انواع رژیم بیماران قلبی + معرفی برنامه غذایی هفتگی

استفاده از مواد غذایی سالم و طبیعی در رژیم بیماران قلبی اهمیت فوق‌العاده بالایی دارد. برنامه غذایی بیماران قلبی باید سرشار از میوه و سبزیجات، غلات کامل، روغن‌های گیاهی و لبنیات کم چرب باشد. مصرف غذاهای مفید برای بیماران قلبی می‌تواند در بهبود بیماری و جلوگیری از حمله‌ها و دیگر مشکلات قلبی موثر باشد. نقش ورزش و فعالیت بدنی در کنار رژیم غذایی برای بیماران قلبی انکارناپذیر است.

برای گرفتن رژیم غذایی بیماران قلبی به متخصص تغذیه مراجعه می کنید. پزشک بر اساس نیاز و شرایط شما، رژیم غذایی مناسب برای سلامت قلب را پیشنهاد می دهد.

اگر به دنبال آشنایی با انواع رژیم غذایی مناسب برای بیماران قلبی هستید، تا انتهای این مطلب از مجله پزشکی و سلامت دکتردکتر با ما همراه باشید. مطالعه این مقاله حدود 10 دقیقه زمان نیاز خواهد داشت.

در انتهای همین مطلب و در بخش کامنت‌ها سوال خود را بپرسید، تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.

معرفی رژیم‌های غذایی مناسب برای بیماران قلبی

رژیم بیماران قلبی باید با تمرکز بر سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل باشد. گنجاندن ماهی، حبوبات و آجیل، استفاده از روغن‌های گیاهی غیرگرمسیری (مانند روغن زیتون یا روغن کانولا) نیز توصیه می‌شود. در رژیم بیماران قلبی باید مصرف شیرینی‌ها، نوشیدنی‌های شیرین و گوشت‌های قرمز یا فرآوری شده محدود شود. این بیماران باید مصرف چربی‌های ترانس و سدیم را محدود و چربی‌های اشباع را با چربی‌های غیر اشباع جایگزین کنند. چربی‌های اشباع در گوشت قرمز، کره، پنیر و محصولات لبنی با چربی کامل یافت می‌شوند. مصرف این مواد غذایی باید به 5 تا 6 درصد از کل کالری‌های روزانه محدود شود. ماهی‌های چرب مانند سالمون و آجیل‌هایی مانند گردو منابع عالی چربی‌های غیر اشباع هستند.

در برنامه غذایی بیماران قلبی، نوشیدن الکل به صورت متعادل توصیه شده است. حداکثر 1 نوشیدنی در روز برای زنان و 2 نوشیدنی در روز برای مردان مبتلا به بیماری‌های قلبی توصیه می‌شود. در کنار مصرف مواد غذایی طبیعی و سالم، حفظ وزن سالم نیز اهمیت زیادی دارد. انواع رژیم لاغری می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. بیماران قلبی برای سوزاندن کالری، حداقل به اندازه کالری‌هایی که مصرف می‌کنند، باید ورزش کنند. فعالیت بدنی و حفظ وزن می‌تواند به کاهش فشار خون و سطح کلسترول کمک کند. در صورت اضافه وزن یا چاقی یک برنامه کاهش وزن فردی می‌تواند در کنترل وزن موثر واقع شود. این برنامه باید شامل رژیم غذایی با کالری کمتر، سبک زندگی سالم و افزایش فعالیت بدنی باشد.

به گزارش NIH:

میزان سکته قلبی در کشورهایی که میوه‌ها، سبزیجات، غلات، حبوبات و ماهی بخش اصلی رژیم غذایی آن‌ها را تشکیل می‌دادند، پایین‌تر است. مطالعه نشان داد که 90 درصد از سکته‌های قلبی ناشی از عوامل قابل پیشگیری هستند.

مصرف روزانه میوه‌ها و سبزیجات همراه با فعالیت بدنی منظم با کاهش 40 درصدی سکته قلبی همراه بوده است.

رژیم دش برای پیشگیری یا درمان فشار خون بالا در بیماران قلبی

رژیم دش (DASH) برای رژیم بیماران قلبی مفید است. این رژیم غذایی مصرف سدیم را به کمتر از 2.3 گرم در روز (معادل 1 قاشق چای‌خوری) محدود می‌کند. هدف رژیم فشار خون بالا به طور ویژه، پیشگیری یا درمان فشار خون بالا است. فشار خون بالا و سطح بالای کلسترول LDL دو عامل خطر اصلی برای بیماری قلبی و سکته هستند. مواد غذایی در رژیم دش غنی از مواد معدنی پتاسیم، کلسیم و منیزیم هستند. این رژیم بر سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل تمرکز دارد. محصولات لبنی بدون چربی یا کم چربی، ماهی، مرغ، لوبیا و آجیل نیز از دیگر گروه مواد غذایی در رژیم دش هستند. رژیم غذایی DASH، مواد غذایی پر نمک را محدود می‌کند. علاوه‌براین، مصرف قند اضافه شده و چربی اشباع شامل گوشت‌های چرب و محصولات لبنی پرچرب را نیز در رژیم بیماران قلبی محدود می‌کند.

