قرمزی، درد و تورم سه نشانه مهم جوش زیر پوستی هستند. علت جوش زیر پوستی، ژنتیک، استرس، تغذیه، آلودگی و مشکلات پوستی هستند. البته دلایل دیگری از جمله بلوغ و بارداری نیز در رشد جوش زیرپوستی دخیل‌اند. برای درمان جوش زیر پوستی، پزشک متخصص پوست چند روش را امتحان میکند که شامل، تجویز دارو، آنتی بیوتیک، کرم، ژل و استفاده از ماسک است. همچنین، روش‌های تخصصی‌تری مانند لیزر و میکرونیدلینگ نیز کارساز هستند. برای انجام درمان‌های تخصصی باید به کلینیک زیبایی مراجعه کنید. برای توضیح جامع‌تر، این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر را به بررسی جوش زیرپوستی، علت و روش‌های درمانی آن اختصاص می‌دهیم.
اگر سوالی داشتید، می‌توانید در انتهای مطلب و در بخش نظرات بنویسید تا پزشک پاسخ دهد.
جوش زیر پوستی چیست؟
جوش زیر پوستی، نوعی جوش عمیق، چرکی و ملتهب است که زیر پوست ایجاد می‌شود و سر آن قابل مشاهده نیست. در حالی که سایر انواع جوش‌ها، مانند جوش سرسیاه و سرسفید، روی سطح پوست رشد می‌کنند و قابل مشاهده‌اند. بعضی از جوش‌های زیرپوستی، در نهایت روی سطح پوست ظاهر می‌شوند؛ اما بعضی دیگر بدون اینکه ظاهر شوند از بین می‌روند.
علت جوش زیر پوستی روی صورت چیست؟
در حالت کلی، جوش زیرپوستی زمانی ایجاد می‌شود که منافذ پوستی، یا فولیکول‌های مو مسدود شوند مانند وجود موهای زیرپوستی. دلایل مسدود شدن منافذ، باکتری‌های سطح پوست، سلول‌های مرده پوست و تجمع چربی پوست هستند. یعنی، اگر میزان تولید چربی در پوست شما بیش از اندازه باشد، چربی‌های اضافی و سلول‌های مرده پوست، زیر پوست تجمع کرده و چرک و عفونت ایجاد می‌کنند. یکی از دلایل دیگر جوش زیرپوستی صورت، رعایت نکردن بهداشت پوست صورت است.
دلایل ایجاد جوش زیر پوستی روی پوست بدن چیست؟
رشد جوش بدن به شکل زیرپوستی، به دلایل متعددی وابسته است. برای مثال، ژنتیک و سوابق خانوادگی، تغییرات سطح هورمون، مصرف بعضی از داروها، روتین پوستی نادرست، تعریق و استرس از این دست هستند. همچنین، التهاب ناشی از آکنه و کهیر نیز می‌توانند باعث رشد جوش زیرپوستی شوند.
اگر جوش به دلیل تغییرات هورمونی بوجود بیاید به آن جوش هورمونی می‌گویند. ما در مقاله جوش هورمونی چیست مجله دکتردکتر بیشتر در مورد این نوع جوش صحبت کردیم.
جوش‌های زیرپوستی بیشتر در کدام نقاط بدن ایجاد می‌شوند؟
جوش‌های زیرپوستی، اغلب در ناحیه صورت، سینه و پشت بدن رشد می‌کنند و اغلب دردناک‌اند. همچنین، ممکن است در پشت گوش، پشت گردن، زیر سینه و بعضی نواحی دیگر نیز ایجاد شوند.
نشانه های ظاهری جوش زیر پوستی
جوش‌های زیر پوستی معمولاً ظاهری خاص دارند که آنها را از انواع دیگر جوش‌ها متمایز میکند. این جوش‌ها در زیر سطح پوست قرار دارند و معمولا برآمده هستند. از دیگر ویژگی‌های ظاهری جوش‌های زیر پوستی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برجستگی بدون سر به صورت یک یا چند گره کوچک
- سفتی
- قرمزی یا تغییر رنگ
- حساسیت یا درد
- بافت پوست صاف یا ناصاف
- عدم وجود ترشح
این ویژگی‌ها می‌توانند به تشخیص جوش‌های زیر پوستی کمک کنند. مهم است که از دستکاری یا فشار دادن این جوش‌ها خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند به بدتر شدن وضعیت یا ایجاد عفونت منجر شود. اگر جوش‌های زیر پوستی باعث ناراحتی شدید می‌شوند یا تعداد آنها زیاد است، مراجعه به متخصص پوست، بهترین کار است.
