امکان ابتلا به بیماری قارچی در تمام افراد و کل نواحی بدن وجود دارد. قارچ پوستی میکروارگانیسم‌هایی با ماده‌ای موسوم به کیتین در دیواره سلولی خود هستند. برخی از انواع آن‌ها خوراکی و موارد دیگر مانند افشانکچه یا آسپرژیلوس (Aspergillus) بسیار خطرناک هستند و منجر به بیماری‌های مرگ‌بار می‌شوند. انواع مختلف قارچ عفونت قارچی ایجاد می‌کنند. گاهی‌اوقات، قارچ‌هایی که معمولاً در داخل بدن یافت نمی‌شوند، با ورود به تن عفونت به وجود می‌آورند. در برخی موارد هم قارچ‌هایی که به‌طور معمول در داخل بدن وجود دارند، به‌شکلی خارج از کنترل تکثیر می‌شوند و بدن را عفونی می‌کنند.
گاهی‌اوقات، قارچ پوستی واگیر دارد. در برخی موارد، قارچ‌های بیماری‌زا از حیوانات آلوده، خاک یا سطوح آلوده سرایت پیدا می‌کنند. اگر علائم عفونت قارچی در شما ظاهر شده، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
در انتهای مقاله، اگر سوالی داشتید در بخش کامنت برایمان بنویسید. کارشناس سلامتی دکتر دکتر به شما پاسخ می‌دهد.
شایع‌ترین عفونت‌های قارچی پوست کدامند؟
عفونت قارچی به عنوان مایکوز (Mycosis) هم شناخته میشود. اگرچه بیشتر قارچها برای انسان بی‌ضررند، اما برخی از آن‌ها در شرایط خاصی بیماری‌زا هستند. قارچها با آزادکردن هاگ‌هایی که می‌توانند با تماس مستقیم یا حتی استنشاق وارد بدن شوند، تکثیر پیدا می‌کنند.
به همین دلیل است که عفونت‌های قارچی معمولاً روی پوست، ناخنها یا ریه‌های شما تأثیر می‌گذارند. قارچها به پوست هم نفوذ می‌کنند و باعث عفونت سیستمیک در سراسر بدن می‌شوند.
بسیاری از عفونت‌های قارچی رایج مانند معمولاً روی پوست تأثیر می‌گذارند. علاوه بر پوست، یکی دیگر از مناطق رایج برای ابتلا به بیماری قارچ پوستی، غشاهای مخاطی است. برخی از نمونه‌های آن عفونت‌های مخمری واژن و برفک دهان هستند. در زیر، برخی از رایج‌ترین انواع عفونت‌های قارچی اثرگذار روی پوست را بررسی می‌کنیم. تصاویر انواع قارچ پوستی را در زیر می‌بینید.
۱. کرم حلقوی بدن (tinea corporis)
بر خلاف نام این بیماری قارچ پوستی، کرم حلقوی ناشی از قارچ است نه کرم و به طور معمول در تنه و اندام اتفاق می‌افتد. کرم حلقوی در سایر نواحی بدن، نام‌های مختلفی مانند پای ورزشکار و خارش جوک دارد.
علامت اصلی کرم حلقوی جوش‌های حلقه‌ای شکل با لبه‌های کمی برجسته است. پوست داخل این بثورات مدور معمولاً سالم به نظر می‌رسد. بثورات می‌توانند گسترش یابد و اغلب سبب خارش میشود.
آیا قارچ پوستی قابل انتقال است؟ بله، کرم حلقوی یک عفونت قارچی شایع پوست و بسیار مسری است، اگرچه جدی نیست و معمولاً می‌توان آن را با کرم ضد قارچ و محصولات مراقبت پوستی درمان کرد.