در رژیم DASH برنامه روزانه و هفتگی است و تعداد سهم‌ها بسته به نیازهای کالری روزانه هر فرد متفاوت است.

سهم‌های پیشنهادی یک نمونه از رژیم دش برای هر گروه غذایی در یک رژیم غذایی 2000 کالری در روز شامل موارد زیر می‌شود:

• غلات؛ 6 تا 8 سهم در روز، هر سهم ممکن است نصف فنجان غلات پخته شده، برنج یا ماکارونی، 1 برش نان یا حدود 28 گرم غلات خشک باشد.
• سبزیجات؛ 4 تا 5 سهم در روز، هر سهم 1 فنجان سبزی برگ سبز خام، نصف فنجان سبزی خام یا پخته شده یا نصف فنجان آب سبزی است.
• میوه‌ها؛ 4 تا 5 سهم در روز، هر سهم یک میوه متوسط، نصف فنجان میوه تازه، منجمد یا کنسرو شده یا نصف فنجان آب میوه است.
• محصولات لبنی بدون چربی یا کم چرب؛ 2 تا 3 سهم در روز، هر سهم 1 فنجان شیر یا ماست یا 42 گرم پنیر است.
• گوشت‌های بدون چربی؛ مرغ و ماهی، شش سهم حدود 28 گرمی یا کمتر در روز. هر سهم 28 گرم گوشت پخته شده، مرغ یا ماهی یا 1 تخم مرغ است.
• آجیل، حبوبات یا لوبیا و نخود؛ 4 تا 5 سهم در هفته، هر سهم 1/3 فنجان آجیل، 2 قاشق غذاخوری کره بادام زمینی، 2 قاشق غذاخوری حبوبات یا نصف فنجان لوبیا یا نخود پخته شده است.
• چربی‌ها و روغن‌ها؛ 2 تا 3 سهم در روز، هر سهم 3 قاشق چای‌خوری مارگارین نرم، 1 قاشق چای‌خوری روغن گیاهی، 1 قاشق غذاخوری مایونز یا 2 قاشق غذاخوری سس سالاد است.
• شیرینی‌ها و قندهای اضافه شده؛ 5 سهم یا کمتر در هفته، هر سهم 1 قاشق چای‌خوری شکر، ژله یا مربا، نصف فنجان شربت یا 1 فنجان لیموناد است.

رژیم دش در مورد کافئین صحبت نمی‌کند و چگونگی تأثیر کافئین بر فشار خون مشخص نیست. اما کافئین می‌تواند فشار خون را حداقل به طور موقت افزایش دهد. اگر فشار خون بالا دارید یا فکر می‌کنید کافئین بر فشار خون شما تأثیر می‌گذارد، در مورد کاهش مصرف آن با متخصص تغذیه مشورت کنید. فشار خون بالا یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در ابتلا به بیماری‌های قلبی مختلف است.

رژیم مدیترانه‌ای برای داشتن سبک زندگی سالم در بیماران قلبی

رژیم مدیترانه‌ای یک برنامه غذایی سالم برای رژیم بیماران قلبی است. در واقع، رژیم مدیترانه‌ای کمتر یک رژیم غذایی است، و بیش‌تر یک روش محدود برای غذا خوردن و یک سبک زندگی است. در این روش، تغذیه سالم با طعم‌های سنتی و روش‌های آشپزی مردم منطقه مدیترانه ترکیب می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد که پیروی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای در درازمدت برای قلب بسیار سودمند است. هیچ تعریف واحدی برای این رژیم غذایی وجود ندارد. اما بیشتر اوقات، مواد غذایی زیر بیش‌ترین استفاده را در این رژیم دارند:

• سبزیجات
• میوه‌ها
• غلات کامل
• لوبیا
• آجیل و دانه‌ها
• روغن زیتون
• چاشنی با گیاهان و ادویه‌ها

برنامه غذایی بیماران قلبی در رژیم مدیترانه‌ای، شامل موارد زیر است:

• هر روز سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل و چربی‌های گیاهی بخورید.
• هر هفته ماهی، مرغ، لوبیا، حبوبات و تخم مرغ مصرف کنید.
• وعده های متوسطی از محصولات لبنی را مصرف کنید.
• میزان مصرف گوشت قرمز را محدود کنید.
• مصرف غذاهای حاوی شکر اضافه را محدود کنید.

