آیا تا به حال درباره خشونت خانگی علیه مردان و اثرات خشونت علیه مردان شنیدهاید؟ در جوامعی که هنوز مردسالارانه هستند، خشونت زنان علیه مردان، بهویژه در قالب خشونت روانی و جسمی، اغلب نادیده گرفته میشود. این بحران خاموش بر حقوق مردان تأثیر منفی میگذارد و برای مقابله با آن، مشاوره خانوادگی و مراجعه به کلینیکهای روانشناسی ضروری است. پناهگاههای مردان و خطوط تلفن مشاوره نیز به قربانیان خشونت در مقابله با خشونت خانگی کمک میکنند.
در این مقاله از دکتردکتر، به بررسی علائم خشونت خانگی علیه مردان، آسیبهای خشونت خانگی، و راههای مقابله با آن پرداختهایم. همچنین به اهمیت تعادل جنسیتی و کمکهای سازمانهای حمایتی مثل پلیس، سازمان بهزیستی، و موسسات حقوق بشر در حمایت از قربانیان خشونت اشاره میکنیم.
خشونت خانگی علیه مردان به چه معنا است؟
به نقل از mayoclinic:
خشونت خانگی بین افرادی که در یک رابطه نزدیک هستند، اتفاق میافتد که به آن خشونت شریک صمیمی نیز گفته میشود. این نوع خشونت اشکال مختلفی از جمله آزار عاطفی، جنسی و جسمی، تعقیب و تهدید به سوء استفاده دارد. خشونت خانگی در اکثر مواقع برای زنان اتفاق میافتد، اما ممکن است هر کسی آن را تجربه کند.
روابط توهین آمیز شامل قدرت و کنترل یک نفر بر شخص دیگر، استفاده از کلمات آزاردهنده و رفتارهای تهدیدآمیز برای کنترل شریک زندگی خود نمونهای از خشونت خانگی علیه مردان است. در اوایل رابطه خشونت خانگی ممکن است در قالب توجه و سخاوتمندی خودش را نشان دهد اما با مرور زمان کنترلکننده و ترساک خواهد شد.
یکی از افرادی که میتواند این خشونت را ابراز کند، فردی است که اختلال شخصیت ضد اجتماعی دارد.
نشانههای خشونت علیه مردان چیست؟
از آنجایی که در بیشتر جوامع، حقوق زنان موضوعی جدی است و ظلم و خشونتهای زیادی به این جنس تحمیل میشود، درک وجود خشونت به جنس دیگر کمی سخت است. باید بپذیریم که دامنه خشونت علیه مردان به اندازه زنان نیست و برای همین است که مصادیق و نشانههای آن را به طور دقیق در ذهن نداریم.
برای این که بهتر بتوانید با خشونت خانگی مردان آشنا شوید، باید از نشانههای آن به شرح زیر برایتان بگوییم:
- آسیبهای جسمی مانند کتکزدن به شیوههای مختلف
- تحقیر، نادیدهگرفتن، استفاده از خشونت در کلام
- منزویکردن فرد و ممانعت از برقراری ارتباط با دیگران
- ابراز رفتاری کنترلگر و سلب اختیار از فرد
- قلدری و تحقیر مردان با کلام
- محدودکردن توان تصمیمگیری
در صورتی که نشانههای ذکر شده را تجربه کردهاید، باید به فکر راهکار اساسی باشید و از یک درمانگر جهت بهبود شرایط کمک بگیرید. در ادامه مقاله، این موضوع را بیشتر شرح خواهیم داد.
از کجا بفهمم در معرض خشونت خانگی علیه مردان قرار گرفتم؟
در روابطی که خشونت خانگی مردان در آن جاری است، تعادلی میان قدرت افراد در کنترل و تصمیمگیری زندگی وجود ندارد. مرد تحت خشونت مدام با واژهها و جملاتی خطاب قرار میگیرد که سعی در تحقیر او دارند. در چنین وضعیتی او مدام کنترل میشود و امکان تصمیمگیری و بهدستگرفتن مدیریت زندگیاش را ندارد.
تشخیص چنین خشونتی ساده نیست؛ به ویژه در زندگی مردانی که از سوی همسر یا شریک عاطفیشان مورد خشونت واقع میشوند. در بیشتر موارد هم خشونت خانگی مردان از سوی همسرانشان است و افراد دیگر معمولا در این زمینه نقشی ندارند.
شکل رابطه خشونتآمیز
در روابط مبتنی بر خشونت علیه مردان، در روزهای نخست و مراحل اولیه رابطه نشانههای خشونت به سادگی درک نمیشوند. حتی امکان دارد که همسر یا شریک کنترلگر و خشن، بسیار باتوجه و بخشنده هم به نظر برسد.