۲. پای ورزشکار (Tinea pedis)
عفونت پای ورزشکار یک عفونت قارچی است که روی پوست پاها، اغلب بین انگشتان پا، مشاهده میشود. علائم بیماری قارچ پوستی پای ورزشکار عبارتند از:
- پوسته پوسته و قرمزشدن پوست
- سوزش بین انگشتان پا یا کف پا
- ترک خوردن یا تاول‌زدن پوست
- سوزش و خارش
در برخی موارد، عفونت می‌تواند به سایر نواحی بدن مانند ناخنها، کشاله ران یا دست‌ها سرایت کند و برای درمان آن باید به دکتر پوست مراجعه کنید.
۳. خارش جوک (تینیا کرویس)
خارش جوک یک نوع بیماری قارچ پوستی است که در ناحیه کشاله ران ایجاد میشود و در مردان و پسران نوجوان بیشتر شایع است. علامت اصلی آن، بثورات قرمز خارش‌دار است که معمولاً از ناحیه کشاله ران یا اطراف قسمت داخلی بالای ران شروع میشود.
بثورات ممکن است، پس از ورزش یا سایر فعالیت‌های بدنی بدتر شوند و به باسن و شکم گسترش پیدا کنند. همچنین ممکن است، پوست آسیب‌دیده پوستهپوسته شود یا ترک بخورد. گاهی، ظاهر بیرونی بثورات کمی برجسته و تیره‌تر هم میشود.
۴. کرم حلقوی پوست سر (تنیا کاپیتیس)
این عفونت قارچی روی پوست سر و ساقه‌های مو دیده میشود. بیشتر در کودکان خردسال شایع است و باید با داروهای خوراکی تجویزی و همچنین شامپوهای ضد قارچ درمان شود. علائم این عفونت قارچی شامل موارد زیر است:
- پوسته پوسته شدن ناحیه عفونت
- درد لکههای پوستی
- خارش یک ناحیه
- حساسیت
لکههای طاسی موضعی که ممکن است پوسته پوسته یا قرمز به نظر برسند هم از علامت‌های این بیماری قارچ پوستی به‌شمار می‌روند.
۵. کچلی ورسیکا
کچلی که گاهی پیتریازیس ورسیکالر(Pityriasis Versicolor) نامیده میشود، یک عفونت قارچی/مخمری پوست است که باعث ایجاد لکههای کوچک بیضی شکل روی پوست میشود. این بیماری در اثر رشد بیش از حد نوع خاصی از قارچ به نام مالاسزیا به‌وجود می‌آید که به طور طبیعی، روی پوست حدود ۹۰درصد بزرگسالان موجود است.
این لکههای پوستی اغلب در پشت، سینه و بازوها ایجاد می‌شوند و ممکن است روشن‌تر یا تیره‌تر از بقیه پوست شما به نظر برسند. رنگ آن‌ها هم قرمز، صورتی، خرمایی یا قهوه‌ای است. این نوع قارچ در طول تابستان یا در مناطقی با آب و هوای گرم و مرطوب، بیشتر به‌وجود می‌آید. بیماری قارچ پوستی کچلی ورسیکالر می‌تواند پس از اتمام درمان، دوباره بازگردد.
۶. کاندیدیازیس پوستی
این یک عفونت قارچی پوستی است که توسط قارچ کاندیدا ایجاد میشود. این نوع قارچ به طور طبیعی در داخل بدن ما وجود دارد، تنها زمانی که بیش از حد رشد کند، عفونت اتفاق میفتد. عفونت‌های پوستی کاندیدا در نواحی گرم، مرطوب و تهویه ضعیف رخ می‌دهند.
برخی از نواحی معمول که می‌توانند تحت تأثیر این بیماری قرار گیرند، عبارتند از زیر سینه‌ها و چین‌های باسن. علائم عفونت پوستی کاندیدا شامل مواردی مانند بثورات قرمز، خارش و پوسچول‌های قرمز کوچک (جوش چرکی) است.
۷. اونیکومیکوزیس، قارچ ناخن
اونیکومیکوزیس (Onychomycosis) عفونت قارچی ناخن است و می‌تواند ناخن‌های دست یا پا را تحت تاثیر قرار دهد، اگرچه عفونت ناخن‌های پا شایع‌تر است.
