آشنایی با بیماری کراتیت چشم ؛ علائم، تشخیص و درمان

اگر به صورت مداوم از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید، در معرض بیماری کراتیت چشم هستید! آیا با بیماری کراتیت چشم آشنایی دارید؟ کراتیت چشم یکی از بیماری‌های شایع چشم است که قرنیه را مورد هدف قرار می‌دهد. بعضی از علائم کراتیت چشم قارچی شامل قرمز شدن چشم‌ها، احساس درد و سوزش در چشم آسیب دیده، تغییرات بینایی و ناتوانی در باز کردن چشم است. با تشخیص بیماری باید مراحل درمان کراتیت چشم آغاز شود. در این مقاله از مجله دکتر دکتر قصد داریم در مورد کراتیت چشم با شما صحبت کنیم و با انواع، علائم، روش‌های درمانی و نحوه تشخیص آن آشنا شویم. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

با بیماری کراتیت چشم بیشتر آشنا شوید

کراتیت یک بیماری التهابی است که قرنیه چشم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. قرنیه قسمت شفافی است که هم عنبیه و هم مردمک را می‌پوشاند. کراتیت می‌تواند در اثر آسیب یا عفونت چشم ایجاد شود.

کراتیت یک بیماری چشم شایع است. افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند ممکن است کراتیت را بیشتر از افرادی که از لنز استفاده نمی‌کنند، تجربه کنند. در هر صورت می‌توانید اقداماتی را برای جلوگیری از این وضعیت انجام دهید. برای درمان کراتیت چشم، فورا به پزشک مراجعه کنید. پزشکی که می‌تواند در رفع این عارضه سلامتی به شما کمک کند، متخصص چشم است که راهنمای کامل معرفی تخصص چشم چیست را در دکتردکتر بخوانید.

علائم کراتیت چشم

کراتیت چشم با بعضی از علائم همراه است که آن را با دیگر بیماری‌های چشمی متمایز می‌کند. در صورتی که چشم‌تان قرمز شده و احساس درد، سوزش و تاری دید دارید، بهتر است علائم مربوط به کراتیت چشم را بررسی کنید. علائم کراتیت عبارتنداز:

• چشمان قرمز
• درد و سوزش در چشم آسیب دیده
• تغییرات بینایی، مانند تاری دید یا ناتوانی در دید
• حساسیت به نور
• ناتوانی در باز کردن چشم
• ترشحات چشم
• پارگی بیش از حد

در صورت عدم درمان، علائم کراتیت به سرعت پیشرفت می‌کند و بدتر می‌شود. زمان ظاهر شدن علائم می‌تواند به نوع کراتیت بستگی داشته باشد. به عنوان مثال، علائم کراتیت باکتریایی می‌تواند بلافاصله ظاهر شود.

دلایل بروز کراتیت چشمی

دلایل بروز کراتیت چشمی چیست؟ از جمله دلایل بروز کراتیت چشمی می‌توان به عفونت و اختلالات ایمنی بدن اشاره کرد. در ادامه مهم‌ترین دلایل بروز کراتیت چشمی را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

عفونت

یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز بیماری کراتیت چشم، عفونت است. انواع عفونت‌های چشم مانند عفونت‌های ویروسی، قارچی و باکتریایی می‌توانند این بیماری را ایجاد کنند.

اختلالات ایمنی بدن

از دیگر دلایل بروز بیماری کراتیت چشم، اختلالات ایمنی بدن است. هنگامی که مشکلی در سیستم ایمنی بدن وجود داشته باشد، احتمال ایجاد بیماری کراتیت چشم افزایش می‌یابد.

آسیب‌هایی با منشا خارجی

آسیب‌های محیطی می‌توانند از دلایل ایجاد کراتیت چشم باشند. از آسیب‌های محیطی می‌توان به سوختگی‌های ناشی از اشعه ایکس و خراش و زخم قرنیه اشاره کرد. جراحت، استفاده بیش از حد از لنزهای تماسی هم از دیگر دلایل بروز بیماری کراتیت چشمی است.