با گذشت زمان از رابطه، مشخص میشود که طرف مقابل نه مهربان است و نه توجه زیادی به دیگری دارد بلکه کنترلگر است و همهچیز را تحت سلطه خودش میخواهد. چنین وضعیتی خوشایند نیست و ترسآور است.
همسران و شرکای عاطفی کنترلگر گاهی متوجه وضعیت میشوند و عذرخواهی میکنند اما دوبار در دفعات بعدی هم به رفتار سلطهجویانه خود ادامه میدهند.
احساس مالکیت همسرتان نسبت به شما
یکی از علائم خشونت خانگی علیه مردان، احساس مالکیت همسر است. برخی از خانمها نسبت به همسر خود حسادت زیادی دارند و احساس میکنند مالک او هستند. احساس مالکیت در این زنان به حدی است که به خانواده همسرش نیز حسادت میکنند و تنها خودشان را مالک همسرش میدانند و حتی از توجه خواهر یا مادر همسرشان نیز ناراحت میشوند.
مردی که همسرش این رفتار را دارد، نمیتواند بدون اجازه او جایی برود و کاری انجام دهد. این مردان معمولا نمیتوانند روابط گذشته خود با دوستان و آشنایان را حفظ کنند. نادیده گرفته شدن حق و حقوق و آزادی و احساس مالکیت شدید توسط همسر یک نوع خشونت خانگی زنان علیه مردان تلقی میشود.
همیشه مسخره میشوید
از دیگر علائم خشونت خانگی علیه مردان ، مسخره کردن است. برخی از خانمها برحسب عادت، رفتار همسر و جزئیات زندگیشان را با دیگران در میان میگذارند و در برخی موارد، همسرشان را سوژه خنده و تمسخر دوستان قرار میدهند.
معمولا آقایان دوست ندارند اطرافیانشان از جزئیات زندگی و رفتارهای آنها باخبر شوند و حتی در برخی موارد به آنها بخندند! این رفتار عزت نفس مردان را تحت تاثیر قرار میدهد. در صورتی که همسرتان چنین رفتاری را از خود نشان دهد و شما را سوژه خنده اطرافیان کند، در این صورت شما تحت خشونت خانگی قرار گرفتهاید و باید با آن مقابله کنید.
تهدید به خودکشی
همانطور که اشاره کردیم، خشونت خانگی زنان علیه مردان یک پدیده خاموش در جامعه است و حتی در برخی از موارد خودِ مردان نیز نمیدانند که تحت خشونت خانگی هستند! یکی از علائم خشونت خانگی علیه مردان ، تهدید به خودکشی است.
برخی از زنان در هنگام بروز کوچکترین مشکل، موضوع خودکشی را پیش میکشند و میگویند اگر فلان رفتار را داشته باشی یا فلان کار را انجام ندهی، خودم را میکشم! چنین تهدیدهایی روحیه مرد را تحت تاثیر قرار میدهد و احساس بدی نسبت به خودش پیدا میکند. مردانی که تهدید میشوند معمولا احساس میکنند آن قدر بد هستند و رفتار بدی دارند که همسرشان فکر خودکشی دارد.
احساس سردرگمی که بعد از تهدید به خودکشی در مردان ایجاد میشود، قابل وصف نیست؛ حتی این مردان ممکن است خودشان را به طور کامل گم کنند و همیشه احساس سرخوردگی داشته باشند.
بهتر است در مورد احساسات خود با روانشناس صحبت کنید و اگر نیاز بود به روانپزشک ارجاع داده شوید. اگر با تخصص روانپزشک و کمکی که میتواند به شما بکند آشنا نیستید مقاله روانپزشک کیست دکتر دکتر به شما اطلاعات خوبی خواهد داد.
تهدید به ترک همسر
از دیگر علائم خشونت خانگی عالیه مردان ، تهدید به ترک همسر است. برخی از زنان بعد از ازدواج، همسرشان را بر سر مسائل کوچک تهدید به ترک میکنند. ازدواج پیوند مقدسی است و هر دختر و پسری که ازدواج میکنند به یکدیگر قول میدهند در روزهای خوشی و ناراحتی کنار هم باشند و موضوع تهدید به ترک همسر اصلا با این موضوع همخوانی ندارد.
مردهایی که همسرشان مدام آنها را تهدید به ترک میکنند، در واقع تحت خشونت خانگی قرار میگیرند. این تهدید نوعی ویرانکننده عشق محسوب میشود.
تهدید به قطع رابطه با خانواده او
اعضای خانواده برای هر مردی اهمیت زیادی دارد و میخواهند برای همیشه رابطه خوبی با آنها داشته باشد. بعد از ازدواج نیز این موضوع عوض نمیشود و مرد دوست دارد تا همسرش نیز با آن رفت و آمد داشته باشد و احترام آنان را حفظ کند.
