عمل لیزیک چشم چیست؟ بررسی مزایا، عوارض و مراحل عمل لیزر چشم

جراحی یا عمل لیزیک چشم ، نوعی عمل جراحی رایج برای افزایش بینایی چشم است. این عمل، به منظور اصلاح بینایی و درمان آستیگماتیسم، نزدیک بینی و دوربینی چشم‌ها انجام می‌گیرند. برای انجام این عمل، باید به چشم پزشک یا جراح چشم مراجعه کنید. معاینه چشم، بررسی قرنیه، شبکیه و عصب بینایی،‌ از جمله مراحلی است که چشم پزشک پیش از عمل انجام می‌دهد. در این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر، علاوه بر پاسخ به دو سوال مهم لیزیک چشم چیست و لیزر چشم چگونه انجام می‌شود، مراحل عمل لیزیک چشم را نیز بررسی خواهیم کرد.

در پایان اگر سوالی درباره عمل لیزیک چشم داشتید، می‌توانید در انتهای مطلب و در بخش نظرات مطرح کنید تا پزشک پاسخ دهد.

عمل لیزیک چشم چیست؟

لیزیک، نوعی عمل جراحی چشم است که به کمک لیزر و برای رفع مشکلات بینایی انجام می‌‌گیرد. هدف اصلی در عمل لیزیک چشم، تغییر شکل قرنیه برای بهتر شدن عملکرد شبکیه است. این عمل، برای کسانی توصیه می‌شود که از عیوب انکساری چشم رنج می‌برند. عیب انکساری، شرایطی است که شبکیه نمی‌تواند نور را به درستی بشکند. در نتیجه، دید فرد دچار مشکل می‌شود و مشکلاتی مانند تاری دید، نزدیک بینی یا دوربینی رخ می‌دهد.

سایت mayoclinic در مورد عمل لیزیک چشم می‌گوید:

جراحی لیزیک چشم شناخته‌شده‌ترین و رایج‌ترین جراحی انکساری لیزری است که برای اصلاح مشکلات بینایی انجام می‌شود. کراتومیلوسیس درجا با کمک لیزر (LASIK) می‌تواند جایگزینی برای عینک یا لنزهای تماسی باشد. در جراحی لیزیک از نوع خاصی از لیزر برش برای تغییر شکل قرنیه استفاده می‌شود.

چه چیزی باعث عیب انکساری می شود؟

قرنیه بد شکل باعث عیوب انکساری می شود. قرنیه بالاترین و خارجی ترین لایه چشم است و عدسی بافتی انعطاف پذیر در پشت عنبیه شماست (غشای دایره ای پشت قرنیه که علاوه بر موارد دیگر، رنگ چشم شما را تشکیل می دهد). عدسی چشم و قرنیه نور را روی شبکیه منعکس می کند. شبکیه اطلاعات را به مغز می فرستد و این اطلاعات به تصاویر تبدیل می شوند.

انواع عمل لیزیک چشم چیست؟

عمل لیزیک چشم انواع مختلفی دارد. هر یک از روش‌های عمل لیزیک چشم با تکنیک‌های گوناگونی انجام می‎شود. در ادامه انواع عمل لیزیک چشم را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

•  فوتورفراکتیو کراتکتومی (جراحی لیزری چشم با روش PRK): در این عمل جراحی، پزشک به جای برداشتن فلپ به خراش قسمت بالایی قرنیه اقدام می‌کند. حدود 3 تا 4 روز زمان لازم است تا قرنیه ترمیم یابد. بیمار بعد از این عمل جراحی، ممکن است تاری دید یا درد را به مدت محدودی تجربه کند. این عمل برای افرادی توصیه می‌شود که احتمال ضربه به چشم آن‌ها در فعالیت‌های روزمره وجود دارد.
• عمل لازک چشم (LASEK): افرادی که قرنیه آن‌ها نازک است، پزشک عمل لازک چشم را پیشنهاد می‌دهد. پزشک در این عمل، با کمک دستگاه برش مخصوص که میکروکراتوم نام دارد، فلپ را جدا می‌کند. در این عمل، بافت قرنیه کمتری خارج می‎شود.
• لیزر اپیتلیال :(epi-LASIK)لیزر اپیتلیال نوع دیگری عمل لیزیک چشم است. تکنیک انجام این عمل، جدا کردن اپیتلیوم از قسمت میانی قرنیه با کمک دستگاه مکانیزه است. سپس جراح با کمک دستگاه لیزر در قرنیه چشم، تغییر شکل ایجاد می‌کند.
• بیو پتیک: بیو پتیک یک روش ترکیبی است؛ در واقع، جراح چند روش جراحی مثل کاشت لنز و لیزیک چشم را با یکدیگر ترکیب می‌کند. پزشک این روش را برای همه توصیه نمی‌کند.
• کاشت لنز: کاشت لنز روش دیگری است که بهبود بینایی انجام می‎شود. در این روش، جراح لنزهای اصلاحی را در داخل چشم قرار می‌دهد. کاشت لنز برای افراد مسن توصیه می‎شود، زیرا بخشی از جراحی آب مروارید در این عمل انجام می‎شود.
• عمل اسمایل چشم: این روش بدون تیغه جراحی و فقط با کمک لیزر انجام می‎شود. در این روش، اپیتلیوم برداشته نمی‎شود.

