آهن یک ماده معدنی ضروری است و نقش کلیدی آن در ساخت گلبول های قرمز خون است که حامل اکسیژن هستند. شما می توانید آهن را از غذا و از مکمل ها دریافت نمایید. و باید بدانید اگر آهن کافی نداشته باشید، ممکن است دچار کم خونی و سطح پایین گلبول های قرمز خون شوید.
چرا باید آهن مصرف کنیم؟
مکمل های آهن اغلب برای انواع خاصی از کم خونی استفاده می شون . کم خونی می تواند باعث خستگی و سایر علائم شود.
بیشتر آهن موجود در بدن در گلبول های قرمز و سلول های ماهیچه ای یافت می شود. منابع غذایی برای تامین آهن کافی شامل گوشت، ماهی، لوبیا، اسفناج و غلات است.
آهن به گلبول های قرمز خون کمک می کند تا اکسیژن را از ریه ها به سلول های سراسر بدن منتقل کنند. آهن در بسیاری از عملکردهای مهم بدن نیز نقش دارد. آهن علاوه بر پیشگیری و درمان انواع کم خونی، برای نارسایی قلبی، مهارت‌های حافظه و تفکر، رشد کودک، خستگی، ADHD و بسیاری از شرایط دیگر هم استفاده می‌شود.
مصرف آهن از راه خوراکی یا IV همراه با سایر داروها مانند اپوئتین آلفا می تواند به ساخت گلبول های قرمز خون و پیشگیری یا درمان کم خونی در افراد مبتلا به برخی بیماری های مزمن کمک نماید.
مصرف آهن از راه خوراکی یا IV برای درمان و پیشگیری از کم خونی ناشی از کمبود آهن در بدن نیز موثر است. از سوی دیگر مصرف آهن در دوران بارداری خطر کم خونی در بدن را کاهش می دهد.
طبق بررسی های صورت گرفته مصرف آهن در موارد زیر نیز می تواند مفید واقع شود:
- حملات تنفسی: بسیاری از کودکانی که دچار مشکلات تنفسی هستند، سطح آهن پایینی دارند. مصرف آهن از تعداد حملات تنفسی را در کودکان کاهش می دهد.
- حافظه و مهارت های تفکر (عملکرد شناختی): مصرف آهن از راه خوراکی ممکن است به بهبود تفکر، یادگیری و حافظه در کودکان و نوجوانان با سطح آهن کم کمک کند.
- نارسایی قلبی: تقریباً 20 درصد از افرادی که دچار نارسایی قلبی هستند نیز سطح آهن پایینی دارند. مصرف آهن به صورت IV می تواند علائم نارسایی قلبی را بهبود بخشد.
- سندرم پاهای بی قرار یا RLS: مصرف آهن از راه خوراکی یا IV علائم RLS مانند ناراحتی پا و مشکلات خواب را کاهش می دهد.
برخلاف تصور عموم، مصرف آهن در موارد زیر تأثیر آنچنانی ندارد:
- عملکرد ورزشی: مصرف آهن از راه خوراکی عملکرد ورزشی را بهبود نمی بخشد.
- رشد کودک: مصرف آهن از راه دهان به رشد سریعتر کودک کمک نمی کند.
- زایمان زودرس: به نظر نمی رسد مصرف آهن در دوران بارداری خطر زایمان زودرس را کاهش دهد. در واقع ممکن است خطر را در مناطقی که مالاریا شایع است افزایش دهد.
اثرات جانبی مصرف آهن
مصرف آهن در دوزهای کنترل شده، احتمالاً برای اکثر افراد بی خطر است. اما می تواند عوارض جانبی مانند ناراحتی معده، حالت تهوع و استفراغ را در برخی افراد به همراه داشته باشد. به نظر می رسد مصرف مکمل های آهن همراه با غذا عوارض جانبی را کاهش می دهد. اما از سوی دیگر، غذا می تواند میزان جذب آهن را در بدن کاهش دهد. دوزهای بالاتر آهن فقط باید تحت نظارت پزشک استفاده شوند.