اشتراک وعده‌های غذایی با خانواده و دوستان، ورزش منظم و مصرف الکل در حد اعتدال از دیگر مواردی است که در رژیم مدیترانه‌ای توصیه می‌شود. اساس رژیم بیماران قلبی در رژیم غذایی مدیترانه‌ای غذاهای گیاهی است. بنابراین، وعده‌های غذایی حول سبزیجات، میوه‌ها، گیاهان دارویی، آجیل، لوبیا و غلات کامل تولید می‌شوند. در جدول زیر گروه‌های غذایی مختلف و میزان مصرف آن‌ها در رژیم مدیترانه‌ای برای برنامه غذایی بیماران قلبی آمده است:

دقت کنید که اطلاعات و میزان سهم هر ماده غذایی در این جدول به صورت نمونه است. غذاهای مفید برای بیماران قلبی در این رژیم و میزان مصرف هر کدام مشخص شده است. در هر صورت، شما باید برای دریافت رژیم بیماران قلبی بر پایه رژیم مدیترانه‌ای به متخصص تغذیه مراجعه کنید. هنگام مراجعه به پزشک می توانید ضمن دریافت رژیم مناسب خودتان، برای یافتن پاسخ تخصص تغذیه چیست نیز از پزشک مشاوره بگیرید. دکتر تغذیه با دانش و تجربه ای که دارد، می تواند بر اساس وزن، نوع بیماری قلبی و دیگر شرایط بهترین رژیم مدیترانه‌ای را به شما پیشنهاد دهد.

رژیم گیاهی برای داشتن قلبی سالم

یک راه حل رایج غذایی برای داشتن قلب سالم، تمرکز بیشتر بر روی یک رژیم غذایی گیاه‌خواری و رعایت روش های کاهش وزن است. رژیم بیماران قلبی با حذف گوشت قرمز و گسترش مصرف غذاهای بدون گوشت، حبوبات و سایر سبزیجات و میوه‌ها به سمت گیاهی شدن می‌رود. کاهش مصرف چربی‌های اشباع که اغلب در محصولات حیوانی یافت می‌شود، می‌تواند تأثیر قابل توجهی در کاهش کلسترول بد داشته باشد. کلسترول بد یا LDL مسدودکننده شریان خون و عالم بسیاری از بیماری‌های قلبی است. البته دقت داشته باشید که کاهش مصرف محصولات حیوانی همیشه کافی نیست. روغن پالم، روغن نارگیل و روغن‌های گیاهی تصفیه شده نیز می‌توانند تأثیر منفی بر کلسترول بد داشته باشند.

رژیم غذایی گیاهی فقط محدود به شمارش کالری و مدیریت وزن نیست (اگرچه قطعاً می‌تواند به این موارد نیز کمک کند). یک رژیم غذایی گیاهی در برنامه غذایی بیماران قلبی می‌تواند باعث کاهش خطر بیماری قلبی، سرطان، فشار خون بالا، چاقی و دیابت شود. مانند رژیم غذایی مدیترانه‌ای سالم برای قلب که اکثر متخصصان تغذیه آن را توصیه می‌کنند، رژیم غذایی گیاهی نیز بسیار تاثیرگذار است. این نوع رژیم غذایی بر روی مصرف متعادل روزانه غذاهایی شامل موارد زیر تمرکز دارد:

• لوبیا و عدس
• آجیل و دانه‌ها
• غلات کامل
• میوه‌ها
• سبزیجات
• روغن‌های گیاهی دارای چربی‌های سالم مانند روغن زیتون فرابکر، روغن آووکادو و روغن کانولا برای کنترل چربی خون

چالش سازگاری با رژیم غذایی گیاهی این است که مطمئن شوید پروتئین، ویتامین‌ها و سایر مواد مغذی کافی را دریافت می‌کنید. نکات زیر در مورد داشتن رژیم گیاهی در برنامه غذایی بیماران قلبی می‌تواند مفید باشد:

