عمل بای پس معده نوعی روش پزشکی برای کاهش وزن است. در این روش، سیستم گوارش اصلاح میشود و اندازه معده و طول روده کوچک کاهش پیدا میکنند. با چنین روندی، مقدار کالری کمتری در بدن مصرف و جذب میشود. روشهای مختلفی برای جراحی معده و رفع چاقی وجود دارند. برای انتخاب جراحی بای پس معده باید با دکتر گوارش و کبد مشورت کنید. با آگاهی از دوره بهبودی، نتیجه و روند جراحی، پا پیش بگذارید و این عمل را انجام بدهید.
در این مقاله درباره جراحی بای پس معده برایتان میگوییم و شما را در جریان گامهای این عمل جراحی، بیهوشی در آن و عوارض احتمالی میگذاریم. مطالعه مطلب به ۴ دقیقه زمان نیاز دارد.
در پایان، اگر درباره عوارض عمل بای پس معده و موضوعات دیگر، سوالی داشتید از ما بپرسید تا پزشک به شما پاسخ بدهد.
عمل جراحی بای پس معده چیست؟
جراحی بای پس معده (gastric bypass) روشی متابولیک یعنی اثرگذار روی سوختوساز بدن، برای کاهش وزن است. در بایپس، تغییراتی در سیستم گوارش ایجاد میشود. در نتیجه، فرد کالری کمتری مصرف میکند و معده و روده کوچکش هم دچار تغییراتی میشوند. با این عمل، معده کوچکتر میشود و دکتر جراحی عمومی آن را مستقیماً به روده کوچک متصل میکند. در واقع، بخشی از دستگاه گوارش دور زده میشود.
دو نوع بایپس معده وجود دارد:
- در یکی از روشها، دستگاه گوارش در دو نقطه بههم دوخته میشود.
- در روشی دیگر که رایجتر هم هست، دستگاه گوارش در یک نقطه بههم دوخته میشود.
کوچکترکردن معده باعث میشود که بعد از خوردن مقدار کمتری غذا (نسبت به گذشته)، زودتر احساس سیری کنید. دور زدن بخشی از دستگاه گوارش، به این معنی است که روده کوچک غذا را بهخوبی جذب نمیکند. در نهایت، این فرایند باعث کاهش وزن خواهد شد.
مزایا و کاربردهای بای پس معده چیست؟
استفاده از عمل بای پس معده مزایا و کاربردهای فراوانی دارد. با اجرای درست آن، میتوانید از چاقی خلاص شوید و بسیاری از بیماریهای مرتبط به آن را هم درمان کنید. این عمل هم برای حفظ سلامتیتان مطلوب است و هم میتواند به بهبود ظاهرتان کمک شایانی کند. ضمن اینکه همه این مزایا، روی روانتان هم اثرات مثبتی خواهند داشت. با اندامی بهتر و بدنی سالمتر، شادتر خواهید بود و اعتمادبهنفستان هم بالاتر میرود. با آگاهی از اینکه تخصص گوارش چیست، به متخصصی در این زمینه مراجعه کنید تا شما را بهتر، درباره روند عمل بای پس در جریان بگذارد. در این صورت، پشیمانی بعد از عمل بای پس معده بهوجود نمیآید.
رفع چاقی
کسانی که مبتلا به چاقی درجه ۳ هستند، با این عمل وزن قابل توجهی را از دست خواهند داد. کسانی که BMI یا شاخص توده بدنی بالای ۴۰ دارند، با این جراحی چاقی میتوانند به اندامی مناسب برسند. اگر دیابت نوع ۲ مرتبط با چاقی مفرط داشته باشید هم میتوانید این عمل را انجام بدهید. البته باید با دکتر جراحی بای پس معده درباره این موضوع صحبت و مشورت کنید. با بایپس هم لاغر میشوید و هم تغییرات پایداری در سیستم متابولیک بدنتان بهوجود میآید. این روند تازه به شما در بهبود کنترل قند خون، فشار خون و گرسنگی کمک میکند.