 انواع کراتیت

کراتیت به دو دسته عفونی یا غیر عفونی طبقه بندی می‌شود. در ادامه هر یک از انواع کراتیت چشم را بررسی می‌کنیم:

کراتیت عفونی

دلایل بروز بیماری کراتیت چشمی عفونی، قارچ‌ها، انگل‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها هستند. کراتیت عفونی به دلیل یکی از موارد زیر ایجاد می‌شود:

قارچ‌ها؛ کراتیت چشم قارچی

کراتیت قارچی توسط آسپرژیلوس، کاندیدا یا فوزاریوم ایجاد می‌شود. کراتیت قارچی  مانند کراتیت باکتریایی، به احتمال زیاد افرادی را که از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند، مبتلا می‌کند. با این حال، امکان قرار گرفتن در معرض این قارچ‌ها در فضای باز نیز وجود دارد.

نحوه نفوذ قارچ‌ها به چشم

معمولا عفونت‌های قارچی از طریق ضربه و آسیب‌های چشمی نفودکننده به چشم که همراه با وسایل آلوده وارد چشم می‎شوند. یک نمونه رایج برای عفونت قارچی چشم، لنزهای تماسی آلوده هستند.

علائم کراتیت چشم قارچی

از علائم کراتیت چشم قارچی می‌توان به احساس درد در چشم، زخم قرنیه با حاشیه‌های سفید رنگ و گاهی پرمانند، هایپوپیون، فتوفوبی، ضایعات اقماری و قرمزی چشم اشاره کرد.

جالب است بدانید که برخی از قارچ‌ها قدرت زندگی در سطح چشم را دارند و زنده می‌مانند. این قارچ‌ها عبارتنداز:

• گونه‌های فوزاریوم بویژه فوزاریوم سولانی
• گونه‌های آسپرجیلوس بویژه آسپرجیلوس فومیگاتوس
• گونه‌های پنیسیلیوم
• كوروولاریا
• كاندیدا
• آلترناریا
• سدوسپوریوم آپیوسپرموم
• آكرمونیوم

تشخیص کراتیت چشم قارچی توسط پزشک انجام می‌گیرد.

کراتیت باکتریال

سودوموناس آئروژینوزا و استافیلوکوکوس اورئوس دو نوع رایج از باکتری‌ها هستند که باعث کراتیت باکتریایی می‌شوند.

انگل‌ها

ارگانیسمی ‌به نام Acanthamoeba  با استفاده از لنزهای تماسی رایج‌تر شده است. این انگل در فضای باز زندگی می‌کند و ممکن است با شنا کردن در یک دریاچه، راه رفتن در یک منطقه جنگلی، یا قرار گرفتن آب آلوده روی لنزهای تماسی جمع آوری شود. این نوع عفونت کراتیت آکانتامبا نامیده می‌شود.

کراتیت ویروسی

کراتیت ویروسی عمدتا توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد می‌شود که از ورم ملتحمه به کراتیت پیشرفت می‌کند.

کراتیت غیر عفونی

کراتیت غیر عفونی هم همانطور که در قسمت قبل اشاره کردیم بر اساس آسیب فیزیکی به چشم ایجاد می‎شوند. علل بروز غیر عفونی احتمالی کراتیت به شرح زیر است:

آسیب به چشم

یکی از دلایل بروز کراتیت غیرعفونی، آسیب به چشم است. در صورتی که چشم با یک وسیله تیز خراش بردارد، احتمال بروز کراتیت غیرعفونی وجود دارد.

اختلالات پلک

اختلالات مربوط به چشم نیز از دیگر دلایل بروز کراتیت چشمی غیرعفونی است.

خشکی چشم

خشکی چشم از دیگر عوامل بروز بیماری کراتیت چشم غیرعفونی است. در صورتی که با خشکی چشم یا کاهش حجم اشک در چشم‌هایتان مواجه هستید، احتمال کراتیت چشم وجود دارد.

آسیب توسط نور فرابنفش

در صورتی که معرض نور شدید خورشید قرار گیرید، نور فرابنفش می‌تواند به چشم شما آسیب وارد کند و شما دچار کراتیت چشمی غیرعفونی شوید.