درمان جوش زیر پوستی
برای درمان جوش زیر پوستی، روش‌های متعددی وجود دارند. برای مثال، مصرف دارو و استفاده از پماد‌های موضعی، تخلیه جوش زیرپوستی، میکرونیدلینگ، لیزر و فشیال از این دسته هستند. برای درمان سریع جوش زیرپوستی باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. البته در صورتی که جوش عمیق و بزرگ نباشد، می‌توانید با روش‌های خانگی مانند کمپرس یا استفاده از شوینده نیز آن را درمان کنید.
استفاده از داروها و پماد‌ها برای جوش زیر پوستی
با استناد به وب‌سایت پزشکی WebMD، بهترین و زود‌بازده‌ترین نوع درمان، درمان‌های موضعی هستند. از‌این‌رو، استفاده از پماد جوش زیر پوستی را توصیه می‌کنیم. در جدول زیر، نام برخی از پماد‌ها و داروها را آورده‌ایم؛ اما در حالت کلی، برای درمان موضعی و دارویی جوش زیرپوستی، بهتر است که به پزشک متخصص مراجعه کنید.
| نام گروهِ درمانی | نوع دریافت درمان – نام داروها | نکات مهم |
| بنزوئیل پراکسید‌ها | موضعی (پماد یا ژل) | باکتری‌های سطح صورت را پاکسازی می‌کنند. |
| رتینوئیدها | موضعی (فوم، پماد، ژل) – آداپالن، تازاروتن، ترتینوئین، تری فاروتن | میزان تولید چربی‌های اضافی را کاهش می‌دهند. |
| ضد آندروژن | موضعی ـ کلاسکوترون | ضایعات را کاهش می‌دهد. |
| آنتی بیوتیک‌ها | موضعی و خوراکی ـ کلیندامایسین، داکسی سایکلین، اریترومایسین، مینوسیکلین | باکتری‌های سطح پوست را کاهش می‌دهند. |
| هورمون‌ها | تزریق اسپیرونولاکتون،کو سیپریندیول | تولید سبوم را کاهش می‌دهند. ( در صورت شدید بودن جوش‌ها تجویز می‌شوند) |
| کورتیکو استتروئید‌ها | تزریق | کیست‌های عمیق را درمان می‌کنند و از تشکیل اسکار جلوگیری می‌کنند. |
اثرگذاری هرکدام از این درمان‌ها، ممکن است چندین هفته تا چندین ماه طول بکشد. اگر در طول این مدت، مشکلی برایتان به وجود آمد حتماً به پزشک متخصص خود اطلاع دهید.
تخلیه جوش زیر پوستی
برای تخلیه جوش زیرپوستی، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. چون این جوش‌ها بسیار حساس‌اند و ممکن است با یک اقدام نادرست و غیر اصولی، سلامت پوست خود را تحت تاثیر قرار دهید؛ اما پیش از مراجعه به پزشک، می‌توانید با کمپرس گرم شانس خود را برای تخلیه خانگی امتحان کنید. برای این‌کار، کافیست یک حوله نرم را با آب گرم خیس کنید. سپس، حوله را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه روی جوش کیستی زیرپوستی خود قرار دهید. برای نتیجه‌گیری سریع‌تر، این کار را چندین بار در روز تکرار کنید.
نکته مهم! هرگز به ترکاندن یا فشار دادن جوش‌های زیرپوستی حتی فکر هم نکنید.
