همه چیز درباره جوش کیستی یا آکنه کیستیک: علل، علائم و درمان

برخی از افراد سلامت پوست مناسبی ندارند و جوش کیستی روی صورت آن‌ها مشاهده می‌شود. پوست شفاف و خوب به عنوان یک نشان دهنده سلامت جسمی ‌و درونی بدن می‌تواند نشانه‌هایی را بروز کند. بنابراین اگر جوش کیستیک دارید باید برای اختلال به وجود آمده روی پوست خود، درمان را آغاز کنید. آکنه کیستیک یا جوش کیستی نوعی از آکنه است که افراد کمی ‌به آن مبتلا می‌شوند. اما به دلیل اینکه ظاهری بزرگ، دردناک و قرمز دارد می‌تواند برای افراد آزاردهنده باشد.

از این رو برای اینکه با درمان جوش‌های کیستی آشنا شوید و درباره علائم جوش کیستی اطلاعاتی داشته باشید تا انتهای متن همراه ما باشید.

جوش کیستیک چیست؟

پوست، بزرگ‌ترین اندام بدن انسان است که به‌عنوان نوعی پوشش خارجی برای محافظت از اندام‌های درونی در برابر عوامل بیرونی، ایجاد شده است. روی پوست ما منافذ زیادی وجود دارد که اگر به‌وسیله چربی، باکتری یا سلول‌های مرده مسدود شود، جوش یا آکنه به وجود می‌آیند.

آکنه‌ها انواعی مختلفی دارند و با توجه به ظاهر، مدت ‌زمان بهبودی و شدتی که دارند، طبقه‌بندی می‌شوند. جوش سر سیاه، سرسفید و آکنه کیستیک از مهم‌ترین و شایع‌ترین انواع جوش به شمار می‌روند.

آکنه کیستیک نوعی جوش بدن و صورت است که به‌صورت برآمدگی‌های قرمز، بزرگ، دردناک و به شکل کیستی نرم و آبکی زیر پوست دیده می‌شود. هنگامی‌که باکتری‌‌ها منافذ پوست را مسدود کنند و باعث ایجاد عفونت شوند، این نوع از جوش‌های کیستی به وجود می‌آیند.

مدت‌ زمان بهبود آن‌ها در مقایسه با دیگر انواع آکنه، طولانی‌تر است. علاوه بر این، ممکن است موجب درد و خارش پوست نیز شوند. جوش کیستی به طور معمول روی صورت، بازوها، پشت گوش، گردن، قفسه سینه، شانه‌ها و کمر ایجاد می‌شود. زنان، مردان و کودکان می‌توانند به آن مبتلا شوند؛ اما این جوش‌ها یکی از انواع بیماری های پوستی هستند که در نوجوانان و جوانان بیشتر شایع است.

همان‌طور که گفته شد، دلیل اصلی ایجاد آکنه و جوش صورت، مسدود شدن منافذ پوست و ایجاد عفونت است. می‌توان گفت علت ایجاد جوش کیستی، تغییرات هورمونی، مسائل ژنتیکی و سبک زندگی است. آکنه کیستیک در بین زنان جوان و نوجوان شایع‌تر است. زیرا تغییرات هورمونی به‌دلیل عادت ماهانه، بارداری و تنبلی تخمدان و یائسگی در سنین بالاتر، در زنان بیشتر از مردان است. 

همچنین تنبلی تخمدان یا سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، نوعی اختلال هورمونی در زنان است که می‌تواند موجب قاعدگی‌های نامنظم، جوش کیستی و رویش مو زائد شود. عامل وراثت نیز دومین دلیل ابتلا به این نوع آکنه است. علاوه بر این، سیگار کشیدن و مصرف غذاهای ناسالم مثل انواع فست‌فود و غذاهای چرب در ایجاد آکنه‌های کیستی نقش مهمی دارند. برای تشخیص علت و درمان دارویی جوش کیستیک بهتر است با دکتر پوست مشورت کنید.

به گفته سایت niams پزشکان و محققان بر این بارو هستند که یک یا چند مورد از موارد زیر می‌تواند منجر به ایجاد آکنه شوند:

تولید بیش از حد یا زیاد روغن در منافذ، تجمع سلول‌های مرده پوست در منافذ و رشد باکتری در منافذ

همچنین هورمون‌ها، سابقه خانوادگی، داروها و سن هم در بروز آکنه و جوش کیستی تاثیر گذار هستند.

علائم آکنه کیستیک

تفاوت آکنه کیستیک با جوش‌های ساده در این است که جوش‌های معمولی عمق کمتری زیر پوست دارند و به طور معمول بعد از چند روز بهبود می‌یابند. اما جوش‌های کیستی تا چند ماه روی پوست وجود دارند و تا بهبودی کامل نیز لک صورتی یا قهوه‌ای رنگی از آن‌ها باقی می‌ماند. اما توجه به علائم و شکل ظاهری جوش های کیستی از بهترین روش‌های تشخیص این بیماری است.