سایر عوامل خطر برای کراتیت غیر عفونی شامل کار با مواد شیمیایی یا ماشین آلات، آلرژی های فصلی و استفاده بیش از حد از قطره‌های چشمی استروئیدی است. همچنین زندگی در آب و هوای گرم، که خطر آسیب مواد گیاهی به قرنیه شما را افزایش می‌دهد.

چه عواملی خطر ابتلا به کراتیت چشمی ‌را افزایش می‌دهند؟

از عواملی که خطر ابتلا به کراتیت چشمی را افزایش می‌دهد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خشکی چشم
• حساسیت چشم به مواد آرایشی
• تغذیه نادرست
• آلرژی
• نور شدید
• کمبود ویتامین A
• آلودگی هوا

با دوری از موارد ذکر شده در قسمت بالا، خطر ابتلا به کراتیت چشمی کمتر خواهد شد.

ارتباط بین کراتیت و گشادی مردمک چشم

به طور مستقیم، ارتباط علی و معلولی مشخصی بین کراتیت (التهاب قرنیه) و گشادی مردمک چشم وجود ندارد. اما در برخی شرایط، این دو ممکن است به صورت همزمان مشاهده شوند.

دلایل احتمالی همزمانی این دو حالت:
واکنش طبیعی به درد: هنگامی که چشم دچار التهاب و درد می‌شود، به عنوان یک واکنش طبیعی، مردمک چشم ممکن است گشاد شود. این واکنش می‌تواند به کاهش نور ورودی به چشم و در نتیجه کاهش درد کمک کند.
معاینه چشم: در هنگام معاینه چشم، پزشک ممکن است از قطره‌های چشمی استفاده کند که باعث گشادی مردمک می‌شوند تا بتوانند داخل چشم را بهتر بررسی کنند. اگر فردی مبتلا به کراتیت باشد، پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر از این قطره‌ها استفاده کند.
عوامل زمینه‌ای مشترک: برخی بیماری‌ها یا شرایط پزشکی می‌توانند هم باعث التهاب قرنیه و هم گشادی مردمک چشم شوند. به عنوان مثال، برخی بیماری‌های عصبی می‌توانند بر هر دو قسمت چشم تأثیر بگذارند.

کراتیت چشم را چطور تشخیص می‌دهند؟

برای تشخیص کراتیت، پزشک ابتدا در مورد تاریخچه علائم با شما صحبت می‌کند و سپس معاینه را انجام می‌دهد. اگر چشم از عفونت بسته شده باشد، پزشک به شما کمک می‌کند آن را باز کنید تا بتواند قرنیه را به طور کامل معاینه کند.

ممکن است در طول تشخیص از لامپ شکاف یا خودکار استفاده شود. یک لامپ شکافی با بزرگ‌نمایی ساختارهای داخل چشم کار می‌کند تا پزشک بتواند آسیب‌های ناشی از کراتیت را از نزدیک ببیند. از یک خودکار برای بررسی مردمک چشم استفاده می‌شود تا به دنبال تغییرات غیرعادی باشد. ممکن است یک لکه روی سطح چشم اعمال شود تا به پزشک کمک کند تا هرگونه تغییر دیگری را بررسی نماید. پزشک همچنین ممکن است بینایی فرد را با نمودار چشمی ‌آزمایش کند.

روش‌های درمان کراتیت چشم

نحوه درمان کراتیت چشم بستگی به عامل ایجاد آن دارد. اگر عفونت دارید، باید داروهای تجویزی مصرف کنید. پزشک ممکن است قطره‌های چشمی، داروهای خوراکی یا هر دو را برای درمان کراتیت چشم تجویز کند که شامل موارد زیر است:

• آنتی بیوتیک برای عفونت‌های باکتریایی
• زیست کش‌ها برای عفونت‌های انگلی
• ضد قارچ برای عفونت‌های قارچی
• ضد ویروسی برای عفونت‌های ویروسی

البته باید بدانید که نحوه درمان کراتیت چشم بر اساس نوع آن نیز متفاوت است. در ادامه روش‌های درمان کراتیت چشم عفونی و غیرعفونی را بیان می‌کنیم:

درمان کراتیت عفونی

همه اشکال عفونت کراتیت به داروها یکسان پاسخ نمی‌دهند، بنابراین روش درمان کراتیت چشم عفونی به یک شکل نخواهد بود. کراتیت آکانتامبا گاهی اوقات می‌تواند به آنتی‌بیوتیک مقاوم باشد، بنابراین اگر عفونت برطرف نشد، ممکن است پزشک بخواهد دوباره فرد مبتلا را معاینه کند. همچنین، داروهای ضد ویروسی ممکن است ویروسی که باعث کراتیت شده است را به طور کامل از بین نبرند. در نتیجه باید مراقب عفونت‌های مکرر باشید.

