داروی ضدقارچ کلوتریمازول (Clotrimazole) برای رفع عفونت کاربرد دارد. این دارو در قالب کرم ضدقارچ، لوسیون، پماد یا محلول عرضه می‌شود. پماد کلوتریمازول یا شکل‌های مختلف آن برای درمان انواع خاصی از عفونت قارچی یا عفونت مخمری پوست کاربرد دارند. اگر دچار خارش، سوزش یا مشکلات دیگر پوستی هستید، به دکتر پوست مراجعه و در صورت تجویز این دارو، از آن به دقت و براساس اصول استفاده کنید. آگاهی از نحوه استفاده از پماد کلوتریمازول برای اثربخشی درمان مهم است. از این دارو برای درمان قارچ پوست و عفونت واژینال زنان هم استفاده می‌شود. گاهی اوقات، دکتر زنان کرم موضعی کلوتریمازول یا اشکال دیگر آن را برای بانوان تجویز می‌کند. در زمان مصرف باید به موارد احتیاط و هشدارها هم دقت کنید. در این مقاله، از تمام نکات لازم درباره مصرف داروی مذکور برایتان می‌گوییم و شما را با عوارض احتمالی مانند تحریک پوست و حساسیت آشنا می‌کنیم.
در پایان، اگر پرسشی داشتید از ما بپرسید تا کارشناس سلامتی مجله پزشکی دکتردکتر به شما پاسخ دهد.
دارو و قرص کلوتریمازول چیست و چه ترکیباتی دارد؟
کلوتریمازول نوعی داروی ضدقارچ است و برای درمان انواع خاصی از عفونت مخمری یا قارچی پوست استفاده می‌شود. این دارو برای مقاصد دیگر هم کاربرد دارد. از کلوتریمازول موضعی برای درمان عفونت‌های پوستی مانند موارد زیر استفاده می‌شود:
- کرم حلقوی؛ عفونت قارچی پوست با بثورات پوسته‌پوسته قرمز در قسمت‌های مختلف بدن.
- خارش ژوک؛ عفونت قارچی پوست در کشاله ران یا باسن.
- پای ورزشکاران؛ عفونت قارچی پوست پا یا بین انگشتان.
- عفونت‌های قارچی مختلف دیگر؛ در ناحیه واژن و… .
کلوتریمازول با متوقف‌کردن رشد قارچ‌های عفونت‌زا عمل می‌کند. در ترکیب آن هم از مواد زیر استفاده شده است:
- اکتیلدودکانول
- آب تصفیه‌شده
- پلی سوربات ۶۰
- ستوستئاریل الکل
- موم ستیل استرها
- ۱۰ میلی‌گرم کلوتریمازول USP
- پایه کرم محو سوربیتان مونو استئارات
بنزیل الکل (۱%) هم به عنوان ماده نگهدارنده پراکنده در این محصول موجود است.
نام‌های تجاری و برندهای فروش قرص کلوتریمازول
کلوتریمازول با نام‌های تجاری مختلفی روانه بازار می‌شود. در ایران هم شرکت‌های دارویی بسیار متنوع و مختلفی آن را تولید می‌کنند. آگاهی از نام‌های تجاری عرضه این محصول ایده خوبی است. در ادامه، با این نام‌ها و اسامی آشنا می‌شوید:
- محلول موضعی آفی‌تریمازول
- کرم موضعی کلومازول
- قرص واژینال کلوتیزول
- کرم واژینال کانسدرم
- کرم واژینال کاندیزول
- کرم واژینال کلوژین
- محلول کانازول
از آنجا که اسامی مختلفی برای این دارو وجود دارد، حتماً در زمان درمان باید نظر پزشک را درباره انتخاب برند و مورد مناسب جویا شوید. اگر دکتر زنان این دارو را تجویز کرده هم باید دقیقاً از داروی تجویزی موردنظرش باخبر باشید و به سراغ خرید همان شکل و نام تجاری از محصول باشید.