• برای داشتن رژیم غذایی گیاهی، بهتر است حذف گوشت را به صورت تدریجی و با نظر پزشک انجام دهید.
• اگر تمام عمر خود گوشت و لبنیات خورده‌اید، سعی کنید روش جدید غذا خوردن خود را مرحله‌به‌مرحله اجرا کنید. پذیرش تغییر به صورت تدریجی برای اغلب بیماران قلبی آسان‌تر است.
• گوشت را با منابع غنی پروتئین گیاهی جایگزین کنید. لوبیا و عدس، ماست یونانی و محصولات سویا جایگزین خوبی برای گوشت هستند.
• از منابع غنی آهن غافل نشوید؛ مصرف آهن در رژیم غذایی گیاهی اهمیت زیادی دارد. سبزیجات برگ سبز تیره مانند کلم پیچ یا اسفناج و لوبیا منابع غنی گیاهی آهن هستند. منابع گیاهی آهن به خوبی منابع حیوانی جذب نمی‌شوند، بنابراین مطمئن شوید که آنها را با غذاهای غنی از ویتامین C مانند مرکبات، گوجه‌فرنگی، توت فرنگی یا فلفل دلمه‌ای مصرف کنید. افراد مبتلا به کم خونی، برای پیاده سازی رژیم گیاهی در برنامه غذایی بیماران قلبی باید حتما قبل از گرفتن رژیم با پزشک مشورت کنند.
• مصرف میوه‌ها و سبزیجات؛ همه میوه‌ها و سبزیجات می‌توانند در یک رژیم بیماران قلبی جای بگیرند. تا حد امکان از میوه‌های تازه استفاده کنید و مصرف میوه‌های خشک، کنسرو شده و آب میوه‌ها را محدود کنید. مصرف توت‌ها، به دلیل داشتن قند کم، فیبر بالا و فواید تغذیه زیاد توصیه می‌شود. سبزیجات نشاسته‌ای مانند سیب‌زمینی، نخود فرنگی و ذرت، کربوهیدرات بالاتر و مواد مغذی پایین‌تری دارند. بنابراین، در هر وعده غذایی مقدار متعادلی از آنها را مصرف کنید.
• مصرف لبنیات کم چرب؛ ممکن است بخواهید شیر و سایر محصولات لبنی را در رژیم گیاهی خود هم‌چنان داشته باشید. لازم است بدانید، مصرف لبنیات کم چرب، در رژیم غذایی بیماران قلبی مانعی ندارد.

آجیل نیز یک منبع پروتئین خوب است، اما معمولاً چربی بالایی دارد. بنابراین، در رژیم بیماران قلبی سعی کنید مصرف آجیل را به حدود 28 گرم در روز محدود کنید.

رژیم غذایی انعطاف‌پذیر برای بیماران قلبی

رژیم غذایی انعطاف‌پذیر (Flexitarian)، انتخابی عالی برای بیماران قلبی است. این رژیم بیماران قلبی، رویکردی متعادل به غذا خوردن دارد و بر مصرف مواد غذایی گیاهی با امکان مصرف گاه‌به‌گاه گوشت تمرکز دارد. این انعطاف‌پذیری باعث می‌شود که در مقایسه با رژیم‌های گیاه‌خواری که در مصرف گوشت سخت‌گیری می‌کنند، پذیرش و ادامه دادن رژیم سالم آسان تر باشد. مزیت‌های استفاده از رژیم غذایی انعطاف‌پذیر در برنامه غذایی بیماران قلبی شامل موارد زیر است:

• کاهش مصرف چربی‌های اشباع و ناسالم؛ با تاکید بر غذاهای گیاهی، به‌طور طبیعی چربی اشباع کمتری مصرف می‌کنید. مصرف چربی‌های اشباع با بیماری‌های قلبی مرتبط است.
• افزایش مصرف فیبر؛ فراوانی میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل در رژیم غذایی انعطاف پذیر، فیبر کافی را برای بدن تامین می‌کند. در نتیجه، باعث کاهش سطح کلسترول و بهبود سلامت قلب می‌شود.
• کنترل وزن؛ با مصرف متعادل مواد گیاهی و گوشت، می‌توان از کاهش وزن یا حفظ وزن اطمینان پیدا کرد. کنترل وزن در حفظ سلامت قلب و جلوگیری از بیماری‌های قلبی اهمیت زیادی دارد.
• کاهش فشار خون؛ مطالعات نشان می‌دهد که رژیم‌های غذایی گیاهی، از جمله رژیم انعطاف‌پذیر، می‌توانند به کاهش فشار خون کمک کنند.
• کاهش التهاب؛ بسیاری از غذاهای گیاهی دارای خواص ضدالتهابی هستند که می‌تواند به سلامت قلب نیز کمک کند.

در رژیم غذایی انعطاف‌پذیر، نکات مفید برای بیماران قلبی شامل موارد زیر است:

• اولویت دادن به غذاهای گیاهی؛ روی میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، آجیل و دانه‌ها تمرکز کنید.
• انتخاب منابع پروتئین بدون چربی؛ هنگام مصرف گوشت، گزینه‌های بدون چربی مانند مرغ، ماهی و بوقلمون را انتخاب کنید.
• محدود کردن غذاهای فرآوری‌شده؛ مصرف گوشت‌های فرآوری‌شده، نوشیدنی‌های شیرین و میان‌وعده‌های فرآوری‌شده را کاهش دهید.
• چربی‌های سالم؛ چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، آووکادو و آجیل را در رژیم غذایی خود در نظر بگیرید.
• کنترل اندازه وعده‌های غذایی؛ برای مدیریت میزان کالری دریافتی، به اندازه وعده‌های غذایی خود توجه کنید.