درمان کراتیت غیرعفونی

کراتیت غیر عفونی نیازی به دارو ندارد. شما فقط در صورتی نیاز به نسخه درمان کراتیت چشم دارید که وضعیت چشمتان بدتر شده و به عفونت تبدیل شود. چسب چشم می‌تواند به محافظت از ناحیه آسیب دیده و روند بهبود کمک کند. فراموش نکنید در صورتی که به درمان کراتیت چشم نپردازید، می‌تواند منجر به آسیب دائمی ‌بینایی شود.

سایر عوارض احتمالی عبارتند از:

• اسکار قرنیه
• عفونت‌های مکرر چشم
• التهاب مزمن (طولانی مدت).
• زخم قرنیه

در موارد شدید، ممکن است به روشی به نام پیوند قرنیه نیاز داشته باشید. اگر کراتیت باعث آسیب بینایی یا کوری شود، احتمالا پزشک این جراحی را برای درمان کراتیت چشم توصیه خواهد کرد.

آیا ابتلا به کراتیت چشم می‌تواند مسری باشد؟

کراتیت ممکن است از طریق عفونت منتقل شود. اگر با یک ماده عفونی تماس پیدا نموده و سپس چشمان خود را لمس کنید، ممکن است این اتفاق بیفتد. همچنین اگر بیمار شوید و سپس عفونت به چشمان شما سرایت کند، ممکن است دچار کراتیت شوید.

در برخی موارد حتی می‌توانید کراتیت را به خودتان منتقل کنید. به عنوان مثال، اگر زخم باز ناشی از تبخال دارید، لمس آن قبل از دست زدن به ناحیه چشم می‌تواند منجر به این بیماری شود. کراتیت غیر عفونی مسری نیست. این موارد فقط در صورت ایجاد عفونت مسری می‌شوند.

پیشگیری از ابتلا به بیماری کراتیت چشم

در حالی که کراتیت ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، اقداماتی وجود دارد که می‌توانید برای جلوگیری از وقوع آن انجام دهید. این اقدامات به ویژه برای افرادی که از لنز استفاده می‌کنند، مفید است.

• مطمئن شوید که با لنز به رختخواب نروید
• قبل از شنا، لنز را در بیاورید
• اگر می‌خواهید چشم خود را لمس کنید این کار را فقط با دست‌های تمیز انجام دهید
• از انواع مناسب محلول‌های تمیز کننده استفاده کنید، هرگز از آب یا محلول‌های رقیق استفاده نکنید
• طبق توصیه پزشک، لنزهای خود را به طور مرتب تعویض کنید

پیشگیری از عفونت‌های ویروسی نیز می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به کراتیت کمک کند.

در صورت ابتلا به کراتیت چشم حتما به متخصص مراجعه کنید

در صورتی که علائم کراتیت چشم عفونی و یا غیرعفونی را در خود مشاهده کردید، بهتر است هر چه سریع‌تر به یک دکتر چشم مراجعه کنید. کراتیت چشم با گذشت زمان بدتر می‌شود، بنابراین درمان فوری ضروری است. روش درمان کراتیت چشم بر اساس وضعیت چشم شما دارد. پزشک بر اساس وضعیت چشم شما راهکار درمانی پیشنهاد خواهد کرد.

اگر در زمینه کراتیت چشم قارچی یا دیگر انواع آن به مشاوره آنلاین با پزشک ] نیاز دارید، به بخش مشاوره دکتر چشم سایت دکتردکتر مراجعه کنید. خوشحال می‌شویم اگر نظرها و سوال‌های خود را در رابطه با این موضوع در بخش نظرات یادداشت کنید. مشتاقانه پاسخگوی شما خواهیم بود.

منبع :

• healthline.com/health/keratitis

سولات متداول