انتخاب هر یک از روش‌های لیزر چشم باید با مشورت دکتر چشم انجام شود.

چه شرایطی با عمل لیزیک چشم درمان می‌شود؟

لیزیک به رفع عیوب انکساری می‌پردازد و به بهبود مشکلات بینایی کمک می‌کند. رایج‌ترین شرایط عیوب انکساری را در جدول زیر معرفی می‌کنیم:

در صورتی که یکی از عیوب انکساری ذکر شده را داشته باشید، پزشک می‌تواند برای درمان بینایی شما، عمل لیزیک را پیشنهاد دهد. اگر قصد جراحی لیزیک را دارید، در مورد مفید بودن این عمل با پزشک مشورت کنید.

عمل لیزیک چشم چقدر رایج است؟

از بین تمام عمل های چشم، عمل لیزیک چشم رایج‌ترین است. اکثر افرادی که می‌خواهند از عینک استفاده نکنند، سراغ عمل لیزیک چشم می‎روند. این عمل به علت سرپایی بودن و عوارض کم، محبوبیت زیادی در بین مردم دارد. تاکنون بیش از 40 میلیون عمل لیزیک در سراسر جهان انجام شده است.

عمل لیزیک یا همان لیزر چشم چگونه انجام میشود ؟

در عمل لیزیک چشم، چشم پزشک شکل قرنیه را تغییر می‌دهد تا نور به درستی به شبکیه چشم برخورد کند. این روش توسط لیزر انجام می‌شود. جراحی لیزیک یک عمل سرپایی است و شما مجبور نیستید یک شب در بیمارستان بمانید. در ادامه مراحل عمل لیزیک چشم را شرح می‌دهیم.

مراحل عمل لیزیک چشم را می‌توان به پنج مرحله تقسیم کرد:

• مرحله اول: بعد از این که دراز کشیدید، دکتر لیزیک از قطره‌های چشمی ‌برای بی‌حس کردن چشمان استفاده می‌کند. اگرچه دردی نخواهید داشت، اما ممکن است در طول عمل احساس فشار کنید.
• مرحله دوم: جراح یک نگهدارنده پلک و حلقه مکش روی چشم قرار می‌دهد. نگهدارنده از پلک زدن و حلقه از حرکت چشم جلوگیری می‌کند. بینایی، کم رنگ یا احتمالا کاملا سیاه می‌شود.
• مرحله سوم: با استفاده از لیزری که با اندازه‌گیری چشم برنامه‌ریزی شده است، جراح فلاپی به نازکی یک تکه کاغذ در قرنیه ایجاد می‌کند. سپس آن دریچه را بلند کرده و به عقب تا می‌کنند. (مانند ورق زدن یک کتاب)
• مرحله چهارم: جراح در این مرحله از شما می‌خواهد که به نوری که در چشمان شما می‌تابد خیره شوید. خیره شدن به آن چشمان را از حرکت باز می‌دارد. لیزر دوباره استفاده می‌شود، این بار برای تغییر شکل قرنیه به طوری که شکست نور را بهتر انجام دهد. لیزر ممکن است صدای کلیک یا تیک ایجاد کند. ممکن است بوی موی سوخته را استشمام کنید.
• مرحله پنجم: در نهایت، چشم پزشک فلپ بافت را به سمت پایین تا می‌کند. پس از آن به سرعت شروع به بهبودی می‌کند و ظرف دو تا سه دقیقه در جای خود قرار می‌گیرد.