رژیم گیاهی مانند رژیم غذایی انعطاف پذیر برای سلامتی قلب مفید است. اما، در رژیم بیماران قلبی اهمیت نیازهای شخص و شرایط پزشکی او نیز باید در نظر گرفته شوند. بنابراین، حتی در رژیم های غذایی گیاهی نیز باید بر اساس نظر پزشک متخصص تغذیه عمل کنید.

رژیم غذایی اورنیش برای پیشگیری از بیماری قلبی

رژیم غذایی اورنیش (Ornish) یک برنامه غذایی و سبک زندگی منحصر به فرد  است. که ثابت شده است که این رژیم بیماران قلبی از بیماری قلبی پیشگیری و حتی آن را معکوس می‌کند. اورنیش نیز مانند رژیم غذایی مدیترانه‌ای، بیش‌تر یک سبک زندگی است. تاکید این رژیم بر این است که با خوردن یک رژیم غذایی گیاهی و سالم می‌توان بیماری قلبی را معکوس کرد. این رژیم بیماران قلبی شامل غذاهای گیاهی مانند غلات کامل، میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، محصولات سویا، لبنیات بدون چربی و سفیده تخم می‌شود. ویتامین‌ها، مواد معدنی و طیف وسیعی از مواد محافظ با خواص قدرتمند در این مواد غذایی برای محافظت در برابر بیماری‌های قلبی مفید هستند.

با انتخاب غذاهای گیاهی کامل، از عواملی که باعث بیماری قلبی و سایر بیماری‌های مزمن می‌شوند اجتناب می‌کنید. علاوه‌براین، مصرف مواد محافظی را افزایش می‌دهید که از بیماری جلوگیری می‌کند و سلامت قلب را ارتقا می‌دهد. دستورالعمل کلی رژیم اورنیش شامل موارد زیر است:

• روی فیبر تمرکز کنید؛ فیبر موجود در غذاهای کامل دارای مزایای سلامتی بسیاری از جمله سلامت قلب است. فیبر محلول می‌تواند جذب کلسترول در جریان خون شما را کاهش دهد. غذاهای غنی از فیبر محلول شامل جو دوسر، جو، حبوبات، سیب، توت‌ها، پرتقال و هویج هستند.
• قند و کربوهیدرات تصفیه شده را محدود کنید؛ قند و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده می‌توانند تری‌گلیسیرید خون و سطح انسولین را افزایش دهند. در نتیجه، بر خطر سندرم متابولیک تأثیر می‌گذارند و باعث بیماری‌های قلبی می‌شوند.
• سویا را فراموش نکنید؛ مصرف سویا در رژیم بیماران قلبی به سلامت قلب کمک می‌کند.

سویا یک پروتئین گیاهی کم‌چرب، بدون کلسترول، مغذی و گیاهی عالی برای جایگزینی پروتئین حیوانی است.

یک نمونه رژیم هفتگی مفید برای بیماران قلبی

رژیم غذایی مناسب هر فرد باید توسط پزشک متخصص و بر اساس نیازها و شرایط بدنی او تعیین شود. اما به طور کلی می‌توان یک رژیم مانند جدول زیر یا معادل آن را در طول هفته برای رژیم بیماران قلبی پیاده‌سازی کرد:

این برنامه هفتگی برای مقدار دریافت حدود 1200 کالری در روز مناسب است. باز هم تاکید می‌کنیم، برای گرفتن رژیم بیماران قلبی حتما به پزشک تغذیه مراجعه کنید و از رژیم‌های خودسرانه و بدون اصول پرهیز کنید. وعده شام برای بیماران قلبی باید سبک باشد و چند ساعت قبل از خواب مصرف شود.

غذاهای مفید برای سلامت قلب شامل چه مواردی است؟

رژیم غذایی سالم و غنی از مواد غذایی طبیعی و خاص می‌تواند سلامت قلب را تضمین کند. در برنامه غذایی بیماران قلبی نیز مصرف غذاهای مفید برای قلب ضروری است. رژیم غذایی مفید برای قلب، مواد غذایی زیر را شامل می‌شود:

