همه چیز در مورد انتقال خون (ترانسفوزیون درمانی)

هنگامی که تزریق خون دریافت می کنید، این انتقال از طریق یک لوله داخل وریدی (IV) انجام می شود. گاهی اوقات پس از جراحت یا جراحی که باعث از دست دادن خون زیادی می شود، انتقال خون ضروری است. برخی از افراد به دلیل شرایط پزشکی مانند هموفیلی یا سرطان نیاز به تزریق خون منظم دارند. به این روش ترانسفوزیون درمانی می گویند.

قبل از هر گونه انتقال خون، از طریق آزمایشات باید اطمینان حاصل شود که خون اهداکننده با خون شما سازگار است. انتقال خون می تواند در بیمارستان یا مرکز انتقال خون به صورت سرپایی انجام شود.

خون اهدایی از نظر عوامل عفونی و سایر عواملی که ممکن است شما را در معرض خطر قرار دهد به طور کامل غربالگری می شود. اگرچه ممکن است عوارض جدی رخ دهد، این روش بی خطر در نظر گرفته می شود.

چه کسانی نیاز به ترانسفوزیون درمانی دارند؟

گاهی اوقات، بیماری می تواند تولید خون سالم را برای بدن شما دشوار کند. برخی از شرایطی که ممکن است نیاز به درمان انتقال خون داشته باشند عبارتند از:

• کم خونی
• سرطان
• هموفیلی
• بیماری کلیوی
• بیماری کبد
• عفونت شدید
• کم خونی داسی شکل
• ترومبوسیتوپنی

تطبیق گروه های خونی برای انتقال خون

گروه های خونی

ما با توجه به آنتی ژن های موجود در سلول های خونی، گروه های خونی مختلفی داریم. چهار گروه خونی اصلی وجود دارد شامل O، A، B و AB

ماده ای به نام فاکتور Rh در گلبول های قرمز بعضی افراد وجود دارد. کسانی که آن را دارند Rh مثبت هستند و کسانی که آن را ندارند Rh منفی هستند. به همین دلیل است که به عنوان مثال گروه خونی O مثبت یاB منفی را می شنوید. اگر Rh مثبت هستید، می توانید خون مثبت یا منفی دریافت کنید. اگر Rh منفی هستید، فقط می توانید خون Rh منفی دریافت کنید.

مهم است که خون مورد استفاده در انتقال خون با گروه خونی شما سازگار باشد. اگر اینطور نباشد، آنتی بادی های خود شما به خون جدید حمله کرده و شما را بیمار می کند.

افرادی که دارای گروه خونی O هستند، اهداکنندگان جهانی نامیده می شوند، زیرا دریافت گروه خون O برای تقریباً همه بی خطر است. گروه خونی O در مواقع اضطراری که زمانی برای آزمایش گروه خونی فرد وجود ندارد، استفاده می شود.

افراد دارای گروه خونی AB+  دریافت کننده جهانی نامیده می شوند زیرا تقریباً هر نوع انتقال خون را می توانند دریافت کنند.

اجزای خون

حتی اگر همه ما گروه خونی یکسانی نداریم، خون ما از اجزای یکسان جامد و مایع تشکیل شده است. قسمت جامد شامل گلبول های قرمز و سفید و پلاکت است. گلبول های قرمز اکسیژن را انتقال می دهند، گلبول های سفید به مبارزه با عفونت کمک می کنند و پلاکت ها به لخته شدن خون شما کمک می کنند.

قسمت مایع خون پلاسما نامیده می شود. حاوی آب، پروتئین و نمک است.

اگر درمان انتقال خون دریافت می کنید، ممکن است فقط به قسمت های خاصی از خون نیاز داشته باشید. به عنوان مثال، افراد مبتلا به بیماری سلول داسی شکل ممکن است فقط به گلبول های قرمز نیاز داشته باشند. فرد مبتلا به لوسمی ممکن است نیاز به تزریق پلاکت داشته باشد.

آماده شدن برای درمان انتقال خون

اگر خون اهداکننده و بیمار با هم سازگار نباشند، ممکن است عوارض جدی ایجاد شود. شما به یک آزمایش خون ساده نیاز دارید و پس از آن نمونه برای آزمایشگاه ارسال می شود. اگر در پاسخ به تزریق خون قبلی واکنش هایی داشتید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

در صورت مصرف مکمل های غذایی حاوی آهن به پزشک خود اطلاع دهید.