انجام میکرونیدلینگ برای جوش زیر پوستی
میکرونیدلینگ، نوعی درمان تخصصی و زیبایی برای رفع جوش‌های زیرپوستی است. برای انجام این درمان، پزشک متخصص با سوزن‌های ریز، چندین زخم کوچک روی پوست ایجاد میکند. این فرآیند، سلول‌های پوستی را برای تولید کلاژن و الاستین تحریک میکند. انجام میکرونیدلینگ، همچنین التهاب را کاهش داده و سلول‌های پوست را بازسازی میکند.
روند انجام میکرونیدلینگ، شامل چندین جلسه تراپی تخصصی با پزشک متخصص است.
- پزشک متخصص در حال انجام میکرونیدلینگ پیشرفته
لیزر درمانی جوش
لیزر درمانی، برای درمان اسکار جوش صورت، جوش‌های زیرپوستی و بعضی از انواع آکنه موثر است. انواع مختلفی از لیزر درمانی وجود دارند که شامل نور‌های آبی، نور‌های قرمز، فتودینامیک تراپی، درمان پی‌دی‌تی و درمان فوتو پنوماتیک هستند. موارد جزئی‌تر را باهم بررسی می‌کنیم:
- نور مادون قرمز؛ این نوع لیزر، فقط برای درمان جوش‌هایی که در پشت بدن ایجاد می‌شوند کاربرد دارد.
- فتودینامیک تراپی؛ در این نوع درمان، یک محلول روی مناطق جوش‌ها اعمال می‌شود تا حساسیت پوست را نسبت به نور افزایش دهد. این محلول باید بین ۱۵ دقیقه تا ۳ ساعت روی پوست بماند. در مرحله بعد، پزشک متخصص پوست با دستگاه لیزر، مراحل درمانی را تکمیل میکند. فتودینامیک تراپی یا پی‌دی‌تی، برای درمان جوش‌های عمیق یا آکنه بسیار شدید کاربرد دارد. نتیجه نهایی این نوع درمان، ممکن است سال‌ها بعد از دریافت درمان مشخص شود.
- درمان فوتو پنوماتیک؛ جامع‌ترین نوع درمان لیزری است. این درمان، به منظور از بین بردن چربی‌های اضافی و حذف سلول‌های مرده پوست انجام می‌شود.
محققان بر این باورند، که هیچ نوع از درمان‌های لیزری به تنهایی قادر به درمان جوش‌های زیرپوستی نیستند. از‌این‌رو برای نتیجه‌گیری بهتر، به کارگیری ترکیبی از درمان‌های لیزری موثر خواهد بود.
با استناد به یک مقاله در مجله پزشکی American Journal of Clinical Dermatology،
لیزر درمانی، به عنوان یک روش موثر در درمان جوش‌های زیرپوستی شناخته می‌شود که با کاهش التهاب، حذف باکتری‌ها و تحریک تولید کلاژن، به بهبود بافت پوست و کاهش جای جوش کمک میکند.
برای انتخاب نوع لیزر درمانی، پزشک متخصص تصمیم می‌گیرد.
فیشیال برای درمان جوش زیر پوستی
درمان فیشیال، بیشتر برای جوش‌های زیر پوستی سطحی مناسب است. مراحل فیشیال صورت، شامل پاکسازی عمیق پوست با محلول‌ها، بخار، اسکراب لایه‌بردار و ماسک‌های ضد التهابی هستند. هدف فیشیال، بهبود وضعیت کلی پوست همراه با کاهش التهاب، از بین بردن سلول‌های مرده و چربی‌های اضافی است. اگر جلسات فیشیال خود را مرتب برگزار کنید، نتیجه خواهید گرفت.
روش های درمان خانگی جوش زیر پوستی
برای درمان خانگی جوش زیرپوستی، چند روش پرکاربرد وجود دارد. برای مثال، استفاده از کمپرس گرم، اعمال موضعی ژل آلوئه‌ورا، روغن درخت چای، کمپرس یخ، پماد‌ها و کرم‌های بدون نسخه، اعمال موضعی عسل و استفاده از سرکه سیب از این دست هستند. نکات جزئی‌تر را مرور می‌کنیم:
- کمپرس گرم، هم برای کاهش التهاب و هم برای تحریک به سطح آمدن جوش مفید است.
- استفاده از بسته یخ، درد را کاهش داده و برای مدتی ناحیه جوش را بی‌حس میکند.