• سبزیجات با برگ سبز تیره؛ اسفناج، کلم پیچ و کلم قمری سرشار از مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان هستند که برای قلب مفید است.
• توت‌ها؛ بلوبری، توت فرنگی و تمشک غنی از فیبر و آنتی‌اکسیدان هستند.
• آووکادو؛ منبع خوبی از چربی‌های سالم و فیبر است.
• گوجه فرنگی؛ حاوی لیکوپن، یک آنتی‌اکسیدان مرتبط با سلامت قلب است.
• جو دوسر؛ منبع عالی فیبر محلول است که به کاهش کلسترول کمک می‌کند.
• برنج قهوه‌ای؛ فیبر و سایر مواد مغذی ضروری را فراهم می‌کند.
• نان سبوس‌دار؛ برای دریافت فیبر بیش‌تر، نان‌های سبوس‌دار را انتخاب کنید.
• پروتئین‌های کم‌چرب، شامل ماهی های چرب، مرغ و بوقلمون، حبوبات، آجیل و دانه ها شامل گردو، بادام، دانه چیا و کتان می‌شوند.
• چربی‌های سالم؛ شامل روغن زیتون و آووکادو را مصرف کنید.
• لبنیات کم‌چرب یا بدون چربی؛ شامل ماست و شیر که کلسیم و سایر مواد مغذی ضروری بدن را فراهم می‌کنند.

شکلات تلخ، سیر و چای سبز نیز از مواد غذایی مفید برای قلب هستند. در حالی که این مواد غذایی برای قلب مفید هستند، مهم است که آن‌ها را به‌عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل مصرف کنید. بنابراین، برای دریافت توصیه‌های شخصی با متخصص تغذیه مشورت کنید. در کنار رژیم برای حفظ بیشتر سلامت قلب ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهید. یوگا، دوچرخه، شنا و پیاده‌روی جزو انواع بهترین ورزش برای بیماران قلبی می‌باشند.

لیست غذاهای مضر برای بیماران قلبی

به طور کلی مجموعه‌ای از غذاهایی که برای سلامتی مضر است، برای قلب نیز ضرر دارد. اما برخی از مواد غذایی به دلیل تاثیر روی فشار خون یا دیگر پارامترها، باعث ابتلا یا تشدید بیماری‌های قلبی می‌شوند. از جمله مواد غذایی مضر برای بیماران قلبی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• گوشت‌های فرآوری شده؛ شامل سوسیس، کالباس و گوشت‌های دودی. این مواد غذایی سرشار از سدیم و چربی‌های اشباع هستند که هر دو خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهند.
• غلات تصفیه شده؛ شامل نان سفید، برنج سفید و تنقلات تهیه شده از آرد سفید. این غذاها فاقد فیبر و مواد مغذی ضروری هستند و باعث افزایش قند خون و در نتیجه افزایش خطر بیماری‌های قلبی می‌شوند.
• چربی‌های ترانس؛ چربی‌ ترانس در بسیاری از غذاهای فرآوری شده وجود دارند. این چربی‌ها کلسترول بد (LDL) را افزایش و کلسترول خوب (HDL) را کاهش می‌دهند و در نتیجه خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهند.
• نوشیدنی‌ها و غذاهای شیرین؛ شامل نوشابه‌های گازدار، نوشیدنی‌های ورزشی، خوراکی‌های شیرین و آبمیوه‌های صنعتی. مصرف بیش از حد قند می‌تواند منجر به افزایش وزن، مقاومت به انسولین و در نتیجه افزایش خطر بیماری‌های قلبی شود.
• سدیم؛ اما مصرف بیش از حد سدیم برای سلامت قلب مضر است، زیرا باعث افزایش فشار خون می‌شود.
• لبنیات پرچرب؛ لبنیات به طور کلی برای قلب مفید است. اما لبنیات پرچرب حاوی چربی اشباع زیادی هستند و باید به مقدار محدود مصرف شوند.
• گوشت قرمز؛ مصرف گوشت قرمز در رژیم بیماران قلبی به طور کامل ممنوع نیست، اما گوشت قرمز حاوی چربی اشباع شده و کلسترول بالایی است، بنابراین بهتر است مصرف آن را محدود کرد.
• غذاهای سرخ شده؛ غذاهای سرخ شده معمولاً حاوی چربی‌های ناسالم و کالری بالایی هستند. استفاده از آنها در رژیم بیماران قلبی خطر ابتلا به بیماری های مختلف قلب را افزایش می‌دهد.

لیست غذاهای مضر برای بیماران قلبی، به معنی حذف کامل این غذاها نیست. شما باید مصرف آنها را به حداقل برسانید.

رژیم غذایی بعد از عمل قلب چه ویژگی‌هایی دارد؟

رژیم بیماران قلبی بعد از عمل قلب، نقش مهمی در بهبودی و سلامت قلب دارد. خوردن غذاهای سالم در کنار ورزش و حفظ وزن به اضافه داشتن سبک زندگی سالم بعد از عمل قلب اهمیت زیادی دارد. برنامه غذایی بیماران قلبی بعد از جراحی باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:

• تمرکز بر مصرف غذاهای سالـم؛ شامل میوه‌ها و سبزیجات فراوان، غلات کامل، پروتئین‌های کم‌چرب، چربی‌های سالم و لبنیات کم‌چرب.
• محدودیت در مصرـ برخی غذاها؛ شامل چربی‌های اشباع شده و ترانس، سدیم، قندهای افزوده و غذاهای فرآوری شده.
• اهمیت تعادل؛ توجه به اندازه وعده‌های غذایی برای جلوگیری از اضافه وزن.