آکنه‌های کیستیک به‌صورت برجستگی‌هایی قرمز و ملتهب همراه با درد یا خارش، روی پوست ایجاد می‌شوند. این جوش‌ها، نرم و آبکی هستند که نشان‌دهنده وجود کیستی چرکی زیر پوست خواهند بود. لمس آن‌ها دردناک است و تنها روی صورت دیده نمی‌شوند، بلکه روی کمر، گردن و بازوها نیز می‌توانند وجود داشته باشند. برای تشخیص قطعی و درمان آن‌ها باید به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید. در ادامه درمورد روش‌های درمانی این نوع از جوش‌ها، بیشتر توضیح خواهیم داد.

اگر جوش کیستی در لایه زیرین پوست تشکیل شود به آن جوش زیر پوستی می‌گویند.

تفاوت آکنه کیستیک با آکنه ندولار

در آکنه‌های کیستیک به‌دلیل وجود چرک و عفونت در لایه‌های عمیق‌تر پوست، روی سطح پوست برجستگی‌هایی قرمز، ملتهب و بزرگ ایجاد می‌شود. لمس این جوش‌ها عموما دردناک است، چراکه کیست‌هایی چرکی زیر پوست تشکیل می‌شود. در صورت بزرگ شدن و انباشت چرک، این جوش‌ها می‌ترکند. اگر ناحیه به‌خوبی تمیز نشود، در اثر تماس عفونت و چرک با پوست، احتمال بروز آکنه‌های کیستیک دیگر نیز افزایش می‌یابد.

نوع دیگری از آکنه‌های شدید پوستی، آکنه ندولار است. این جوش‌ها هم در لایه‌های عمیق پوست ایجاد می‌شوند. اما برخلاف جوش کیستی، برجستگی‌های بزرگ‌تری روی پوست ایجاد می‌کنند که ممکن است کاملا هم‌رنگ پوست باشند و هیچ قرمزی یا تورمی‌نداشته باشند. معمولا بعد از گذشت چند ماه، محتویات درون این جوش‌ها به‌صورت کیست‌هایی عمیق و سفت شده در لایه‌های زیرین پوست باقی می‌مانند. برای درمان این جوش‌ها فقط باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر درباره این تخصص پزشکی، می‌توانید به مقاله تخصص پوست، مو و زیبایی چیست در مجله سلامتی دکتردکتر مراجعه نمایید.

تشخیص آکنه کیستیک

پزشک متخصص پوست می‌تواند با اولین معاینه حضوری میزان التهاب‌ها و جوش‌ها را مشاهده کرده و تشخیص درمانی دهد. با مشخص شدن نوع جوش می‌توان از بروز بیماری‌هایی دیگر پوستی هم جلوگیری کرد و در صورت ابتلا به جوش کیستی و عدم نتیجه از روش‌های درمانی، آزمایش‌های مختلف انجام داد. در این شرایط پزشک از آزمایش کشت استفاده می‌کند تا بتواند مشکلات مختلف را بررسی کرده و تشخیص درستی داشته باشد.

بهترین روش‌های درمان جوش کیستی

درمان به‌موقع آکنه‌های کیستیک مهم و ضروری است؛ چرا که می‌تواند باعث ایجاد زخم‌هایی دائمی‌ روی پوست شود. از این رو بهترین روش های درمان جوش کیستیک به شرح زیر هستند:

دارو درمانی

دارو درمانی گزینه‌ای برای درمان آکنه‌های کیستیک است. به طور معمول استفاده از قرص‌های بارداری یا داروهای دیگری که در کنترل آکنه موثر باشند، توسط پزشک تجویز می‌شوند. از این داروها برای تنظیم تغییرات هورمونی در بدن استفاده کنید. از متداول‌ترین پیشنهادها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تزریق کورتیکواستروئیدها
• مصرف خوراکی و موضعی آنتی بیوتیک‌ها
• مصرف خوراکی داروهای پیشگیری از بارداری
• فوتودینامیک (PDT)

همچنین مصرف داروهای خوراکی و موضعی حاوی ایزوترتینوئین هم توصیه می‌شود. توجه کنید که در صورت باردار بودن یا تصمیم به بارداری، قبل از استفاده از داروها با پزشک خود مشورت کنید.

انواع ژل شستشو

با استفاده از لوسیون‌ها‌، ژل یا کرم‌های موضعی که حاوی ویتامین A (رتینوئید) هستند، می‌توانید به از بین بردن جای جوش کمک کنید. این محصولات می‌توانند منافذ باز پوست شما را ببندند تا از ایجاد جوش‌های بیشتر جلوگیری شود.

لایه بردارهای شیمیایی

با استفاده از لایه بردارهای شیمیایی مانند اسید گلیکول یک یا اسید سالیسیلیک می‌توان سلول‌های مرده پوست را از بین برد. این لایه برداری منافذ، جوش‌های سر سفید و سر سیاه را بهبود می‌دهد و در کاهش بروز آکنه موثر است. لایه برداری می‌توان در سه حالت سطحی، متوسط و عمیق انجام شود. از این رو برای اینکه پوستی زنده داشته باشید باید از متخصص‌های این زمینه استفاده کنید.