برخی از زنان از این موضوع سو استفاده میکنند و در هر فرصتی برای اینکه حرفشان نادیده گرفته شود، همسرشان را تهدید به قطع ارتباط با خانوادهاش میکنند و حتی به او میگویند اگر این کار را نکنی با خانوادهات قطع ارتباط میکنم و حتی تو هم باید با خانوادهات قطع ارتباط کنی. چنین تهدیدهایی برای مرد آزاردهنده است و نوعی خشونت خانگی علیه مردان به شمار میآید.
مصادیق عینی تر خشونت علیه مردان
خشونت خانگی علیه مردان چه مصادیقی دارد؟ برای آگاهی بیشتر از شکل و شمایل چنین وضعیتی باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- توهینهای پیدرپی و استفاده از الفاظ نامناسب
- مانعشدن از حضور فرد در محل کار یا تحصیل
- مانعشدن از ملاقات فرد با خانواده یا دوستان
- مداخله در شیوه خرجکردن پول یا مسائل شخصی
- نگاهی مالکیتگرایانه به فرد و حسادتهای بیجا
- خشونتهای فیزیکی مانند کتکزدن
از دیگر مصادیق عینی خشونت خانگی علیه مردان میتوان به روابط جنسی سرد، تحقیرهای ظریف، بیتوجهی، بدخلقی و … اشاره کرد.
چطور چرخه خشونت خانگی علیه مردان شکسته می شود؟
نخستین گام برای رهایی از خشونت خانگی علیه مردان چیست؟ در درجه نخست، باید بدانید که خشونتی در زندگیتان جاری است. به دلیل مردسالاری روان در جوامع، بسیاری از اوقات امکان این وجود ندارد که خشونت علیه مردان جدی گرفته شود.
بهتر است که شرایطتان را بپذیرید و درصدد توجیه وضعیت نباشید. اگر علائمی که مطرح شد در زندگیتان وجود دارند، شما تحت خشونت خانگی علیه مردان هستید. این شرایط میتواند برای هرکسی پیش بیاید و دلیلی ندارد که آن را پنهان کنید و شرمنده باشید.
اگر به عنوان یک مرد احساس میکنید که علائم رابطهای خشونتآمیز در رابطه و زندگیتان وجود دارد، بهتر است که:
- از مشاوری خبره و باتجربه در این زمینه کمک بگیرید.
- تقصیرها را به گردن نگیرید و نگذارید که طرف مقابل مُحق شود.
- از حریم خصوصیتان دفاع کنید و نگذارید که موبایل، لپتاپ و مواردی از این دست مدام بررسی شوند.
شاید احساس کنید که دیگران حرفهایتان را باور نمیکنند. این موضوع که مردان قویاند و اگر تحت خشونت قرار دارند به معنای حقارتشان است، باعث میشوند که شما در پیگیری مشکلتان کمی سست شوید. این حرفها را جدی نگیرید. چنین دیدگاههای مردسالارانهای هم به ضرر زنان است و هم مردان.
همانطور که میبینید برچسبزدن به مردان تحت خشونت با الفاظی مانند زنذلیل یا موارد دیگر مانع از آن میشود که بتوانند کنترل زندگیشان را در دست بگیرند و در فضایی خوشایند و امن زندگی کنند.
چه عاملی موجب خشونت خانگی علیه آقایان میشود؟
مهمترین سوالی که در مورد خشونت علیه مردان پیش میآید که علت این خشونت چیست؟ از کجا نشات میگیرد؟ معمولا خشونت خانگی علیه مردان عوامل مختلفی دارد. یکی از دلایل خشونت خانگی زنان علیه مردان، شکست و ناکامی است. زنانی که در زندگی خود ناکام و ناامید هستند، یک نوع خشونت تخلیه نشده در درون خود دارند که معمولا آن را روی همسرشان پیاده میکنند. در واقع این زنان میخواهند محرومیت خود را با خشونت خانگی علیه مردان جبران کنند.
از دیگر دلایل خشونت خانگی علیه مردان ، عدم توجه عاطفی است. برخی از مردان توجه عاطفی به همسر خود ندارند، معمولا زنانی که همسرشان توجه عاطفی به آنها ندارند، خشن میشوند. منشا این بداخلاقیها و خشونتها هم عدم دریافت توجه از همسرشان است. در حالت کلی زنانی که آرامش روانی و جنسی ندارند، خشنتر عمل میکنند.
یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است وجود داشته باشد اختلالات شخصیتی است که باید توسط روانشناس بررسی شود.