قرص کلوتریمازول چگونه عمل می‌کند؟
کلوتریمازول برای درمان انواع مختلفی از عفونت‌های قارچی، به ویژه عفونت‌های قارچی پوست و واژن استفاده می‌شود. این دارو با توقف رشد قارچ‌ها، مانع از توسعه آن‌ها می‌شود. در واقع، عاملی است که در بالابردن قدرت بدن در مبارزه با عفونت، کمک شایانی می‌کند. کلوتریمازول با ایجاد تداخل در ساختار غشای سلولی قارچ‌ها، باعث می‌شود که این غشا نفوذپذیر شود. در نتیجه، مواد مغذی ضروری برای بقای قارچ از سلول خارج می‌شوند و عفونت از بین می‌رود. توقف تولید ارگوسترول که بخشی ضروری از غشای سلولی قارچ است هم راهی برای رفع عفونت‌ها به وجود می‌آورد.
در پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان ملی سلامت بریتانیا (NHS) نوشته شده:
معمولاً درمان با کلوتریمازول در حدود ۷ روز طول می‌کشد. در واقع، دست‌کم به یک هفته زمان برای بهبود عفونت‌های قارچی با آن نیاز دارید. یادتان باشد که بیش از ۴ هفته از کرم، اسپری یا محلول کلوتریمازول استفاده نکنید، مگر اینکه پزشک به شما اجازه دهد. چون عفونت‌های قارچی می‌توانند نسبت به کلوتریمازول مقاوم شوند.
رعایت دوز مصرفی این دارو در طول درمان اهمیت زیادی دارد. پس بی‌گدار به آب نزنید و حتماً به تجویزات پزشک پایبند باشید.
اَشکال مختلف دارویی کلوتریمازول
کلوتریمازول به شکل‌های مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌شود. بنا به تجویز پزشک، باید به سراغ تهیه گزینه مناسب‌تر باشید. در واقع، نباید خودسرانه و بدون مشورت، اقدام به استفاده از یکی از اشکال این دارو کنید. به طور کلی، اشکال دارویی آن در کارخانه‌ها به این صورت هستند:
- کرم و پماد
- اسپری
- محلول
- لوسیون
- شیاف
- قرص
داروهای موضعی روی ناحیه تحت درمان عفونت مالیده می‌شوند. قرص و شیاف هم حالت واژینال دارند و باید آن را در واژن قرار دهید تا عفونت واژن را درمان کند.
موارد مصرف و کاربردهای قرص کلوتریمازول
کلوتریمازول در قالب قرص یا انواع داروهای دیگر در داروخانه‌ها در دسترس است. کاربرد آن هم بسیار گسترده به‌نظر می‌رسد و می‌تواند طیف وسیعی از مشکلات عفونی ناشی از قارچ‌ها را از بین ببرد. از جمله:
- عفونت‌های قارچی پوست؛ مانند پای ورزشکار، خارش کشاله ران
- برفک واژن؛ نوعی عفونت قارچی شایع در زنان
- عفونت‌های قارچی دهان
با مصرف منظم و دوز مناسب دارو، از شیوع عفونت در بدن جلوگیری می‌شود.
کلوتریمازول برای درمان عفونت قارچی واژن
کلوتریمازول باعث ایجاد تغییراتی در غشای سلولی قارچ‌های عفونت‌زا در واژن می‌شود و نمی‌گذارد که به راحتی به حیاتشان ادامه دهند و تکثیر شوند. این دارو برای عفونت‌های قارچی واژن کاربرد زیادی دارد و سرعت تسکین‌بخشی و رفع قارچ با آن مطلوب است. عفونت‌های قارچی در واژن شایع‌اند و معمولاً استفاده از این دارو از درمان‌های رایج و کاربردی است.
کلوتریمازول برای قارچ پا
برای عفونت ناشی از انواعی از قارچ که روی پوست پا اثر می‌گذارد هم از کلوتریمازول استفاده می‌شود. معمولاً پزشکان از داروهای موضعی برای رفع چنین عفونت‌هایی کمک می‌گیرند. اگر دچار قارچ پا هستید و علامت‌هایی مانند خارش یا سوزش را در این ناحیه احساس می‌کنید، با مشورت پزشک از نوع مناسبی از داروی کلوتریمازول بهره ببرید.