به طور کلی، رژیم غذایی بیماران قلبی بعد از جراحی قلب باید بر اساس توصیه‌های پزشک و متخصص تغذیه تنظیم شود. داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل به بهبودی سریع‌تر و کاهش خطر عوارض بعد از عمل کمک می‌کند.

رژیم غذایی سکته قلبی باید چگونه باشد؟

رژیم بیماران قلبی بعد از سکته قلبی، برای پیشگیری از حمله مجدد و حفظ سلامت قلب اهمیت بالایی دارد. برنامه غذایی بیماران قلبی بعد از حمله قلبی می‌تواند به صورت زیر باشد:

• مصرف میوه‌ها و سبزیجات؛ حداقل ۵ وعده در روز مصرف کنید، زیرا سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر هستند و کالری کمی دارند.
• مصرف غلات کامل به جای غلات تصفیه شده؛ غذاهایی را انتخاب کنید که از غلات کامل تهیه شده‌اند. این غذاها نسبت به محصولات آرد سفید فرآوری‌شده، مواد مغذی و فیبر بیش‌تری دارند.
• انتخاب منابع پروتئینی سالم؛ پروتئین‌های گیاهی شامل آجیل (به خصوص گردو و بادام)، عدس و حبوبات گزینه‌های عالی هستند.
• ماهی و غذاهای دریایی؛ سالمون و تن ماهی سرشار از پروتئین و اسیدهای چرب امگا 3 مفید برای قلب هستند.
• لبنیات کم چرب یا بدون چربی؛ ماست یونانی یک گزینه مناسب با پروتئین و کلسیم بالا است.
• گوشت‌های کم چرب؛ مرغ و بوقلمون انتخاب مناسبی است. مصرف گوشت قرمز نیز باید محدود شود.
• استفاده از روغن‌های گیاهی مایع؛ مانند روغن آووکادو یا زیتون که سرشار از چربی‌های غیر اشباع هستند.
• محدود کردن مصرف سدیم؛ از مصرف غذاهای فرآوری شده خودداری کنید. مقدار نمک اضافه شده در پخت و پز را نیز کاهش دهید.
• کاهش مصرف چربی‌های اشباع شده: که در محصولات لبنی پرچرب، گوشت‌های چرب و روغن‌های گرمسیری مانند روغن نارگیل یافت می‌شود.
• چربی های ترانس و قندها؛ از مصرف چربی‌های ترانس و غذاهای پرقند پرهیز کنید.

ساده‌ترین دستورالعمل غذایی رژیم بیماران قلبی بعد از سکته می‌تواند به این صورت باشد: نیمی از بشقاب خود را در هر وعده غذایی با سبزیجات پر کنید. آجیل خام و بدون نمک را به عنوان میان وعده مصرف کنید. حداقل یک بار در هفته ماهی‌های روغنی بخورید. برای چاشنی غذا از گیاهان و ادویه‌ها به جای نمک استفاده کنید. محصولات کم نمک را مصرف کنید. مصرف غذاهای سرخ شده و فرآوری شده را نیز محدود کنید.

رژیم غذایی برای نارسایی قلبی چه مشخصاتی دارد؟

رژیم بیماران قلبی برای کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به نارسایی قلبی بسیار مهم است. با رعایت موارد زیر می‌توان یک برنامه غذایی مناسب برای افراد مبتلا به نارسایی قلبی ایجاد کرد:

• محدودیت سدیم؛ سدیم می‌تواند باعث احتباس آب و مایعات در بدن شود و کار قلب را سخت‌تر کند. مصرف روزانه 2000 تا 3000 میلی‌گرم سدیم در رژیم بیماران قلبی توصیه می‌شود.
• خواندن برچسب‌ها؛ به میزان سدیم در غذاهای بسته‌بندی شده و فرآوری شده توجه کنید. از مصرف غذاهایی با بیش از 500 میلی‌گرم سدیم در هر وعده خودداری کنید.
• استفاده از رژیم‌های غذایی سالم برای قلب؛ از رژیم بیماران قلبی شامل رژیم غذایی دش و مدیترانه‌ای استفاده کنید.
• غذاهای مغذی؛ مصرف میوه‌ها و سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های کم چرب را فراموش نکنید.
• پرهیز از غذاهای فرآوری شده؛ این غذاها اغلب حاوی سطوح بالای سدیم و چربی‌های ناسالم هستند که می‌توانند علائم نارسایی قلبی را تشدید کنند.
• چربی‌های سالم؛ از روغن زیتون و روغن آووکادو که سرشار از چربی‌های غیر اشباع و مفید برای سلامت قلب است، استفاده کنید.
• مدیریت کالری و درشت مغذی‌ها؛ مصرف متعادل کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و چربی‌ها برای حمایت از سلامت عمومی و سطح انرژی بدن ضروری است.
• محدودیت کالری؛ در برخی موارد، کاهش کالری می‌تواند به مدیریت وزن و کاهش فشار بر قلب کمک کند.

