر بیرون رفتید، به اندازه کافی خود را هیدراته نگه دارید.
• نشستن در آفتاب به مدت طولانی ممکن است دمای هسته مرکزی بدن را افزایش دهد و باعث بالا رفتن درجه حرارت جنین شود.
• اگر از دارو خاصی استفاده می‌کنید، شاید آن دارو باعث حساسیت مفرط نسبت به اشعه خورشید شده و باعث اگزمای شدید در شما شود. بنابراین در صورت مصرف هرگونه دارویی، قبل از آفتاب گرفتن حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

علاوه بر این پوست شما در دوران بارداری حساس‌تر شده و این موضوع می‌تواند خطر سوزش را افزایش دهد و در اثر تغییر سطح هورمون نیز خطر رنگدانه‌های پوست افزایش پیدا می‌کند.

جایگزین‌های آفتاب گرفتن

آفتاب گرفتن یکی از راه‌های بهره‌مندی از فواید خورشید است، اما این تنها راه استفاده از این فواید نیست. پس اگر نمی‌خواهید زیر نور آفتاب دراز بکشید اما از مزایای آفتاب گرفتن بهره ببرید، می‌توانید از جایگزین‌های زیر استفاده کنید:

• خرید یک لامپ UV
• ورزش‌کردن در بیرون
• ۳۰ دقیقه پیاده روی در روز
• بازکردن پنجره‌ها هنگام رانندگی
• استفاده از مکمل‌های ویتأمین D
• خوردن غذا‌های غنی از ویتأمین D
• خوردن یک وعده غذایی در فضای باز

به یاد داشته باشید که هرزمان دچار عوارض آفتاب گرفتن شدید، حتما به متخصص پوست در تهران و دیگر شهرهای ایران مراجعه کنید.

آفتاب گرفتن برای چه افرادی خطرناک است؟

آفتاب گرفتن با وجود داشتن فواید فراوان، برای برخی از افراد خطرناک است. از این گروه از افراد می‌توان موارد زیر را نام برد:

• مبتلایان به مشکلات ریوی
• افراد دارای بیماری قلبی
• زنان باردار

افرادی که به حساسیت پوست مبتلا هستند هم باید حتماً با احتیاط به این کار نزدیک شوند و با رعایت شیوه صحیح آفتاب گرفتن پیش بروند یا اصلاً دور این کار را خط بکشند.

آفتاب گرفتن بعد از لیزر

روش کار لیزر آسیب رساندن به فولیکول و پیاز مو است و به گونه‌ای طراحی شده که از گرم شدن و آسیب رساندن به رنگدانه پوست جلوگیری می‌کند. با این حال در هنگام لیزر ممکن است کمی از ملانین موجود در پوست از بین برود و هنگامی که پس از لیزر در برابر خورشید قرار می‌گیرید، امکان برخورد اشعه فرابنفش خورشید با پوست بیشتر خواهد شد.

به همین علت است که پس از لیزر نباید حمام آفتاب بگیرید. فقط یادتان باشد که در هر دو روش برنزه کردن، یعنی آفتاب گرفتن یا سولاریوم، امکان برخورد پرتو فرابنفش وجود دارد. پس سولاریوم را هم نباید انجام دهید.

آفتاب گرفتن بعد از پروتز سینه

سولاریوم و حمام آفتاب به پروتز سینه آسیبی وارد نمی‌کند. فقط موضوعی که در این میان اهمیت دارد، این است که آفتاب گرفتن و سولاریوم باعث تیره شدن محل زخم می‌شود. به همین خاطر توصیه می‌کنیم پس از انجام عمل پروتز سینه به مدت یک سال سولاریوم انجام ندهید یا حمام آفتاب نگیرید.

آفتاب گرفتن بعد از بوتاکس

پس از انجام بوتاکس اگر مدت مشخصی زیر آفتاب بمانید، ایمن و بی‌خطر است. اما با این حال ما پیشنهاد می‌کنیم در روز تزریق خود در معرض آفتاب قرار نگیرید. در واقع انبساط عروق خونی در پوست باعث افزایش گردن خون‌شده و این موضوع می‌تواند به پخش شدن بوتاکس منجر شود. پس بهتر است همیشه از کرم ضدآفتاب استفاده کنید و زمان قرار گرفتن در معرض نور آفتاب را تا حد کافی محدود کنید.

آفتاب گرفتن قبل از لیزر

در صورتی که تازه حمام آفتاب گرفته‌اید، حداقل تا چهار هفته از انجام لیزر خودداری کنید. چون لیزر روی پوست‌های سفید عملکرد بهتری داشته و هرچه پوست سفیدتر باشد، مو‌های بدن را بهتر از بین می‌برد. پس با سوختگی بدن ناشی از آفتاب، عملکرد لیزر کاهش پیدا کرده و عوارضی را به دنبال خواهد داشت.