- اعمال موضعی عسل و روغن درخت چای، التهاب و باکتری سطح پوست را کاهش می‌دهد.
- ژل آلوئه‌ورا، برای تسکین درد، آرامش پوست و کاهش التهاب مفید است.
- ترکیب سرکه سیب و آب، باکتری‌های سطح پوست را کاهش می‌دهند.
نکته! اگر پوست شما حساس است، پیش از امتحان کردن روش‌های خانگی با پزشک مشورت کنید. برای کسب آگاهی بیشتر در مورد درمان‌های تخصصی و حیطه کاری پزشک متخصص پوست، پیشنهاد می‌کنیم که مطلب تخصص پوست و مو چیست را مطالعه کنید.
- ژل طبیعی آلوئه‌ورا، یکی از روش‌های خانگی کاهش التهاب جوش زیرپوستی
برای درمان جوش زیر پوستی سفت و دردناک چکار کنیم؟
درمان جوش‌های زیر پوستی سفت و دردناک می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما روش‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند به بهبود و کاهش ناراحتی کمک کنند. در زیر به چندین روش و توصیه برای مدیریت و درمان این نوع جوش‌ها اشاره می‌کنیم:
- عدم دستکاری و فشار دادن جوش
- استفاده از کمپرس گرم
- اسفاده از محصولات موضعی مثل بنزوئیل پراکسید، اسید سالیسیلیک و رتینوئیدها
- استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی
- تزریق کورتیزون
- مراقبت از پوست و بهداشت
- تغییر در سبک زندگی
- مراجعه به پزشک یا متخصص پوست
توجه! مهم است که صبور باشید و به درمان زمان دهید، زیرا بهبود جوش‌های زیر پوستی ممکن است چندین روز تا چند هفته طول بکشد.
جوش زیرپوستی و جوش معمولی چه تفاوت هایی با هم دارند؟
برای بررسی تفاوت‌های این دو نوع جوش، ویژگی‌های هرکدام را در جدول زیر بررسی می‌کنیم:
| ویژگی‌های جوش زیر پوستی | ویژگی‌های جوش معمولی |
| در زیر سطح پوست تشکیل می‌شود و سر ندارد. | روی سطح پوست تشکیل می‌شود و اغلب سر سیاه یا سر سفید است. |
| ظاهری برآمده و ملتهب دارد. | قابل مشاهده و قابل تخلیه است. |
| دردناک است. | درد آنچنانی ندارد. |
| به دلیل انسداد عمیق منافذ پوستی ایجاد می‌شود. | به دلیل انسداد سطحی منافذ پوست ایجاد می‌شود. |
| با درمان‌های تخصصی از بین می‌رود. | اغلب با درمان‌های خانگی رفع می‌شود. |
همچنین، جوش‌های زیر پوستی ممکن است نشانه‌ای جدی از بیماری های پوست یا مشکلات جسمی باشند. از‌این‌رو، هرگز نباید آنها را نادیده بگیریم.
چگونه از ایجاد جوش های زیر پوستی پیشگیری کنیم؟
برای پیشگیری از ایجاد جوش‌های زیر پوستی، رعایت چند نکته مهم ضروری است. باهم بررسی می‌کنیم:
- به بهداشت و تمیزی پوست اهمیت دهید؛ سعی کنید در طول روز، حداقل دو بار صورت خود را با شوینده‌ها و پاک‌کننده‌های ملایم بشویید. این اقدام موجب پاکسازی آلودگی‌ها، چربی‌های اضافی و سلول‌های مرده پوست می‌شود. بهترین شوینده برای جوش زیرپوستی، شوینده‌های حاوی سالیسیلیک اسید، شوینده‌های فاقد عطر و الکل و شوینده‌های حاوی بنزوئیل پروکساید هستند. برای انتخاب هرکدام از شوینده‌ها با پزشک متخصص پوست مشورت کنید.
- سعی کنید دست‌های خود را به صورتتان نزنید؛ زمانی که خارج از خانه هستید یا نمی‌توانید دست‌های خود را بشویید، سعی کنید به صورت خود دست نزنید. زیرا ممکن است میکروب‌ها و باکتری‌ها را به سطح پوست خود منتقل کنید.