اگر روند جراحی لیزیک باعث ناراحتی و نگرانی شما شود، قابل درک است. هیچ کس دوست ندارد به تماس لیزر با چشم خود فکر کند. این که بدانید لیزیک یک روش بی‌خطر است و تعداد کمی ‌از افراد عوارض جانبی طولانی مدت آن را تجربه کرده‌اندنداندا، شاید برای شما آرامش بخش باشد.

جراحی لیزیک چشم در کجا انجام می‌شود؟

مراحل عمل لیزیک چشم در مرکز لیزر انجام می‌شود و مجبور نیستید به بیمارستان بروید. در همه شهرهای ایران، مراکز لیزر برای انجام عمل لیزیک چشم وجود دارد. بعد از انتخاب پزشک متخصص و مرکز لیزر می‌توانید برای عمل لیزیک آماده شوید. متخصص چشم، عمل جراحی لیزیک چشم را انجام می‌دهد. برای آشنایی هر چه بیشتر با این تخصص، مقاله تخصص چشم چیست را مطالعه کنید.

عمل لیزر چشم چقدر طول می‌کشد؟

مدت زمان عمل لیزیک چشم بسیار کوتاه است و وقت زیادی از شما نمی‌گیرد. مراحل عمل لیزیک چشم کمتر از 30 دقیقه طول می‌کشد. حتما یک دوست یا یکی از اعضای خانواده در کنارتان باشد تا بعد از عمل، شما را به خانه برساند، زیرا خودتان نمی‌توانید رانندگی کنید.

قبل از عمل لیزیک چشم چه اتفاقی می‌افتد؟

قبل از عمل لیزیک، شما و چشم پزشکتان در مورد نحوه عملکرد این عمل و انتظار درمان صحبت خواهید کرد. به یاد داشته باشید که لیزیک، بینایی کاملی به شما نمی‌دهد. ممکن است همچنان برای فعالیت‌هایی مانند رانندگی و مطالعه به عینک نیاز داشته باشید. اگر تصمیم به انجام عمل لیزیک دارید، چشم پزشک شش آزمایش انجام می‌دهد تا دوبار بررسی کند که شما کاندید مناسبی هستید یا خیر.

چشم پزشک قبل از شروع مراحل عمل لیزیک چشم ، کارهای زیر را انجام می‌دهد:

• اندازه مردمک را بررسی می‌کند.
• سطح و ضخامت قرنیه را اندازه‌گیری می‌کند.
• کیفیت و میزان اشک‌های چشم را اندازه می‌گیرد.
• عیوب انکساری را اندازه‌گیری می‌کند.
• آزمایش این که آیا بینایی شما اخیرا تغییر کرده است یا خیر.
• اطمینان حاصل شود که چشمان شما به طور کلی سالم هستند.

قبل از انجام این آزمایشات، باید از استفاده از لنزهای تماسی خودداری کنید. انجام این کار به چشم پزشک کمک می‌کند تا اندازه‌گیری‌های دقیق‌تری از قرنیه انجام دهد. مدت زمانی که باید از لنز تماسی استفاده نکنید، به نوع لنزهایی که استفاده می‌کنید بستگی دارد:

• لنزهای سخت: چهار هفته
• لنزهای نرم: دو هفته
• لنزهای نرم توریک یا لنزهای نفوذپذیر گاز سفت و سخت: سه هفته

24  ساعت قبل از جراحی استفاده از محصولاتی مانند عطرها، مواد آرایشی، کرم‌ها و لوسیون‌ها را متوقف کنید.

بعد از عمل لیزر چشم چه اتفاقی می‌افتد؟

پس از عمل لیزر چشم، ممکن است چشمان شما خارش یا سوزش داشته باشد، یا ممکن است احساس کنید چیزی در آ‌‌‌ن‌ها وجود دارد. همچنین داشتن دید تاری یا مه آلود، دیدن تابش خیره‌کننده یا‌ هاله‌های اطراف نور و حساس بودن به نور طبیعی است.

از آن جایی که خشکی چشم یک عارضه جانبی رایج جراحی لیزیک است، چشم پزشک به شما قطره چشمی می‌دهد تا آن را در خانه استفاده کنید. همچنین احتمال تجویز آنتی بیوتیک‌ها و قطره‌های چشمی ‌استروئیدی وجود دارد.