درمان بیماریهای مختلف
بعد از انجام عمل بایپس، امکان درمان بسیاری از وضعیتها و بیماریهای مرتبط با چاقی هم بهوجود میآید. برای نمونه، جراحی بایپس در رفع این موارد نقش مهمی دارد:
- دیابت
- فشار خون
- بیماری قلبی
- بیماری کبد چرب
- رفلاکس معده به مری
- هایپرگلیسمی (گلوکز بالا در پلاسمای خون) و هیپرلیپیدمی (افزایش چربی خون)
حتی آپنه خواب و آرتروز هم در جریان عمل بایپس میتوانند از بین بروند و درمان شوند. بسیاری از این بیماریها و مشکلات در نتیجه چاقی ایجاد میشوند و برخی هم چاقی را بهعنوان عارضه بهوجود میآورند. در نتیجه، رابطهشان با اضافه وزن زیاد مستقیم است. درمان یکی بر دیگری اثر میگذارد. در استیج چهارم که آخرین مرحله سرطان معده است نیز از این جراحی استفاده میشود.
انواع بای پس معده چیست؟
انواع مختلفی از روشهای بای پس معده وجود دارد. همه آنها روده کوچک را بایپس میکنند (دور میزنند) و برخی هم اندازه معده را کاهش میدهند و با تقسیم معده پیش میروند. دکتر گوارش با توجه به سابقه پزشکی و اهداف کاهش وزن، روش مناسب را انتخاب میکند. جراحیهای کاهش وزن معمولاً به ۳ دسته تقسیم میشوند:
- روش محدودکننده که با کاهش اندازه معده، مصرف غذا را محدود میکند.
- روش سوء جذب که با دورزدن قسمتهایی از روده کوچک، جذب غذا را محدود میکند.
ترکیبی از روشهای لاغری محدودکننده و سوء جذب هم در برخی موارد در نظر گرفته میشوند.
بای پس معده با منگنهکردن معده (Roux-en-Y)
این روش رایجترین مورد در روشهای لاغری و انوع جراحی بای پس معده است و شامل منگنهکردن معده برای ایجاد کیسه کوچکی میشود که غذای کمتری را در خود جای میدهد. در روش منگنه، قسمتی از روده کوچک را بهشکل حرف انگلیسی Y در میآورند. در این روش، جذب غذا محدود میشود و برای کاهش وزن بسیار موثر است.
بای پس معده انحراف بیلیوپانکراس
انحراف بیلیوپانکراس (BPD) روشی است که رواج چندانی ندارد. این روش از مورد قبلی پیچیدهتر است و هدف از آن، محدودکردن جذب غذا در درجه نخست و برداشتن بخشی از قسمت تحتانی معده است. این روش معمولاً برای بیمارانی مناسب خواهد بود که بهشدت چاقاند و شاخص توده بدنیشان بیشتر از ۵۰ است.
جراحی بای پس معده در مقابل باندینگ معده (لپ باند)
جراحی باندینگ معده هم نوعی جراحی شایع چاقی (کاهش وزن) است. باندینگ معده متفاوت از روشهای بالا و صرفاً محدودکننده است. در واقع، با انجام آن، فقط مصرف غذا محدود میشود. این روش هم مزایا و خطرات مخصوص به خود را دارد و بنا به نظر پزشک، باید درباره انجام آن به تصمیمگیری بپردازید.
میزان لاغری با عمل بای پس چقدر است؟
کاهش وزن در یک یا دو سال اول پس از جراحی اغلب، قابل توجه است. بهطور متوسط، در حدود ۷۰درصد از اضافه وزن بیماران در این مدت از بین میرود. بهمرور زمان، امکان دارد که مقداری اضافه وزن ایجاد شود. در نتیجه در طولانیمدت، حدود ۵۰درصد اضافه وزن اولیه از بین میرود. در صورت رعایت توصیههای بعد از عمل، چنین روندی میتواند ماندگار شود. دستکم تا حدود ۲۰ سال، چنین نتیجهای ثابت میماند.
چقدر طول میکشد تا بعد از بای پس لاغر شوید؟
بهطور کلی، کاهش وزن پس از عمل جراحی بای پس معده و اسلیو سریعتر از روشهای دیگر است. بیشتر وزن در ۶ ماه اول بعد از عمل، کاهش پیدا میکند. این کاهش وزن بعد از ۱۲ تا ۱۸ ماه بهحالت ثابت درمیآید. البته باید نکات مراقبتی را بهدقت دنبال کنید تا با بازگشت چاقی روبهرو نشوید. در واقع، با تغییر سبک زندگی است که دوام و ماندگاری این روش جراحی را مشاهده خواهید کرد.
آیا لاغری بعد بای پس بدون برگشت است؟
لاغری بعد از بایپس مداوم است؛ البته اگر نکات و توصیههای بعد از عمل را بهخوبی جدی بگیرید. تغییر در سبک زندگی به افراد کمک میکند که برای مدتی طولانی، اندامی موزون و مناسب داشته باشند. با فعالیت بدنی منظم و ورزشکردن میتوانید به ثبات وزنتان بعد از عمل کمک کنید. در کنار این مورد، لازم است که حواستان به رژیم غذاییتان هم باشد. تغذیه سالم و پرهیز از عادتهای نادرست مانند مصرف قند، چربی، الکل و سیگار به حفظ وضعیت مطلوب بعد از عمل کمک میکند.
مراحل جراحی بای پس چیست؟
بیشتر جراحیهای بایپس با لاپاراسکوپی انجام میشوند. این روش تکنیکی کمتهاجمی است. عمل بای پس با لاپاراسکوپی تقریبا ۳۰ سال پیش معرفی و از آن زمان به استانداردی جهت انجام بسیاری از عملها تبدیل شده است. جراحی لاپاراسکوپی شامل ۳ تا ۵ برش کوچک در شکم است. بریدگیهای کوچکتری که در این روش ایجاد میشوند، عوارض و خونریزی و البته درد معده کمتری بهوجود میآورند. روند بهبودی هم سریعتر پیش خواهد رفت. با ایجاد سوراخها و برشهای محدود، دستگاهی وارد بدن میشود و امکان دخلوتصرف در تن را به متخصصان میدهد.
جراح بعد از ایجاد برش و حفره در بدن، اقدام به بادکردن حفره شکم با گاز دیاکسید کربن میکند. این اقدام باعث میشود که دیواره شکم از اندامهای درونیاش جدا و همهچیز راحتتر دیده شود. سپس جراح دوربین فیلمبرداری با نور اندکی به نام لاپاراسکوپ را برای مشاهده درون بدن به شکم وارد میکند. تصاویر دریافتی لاپاراسکوپ روی صفحه رایانه پخش میشود. جراح از برشهای دیگر برای دسترسی به اندامها استفاده میکند.
در گام بعدی هم روده کوچک را بالا میبرند تا به کیسه معده متصل شود. در این صورت، غذا از کیسه معده به بخش پایینی روده کوچک انتقال پیدا میکند. مرحله آخر این است که بخش بالایی روده کوچک دوباره به بخش پایینتر روده وصل میشود. این عمل بین ۲ تا ۴ ساعت طول میکشد. پس از آن، احتمالاً ۱ تا ۲ روز در بیمارستان خواهید ماند و نباید غذاهای جامد میل کنید.
شرایط و آمادگیهای قبل از عمل چیست؟
پیش از اینکه برای جراحی آماده شوید، باید موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- انجام انواع آزمایش برای ارزیابی عمومی وضعیت بدن
- عکسبرداری از قفسه سینه و موارد دیگر تحت تجویز پزشک
- برگزاری ملاقات با متخصص بیهوشی برای انتخاب شکل و نوع بیهوشی
- بررسی معده، مری، بخشی از روده کوچک و دستگاه گوارش از سوی متخصص گوارش
برای رسیدن به اهداف کاهش وزن و حفظ آن، برنامه ورزشی را شروع و حفظ کنید.
مراقبتهای بعد از عمل بای پس چیست؟
پس از عمل بایپس معده، رعایت مجموعهای از نکات به بهبود سریعتر و نتیجه بهتر کمک میکند. برای مثال:
- پورهها: پس از تحمل مایعات، بهتدریج، پورههای نرم و بدون فیبر به رژیم غذایی اضافه میشود.
- غذاهای نرم: بهمرور زمان، غذاهای نرمتری مانند ماست، تخممرغ و گوشت پخته قابل مصرف هستند.
- غذاهای جامد: با گذشت زمان و با نظر پزشک، غذاهای جامدتر هم بهصورت تدریجی به رژیم غذایی اضافه میشوند.
- مصرف مایعات رقیق: در روزهای اولیه پس از عمل، مصرف مایعات رقیق مانند آب، چای بدون قند و آبمیوههای طبیعی بدون پالپ مجاز است.
از مصرف غذاهای پرکالری، شیرین، چرب، گازدار، تند و غذاهای جامد سفت بپرهیزید. در روزهای اولیه پس از عمل، استراحت کافی برای بهبودی زخم ضروری است. مصرف دارو و مسکنهای تجویزی را هم بهدقت دنبال کنید.
دوره نقاهت عمل بای پس چقدر است؟
بعد از انجام عمل، باید یک روز در بیمارستان بمانید. بعد از چند هفته هم دوره نقاهت را پشتسر خواهید گذاشت. برخی از افراد، باید حدود ۶ هفته صبر کنند، تا امکان بازگشت به زندگی کاملاً معمولی یا انجام فعالیتهای بدنی شدید، برایشان بهوجود بیاید. احتمالاً حدود ۱۲ هفته هم طول میکشد تا بتوانید رژیم غذایی معمولی را از سر بگیرید.
بعد از عمل بای پس چه غذاهایی بخورید؟
تا چند ماه پس از جراحی، باید دستورالعملهای غذایی نسبتاً دشواری را رعایت کنید. این روند برای محافظت از سیستم گوارش در حین بهبودی و اطمینان از جذب مواد مغذی مورد نیاز است.
احتمالاً در چند هفته اول رژیم غذایی، مصرف مایعات را شروع خواهید کرد. سپس بهتدریج، برای چند هفته دیگر با نوعی رژیم غذایی با مواد غذایی نرم پیش خواهید رفت. توصیهها برای رژیم غذایی بعد از عمل بای پس بهشرح زیر هستند:
- از مکملها و ویتامینها غافل نشوید.
- باید مقدار زیادی مایعات استفاده کنید.
- غذاهای حاوی قند و نشاسته مصرف نکنید.
- دستکم ۱۰۰ گرم پروتئین در طول روز در رژیمتان باشد.
این اقدامات به سرعت انتقال غذا از معده به روده کوچک کمک میکند. روش بایپس روی بخشهای مختلفی از بدن از جمله معده، روده، پانکراس و… اثر میگذارد. با رعایت غذا و توصیهها، این عملیات عوارض کمتر و نتایج بهتری پیدا میکند.
مزایای عمل بای پس معده چیست؟
یکی از جذابترین امتیازات انجام عمل بای پس، اثرگذاری آن در طولانیمدت است. بهعبارت دقیقتر، این روش میتواند برای مدتی ماندگار و طولانی به کمشدن وزن بیماران مبتلا به چاقی کمک کند. بسیاری از روشها با پایانیافتن دوره درمان و در صورت پیگیرینکردن اقداماتی خاص، بدن را بهحالت ابتدایی برمیگردانند. چنین چیزی درباره بایپس وجود ندارد و میتواند چندین دهه بعد از کاهش وزن به ثبات آن کمک کند. ضمن اینکه، با انجام این عمل، بسیاری از مشکلات دیگر و بیماریهای مرتبط با چاقی و اضافه وزن هم از بین میروند.
عوارض عمل بای پس چیست؟
دستکاری سیستم گوارشی در جریان عملهای مختلف با بروز عوارضی مانند اسهال یا تهوع همراه میشود. طبیعی است که عمل بای پس هم باعث بروز عوارضی احتمالی خواهد شد. با مرور این موارد باید درباره انجام آن، تصمیم بگیرید. یادتان باشد که مراجعه به پزشکی خبره و مراجعه به جراحی ماهر است که درصد خطا و خطر را کم میکند. بهطور کلی، امکان بروز عوارض زیر در جریان چنین عملی وجود دارد.
سندرم دامپینگ
سندرم دامپینگ (Dumping syndrome) مجموعه علائمی است که در زمان انتقال سریع غذا از معده به روده کوچک رخ میدهد. ۵۰درصد از افرادی که عمل جراحی چاقی انجام میدهند، به این وضعیت دچار میشوند. علائم ناشی از سندرم شامل موارد زیر میشود:
- گرفتگی شکم
- افزایش اسید معده
- حالت تهوع و استفراغ
- هیپوگلیسمی ( hypoglycemia) یا افت قند خون
این عوارض با گذشت زمان محو میشوند. پزشکان دستورالعملهای غذایی را برای کمک به پیشگیری یا کاهش احتمال رخداد سندرم دامپینگ به بیماران پیشنهاد میکنند.
توجه داشته باشید که افزایش اسید معده میتواند منجر به مشکلات گوارشی مانند سوزش سر دل، رفلاکس اسید و زخمهای معده شود. این وضعیت معمولاً با علائمی چون درد معده، تهوع، استفراغ، و احساس سوزش در ناحیه قفسه سینه همراه است.
سوء جذب و سوء تغذیه
جراحی بای پس معده باعث سوء جذب غذا در روده کوچک میشود. این روند بهطور عمد صورت میگیرد تا کالری جذبشده را کاهش دهد. اگر مراقب نباشید، امکان بروز مشکلات دیگری نظیر کمبود مواد مغذی در بدن بهوجود میآید. برای جلوگیری از چنین وضعیتی باید از متخصص تغذیه کمک بگیرید. مصرف مکملهای غذایی باعث جبران کمبودها میشود.
رفلاکس صفرا
این جراحی بر دریچه پیلور، سوراخ بین معده و روده کوچک تأثیر میگذارد. در نتیجه، امکان دارد که باعث اختلال در عملکرد این بخشهای دستگاه گوارش شود. اگر دریچه پیلور به درستی بسته نشود، یکی از نتایج احتمالی، ایجاد رفلاکس صفرا است. یعنی صفرایی که کیسه صفرا برای کمک به هضم غذا به روده کوچک میفرستد، به معده بازمیگردد. رفلاکس صفرا میتواند پوشش معده را فرسایش دهد و منجر به گاستریت و زخم معده شود.
سنگ کیسه صفرا
کاهش وزن سریع حجم زیادی از کلسترول را برای پردازش به کبد میفرستد. هنگامی که کبد صفرا را به کیسه صفرا انتقال میدهد، کلسترول اضافی را هم با خود حمل میکند. این کلسترول اضافی در کیسه صفرا انباشته میشود و سنگهای صفراوی کلسترولی را تشکیل میدهد. سنگ کیسه صفرا همیشه مشکلی ایجاد نمیکند، اما اگر حرکت کند و در مجاری صفراوی بماند، خطرناک خواهد بود. برای جلوگیری از سنگ کیسه صفرا پس از جراحی، داروهایی برای بیماران تجویز میشود.
ایجاد زخم
افرادی که جراحی بای پس معده انجام میدهند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به زخم معده یا دوازدهه هستند. برای جلوگیری از این عوارض، پزشکان به آنها توصیه میکنند که در آینده از سیگارکشیدن یا استفاده از NSAIDها (داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی) خودداری کنند. اگر این توصیهها جدی گرفته نشوند، امکان بروز مشکلات بسیار ناخوشایند و خطرناک بهوجود میآید.
بازگشت اضافه وزن
اگر از این پس متعهد به تغییر شیوه غذا خوردن خود نباشید، ممکن است دوباره چاق شوید. حتی کوچکشدن معدهتان هم اثری نخواهد داشت. با پرخوری، دوباره بزرگ میشود و باید غذای بیشتری بخورید تا ظرفیت آن تکمیل شود و احساس سیری پیدا کنید. اگر دوباره چنین چیزی رخ بدهد، باید اقدامی برای رسیدگی به وضعیت صورت بگیرد. برای مثال، شاید نیاز به جراحی بازبینی بای پس معده نیاز باشد. در این عمل، مجدداً جراح اقدام به ترمیم میکند.
بای پس در مقایسه با عملهای جراحی دیگر چگونه است؟
روشهای بسیار متنوعی برای جراحی لاغری وجود دارد. بااینحال، بایپس یکی از شاخصترین موارد است. علت هم ریشه در شیوه و اجرای آن دارد. در این روش، ساختار معده بهشدت تغییر میکند و امکانی برای لاغرماندن در طولانیمدت برای بیماران فراهم میشود. در بسیاری از روشهای لاغری، وزن فرد با رعایتنکردن اصولی دقیق و سخت، بهراحتی دوباره بالا میرود. در بایپس هم باید نکاتی رعایت شود و سبک زندگی عوض شود، اما دوامش نسبت به موارد دیگر، معمولاً بیشتر است.
عمل بای پس معده بهتر است یا اسلیو؟
روشهایی مانند مینیبایپس که تلفیفی از بایپس با اسلیو معده است هم برای لاغری موجودند. این روشها موثر و مطلوبند. با این تفاوت که اسلیو بیشتر مناسب کسانی است که بیماری قلبی دارند. مدت زمان انجام آن کوتاهتر است و در نتیجه، برای بیمارانی با مشکلات قلبی، خطر کمتری دارند. این را هم در نظر بگیرید که بایپس کمی پیچیدهتر و دشوارتر از اسلیو است؛ البته کاهش وزن بیشتری برایتان بههمراه میآورد.