قرص کلوتریمازول برای قارچ ناخن
از این دارو برای رفع قارچ در ناحیه ناخن هم استفاده می‌شود. کلوتریمازول می‌تواند به لایه‌های سطحی پوست وارد شود و قارچ را از بین ببرد. البته دقت کنید که برای درمان عفونت ناحیه ناخن، معمولاً این دارو کفایت نمی‌کند. ناخن‌ها پوشش سختی دارند و نفوذ کلوتریمازول به عمق آن‌ها زیاد ساده نیست. ناخن‌ها به آرامی رشد می‌کنند و درمان قارچ ناخن معمولاً زمان‌بر است.
نحوه مصرف کلوتریمازول
این دارو فقط برای استفاده خارجی است. از طریق دهان نباید آن را مصرف نکنید. همیشه برای مصرف، دستورالعمل‌های روی برچسب نسخه را دنبال کنید. قبل و بعد از استفاده باید دست‌های خود را بشویید. یادتان باشد که در صورت درمان عفونت دست یا ناخن، دست‌ها را فقط قبل از استفاده بشویید. یک لایه نازک از آن را روی ناحیه آسیب‌دیده و مقدار کمی را روی ناحیه اطراف بمالید، سپس به آرامی مالش دهید. دقت کنید که این دارو را وارد چشم خود نکنید. اگر چنین اتفاقی افتاد، چشم را با مقدار زیادی آب شیر خنک بشویید.
از این دارو در فواصل منظم استفاده کنید و در مصرف، زیاده‌روی به خرج ندهید. حتی اگر احساس بهبودی می‌کنید هم مصرف را متوقف نکنید. دوره درمان تجویزشده از سوی پزشک را به پایان برسانید تا نتیجه مطلوبی بگیرید و با عود مشکل مواجه نشوید. در مواردی که دارو به شکل قرص/شیاف است هم باید آن را در واژن قرار دهید تا اثرگذاری‌اش در ناحیه مورد تهاجم عوامل عفونت‌زا دیده شود.
نحوه مصرف پماد و لوسیون کلوتریمازول
برای استفاده از پماد یا لوسیون کلوتریمازول باید نکاتی را رعایت کنید. شیوه درست استفاده همیشه باعث می‌شود که اثرگذاری دارو بالاتر برود. به جدول زیر نگاهی داشته باشید تا با شیوه درست مصرف این دارو بیشتر آشنا شوید:
| مرحله | پماد کلوتریمازول | لوسیون کلوتریمازول |
|---|---|---|
| آماده‌سازی | ناحیه آلوده را با آب گرم و صابون ملایم شسته و خشک کنید. | ناحیه آلوده را با آب گرم و صابون ملایم شسته و خشک کنید. |
| استفاده از دارو | مقدار کمی پماد را روی ناحیه آلوده و اطراف آن بمالید و ماساژ دهید. | بطری لوسیون را تکان دهید و مقدار مناسبی از آن را روی ناحیه آلوده بمالید و ماساژ دهید. |
| پوشاندن (در صورت نیاز) | ناحیه را با بانداژ تمیز بپوشانید. | معمولاً نیازی به بانداژ نیست. |
| تکرار | دو بار در روز و به مدت حداقل یک هفته، حتی اگر علائم بهبود یافته باشند. | دو بار در روز و به مدت حداقل یک هفته، حتی اگر علائم بهبود یافته باشند. |
با خرج صبر و حوصله در زمان مصرف هر دارویی، اثرگذاری آن را بالا ببرید و سرعت بهبودی را بیشتر کنید.