اگر ناخن‌هایی دارید که تغییر رنگ داده‌اند و به رنگ‌های زرد، قهوه‌ای و سفید در آمده‌اند و یا شکننده و ضخیم شده‌اند، احتمالاً به این عفونت قارچی مبتلا شده‌اید. برای درمان این بیماری اغلب داروهایی تجویز میشود و در موارد شدید، پزشک بخشی یا تمام ناخن آسیب دیده را بر می‌دارد.
عوامل موثر در ابتلا به قارچ پوستی
عوامل متعددی باعث بروز بیماری قارچ پوستی می‌شوند. از جمله دلایلی که می‌توانند شما را تحت تأثیر قارچها قرار دهند، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- تعریق زیاد
- زندگی در محیط گرم یا مرطوب
- پوشیدن لباس‌ها و کفش‌های تنگ
- داشتن سیستم ایمنی بدن ضعیف
- تماس با حیواناتی که ممکن است آلوده باشند
- اشتراک‌گذاری اقلام شخصی مانند لباس، کفش، حوله یا ملحفه
در ادامه، به اختصار برخی از عوامل مهم خطر ابتلا به بیماری قارچ پوستی شرح داده شده است. یادتان باشد که مراجعه به متخصص برای بررسی وضعیت ابتلا به قارچ ضروری است. اگر حضوری مراجعه نمی‌کنید، دست‌کم ویزیت انلاین متخصص پوست را در برنامه خود قرار دهید.
رطوبت
تعریق شدید یا کار در یک محیط گرم و مرطوب می‌تواند خطر ابتلا به عفونت قارچی را افزایش دهد. قارچها برای رشد به محیطی گرم و مرطوب نیاز دارند. راه رفتن با پای برهنه در مکان‌های مرطوب مانند سالن‌های ورزشی، رختکن و دوش‌ها هم می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد. این مکان‌های عمومی اغلب سرشار از هاگ‌های قارچی هستند.
گردش خون ضعیف
هر شرایطی که باعث گردش خون ضعیف شود، احتمال خطر عفونت قارچی را افزایش می‌دهد. گردش خون ضعیف از پاسخ ایمنی درست و به موقع جلوگیری میکند و توانایی بدن را برای مبارزه با عفونت کاهش می‌دهد. در نتیجه، احتمال دچارشدن به بیماری قارچ پوستی هم بالاتر می‌رود.
یائسگی
در زمان یائسگی، تغییرات هورمونی اسیدیته واژن را کاهش می‌دهند. این امر ممکن است افراد را در برابر عفونت‌های قارچی واژن آسیب‌پذیرتر کند. برای همین است که باید همیشه در دوران یائسگی مراقب سلامت بدن، بیشتر باشید و توصیه‌های پزشکان را برای جلوگیری از بیماری‌های محتمل جدی بگیرید.
سیستم ایمنی سرکوب‌شده
اگر سیستم ایمنی بدن به درستی کار نکند، افراد را در برابر عفونت‌های قارچی آسیب پذیر میکند. بسیاری از عوامل به طور بالقوه می‌توانند سیستم ایمنی بدن شما را تضعیف کنند. به عنوان مثال، کمبود مواد مغذی، اختلالات نقص ایمنی، سیگار کشیدن و حتی استرس. این‌ها روی عملکرد سیستم ایمنی اثر منفی می‌گذارند و باعث مختل‌شدن آن می‌شوند. یادتان باشد که سیستم ایمنی قوی دشمن قارچ پوستی است.
آسیب یا عفونت ناخن و پوست
حتی یک آسیب یا عفونت کوچک در ناخن یا پوست می‌تواند به قارچها اجازه دهد تا زیر پوست شما نفوذ کنند و بر بافت‌های عمیق‌تر تأثیر بگذارند. به همین دلیل، شستن زخم‌ها و پوشاندن آن‌ها در یک پانسمان یا بانداژ استریل بسیار مهم است.