ممکن است از شما خواسته شود که مدارکی را امضا کنید که رضایت شما را به انتقال خون نشان می دهد.

در صورت امکان، قبل از روز انتقال خون سؤالات خود را از پزشک خود بپرسید.

انتقال خون می تواند در یک بیمارستان یا یک مرکز سرپایی انجام شود.

ممکن است یک داروی ملایم، معمولاً دیفن هیدرامین (بنادریل) یا استامینوفن (تیلنول) برای کاهش عوارض جانبی دریافت کنید. علائم حیاتی شما بررسی و نظارت خواهد شد. خون از یک کیسه به مدت یک تا چهار ساعت به داخل لوله وریدی جریان می یابد.

لیست پزشک‌های متخصص خون با امکان نوبت آنلاین

خطرات و عوارض جانبی

استفاده از خون سازگار بسیار مهم است. در غیر این صورت، سیستم ایمنی بدن شما به خون اهداکننده حمله خواهد کرد. این می تواند یک رویداد تهدید کننده زندگی باشد.

اگرچه برخی خطرات وجود دارد، اما اقدامات احتیاطی دقیق خطر انتقال عفونت یا بیماری را کاهش می دهد، انتقال عفونت از طریق انتقال خون نادر است.

واکنش به انتقال خون

برخی از افراد پس از این روش، واکنش هایی نسبت به انتقال خون نشان می دهند. علائم عموماً خفیف هستند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• درد پشت، قفسه سینه یا عضلات
• لرز
• سرفه، خس خس سینه
• تب
• سردرد
• خارش، بثورات
• ورم

ممکن است این نشانه ها را با تاخیر داشته باشید. این زمانی اتفاق می افتد که عوارض جانبی روزها یا حتی هفته ها بعد رخ دهد. گاهی اوقات شامل ادرار تیره رنگ  نیز می شود.

حتماً عوارض جانبی حتی خفیف را فوراً به پزشک یا پرستار خود گزارش دهید. داروهای مصرفی قبل از تزریق خون می توانند عوارض جانبی را کاهش دهند.

اضافه بار آهن

درمان مداوم انتقال خون می تواند باعث اضافه بار آهن در برخی افراد شود. آهن اضافی در کبد، پانکراس، غدد درون ریز و قلب ذخیره می شود و می تواند به اندام های حیاتی آسیب برساند. نظارت دقیق می تواند به پزشک اطلاع دهد که آیا بدن شما آهن زیادی ذخیره می کند یا خیر. داروهای تجویزی می توانند به بدن شما کمک کنند تا از شر آهن اضافه خلاص شوید.

جایگزین های انتقال خون

در حال حاضر هیچ جایگزین ساخته شده توسط انسان برای خون انسان وجود ندارد، اما داروهایی وجود دارند که می توانند به انجام وظایف برخی از اعضای خون کمک کنند. اریتروپویتین دارویی است که به بدن شما کمک می کند گلبول های قرمز بیشتری بسازد. این می تواند دفعات انتقال خون را برای افراد مبتلا به بیماری های مزمن که به این روش نیاز دارند کاهش دهد.

در حین جراحی، جراحان گاهی اوقات می توانند خونی را که فرد از دست می دهد جمع آوری کرده و دوباره استفاده کنند. این روش می تواند نیاز به انتقال خون از اهدا کننده را کاهش دهد.

مدت زمان انتقال خون چقدر است؟

انتقال خون ممکن است 1 تا 4 ساعت طول بکشد. انتقال خون شامل دادن خون از اهداکننده از طریق یک لوله داخل وریدی (IV) است. گاهی اوقات، اگر قبلاً خون گرفته شده باشد، می توانید خون خود را دریافت کنید.

دستورالعمل ها می گویند که انتقال خون معمولاً باید چند ساعت و حداکثر چهار ساعت طول بکشد. این برای جلوگیری از آسیب دیدن و غیر ایمن شدن خون است.