چشم پزشک ممکن است از شما بخواهد که محافظی را روی چشمان خود قرار دهید تا از لمس قرنیه‌های در حال بهبودی خود به خصوص زمانی که خواب هستید، جلوگیری کنید. یک روز پس از جراحی به چشم پزشک مراجعه خواهید کرد تا پزشک، بینایی شما را آزمایش کند و مطمئن شود که چشم شما در حال بهبود است.

زمان بهبودی چقدر است؟

زمان بهبودی پس از عمل لیزیک چشم سریع است. احتمالا یک روز پس از عمل بتوانید به اکثر فعالیت‌های عادی خود بازگردید. اگر جراحی چشم کراتکتومی ‌فتورفرکتیو (PRK)را انجام داده باشید، ممکن است بهبودی چشم‌ها بیشتر طول بکشد. این امر به این دلیل است که سلول‌های قرنیه باید دوباره رشد کنند.

چه زمانی می‌توانم به سر کار یا تحصیل برگردم؟

ممکن است بتوانید روز بعد از عمل جراحی به سر کار یا تحصیل بازگردید. عوارض جانبی این زمان را تعیین می‌کنند. به عنوان مثال، اگر تاری دید دارید، ممکن است تا چند روز نتوانید کار کنید و یا در صورتی که حساسیت به نور در شما ایجاد شده باشد، نمی‌توانید به مدت چند روز از خانه خارج شوید.

چه زمانی می‌توانم رانندگی کنم؟

اکثر افرادی که عمل لیزر چشم انجام می‌دهند می‌توانند یک روز پس از عمل به رانندگی برگردند. این موضوع بستگی به دید طبیعی شما دارد. اگر در مورد توانایی خود در رانندگی ایمن شک دارید، از صحبت با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود دریغ نکنید.

آیا باید فعالیت خود را محدود کنم؟

بله، باید فعالیت خود را پس از عمل لیزیک تا زمانی که چشم بهبود یابد، محدود کنید. چشم پزشک ممکن است تغییرات سبک زندگی را توصیه کند، از جمله این تغییرات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• به مدت دو هفته از آرایش چشم خودداری کنید.
• از انجام ورزش‌های غیر تماسی به مدت سه روز و ورزش‌های تماسی به مدت چهار هفته خودداری کنید.
• حداقل چهار هفته در شب از محافظ چشم خود استفاده کنید.
• حداقل به مدت چهار هفته از شنا کردن یا استفاده از جکوزی خودداری کنید.

با رعایت این توصیه‌ها، احتمال بروز عوارض ناشی از عمل کاهش می‌یابد.

مزایای عمل لیزیک چشم چیست؟

مطالعات نشان داده است که به طور متوسط ​​95 درصد از افرادی که عمل لیزیک چشم انجام داده‌اند از نتایج راضی هستند. مزایای عمل لیزیک چشم به شرح زیر است:

• تجربه درد بسیار کم به دلیل بی‌حسی موضعی با قطره
• به دست آوردن دید، یک روز پس از عمل لیزیک
• نیاز نداشتن به بخیه و پانسمان بعد از عمل
• نیاز نداشتن به عینک و لنز بعد از عمل
• امکان اصلاح مجدد دید پس از گذشت چند سال
• نیاز نداشتن به مصرف طولانی مدت دارو

اثربخشی سریع عمل لیزیک چشم و عمل سرپایی، خیلی از افراد را مشتاق به انجام این عمل می‌کند. بعد از عمل لیزیک نیازی به استفاده از عینک و لنز وجود ندارد و همین موضوع عامل ترغیب کننده به شمار می‌آید.

خطرات یا عوارض عمل لیزیک چشم چیست؟

تمام جراحی‌ها با خطراتی همراه است. این احتمال وجود دارد که بعد از عمل لیزیک چشم عوارض جانبی را تجربه کنید، اما معمولا این عوارض فقط یک ماه طول می‌کشند. برای برخی افراد، زمان تجربه عوارض کوتاه‌تر و برای برخی دیگر ممکن است طولانی‌تر باشد. عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:

• خشکی چشم
• دید تار یا مه آلود
• تغییر بینایی در طول روز
• ناراحتی یا درد چشم
• تابش خیره کننده
• هاله یا ستاره در اطراف نورها
• حساسیت به نور
• لکه‌های ریز قرمز یا صورتی خون روی سفیدی چشم
• داشتن دید بدتر از قبل عمل (این نادر است)
• نابینایی (این موضوع بسیار نادر است)

گاهی اوقات این عوارض دائمی ‌می‌شوند. در هنگام تصمیم برای جراحی این عوارض را نیز در نظر داشته باشید.