داروهای خاص
برخی از انواع داروها می‌توانند توانایی بدن را در دفع عفونت‌های قارچی کاهش دهند. به عنوان مثال، آنتی بیوتیک‌ها باکتری‌های مفید را همراه با باکتری‌های مضر از بین می‌برند و این امر می‌تواند به قارچها اجازه دهد که بدون رقابت و مشکل رشد کنند. استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها هم خطر ابتلا به بیماری قارچ پوستی را افزایش می‌دهد. درمان‌های سرطان، از جمله شیمی درمانی و پرتودرمانی هم احتمالاً افراد را در معرض خطر بیشتری قرار می‌دهند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
بسیاری از انواع بیماری قارچ پوستی در نهایت در پاسخ به درمان‌های قارچی بدون نسخه (OTC) بهبود پیدا می‌کنند. برخی انواع قارچ پوستی مانند عفونت قارچی ناخن (اونیکومایکوزیس) می‌توانند باعث شکستن ناخن، تغییر رنگ و ضخیم‌شدن آن شوند. این قارچها معمولاً از پوست اطراف ناخن شروع می‌شوند و به صفحه ناخن گسترش پیدا می‌کنند.
با این حال، اگر:
- قسمتی از موهایتان ریزش آشکار داشته یا پوست سر خارش دارد و پوسته پوسته میشود؛
- عفونت قارچی پوست دارید که پس از درمان OTC بهبود نیافته یا بدتر شده است؛
- دیابت دارید و فکر می‌کنید به پای ورزشکار یا اونیکومیکوزیس مبتلا هستید؛
- سیستم ایمنی ضعیفی دارید و مشکوک به عفونت قارچی هستید؛
حتماً لازم است که در اسرع وقت پزشک معالج خود را از وضعیت خود باخبر کنید. در مقاله تخصص پوست و مو چیست بیشتر در مورد این تخصص و وظایف آن صحبت کرده‌ایم. شکل ظاهری قارچ پوستی هم خوب نیست و با مراجعه به یک متخصص خبره می‌توانید سریع‌تر آن را درمان کنید.
درمان قارچ پوستی چگونه است؟
داروهای ضد قارچ گزینه‌های خوبی برای درمان بیماری قارچ پوستی گردن و سایر نواحی هستند و می‌توانند مستقیماً قارچها را از بین ببرند یا از رشد و تکثیر آن‌ها جلوگیری کنند. داروهای ضد قارچی به عنوان درمان‌های OTC (بدون نسخه) یا داروهای تجویزی در دسترس هستند و به اشکال مختلفی از جمله موارد زیر عرضه می‌شوند:
- اسپری‌ها و شامپوها
- کرم‌ها یا پمادها
- قرص‌ها
- پودرها
اگر مشکوک به بیماری قارچی پوست هستید، ممکن است لازم باشد یک محصول OTC یا همان بدون نسخه را امتحان کنید تا ببینید آیا به رفع این بیماری کمک میکند یا خیر. در موارد شدیدتر، ممکن است که پزشک داروی ضد قارچ قوی‌تری را برای کمک به درمان عفونت تجویز کند.
علاوه بر مصرف داروهای ضد قارچ OTC یا نسخه‌ایی، کارهایی وجود دارد که می‌توانید در خانه انجام دهید و از عفونت قارچی خلاص شوید. مانند تمیز و خشک نگه‌داشتن ناحیه آسیب‌دیده و پوشیدن لباس یا کفش گشاد که به پوست شما اجازه تنفس می‌دهد. برای درمان بیماری پوستی قارچ صدفی یا هر نوع دیگری از بیماری پوستی می‌توانید داروهای خود را اینترنتی سفارش دهید. با سفارش آنلاین دارو از دکتردکتر، در وقت و انرژی صرفه‌جویی کنید.