آفتاب گرفتن با وازلین خوب است یا خیر؟

وازلین از ترکیب مواد معدنی و موم ساخته شده و در برابر آب مقاوم است. این ماده به دلیل داشتن ترکیبات نفتی باعث جذب بیشتر نور خورشید روی پوست شده و باعث تشدید اثرات مضر آفتاب بر پوست می‌شود و به پوست آسیب زیادی می‌رساند.

گاهی افراد برای تسریع روند برنز کردن بدن با آفتاب، از وازلین استفاده می‌کنند؛ اما تغییر رنگ سریع که در پوست به وجود می‌آید در برابر آسیبی که به آن می‌رساند، ارزش ندارد.

آفتاب گرفتن با قهوه امکان‌پذیر است؟

اگر به دنبال یک روش طبیعی و ارزان برای برنزه کردن پوست خود هستید، قهوه را به شما پیشنهاد می‌دهیم. آفتاب گرفتن با قهوه عوارض شیمیایی نداشته و بسیار کارآمد است. همچنین می‌توانید قهوه را با روغن زیتون مخلوط کرده تا عملکرد آن چند برابر شود.

آیا روغن بچه برای آفتاب گرفتن خوب است؟

بسیاری از افراد برای آفتاب گرفتن از روغن بچه استفاده می‌کنند. این در حالیست که روغن بچه هم مانند وازلین برای آفتاب گرفتن خوب نیست. زیرا روغن بچه مانند یک جسم صیقلی عمل کرده و تمام نور خورشید را جذب می‌کند و به آسیب‌های پوستی منجر خواهد شد.

آفتاب گرفتن با روغن نارگیل امکان‌پذیر است؟

استفاده از روغن برای آفتاب گرفتن و برنزه یکی از روش‌های معمول است که امروزه افرادی زیادی از آن‌ها بهره می‌برند. زیرا روغن‌ها استفاده راحت‌تری از لوسیون‌ها داشته و میزان جذب بیشتری دارند.

یکی از بهترین این روغن‌ها، روغن نارگیل است که برای پوست‌های حساس بسیار مناسب بوده و به دلیل وجود اسید‌های چرب موجود در آن، جذب راحت‌تری دارد. علاوه بر این، روغن نارگیل مقدار اندکی SPF دارد که از پوست در برابر اشعه‌های UV محافظت می‌کند.

آیا آفتاب گرفتن بر رفع جوش مؤثر است؟

اغلب افراد تصور می‌کنند نور خورشید در رفع آکنه‌ها بسیار مؤثر است. در حالی که این تصور نادرست بوده و اگر هم تأثیر داشته باشد تنها تا یک هفته به طول می‌انجامد. در واقع آفتاب گرفتن به برنزه شدن پوست منجر شده و این موضوع باعث ناپدید شدن جوش‌های صورت خواهد شد.

در این مواقع ما تصور می‌کنیم جوش‌ها به طور کامل از بین رفته‌اند، در حالی که این موضوع حقیقت ندارد و قرار‌گیری بیش از حد در مقابل آفتاب به تشکیل جوش‌های سرسیاه منجر خواهد شد.

آیا مادران در هنگام شیردهی می‌توانند آفتاب بگیرند؟

اگر به آفتاب گرفتن و برونزه شدن پوست در هنگام شیردهی علاقه دارید، باید اشاره کنیم که انجام این کار هیچ آسیبی به کودک شما نخواهد زد. بلکه می‌توانید به روش سولار یا آفتاب گرفتن نیز به انجام این کار اقدام کنید.

ولی دقت داشته باشید که اشعه مضر فرابنفش شانس مادر را برای ابتلا به سرطان پوست افزایش خواهد داد؛ زیرا سینه‌ها در دوران شیردهی حساس‌تر شده و به مراقبت بیشتری نیاز دارند.

آفتاب گرفتن بعد از سولار

در صورتی که قصد آفتاب گرفتن دارید، حداقل تا یک هفته از رفتن به جلسات سولاریوم پرهیز کنید. فرایند سولاریوم باعث افزایش حساسیت بافت پوست شده و آسیب‌پذیری سلول‌های پوستی در برابر آفتاب را بیشتر می‌کند.

همچنین توصیه می‌کنیم تا بعد از گرفتن آفتاب تحت هر شرایطی با استفاده از محصولات مراقبت پوستی، از سوختگی و آسیب‌های احتمالی جلوگیری کنید.

آفتاب بگیرید، اما با آگاهی کامل!

آفتاب گرفتن شاید مزایای زیادی داشته باشد، اما اگر از مضرات نور خورشید جلوگیری نکنید و ضد آفتاب‌های مناسب را به کار نگیرید، این تجربه شیرین می‌تواند به بیماری‌های خطرناکی منجر شود. در این مطلب به طور کامل به بررسی مزایا و معایب آفتاب گرفتن و زمان مناسب آن پرداختیم. اگر نیاز به ویزیت یک متخصص داشتید، می‌توانید از نوبت‌‌دهی اینترنتی دکتردکتر استفاده کنید.

اگر در رابطه با این موضوع با سؤالی مواجه شدید حتماً آن را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول