این بیماری یک عفونت روده‌ای ناشی از انگل ژیاردیا لامبلیا است که معمولاً از طریق مصرف آب یا غذای آلوده منتقل می‌شود. این بیماری به‌طور گسترده‌ای در مناطق با بهداشت ضعیف و زیرساخت‌های بهداشتی ناکافی مشاهده می‌شود. علل این بیماری شامل تماس با افراد مبتلا، نوشیدن آب‌های آلوده و مصرف غذاهای نپخته یا آلوده است. این انگل می‌تواند در روده‌های کوچک انسان زندگی کند و موجب اختلال در جذب مواد مغذی شود.
علائم ژیاردیازیس شامل اسهال آبکی، نفخ، دردهای شکمی، تهوع و خستگی است. برخی افراد ممکن است بدون علامت باشند اما به‌طور کلی این علائم می‌توانند زندگی روزمره را مختل کنند و منجر به کم‌آبی بدن شوند. راه‌های درمان ژیاردیازیس شامل استفاده از داروهای ضد انگلی مانند مترونیدازول و ابسال امید (تینیدازول) است. پزشکان معمولاً درمان را به همراه مشاوره درباره بهداشت فردی توصیه می‌کنند تا از شیوع مجدد بیماری جلوگیری شود. همچنین بهبود بهداشت دست و مصرف آب تصفیه‌شده از جمله پیشگیری‌های موثر در برابر این بیماری هستند.
ژیاردیازیس چیست؟
ژیاردیازیس یک عفونت روده‌ای ناشی از انگل ژیاردیا لامبلیا است که در روده کوچک سکونت دارد. این عفونت ناشی از مصرف آب و غذای آلوده به وجود می‌آید. عفونت ژیاردیازیس می‌تواند منجر به علائمی مانند اسهال آبکی، نفخ، درد شکمی و کاهش وزن شود. این بیماری به‌ویژه در کودکان می‌تواند به کم‌آبی بدن منجر گردد.
با توجه به سایت cleveland clinic که درباره ژیاردیازیس می‌گوید:
ژیاردیازیس یک عفونت روده‌ای است که توسط یک انگل میکروسکوپی به نام ژیاردیا ایجاد می‌شود. این انگل در سرتاسر جهان به‌ویژه در توده‌های آبی زندگی می‌کند. اگر به طور تصادفی آن را قورت دهید در روده کوچک شما ساکن می‌شود و تکثیر می‌گردد و مواد مغذی موجود در آن را تغذیه می‌کند. این می‌تواند باعث انواع علائم روده از جمله اسهال بدبو، نفخ و گاز معده، گرفتگی معده، حالت تهوع و خستگی شود.
تشخیص ژیاردیازیس با آزمایش نمونه مدفوع انجام می‌شود و درمان آن معمولاً با مصرف داروهای ضد انگلی مانند مترونیدازول انجام می‌شود. رعایت بهداشت فردی و مصرف آب تصفیه‌شده از روش‌های پیشگیری موثر هستند. برای درمان این بیماری لازم است هرچه سریعتر به دکتر گوارش مراجعه نمایید
علل ژیاردیازیس چیست؟
در زیر جدولی درباره علل ژیاردیازیس آورده شده است:
| علت | توضیحات |
| آب آلوده | بلعیدن آب‌هایی که حاوی انگل ژیاردیا هستند. |
| غذاهای آلوده | مصرف غذاهایی که با مدفوع آلوده تماس داشته‌اند. |
| تماس نزدیک با افراد آلوده | تماس مستقیم با فردی که مبتلا به ژیاردیازیس است. |
| مسافرت به مناطق با بهداشت ضعیف | سفر به مناطقی که بهداشت آب و غذا نا ایمن است. |
| شرایط نامناسب زندگی | زندگی در مکان‌هایی با دسترسی محدود به آب پاک و بهداشت شخصی ضعیف. |
رعایت بهداشت فردی و جلوگیری از مصرف آب و غذاهای آلوده از جمله راه‌های پیشگیری از این عفونت هستند.
علائم ژیاردیازیس چیست؟
علائم ژیاردیا در بزرگسالان و کودکان به دو دسته علائم اولیه و علائم ثانویه تقسیم می‌شود.
علائم اولیه:
- اسهال آبکی: یکی از اولین و شایع‌ترین علائم، اسهال است که ممکن است چندین بار در روز اتفاق بیفتد.
- نفخ: احساس پر بودن یا گاز بیشتر در روده‌ها.
- درد شکمی: درد یا ناراحتی در ناحیه شکم، به ویژه بعد از غذا خوردن.
- تهوع: احساس بیماری یا تمایل به استفراغ.
علائم ثانویه:
- کاهش وزن: به دلیل عدم جذب مناسب مواد مغذی کاهش وزن ناگهانی اتفاق می‌افتد
- خستگی و ضعف عمومی: ناشی از کم‌آبی و عدم دریافت کافی مواد مغذی.
- تب خفیف: در برخی موارد ممکن است تب نیز وجود داشته باشد.
- درد عضلانی: که ممکن است به دلیل عفونت و التهاب در بدن ایجاد شود.
در برخی افراد ممکن است این علائم خفیف یا حتی بدون علامت باشند. همچنین در صورت عدم درمان علائم ممکن است مدتی ادامه یابد یا به صورت دوره‌ای عود کند. مشاهده این علائم نیاز به مراجعه به پزشک گوارش و انجام آزمایشات لازم دارد تا درمان مناسب انتخاب شود در مقاله تخصص گوارش و کبد چیست به بررسی وظایف این تخصص پرداخته‌ایم.
ژیاردیازیس چگونه تشخیص داده می شود؟
ژیاردیازیس معمولاً از طریق مراحل زیر تشخیص داده می‌شود:
- معاینه بالینی: پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی و علائم بیمار را بررسی می‌کند. این شامل سوالاتی درباره نشانه‌های فعلی مانند اسهال، نفخ و درد شکم است.
- آزمایش مدفوع: شایع‌ترین روش برای تشخیص ژیاردیازیس، آزمایش نمونه مدفوع است. پزشک معمولاً چند نمونه مدفوع را برای بررسی وجود انگل ژیاردیا لامبلیا و یا تشکیل کیست‌های آن تجویز می‌کند. به دلیل این که تجزیه و تحلیل ممکن است فقط برخی از دفعات مثبت باشد به‌منظور اطمینان ممکن است نیاز به تست چندین بار باشد.
- تست‌های سرمی: در مواردی که نتایج آزمایش مدفوع قطعی نیست می‌توان از تست‌های سرمی برای تشخیص آنتی‌بادی‌های تولید شده در مقابل انگل استفاده کرد. این آزمایش‌ها می‌توانند به شناسایی عفونت‌های قبلی کمک کنند.
- آندوسکوپی: در موارد نادر و شدید ممکن است پزشک اندوسکوپی را برای مشاهده مستقیم روده کوچک و نمونه‌برداری از بافت برای بررسی وجود انگل انجام دهد.
- تست‌های تشخیصی سریع: برخی آزمایش‌های تشخیصی سریع وجود دارند که می‌توانند به طور مستقیم وجود آنتی ژن انگل را در مدفوع شناسایی کنند و نتایج سریعی را ارائه دهند.
پس از تشخیص پزشک می‌تواند یک برنامه درمانی مناسب را بر اساس شدت عفونت و وضعیت کلی بیمار پیشنهاد کند.
آیا بیماری ژیاردیازیس مسری است؟
ژیاردیازیس یک بیماری عفونی مسری است که از طریق انگل ژیاردیا لامبلیا منتقل می‌شود. راه‌های اصلی انتقال این بیماری شامل مصرف آب آلوده به انگل، تماس با غذاهای آلوده و ارتباط نزدیک با افراد مبتلا است. همچنین استفاده از سطوح و وسائل آلوده می‌تواند منجر به شیوع بیماری شود. در مکان‌های شلوغ مانند مهدکودک‌ها احتمال انتقال این بیماری افزایش می‌یابد. به همین دلیل رعایت بهداشت فردی نظیر شست‌وشوی دست‌ها و مصرف آب تصفیه‌شده از اهمیت بالایی برخوردار است. توجه به این نکات می‌تواند به پیشگیری از شیوع ژیاردیازیس کمک کند.
راه های درمان ژیاردیازیس چیست؟
درمان ژیاردیازیس بستگی به شدت عفونت و علائم بیمار دارد. اصلی‌ترین روش‌های درمان عبارتند از:
- داروهای ضد انگلی:
- مترونیدازول به‌طور رایج برای درمان ژیاردیازیس تجویز می‌شود و معمولاً در طول 5 تا 7 روز مصرف می‌شود.
- نیترات مترونیدازول به عنوان جایگزین مترونیدازول در برخی موارد استفاده می‌شود.
- آلبندازول و استراتژی زول نیز ممکن است در مورد بیمارانی که به داروهای دیگر پاسخ نمی‌دهند تجویز شود.
- جلوگیری از کم‌آبی: در صورت وجود اسهال آبکی شدید مهم است که بیمار به‌خصوص کودکان و سالمندان مایعات کافی دریافت کنند تا از کم‌آبی جلوگیری کنند.
- رعایت بهداشت و رژیم غذایی: رعایت بهداشت فردی، شست‌وشوی منظم دست‌ها و مصرف غذاهای پخته و آب تصفیه‌شده یکی از اقدامات مهم در روند درمان و پیشگیری از عود عفونت است.
- پیگیری و معاینه مجدد: پزشک ممکن است پس از پایان دوره درمان، آزمایش مجددی از مدفوع بگیرد تا از برطرف شدن عفونت انگلی مطمئن شود.
در تمامی مراحل درمان، مشاوره با پزشک و رعایت دستورات درمانی الزامی است. تجویز قرص برای درمان قطعی ژیاردیا بر عهده متخصص می‌باشد.
درمان خانگی ژیاردیازیس
درمان خانگی ژیاردیازیس به عنوان یک مکمل برای درمان پزشکی می‌تواند مفید باشد. برای کاهش علائم نوشیدن آب کافی و مصرف مایعات هیدراته اهمیت دارد. گیاهانی مثل زنجبیل و نعناع می‌توانند به تسکین ناراحتی‌های شکمی کمک کنند. همچنین مصرف پروبیوتیک‌ها مانند ماست طبیعی یا مکمل‌های پروبیوتیک می‌تواند به بهبود تعادل میکروبی روده کمک کند. برخی افراد نیز از دمنوش‌های گیاهی مانند دمنوش سیر و آویشن برای خواص ضدعفونی‌کننده آنها بهره می‌برند.
چه عوارضی با ژیاردیازیس همراه است؟
ژیاردیازیس ممکن است عوارض متعددی ایجاد کند به ویژه اگر درمان نشود. یکی از شایع‌ترین عوارض کم‌آبی بدن است که ناشی از اسهال شدید و مداوم می‌باشد. این بیماری همچنین می‌تواند منجر به کاهش وزن و نقص در جذب مواد مغذی شود که می‌تواند بر رشد و سلامت کلی افراد به ویژه کودکان تاثیر بگذارد. در موارد نادر عوارض جدی‌تری مانند التهاب کیسه صفرا و مشکلات روده‌ای نظیر سندرم روده کوتاه ممکن است رخ دهد. همچنین عفونت‌های مزمن می‌توانند سیستم ایمنی را تضعیف کنند و خطر عفونت‌های دیگر را افزایش دهند.
چگونه می توان از ژیاردیازیس پیشگیری کرد؟
پیشگیری از ژیاردیازیس شامل رعایت برخی نکات بهداشتی است. اولین اقدام مهم شست‌وشوی مکرر دست‌ها با صابون و آب به‌ویژه پس از استفاده از توالت و قبل از غذا خوردن است. مصرف آب تصفیه‌شده و پرهیز از نوشیدن آب از منابع غیر قابل اعتماد مانند چشمه‌ها و رودخانه‌ها از دیگر روش‌های پیشگیری است. همچنین اطمینان از پخت کامل غذاها و رعایت بهداشت در تهیه و سرو غذا ضروری است. در مکان‌های عمومی و شلوغ مانند مهدکودک‌ها، نظارت بر رفتار کودکان و آموزش بهداشت شخصی به آنها می‌تواند به کاهش شیوع این بیماری کمک کند.
چه کسانی بیشتر در معرض ژیاردیازیس قرار دارند؟
ژیاردیازیس می‌تواند بر افراد در هر سنی تأثیر بگذارد، اما برخی گروه‌های خاص بیشتر در معرض این بیماری هستند:
- کودکان: به‌ویژه آنهایی که در مهدکودک‌ها یا مراکز مراقبت روزانه فعالیت می‌کنند.
- افراد با سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که با HIV/AIDS، سرطان یا بیماری‌های دیگر که سیستم ایمنی را تضعیف می‌کنند مواجه هستند
- مسافرین: افرادی که به مناطق با بهداشت ضعیف سفر می‌کنند و در معرض آب یا غذاهای آلوده قرار می‌گیرند.
- افراد در تماس نزدیک با آب: مانند شناگران یا افرادی که در محل‌های عمومی مانند استخرها و دریاچه‌ها شنا می‌کنند.
- افرادی که در شرایط نامناسب زندگی می‌کنند: به‌خصوص در مناطق با دسترسی محدود به آب آشامیدنی سالم.
- کارکنان بهداشتی و درمانی: که ممکن است با بیماران مبتلا به این عفونت روده در تماس باشند.
افرادی که در شرایط ذکر شده هستند بسیار باید به سلامتی خود توجه کنند.
بیماری ژیاردیازیس به راحتی قابل درمان است.
ژیاردیازیس یک بیماری عفونی است که ناشی از انگل ژیاردیا ایجاد می‌شود و می‌تواند علائم ناخوشایند گوارشی از جمله اسهال، دل‌درد و استفراغ را به همراه داشته باشد. این بیماری به ویژه در گروه‌های آسیب‌پذیر مانند کودکان و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف شایع‌تر است. روش‌های پیشگیری مانند رعایت بهداشت فردی، مصرف آب پاک و خودداری از غذاهای مشکوک می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به ژیاردیازیس کمک کند. در نهایت شناسایی و درمان به موقع این عفونت می‌تواند از عوارض جدی‌تر جلوگیری کند و به بهبود سریعتر فرد مبتلا کمک کند. برای پیدا کردن بهترین متخصص ها و پزشک ها در این حوزه به سایت دکتر دکتر مراجعه کنید.
منبع :
healthline.com
سوالات متداول ژیاردیازیس
- ژیاردیازیس چیست؟
ژیاردیازیس یک عفونت گوارشی ناشی از انگل ژیاردیا است که می‌تواند موجب بروز علائمی مانند اسهال، دل‌درد و نفخ شود.
- چگونه فرد می‌تواند به ژیاردیازیس مبتلا شود؟
افراد معمولاً به ژیاردیازیس از طریق بلعیدن آب یا غذای آلوده به مدفوع حاوی انگل ژیاردیا مبتلا می‌شوند. همچنین تماس نزدیکی با افراد آلوده نیز می‌تواند باعث انتقال این انگل شود
- علائم شایع ژیاردیازیس چیست؟
علائم شایع شامل اسهال آبکی، دل‌درد، نفخ، خستگی و در برخی موارد تب خفیف است. این علائم ممکن است به مدت چند هفته ادامه پیدا کنند
- چگونه می‌توان از ژیاردیازیس پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از ژیاردیازیس می‌توان به مواردی مانند: شستن دست‌ها به طور منظم، اجتناب از آب آلوده و تهیه غذا از منابع مطمئن توجه کرد.
- درمان ژیاردیازیس به چه صورت است؟
درمان ژیاردیازیس معمولاً شامل مصرف داروهای ضد انگلی مانند مترونیدازول یا آلبندازول است. مراجعه به پزشک برای تشخیص و تجویز درمان مناسب ضروری است.