چگونه می‌توان از ابتلا به عفونت‌های قارچی پیشگیری کرد؟
رعایت بهداشت برای جلوگیری از عفونت‌های قارچی ضروری است. سعی کنید نکات زیر را برای کمک به جلوگیری از ایجاد بیماری قارچ پوستی در نظر داشته باشید:
| توصیه بهداشتی | توضیح کوتاه |
|---|---|
| پوست و چین‌های پوستی را تمیز و خشک نگه دارید | رطوبت زیاد باعث رشد قارچ میشود |
| دست‌ها را مرتب بشویید | بعد از تماس با حیوانات یا افراد دیگر |
| از حوله‌ها و محصولات مراقبت دیگران استفاده نکنید | جلوگیری از انتقال عفونت |
| در رختکن، دوش‌های عمومی و استخر از دمپایی یا صندل استفاده کنید | از تماس مستقیم پا با سطح آلوده جلوگیری شود |
| وسایل بدنسازی را قبل و بعد از استفاده تمیز کنید | کاهش احتمال انتقال قارچ |
| هر روز لباس، جوراب و لباس زیر تمیز بپوشید | جلوگیری از تجمع باکتری و قارچ |
| لباس و کفش قابل تنفس انتخاب کنید و از لباس تنگ پرهیز کنید | کاهش تعریق و رطوبت |
| از حیوانات دارای علائم عفونت قارچی دوری کنید | مانند ریزش مو یا خاراندن مکرر |
باید نحوه انتقال قارچ پوستی را بدانید و با رعایت نکات مراقبتی، مانع از بیمارشدن خود شوید. با پیشگیری و رعایت بهداشت، راههای انتقال قارچ پوستی به بدن خود را ببندید. در صورت ابتلا هم به‌جای استفاده از درمان گیاهی بیماری قارچ پوستی بدون پشتوانه علمی، سعی کنید که به پزشک متخصص مراجعه کنید.
قارچ پوستی بیماری خطرناک، اما قابل درمان
بیماری قارچ پوستی، نوعی عفونت شایع است. اگرچه این عفونت‌ها معمولاً جدی نیستند، اما می‌توانند به دلیل خارش یا قرمزی و پوستهپوسته شدن پوست باعث ناراحتی و تحریک شوند. ایت بیماری اگر درمان نشود، ممکن است گسترش پیدا کند یا بیشتر تحریک شود. درمان قطعی بیماری پوستی قارچ برای هر نوع از این بیماری متفاوت است.
انواع مختلفی از محصولات OTC وجود دارند که می‌توانند به درمان عفونت‌های قارچی پوست کمک کنند. با این حال، اگر عفونتی دارید که با داروهای بدون نسخه بهبود پیدا نمی‌کند، به دکتر پوست خود مراجعه کنید. ممکن است، برای درمان موثرتر نیاز به نسخه داشته باشید.
این نکته را در نظر بگیرید که قارچ پوستی می‌تواند واگیردار باشد. این بیماری از انسان به انسان و از حیوان به انسان قابلیت انتقال دارد. بنابراین در هنگام برخورد یا نزدیکی با قارچ‌های پوستی و افرادی که به آن مبتلا هستند، دست‌ها و بدن خود را به خوبی بشویید و پس از آن خشک کنید.
سوالات متداول
سلام وقت بخیر
بعد از تماس با فردی که قارچ پوستی داشته ،تا چند روز بعد ممکنه در بدن ما هم خودشو نشون بده؟
اگر دیگر با فرد تماس نداشته باشیم هم ممکنه روند اضافه شدن لکه ها ادامه داشته باشه؟
سلام
اگر سابقه بیماری ندارید و سالم هستید بعید است با یک تماس پوستی مشکلی ایجاد شود
سلام وقت بخیر
یه سوال داشتم
آیا قارچ پوستی واگیر دارد؟؟
سلام عزیزم
بله مسری هست و قابل انتقال از طریق تماس پوستی
سلام یکی رو دستت قارچ داشت من نمیدونستم دست بش زدم بعد گفت قارچ سریع رفتم با مایع کل دست صورتمو شستم ایا امکانش هست بگیرم
بله