نحوه مصرف قطره و محلول
برای استفاده از قطره و محلول کلوتریمازول هم باید ابتدا محل درمان و عفونت را بشویید و بعد بطری یا بسته حوای محلول و قطره را تکان دهید. سپس مقدار تجویزشده را روی منطقه موردنظر بمالید. باید ببینید که دوز مصرفی و بسامد تکرار استفاده از آن چقدر است. با پیگیری دقیق دستورالعمل، از عفونت خلاص خواهید شد.
نحوه مصرف قرص و شیاف واژینال
معمولاً شیاف آنتی هموروئید را داخل واژن قرار می‌دهند و کرم یا پماد را به اطراف واژن و لب‌های داخلی آن می‌مالند. بهتر است قبل از استفاده از دارو، ناحیه مورد نظر را با آب گرم شسته و خشک کنید. در زمینه انتخاب داروی مناسب هم باید نظر پزشک را جویا شوید. در واقع، اگر احساس خارش در ناحیه واژن دارید، خودسرانه برای خود، این دارو را تجویز نکنید. حتماً باید به پزشک مراجعه و با تجویز او، اقدام به مصرف کلوتریمازول کنید.
مصرف کلوتریمازول چه عوارضی دارد؟
در زمان مصرف اشکال مختلف کلوتریمازول، امکان بروز عوارضی وجود دارد. برخی از این موارد نیاز به پیگیری جدی و مراجعه به پزشک ندارند. در واقع، بروز این عوارض معمولاً شایع و بی‌خطر است:
- واکنش‌های آلرژیک مانند بثورات پوستی
- تورم صورت، لب‌ها یا زبان
- خارش یا کهیر
- تحریک پوست
احتمال دارد که کلوتریمازول موضعی عوارض جانبی جدی ایجاد کند. در این صورت، مصرف موضعی کلوتریمازول را متوقف کنید و در صورت داشتن موارد زیر فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- تاول شدید و زیاد
- تورم، قرمزی، یا ترشح
- سوزش و خارش شدید
دقت کنید که این فهرست کامل نیست و شاید مشکلات دیگری هم برایتان به وجود بیایند. در نتیجه، بعد از مصرف به دقت به علائم و عوارض توجه کنید و هرگونه مشکل غیرعادی را با پزشک درمیان بگذارید. اگر از این دارو برای درمان عفونت واژن کمک می‌گیرید، حتماً حواستان به عوارضی که در ناحیه تناسلی ایجاد می‌کند هم باشد.
شیوه صحیح نگهداری داروی کلوتریمازول
این دارو باید دور از دسترس کودکان نگهداری شود و ضمناً آن را در دمای اتاق قرار دهید. منظور از دمای اتاق هم بین ۲ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد است. اگر تاریخ انقضای آن رد شده هم هرگز از دارو استفاده نکنید. با رعایت نکات مربوط به نگهداری صحیح هر دارویی، اثرگذاری آن بیشتر می‌شود. بنابراین، حواستان به نکات نگهداری مانند دما باشد و مانع از یخ‌زدن دارو یا قرارگرفتن آن، در محیطی بسیار گرم و پرحرارت شوید.
کلوتریمازول با چه داروهایی تداخل دارد؟
همیشه در مصرف هر قرص و دارویی باید به موارد تداخل دقت داشته باشید. منظور این است که باید بدانید، استفاده از داروی موردنظرتان با داروهای دیگر مصرفی شما در هماهنگی است یا خیر. کلوتریمازول هم با داروهای زیر تداخل دارد:
- آمفوتریسین بی
- محصولات موضعی حاوی نیستاتین
این فهرست ممکن است تمام تداخلات ممکن را توصیف نکند. فهرستی از تمام داروها، گیاهان دارویی، داروهای بدون نسخه یا مکمل‌های غذایی مورد استفاده‌تان را در زمان ویزیت پزشک اعلام کنید. در این صورت، او درباره تجویز دارو تصمیم نهایی را می‌گیرد.