تفاوت بای پس و بالن معده چیست؟
بالن معده با ابزاری که بالنی مخصوص است، به معده وارد میشود و فضای آن را تنگ و محدود میکند. بایپس با دستکاریهایی در فضای معده همراه است که مسیر هضم و جذب غذا را تغییر میدهد.
ویژگی | جراحی بایپس معده | بالن معده |
---|---|---|
روش عمل | جراحی بزرگ برای تغییر ساختار معده | قراردادن یک بالون در معده |
کاهش وزن | قابل توجه و طولانی مدت | متوسط و موقت |
بهبود بیماریهای مرتبط با چاقی | بله، بهبود قابل توجه | ممکن است بهبود جزئی داشته باشد |
تغییر سبک زندگی | نیاز به تغییر دائمی در رژیم غذایی و ورزش | نیاز به تغییر موقت در رژیم غذایی |
کمبود ویتامینها و مواد معدنی | احتمال وجود دارد | کمتر احتمال دارد |
برگشتپذیری | تاحد زیادی برگشتناپذیر | قابل برگشت |
عوارض جانبی | عفونت، لختهشدن خون، نشت محتویات معده | تهوع، استفراغ، درد شکمی |
هزینه | بالا | نسبتاً کمتر از بایپس |
مناسب برای | چاقی شدید با یا بدون بیماریهای همراه | چاقی متوسط، بدون بیماریهای حاد |
عمل بای پس یا لیپوساکشن؟
در لیپوساکشن، پزشکان از ابزارهایی برای از بینبردن رسوبات چربی استفاده میکنند. کاهش وزنی که با لیپوساکشن ایجاد میشود، کمتر از بایپس است. در جدول زیر به این دو نگاهی بیاندازید.
ویژگی | بای پس معده | لیپوساکشن |
---|---|---|
کاهش وزن | قابل توجه و طولانی مدت | محدود و موضعی |
بهبود بیماریهای مرتبط با چاقی | بله | خیر |
تغییر در عادات غذایی | بله | خیر |
تهاجمیبودن | بسیار تهاجمی | کمتر تهاجمی |
عوارض | بیشتر | کمتر |
هزینه | بالا | بالا |
هزینه عمل بای پس در سال 1403 چقدر است؟
معمولاً هزینه عملهای جراحی مختلف به عوامل گوناگونی وابسته است. برای مثال، موقعیت مکانی بیمارستران یا کلینیک یا شهرت و اعتبار پزشک. در کنار اینها، نوع عمل و خدماتی که ارائه میشوند هم روی تعرفهها اثر میگذارند. اما بهطور کلی، در سال ۱۴۰۳، هزینه عمل بای پس معده در بازه ۹۰ تا ۱۰۰ میلیون متغیر است. امکان دارد که نرخ هزینهها از این مقدار بیشتر یا کمتر شود. برخی از بیمهها هم در صورت تأیید اینکه عمل برای زیبایی نبوده، در پرداخت هزینهها به بیمار کمک میکنند.
بهترین پزشک برای جراحی بای پس کیست؟
برای انتخاب پزشک مناسب برای انجام عمل لاغری باید کمی تحقیق کنید. به شهرت، سابقه و اعتبار متخصص توجه داشته باشید و سعی کنید که نظر مراجعان پیشین او را درباره تجربهشان بررسی کنید. یادتان باشد که علاوهبر موفقیت جراحی، باید سبک زندگیتان را هم برای لاغرماندن تغییر بدهید. با فعالیت بدنی و رژیم غذایی مناسب، دوام نتایج لاغریتان بیشتر میشود.
حواستان به عوارض عمل هم باشد. نگذارید که کمبود مواد مغذی احتمالی، باعث ریزش مو یا عوارض دیگر مانند مشکلات گوارشی و اختلالات هضم غذا شود. آگاهی از عوارض عمل بای پس معده هم ضروری است. باید بدانید که جراحی بای پس معده با چه نتایج و عواقبی همراه میشود. برای انتخاب بهترین دکتر جراح عمومی هم از سامانه دکتردکتر کمک بگیرید. با مراجعه به این سامانه آنلاین، نظر بیماران پیشین هر پزشک درباره بای پس معده را بخوانید و بعد از انتخاب، از پزشک موردنظرتان وقت بگیرید.
منابع:
nhs.uk
my.clevelandclinic.org
healthdirect.gov.au