پارگی طحال؛ علل و علائم، تشخیص و درمان

پارگی طحال یک وضعیت اورژانسی است که در نتیجه شکستگی در سطح طحال اتفاق می افتد. طحال که درست زیر قفسه سینه، در سمت چپ بدن شما قرار گرفته است در مقابله با عفونت ها به بدن کمک کرده و سلول های خونی قدیمی را از جریان خون پاک می کند. وارد شدن ضربه شدید به شکم در حین تصادفات ورزشی، مشت زدن یا تصادف اتومبیل، از دلایل رایج پارگی طحال است. اگر طحال شما بزرگتر از حد عادی شده باشد، ضربه ای با شدت کمتر نیز می تواند منجر به پارگی آن شود. در صورت عدم درمان فوری، خونریزی داخلی ناشی از پارگی طحال می تواند زندگی فرد را به خطر بیندازد. در برخی از موارد به جراحی فوری نیاز داریم. موارد دیگر پارگی طحال نیز با چندین روز مراقبت در بیمارستان درمان می شوند.

علائم پارگی طحال

علائم و نشانه های پارگی طحال عبارتند از:

• درد در بالا و سمت چپ شکم
• درد هنگام لمس قسمت بالا و سمت چپ شکم
• درد شانه چپ
• گیجی، سبکی سر یا سرگیجه

چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟

پارگی طحال یک وضعیت اورژانسی است. در صورت بروز علائم و نشانه های مرتبط با این وضعیت پس از آسیب و جراحت، به دنبال مراقبت های اورژانسی باشید.

علل پارگی طحال

پارگی طحال می تواند به دلایل زیر اتفاق بیفتد:

• وارد شدن آسیب به سمت چپ بدن. پارگی طحال معمولاً بر اثر یک ضربه به بخش بالا و سمت چپ شکم یا سمت چپ و پایین سینه در حین ورزش، مشت زدن یا تصادف اتومبیل اتفاق می افتد. طحال آسیب دیده می تواند بلافاصله پس از آسیب به شکم یا در برخی از موارد، هفته ها پس از آسیب پاره شود.
• طحال بزرگ شده. انباشته شدن سلول های خونی در طحال، باعث بزرگ شدن طحال می شود. طحال بزرگ شده می تواند منجر به بروز مشکلات زمینه ای متنوعی مانند مونونوکلئوز و سایر عفونت ها، بیماری کبد و سرطان های خون شود.

عوارض پارگی طحال

پارگی طحال می تواند باعث خونریزی خطرناکی در حفره شکمی شود.

پیشگیری از پارگی طحال

اگر پزشک تشخیص دهد که طحال شما بزرگ شده است، از انجام برخی از فعالیت هایی که منجر به پارگی طحال می شود، برای چندین هفته منع می شوید. این فعالیت ها شامل ورزش های تماسی، بلند کردن اجسام سنگین و فعالیت های دیگری می شود که در آنها امکان وارد شدن ضربه به شکم وجود دارد.

تشخیص پارگی طحال

آزمایش ها و رویه هایی که برای پارگی طحال استفاده می شوند، عبارتند از:

• معاینه فیزیکی. پزشک، برای شناسایی اندازه طحال و میزان حساسیت آن شکم شما را فشار می دهد.
• آزمایش خون. آزمایش خون عواملی مانند تعداد پلاکت ها و میزان لخته شدن خون را ارزیابی می کند.
• بررسی وجود خون در حفره شکمی. در شرایط اضطراری، پزشک ممکن است از سونوگرافی استفاده کند. یا اینکه با سوزن از مایع درون شکم شما نمونه برداری کند. اگر نمونه برداشته شده، نشان دهنده وجود خون در حفره شکمی باشد، ممکن است به جراحی اضطراری ارجاع داده شوید.
• آزمایش های تصویربرداری از شکم. اگر تشخیص شما واضح نباشد، پزشک ممکن است یک آزمایش سی تی اسکن با کنتراست رنگی یا آزمایش تصویربرداری دیگری را برای بررسی علل احتمالی علائم شما تجویز کند.

درمان پارگی طحال

درمان پارگی طحال به شدت بیماری بستگی دارد. برخی از افراد به جراحی فوری نیاز دارند و برخی دیگر با چند روز استراحت مداوا می شوند. بسیاری از آسیب های کوچک تا متوسط که به طحال وارد می شوند، بدون جراحی قابل درمان هستند. لازم است در بیمارستان بستری شوید تا پزشکان وضعیت شما را به خوبی زیر نظر داشته باشند و در صورت لزوم مراقبت های غیر جراحی مانند تزریق خون را انجام دهند. ممکن است برای بررسی اینکه آیا طحال شما بهبود پیدا کرده است و یا اینکه به جراحی نیاز دارید یا خیر، به سیتی اسکن های دوره ای نیاز داشته باشید.

جراحی طحال و روش های دیگر

جراحی طحال می تواند شامل موارد زیر باشد:

• ترمیم طحال. جراح شما ممکن است از بخیه یا تکنیک های دیگر برای ترمیم طحال استفاده کند.
• برداشتن طحال (طحال برداری). در صورت نیاز به برداشتن طحال، در معرض خطر ابتلا به عفونت های جدی مانند سپسیس خواهید بود. خطر ابتلا به سپسیس در کودکان خردسال به ویژه در دو سال اول پس از برداشتن طحال، در بالاترین حد خود است. پزشک ممکن است برای کاهش خطر عفونت، راهکارهایی را توصیه کند. مانند واکسیناسیون بر علیه باکتری هایی شامل مننگوکوک، پنومونی و هموفیلوس آنفلوآنزا b. ممکن است برای جلوگیری از عفونت، آنتی بیوتیک های خوراکی نیز برای شما تجویز شود.
• برداشتن قسمتی از طحال. برداشتن تنها قسمتی از طحال نیز بسته به میزان پارگی امکان پذیر است. طحال برداری جزئی خطر عفونت ناشی از برداشتن کل طحال را کاهش می دهد.

جراحی طحال معمولاً بی خطر است. اما تمام جراحی ها ممکن است خطراتی مانند خونریزی، لختگی خون، عفونت و پنومونی را در پی داشته باشند.

منبع : mayoclinic