موارد احتیاط در مصرف قرص کلوتریمازول
فرقی نمی‌کند که از کلوتریمازول برای درمان عفونت قارچی ناخن استفاده می‌کنید یا هر بخش دیگری از بدن، در هرحال باید حواستان به نکات مراقبتی و احتیاط در مصرف باشد. یادتان باشد که اگر نسبت به داروهای ضدقارچ دیگر مانند اکونازول، کتوکونازول یا میکونازول حساس هستید، احتمالاً به کلوتریمازول هم آلرژی دارید. به این نکات هم توجه داشته باشید:
- در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز مصرف شود. خطرات و فواید آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
- هرچند که گفته می‌شود، مصرف کلوتریمازول در دوران شیردهی بی‌خطر است، اما جانب احتیاط را رعایت کنید و فقط در صورت تجویز پزشک، از آن کمک بگیرید.
همیشه حواستان به حساسیت نسبت به داروهای مختلف و تداخلاتی باشد که میان مصرف یک دارو با مکمل‌ها و داروهای دیگر وجود دارد.
مصرف در بارداری و شیردهی
گفته می‌شود که استفاده از کلوتریمازول در دوران بارداری بی‌خطر است. مصرف آن در دوران شیردهی هم مشکلی ندارد. بسیار بعید است که درصدی از این دارو وارد شیر شود و به کودک آسیبی برساند. هنگام استفاده از کرم، اسپری یا محلول، مراقب باشید که کودک با مناطقی از بدن که حاوی دارو است، تماس پیدا نکند. پس از استفاده از دارو هم دست‌های خود را بشویید.
مصرف کلوتریمازول برای کودکان
امکان استفاده از کلوتریمازول برای رفع عفونت‌های قارچی کودکان هم وجود دارد. با این حال، حتماً باید در صورت تجویز پزشک از این دارو استفاده شود. پوست کودکان بسیار حساس است و نباید از هر محصولی برای درمانشان استفاده کنید. برای آگاهی از دوز مناسب و شیوه مصرف هم نیاز به تجویزات پزشک وجود دارد.
چه افرادی نباید قرص کلوتریمازول مصرف کنند؟
بیشتر بزرگسالان و کودکان می‌توانند از قرص، کرم، اسپری و محلول کلوتریمازول استفاده کنند. با این حال، مصرف دارو برای همه مناسب نخواهد بود. اگر نسبت به مواد موجود در این دارو حساسیت دارید یا تجربه آلرژی نسبت به داروهای مشابه داشته‌اید، احتمالاً امکان مصرف کلوتریمازول برایتان وجود ندارد.
قیمت انواع داروی کلوتریمازول در 1403 چقدر است؟
بنا به اینکه از چه نوع داروی کلوتریمازول استفاده می‌کنید و برند تجاری آن چیست، هزینه دارو هم متفاوت خواهد بود. با این حال، طیف قیمت‌ها از حدود ۱۰ هزار تومان تا حوالی۳۰ هزار تومان است. حجم دارو و شکل آن روی قیمت اثر می‌گذارد. این دارو از موارد گران‌قیمت نیست و به طور کلی، هزینه‌ای پایین و اندک دارد. دقت کنید که نمونه‌های ایرانی و خارجی از این محصول در بازار موجود است و طبیعتاً قیمت موارد خارجی از تولیدات داخلی بیشتر است.