آیا واجد شرایط عمل لیزیک چشم هستم؟

اگر از عینک زدن خسته شده‌اید، لیزیک یک گزینه عالی است. با این حال، همه افراد مجاز به انجام این عمل نیستند. چشم پزشک باید تعیین کند که آیا شما کاندیدای خوبی هستید یا خیر.

دلایلی که ممکن است واجد شرایط شوید، عبارتند از:

• شما 18 ساله یا بزرگتر هستید. چشم پزشک ممکن است ترجیح دهد شما 21 سال یا بیشتر داشته باشید.
• چشمان شما به طور کلی سالم هستند، به خصوص قرنیه چشم که باید ضخیم و بدون خراش باشد.
• نسخه چشمی ‌شما در سال گذشته تغییری نکرده است.

دلایلی که ممکن است واجد شرایط نباشید، عبارتند از:

• ناپایدار یا در حال تغییر بودن عیب انکساری چشم
• شدید بودن آستیگماتیسم، نزدیک بینی یا دوربینی
• سابقه عفونت چشمی
• خشکی چشم شدید
• گلوکوم پیشرفته
• دوران بارداری یا شیردهی
• آب مروارید
• دیابت کنترل نشده
• بیماری سیستمیک کنترل نشده مانند آرتریت روماتوئید یا بیماری کرون
• قوز قرنیه (شرایطی که قرنیه شما به شکل مخروط است)

در صورتی که بعد از بررسی شرایط، پزشک تشخیص دهد که شما کاندیدای مناسب عمل لیزیک چشم هستید، می‌توانید برای عمل آماده شوید.

هزینه عمل لیزیک چشم چقدر است؟

نمی‌توان هزینه ثابتی برای عمل لیزیک چشم در نظر گرفت، زیرا هزینه لیزیک به عوامل مختلفی بستگی دارد. از عواملی که در تعیین هزینه تاثیرگذار هستند می‌توان به مهارت چشم پزشک، نوع لیزر، محل انجام عمل و شهر یا شهرستانی که قرار دارید، اشاره کرد.

آیا جراحی لیزیک چشم تحت پوشش بیمه است؟

برای خیلی از افرادی که قصد عمل لیزیک چشم را دارند، سوال پیش می‌آید که آیا می‌توانم از بیمه استفاده کنم یا خیر؟ در جواب این سوال باید بگوییم که به طور معمول لیزیک تحت پوشش بیمه درمانی نیست، زیرا شرکت‌های بیمه آن را یک عمل زیبایی می‌دانند؛ نه یک وضعیت پزشکی ضروری.

عمل لیزیک چشم؛ بهترین راه برای رهایی از عینک

اگر چشم‌های شما آستیگمات است و یا به دنبال اصلاح بینایی هستید، عمل لیزیک چشم بهترین راه‌حل محسوب می‎شود. به یاد داشته باشید که عمل لیزیک چشم مزایا و معایبی دارد و برای واجد شرایط بودن باید معیارهای خاصی داشته باشید.

مزایا و معایب عمل لیزیک چشم را با چشم پزشک خود در میان بگذارید و مطمئن شوید که انتظارات واقع بینانه‌ای در مورد آنچه لیزیک می‌تواند برای شما انجام دهد، دارید. مراحل عمل لیزیک چشم توسط دکتر چشم انجام می‌شود. این متخصصان مشکلات بینایی را تشخیص و درمان می‌کنند. همان چشم پزشکی که معاینه را انجام داده است ممکن است جراحی شما را انجام دهد. ممکن است یک اپتومتریست، پرستار، دستیار پزشکی و یک تکنسین چشم‌پزشک ملحق شود.

برای دریافت نوبت پزشک متخصص به صورت آنلاین می‌توانید به دکتردکتر؛ سامانه نوبت‌دهی اینترنتی پزشکان مراجعه کنید. نظر شما در مورد لیزیک چشم چیست ؟ هر سوالی در مورد جراحی لیزیک چشم دارید، در بخش کامنت برایمان بنویسید. در اسرع وقت، پاسخگوی شما هستیم.

منابع:

mayoclinic.org
clevelandclinic.org

سوالات متداول عمل لیزیک