در طول فرآیند چه چیزی انتظار می رود؟

قبل از انتقال خون

در موارد بیماری مزمن، پزشک آزمایش خونی به نام شمارش کامل خون (CBC) را برای تعیین اینکه آیا نیاز به انتقال خون دارید یا خیر، تجویز می کند. فقط چند دقیقه طول می کشد تا برای این آزمایش، خون گرفته شود. نتایج از چند ساعت تا چند روز بعد در دسترس هستند.

اگر وضعیت شما اورژانسی باشد، پزشک قبل از انتظار برای نتایج آزمایش خون اقدام می کند

گروه خونی

هنگامی که پزشک تشخیص داد که شما نیاز به انتقال خون دارید، یک متخصص پزشکی نمونه خون دیگری می گیرد. نمونه برای آزمایش به آزمایشگاهی فرستاده می‌شود. این تست را می توان تنها در چند دقیقه انجام داد. دانستن گروه خونی شما مهم است. این اطمینان می دهد که نوع خونی که پزشک به شما می دهد با خون شما مطابقت دارد.

15 دقیقه اول تزریق خون

یک پرستار حداقل تا 15 دقیقه اول انتقال خون در کنار شما خواهد بود. به این دلیل که بیشتر واکنش‌هایی که با انتقال خون اتفاق می افتد، بلافاصله رخ می‌دهد. نمونه هایی از واکنش های انتقال خون عبارتند از:

• تب
• کمر درد
• خارش
• مشکل در تنفس
• لرز

اگر این علائم را داشته باشید، تزریق خون بلافاصله متوقف می شود.

یک تا چهار ساعت بعد

اگر واکنشی نشان ندادید، پرستار ممکن است سرعت انتقال خون را افزایش دهد. اگر شرایطی دارید که بر توانایی بدن شما برای حفظ تعادل مایعات تأثیر می گذارد، مانند نارسایی احتقانی قلب، ممکن است انتقال خون کندتر باشد.

در طول انتقال خون، پرستار یا پزشک علائم حیاتی شما را مرتبا بررسی می کند. موارد زیر بررسی می شود:

• فشار خون
• ضربان قلب
• درجه حرارت
• فراتر از چهار ساعت

اگر به طور مداوم خونریزی دارید، تزریق خون تا زمانی که خونریزی دارید ادامه خواهد داشت. اگر خونریزی گوارشی دارید یا در جراحی خون از دست می‌دهید، پزشک سعی می‌کند میزان از دست دادن خون را دنبال کند و در صورت نیاز خون را جایگزین کند.

چه زمانی اثرات انتقال خون را احساس خواهید کرد؟

احساس اثرات انتقال خون می تواند به موارد زیر بستگی داشته باشد:

• مقدار خونی که با آن شروع کردید
• سلامت کلی شما
• چرا به تزریق نیاز دارید

در حالت ایده آل، بلافاصله پس از دریافت تزریق، احساس بهتری خواهید داشت، زیرا خون شما بهتر می تواند آنطور که باید عمل کند. اغلب، پزشکان حدود یک ساعت پس از تزریق خون برای تعیین اینکه آیا انتقال خون موفقیت آمیز بوده  است یا خیر، دستور پیگیری CBC را می دهند.

اگر شرایطی دارید که در آن به طور فعال خون از دست می‌دهید، مانند خونریزی گوارشی، پزشک شما اغلب باید قبل از تأثیر کامل انتقال خون، علت اصلی بیماری شما را درمان کند.

درمان های انتقال خون چقدر طول می کشد؟

تزریق خون معمولاً برای حمایت از بدن شما تا زمانی که شرایط بهبود یابد و بدن شما بتواند دوباره خون سازی را به عهده بگیرد، انجام می شود. بدن سالم میلیون ها سلول جدید را دقیقه به دقیقه می سازد. مدت زمان ادامه درمان بستگی به این دارد که چرا به تزریق خون نیاز دارید.

پزشک شما تزریق خون را تا جایی ادامه خواهد داد که مقدار صحیح خون و اجزای آن در بدن شما حفظ شود. اگر پزشک شما بتواند مشکل زمینه ای شما را اصلاح کند، بدن در حالت ایده آل می تواند این مشکل را برطرف کند. و دیگر نیازی به تزریق خون ندارید.

منبع : healthline