میکرودرم ابریژن

میکرودرم ابریژن به عنوان یکی از روش‌های لایه برداری مکانیکی و فیشیال پوست شناخته می‌شود. این لایه برداری سطح پوست را از طریق یک دستگاه پاکسازی می‌کند. یک لوله خلا در این دستگاه وجود دارد که سلول‌های پوست را پاکسازی کرده و موجب لایه برداری و باز کردن منافذ پوست می‌شود.

میکرونیدلینگ

میکرونیدلینگ یکی دیگر از درمان‌های بی نظیر جوش است که از طریق سوزن‌های کوچک سطح پوست را پاکسازی می‌کند. این روش درمانی اطراف پوست را زخم می‌کند تا پوست برای تولید کلاژن تحریک شود. این کلاژن سازی باعث می‌شود تا جای زخم‌ها و جوش پاکسازی شوند و ظاهر زخم‌ها کاهش پیدا کنند. اما روش میکرونیدلینگ عوارضی مانند: قرمزی، التهاب و درد را همراه دارد.

درمان لیزری جوش

در درمان لیرزی جوش از روش از بین بردن سطحی‌ترین لایه پوست استفاده می‌شود. در این درمان بدون استفاده از مواد شیمایی و اسکراب می‌توان ظاهر پوست را ترمیم کرد و جای جوش‌ها را از بین برد. اما توجه داشته باشید که درمان لیرزی جوش‌ها برای هر پوستی به خصوص پوست‌های حساس مناسب نیست. بنابراین قبل از هر اقدامی‌ باید با متخصص پوست در ارتباط باشید.

درمان خانگی جوش کیستیک

علاوه بر روش‌های دارویی و شیمیایی در دسترس، می‌توان از درمان خانگی هم برای از بین بردن جوش‌های کیستی استفاده کرد. با رعایت بعضی از نکات می‌توان به بهبود وضعیت جوش کیستیک کمک کرد که مهم‌ترین آن‌ها در جدول زیر آورده شده است.

با رعایت هر یک از این روش‌های خانگی می‌توانید پوستی سالم و شفاف داشته باشید.

روش‌های پیشگیری از جوش کیستی

برای کاهش احتمال ابتلا به جوش کیستی به موارد زیر توجه کنید:

• اگر پوست صورت شما چرب است، باید از لوازم آرایشی مخصوص پوست چرب استفاده کنید. زیرا کنترل سبوم با چربی طبیعی پوست در ایجاد جوش‌های کیستی نقش مهمی‌دارد.
• قبل از خواب صورت خود را با ژل یا فوم صورت بشویید.
• کشیدن سیگار یکی از دلایل مهم بروز آکنه‌های کیستیک است؛ پس از آن پرهیز کنید.
• استرس در ایجاد و تشدید جوش‌های پوستی موثر است؛ پس از آن پرهیز کنید.
• هنگام اصلاح صورت، مراقب باشید که صورت خود را زخم نکنید تا باعث التهاب پوست و ایجاد آکنه نشود.
• در رژیم غذایی خود از سبزیجات و میوه استفاده کنید و مصرف غذاهای چرب را به حداقل برسانید.

همچنین توصیه می‌شود که ورزش کنید و بعد از ورزش پوست خود را بشویید و اگر موهای زیرپوستی دارید بهتر است آنها را خارج کنید تا به جوش کیستی تبدیل نشوند.

جوش کیستی را با کمک متخصص پوست درمان کنید

جوش کیستی به طور معمول در نوجوانان و جوانان مشاهده می‌شود و از مهم‌ترین اختلال‌های پوستی به شمار می‌روند. با مسدود شدن منافذ پوست به‌وسیله باکتری‌ها و ایجاد عفونت در لایه‌های زیرین پوست، برجستگی‌هایی قرمز و ملتهب روی سطح پوست ایجاد می‌شوند که به آن‌ها جوش کیستیک گفته می‌شود. این جوش‌ها به‌دلیل وجود چرک، ظاهری نرم و آبکی دارند و علت اصلی بروز آن‌ها مسائل ژنتیکی و تغییرات هورمونی هستند. برای برطرف کردن جوش کیستی صورت نیاز است که با متخصص و پزشک پوست در ارتباط بود تا آکنه کیستیک برطرف شود.

دکتردکتر یک سامانه آنلاین نوبت دهی است که برای نوبت گرفتن از بهترین متخصص‌های پوست در کنار شما است. همچنین ما در این مطلب سعی کرده ایم که علت جوش کیستی را توضیح دهیم اما اگر هرگونه سوال یا ابهامی‌دارید می‌توانید در انتهای همین متن و در قالب کامنت با ما در ارتباط باشید.

منابع:

webmd

medicalnewstoday

healthline

سوالات متداول جوش کیستی