در صورتی که رژیم بیماران قلبی بر اساس نیازهای متابولیکی و ترجیحات فردی باشد، می تواند باعث پایبندی و بهبود نتایج شود.

آیا پیشگیری از بیماری قلبی با رعایت تغذیه امکان‌پذیر است؟

تغذیه نقش بسیار مهمی در پیشگیری از بیماری‌های قلبی دارد. رژیم بیماران قلبی باید سالم و شامل مواد غذایی طبیعی باشد. یک رژیم غذایی سالم برای قلب می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی مانند سکته را کاهش دهد. برخی غذاها می‌توانند به کاهش سطح کلسترول بد کمک کنند که یکی از عوامل اصلی ایجاد پلاک در عروق و در نتیجه مشکلات قلبی است. رژیم غذایی سالم می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند که یکی دیگر از عوامل خطر برای بیماری‌های قلبی محسوب می‌شود.

بسیاری از غذاهای سالم دارای خواص ضد التهابی هستند که می‌توانند به کاهش التهاب در بدن کمک و از آسیب به رگ‌ها جلوگیری کنند. علاوه‌براین، رژیم غذایی سالم به سلامت وزن کمک می‌کند که برای سلامت قلب بسیار مهم است. مواد مغذی موجود در غذاهای سالم به بدن کمک می‌کنند تا به درستی کار کند و از بیماری‌ها پیشگیری کند. یک رژیم غذایی متعادل در کنار ورزش منظم، سیگار نکشیدن و کنترل استرس برای سلامت قلب اهمیت زیادی دارد.

رژیم غذایی بیماران قلبی را از چه دکتری بگیریم؟

برای گرفتن رژیم بیماران قلبی باید به دکتر تغذیه مراجعه کنید. متخصص تغذیه در زمینه رژیم‌های غذایی تخصص دارد و می‌تواند یک برنامه غذایی شخصی و متناسب با شرایط شما طراحی کند. او با بررسی شرایط و نوع بیماری قلبی و هم‌چنین وزن شما، برنامه غذایی مناسب را تدوین می‌کند. هنگام مراجعه به متخصص تغذیه، اطلاعات لازم در رابطه با عادات غذایی و ترجیحات شخصی خود را در اختیار پزشک قرار دهید. این موضوع به او کمک می‌کند تا بتواند رژیم غذایی سازگارتر و انعطاف‌پذیرتری را به شما پیشنهاد دهد.

پزشک متخصص قلب نیز در مورد رژیم غذایی مناسب می‌تواند به شما مشاوره دهد. او در صورت نیاز، شما را به یک متخصص تغذیه ارجاع می‌دهد. در صورتی که عمل قلب باز انجام داده باشید، معمولا برنامه غذایی و مراقبت‌های بعد از عمل توسط متخصص قلب در اختیار شما قرار می‌گیرد.

برای رژیم غذایی بیماران قلبی، این موارد را جدی بگیرید

مصرف نمک را محدود کنید، زیرا می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود. مصرف چربی‌های اشباع و ترانس را به حداقل برسانید و به جای آن از چربی‌های سالم مانند روغن زیتون استفاده کنید. میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل در رژیم بیماران قلبی اهمیت زیادی دارند. این مواد غذایی فیبر و مواد مغذی ضروری بدن را تامین می‌کنند. در برنامه غذایی بیماران قلبی، پروتئین‌های کم‌چرب مانند ماهی، مرغ و حبوبات حتما باید لحاظ شوند. غذاهای مفید برای بیماران قلبی هم به کنترل وزن و هم به سلامت عمومی بدن کمک می‌کنند. حتما برای دریافت رژیم بیماران قلبی به پزشک تغذیه مراجعه کنید. رژیم غذایی باید متناسب با نیاز و شرایط شما باشد تا بهترین نتیجه حاصل شود.

در ضمن، می‌توانید برای دریافت نوبت متخصص تغذیه در شهر خود با مراجعه به پلتفرم آنلاین و پزشکی دکتردکتر به بهترین متخصصان این حوزه دسترسی داشته باشید.

منابع:

mountsinai.org
mayoclinic.org

سوالات متداول رژیم بیماران قلبی