تبعیض جنسیتی، عاملی خاموش
از دیگر دلایل خاموش خشونت خانگی علیه مردان ، تبعیض جنسیتی است. در جامعه ما خواه یا ناخواه تبعیض جنسیتی وجود دارد و قبول کردن این موضوع برای زنانی که پا به پای آقایان در جامعه حضور دارند، سخت است.
در واقع تبعیض جنسیتی باعث میشود که زنان جبههای در برابر مردان داشته باشند. گاهی اوقات دلیل رفتارهای خشونت آمیز زنان، متلک گویی، فشارهای جنسی و حق و حقوق کمتر است. این موضوع در زنان شاغل که فشار و استرس ناشی از این موضوع را تحمل میکنند، بیشتر است.
چرا خشونت خانگی علیه مردان همیشه پنهان میماند؟
برونگرایی زنان از مردان بیشتر است. در واقع بیشتر مردان درونگرا هستند و نمیتوانند احساسات خود را بروز دهند. مثلا احتمال مشاهده یک مرد در حال گریه در جامعه امروزی چقدر است؟ مردان عادت کردهاند که احساسات خود را مهار کنند.
هنگامی که خشونت خانگی علیه زنان تجربه میشود، زنان میتوانند این موضوع را با خانواده و دوستان خود مطرح کنند و از آنها کمک بخواهند اما این موضوع در مردان صدق نمیکند. مردان خشونت خانگی را اغلب از دیگران پنهان میکنند و تمایلی به مطرح کردن آن ندارند، برای همین خشونت خانگی زنان علیه مردان همیشه پنهان میماند.
برای حل این مشکل میتوانید به دکتر روان پزشک نیز مراجعه کنید و در صورت لزوم به روانشناس ارجاع داده شوید.
آیا راهکاری برای کاهش خشونت خانگی علیه آقایان وجود دارد؟
حال میخواهیم بدانیم که خشونت خانگی علیه مردان، راهکار دارد؟ از بین بردن عوامل خشونت زنان علیه مردان میتواند سطح خشونت خانگی را کاهش دهد. زنانی که امنیت روانی و آرامش در زندگی دارد، کمتر دچار خشم میشوند. زنان اگر متوجه بشوند که سو استفادهای در کار نیست، آرامش خواهند داشت. همچنین در صورتی که زن از لحاظ مالی امنیت داشته باشد، احساس خشم کمتری خواهد داشت.
از دیگر راهکارهای موثر برای کاهش خشونت خانگی علیه مردان ، ارضای جنسی است. در صورتی که زن و مرد روابط جنسی باکیفیتی تجربه کنند، رفتارهای خشونت آمیز کاهش پیدا خواهد کرد. موفق بودن ازدواج، خشونت خانمها را کاهش میدهد و امنیت روانی برای هر دو (زن و مرد) ایجاد میکند.
به یاد داشته باشید فردی که خشونت خانگی را اعمال میکند باید از نظر انواع بیماری اعصاب و روان مورد سنجش قرار بگیرد. بنابراین همیشه نباید به دنبال راه حل باشید و گاهی باید به متخصص روانشناس مراجعه کنید.
در مقابل خشونت خانگی علیه مردان چه کنیم؟
پنهان ماندن خشونت خانگی علیه مردان معضل جامعه امروزی است. از آنجا که بسامد خشونت خانگی زنان علیه مردان کمتر از خشونت علیه زنان است، موارد موجود در سایه میمانند و امکان رسیدگی به آنها دشوار میشود. برای همین باید به دکتر روانشناس مراجعه کرد.
جوامع مردسالار باعث شدهاند که به مردان هم فشارهای زیادی وارد شود. یکی از این مشکلات زمانی است که آنها تحت شرایطی در خشونت قرار میگیرند. در چنین حالتی، مردسالاری نمیگذارد که مردان با خیال آسوده از قضاوتهای محتمل، مشکلشان را اعلام کنند و در پی حل آن باشند.ولی استفاده از کمک های تخصص روانشناسی کمک ساز است. برای آشنایی با خدماتی که روانشناس به شما ارائه میکند مقاله تخصص روانشناسی چیست را مطالعه کنید.
اگر شما از قربانیان چنین خشونتی هستید، حتما از کمک حرفهای استفاده کنید و با مشاوران روانشناسی در تماس باشید. سایت دکتردکتر هم به شما کمک میکند که برای دریافت وقت ملاقات با روانشناسان از سیستم نوبت دهی آنلاین استفاده کنید.
به نظر شما راهکار کاهش خشونت خانگی عالیه مردان چیست؟ لطفا تجربههایتان را با ما درمیان بگذارید و اگر نکتهای در این زمینه به ذهنتان میرسد، ما را در جریان بگذارید.
منابع:
mayoclinic.org
healthdirect.gov.au
helpguide.org