چه داروهایی جایگزین کلوتریمازول هستند؟
بنا به اینکه مشکلتان چیست و چرا از کلوتریمازول استفاده می‌کنید، امکان جایگزین‌کردن داروهای دیگر به‌جای آن هم وجود دارد. در این زمینه باید حتماً با پزشک مشورت کنید. برای مثال، برای عفونت قاچی واژن می‌توانید مواردی مانند کلیندامایسین یا مترونیدازول را در صورت تجویز پزشک استفاده کنید. برای اطلاعات بیشتر درباره این موضوع به جدول زیر هم نگاه کنید. در این جدول، مقایسه‌ای میان کلوتریمازول و انواع داروهای ضدقارچ داشته‌ایم:
| دارو | شکل دارویی | نحوه مصرف | موارد استفاده اصلی | مزایا | معایب |
|---|---|---|---|---|---|
| کلوتریمازول | کرم، پماد، شیاف | موضعی | عفونت‌های قارچی پوست و واژن | در دسترس، مقرون به صرفه | ممکن است برای برخی افراد تحریک‌کننده باشد. |
| میکونازول | کرم، پماد، شیاف | موضعی | عفونت‌های قارچی پوست و واژن | مشابه کلوتریمازول، گاهی موثرتر | ممکن است عوارض جانبی مشابه کلوتریمازول داشته باشد. |
| فلوکونازول | قرص | خوراکی | عفونت‌های قارچی پوست و واژن | موثر برای عفونت‌های شدید، جذب بهتر | ممکن است عوارض جانبی گوارشی داشته باشد. |
| نیستاتین | پماد، شیاف | موضعی | عفونت‌های قارچی دهان، پوست و واژن | ایمن برای استفاده طولانی مدت | اثرگذاری کُند |
| بتافوکورت | کرم | موضعی | التهاب و خارش همراه با عفونت‌های قارچی پوست | اثر ضدالتهابی قوی | ممکن است عوارض جانبی کورتیکواستروئیدها را داشته باشد. |
هرگز از داروهای ضدقارچ، خودسرانه استفاده نکنید و موچب بروز عوارض آزاردهنده نشوید.
برای استفاده از کلوتریمازول باید با چه پزشکی مشورت کنید؟
کلوتریمازول برای درمان قارچ پوست کاربرد دارد. برای اینکه بدانید از کدام شکل آن استفاده کنید، باید به پزشک مراجعه کنید. متخصصان پوست در زمینه انتخاب پماد کلوتریمازول یا انواع دیگر به شما راهنمایی می‌دهند. اگر دچار مشکلات عفونت مخمری دهان یا نواحی دیگر باشید هم این دارو کاربرد خواهد داشت. در برخی مواقع هم پای عفونت‌های واژنی به میان است. در این صورت، دکتر زنان به شما این دارو را تجویز می‌کند. ضمناً نحوه استفاده از پماد کلوتریمازول یا شیاف واژینال را برایتان توضیح می‌دهد. پماد واژینال کلوتریمازول می‌تواند عفونت ناحیه تناسلی زنان را رفع کند. جهت شناسایی بهترین پزشکان می‌توانید به سامانه دکتردکتر هم مراجعه کنید. در این بستر اینترنتی، نظر بیماران پیشین هر پزشک را بخوانید و با انتخاب دکتر مناسب، از او به شکل آنلاین، وقت و نوبت بگیرید. مراجعه به پزشک برای شناسایی نحوه استفاده از پماد کلوتریمازول یا انواع دیگر آن، ضروری است.
منابع:
drugs.com
nhs.uk
medlineplus.gov
webmd.com
سوالات متداول داروی کلوتریمازول
این قرص در قالب‌های مختلفی مانند قرص، محلول و لوسیون موجود است و برای درمان انواع خاصی از عفونت‌های قارچی و مخمری کاربرد دارد.
اگر یک نوبت را فراموش کردید، در اسرع وقت آن را استفاده کنید. چنانچه تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرارسیده است، فقط دوز همان زمان را مصرف کنید. از مصرف دوزهای بیشتر یا اضافی خودداری کنید.
از واردکردن این دارو به چشم، بینی یا دهان خودداری کنید. ضمن اینکه از سایر داروهای پوستی برای منطقه تحت درمان هم استفاده نکنید. از پوشیدن لباس‌های تنگ و الیاف مصنوعی هم بپرهیزید تا از خطر عفونت دور باشید.
این دارو معمولاً عوارضی مانند تهوع و استفراغ یا اسهال در پی ندارد، چون بیشتر کاربرد موضعی دارد و روی پوست جذب می‌شود. با این حال، امکان بروز برخی عارضه‌های آلرژیک مانند بثورات پوستی و کهیر بعد از مصرف آن وجود دارد.
خیر، مصرف این دارو هیچ اثری روی قدرت باروری مردان و زنان ندارد.