- یک سبک تغذیه سالم انتخاب کنید؛ مصرف روزانه و باقاعده میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل، در سلامت پوست اهمیت بسزایی دارند. همچنین، بهتر است از مصرف غذاهای پرچرب نیز اجتناب کنید.
- استرس خود را مدیریت کنید؛ برای این کار، می‌توانید تکنیک‌های کاهش استرس را یاد بگیرید. همچنین، می‌توانید با انجام ورزش‌هایی یوگا، مدیتیشن یا ورزش‌های تمرکزی استرس خود را کاهش دهید. اگر امکان ورزش کردن ندارید، به روان‌شناس و مشاور خانواده مراجعه کنید.
- روبالشی و حوله صورت خود را تمیز نگه دارید؛ روبالشی، بالش یا هرچیزی را که روی آن می‌خوابید، همیشه باید تمیز باشند. چون باکتری‌ها و چربی‌های موجود روی سطح آنها، پوست شما را آلوده می‌کنند.
- از لوازم آرایشی فیک استفاده نکنید؛ لوازم آرایشی فیک، به دلیل داشتن ترکیبات سمی و خطرناک، برای پوست بسیار مضر هستند. حتی در طولانی‌مدت خطر ابتلا به سرطان پوست را نیز افزایش می‌دهند.
- همیشه قبل از خواب آرایش خود را پاک کنید؛ زیرا باقی ماندن مواد آرایشی روی صورت، باعث باقی ماندن آلودگی در منافذ پوستی می‌شوند.
- سعی کنید یک روتین پوستی داشته باشید؛ استفاده از محصولات مراقبت پوستی، علاوه‌بر حفظ تمیزی منافذ، پوست شما را شاداب و مرطوب نگه می‌دارد.
- استفاده از ضد آفتاب را فراموش نکنید؛ انواع کرم‌های ضد آفتاب، پوست را در برابر اشعه‌های خطرناک خورشید محافظت می‌کنند. همچنین در صورت مواجعه با گرد و غبار یا سموم محیطی، استفاده از ضد آفتاب یک اقدام مراقبتی است.
- آب کافی بنوشید.
همچنین، در صورتی که پوست شما مدام جوش می‌زند، پیش از انجام هرگونه روش‌های مراقبتی با پزشک متخصص مشورت کنید.
برای درمان جوش زیر پوستی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
برای درمان انواع جوش زیر پوستی، آکنه و کهیر باید به دکتر پوست مراجعه کنید. دکتر پوست، ابتدا علت جوش زیرپوستی را که معمولاً تغییرات سطح هورمون بدن، نوع تغذیه، ژنتیک و استرس است، بررسی میکند. سپس، روش درمان جوش زیرپوستی را انتخاب میکند. همزمان با درمان، همچنین برای کاهش التهاب، قرمزی و تورم ناحیه جوش نیز یکسری دارو، آنتی‌بیوتیک، کرم و ژل تزریق میکند. توجه داشته باشید که انتخاب نوع درمان، کاملاً به شرایط بدنی شما بستگی دارد. ما در این مطلب، سعی داشتیم که تمام موارد مربوط به جوش‌های زیر پوستی را بررسی کنیم. با‌این‌حال، برای دریافت درمان‌های حضوری و کمک‌های تخصصی‌تر، فقط کافیست که به سامانه نوبت‌دهی آنلاین مجله پزشکی دکتردکتر مراجعه کنید و نوبت خود را از بهترین پزشکان پوست در سراسر ایران دریافت کنید.
منابع:
webmd.com
my.clevelandclinic.org
healthline.com
سوالات متداول جوش زیر پوستی
بله؛ کاهش مصرف قند، شکر و همچنین غذاهای پرچرب احتمال رشد جوش زیرپوستی را کاهش می‌دهند.
در این خصوص، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید تا بعد از بررسی شرایط جسمانی، یک درمان امن و بی‌خطر برای شما تجویز کند.
از کمپرس گرم استفاده کنید.
از پماد‌های گروه رتینویید استفاده کنید. از روش‌های زیبایی پوست استفاده کنید.