در چه شرایطی باید به میزان مصرف آهن بیشتر دقت شود؟
- بارداری و شیردهی: مصرف آهن در دوران بارداری و شیردهی در دوزهای کمتر از UL 45 میلی گرم در روز احتمالاً بی خطر است. اگر کمبود آهن ندارید، بیش از 45 میلی گرم در روز مصرف نکنید. دوزهای بالاتر می تواند عوارض جانبی معده مانند تهوع و استفراغ ایجاد کند و حتی ممکن است خطر زایمان زودرس را افزایش دهد.
- کودکان: مصرف آهن در دوزهای کمتر از UL 40 میلی گرم در روز برای کودکان بی خطر است. اما دوزهای بالای آهن احتمالاً برای کودکان ناامن است. آهن شایع ترین علت مرگ و میر ناشی از مسمومیت در کودکان است.
- دیابت: مصرف زیاد آهن در رژیم غذایی ممکن است خطر بیماری های قلبی را در زنان مبتلا به دیابت نوع 2 افزایش دهد. اگر دیابت دارید، برای مصرف آهن و نعیین میزان مناسب آن با پزشک مشورت کنید.
- همودیالیز: آهن در افرادی که همودیالیز می شوند ممکن است به خوبی جذب نشود.
- بیماری های هموگلوبین: مصرف آهن ممکن است باعث اضافه بار آهن در افراد مبتلا به این شرایط شود. اگر به بیماری هموگلوبین مبتلا هستید، آهن مصرف نکنید مگر اینکه توسط پزشکتان تجویز شود.
- تلانژکتازی هموراژیک ارثی یا HHT (یک اختلال ارثی که بر تشکیل رگ های خونی تأثیر می گذارد): مصرف آهن ممکن است خطر خونریزی بینی را در بیماران مبتلا به HHT افزایش دهد. اگر چنین شرایطی دارید با احتیاط و زیر نظر پزشک آهن مصرف کنید.
- نوزادان نارس: دادن آهن به نوزادان نارس با سطوح پایین ویتامین E در خون می تواند مشکلات جدی ایجاد کند. سطوح پایین ویتامین E باید قبل از دادن آهن درمان شود. قبل از دادن آهن به نوزاد نارس با پزشک خود صحبت کنید.
- تمرین بدنی: آهن ممکن است در دختران جوانی که در تمرینات بدنی شرکت می کنند به خوبی جذب نشود.
پزشکان بر این باورند که مصرف آهن به همراه برخی ترکیبات دیگر ممکن است به تداخل خورده و یا موجب بروز مشکل شود و باید تحت شرایط خاصی مصرف شوند.
این ترکیبات شامل موارد زیر است:
(آنتی بیوتیک های کینولون) با آهن تداخل دارند:
آهن می تواند میزان جذب آنتی بیوتیک کینولون بدن از معده را کاهش دهد. مصرف آهن همراه با این آنتی بیوتیک ها ممکن است اثرات این آنتی بیوتیک ها را کاهش دهد. برای جلوگیری از این تداخل، آهن را ۲ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از مصرف آنتی بیوتیک مصرف کنید.
(آنتی بیوتیک های تتراسایکلین) با آهن تداخل دارند:
آهن ممکن است میزان آنتی بیوتیک های تتراسایکلین را که بدن می تواند از معده جذب کند، کاهش دهد. مصرف آهن همراه با این آنتی بیوتیک ها ممکن است اثرات این آنتی بیوتیک ها را کاهش دهد. برای جلوگیری از این تداخل، آهن را ۲ ساعت قبل یا ۴ ساعت بعد از مصرف تتراسایکلین مصرف کنید.
بیس فسفونات ها:
آهن می تواند میزان جذب بیس فسفونات بدن از معده را کاهش دهد. برای جلوگیری از این تداخل، بیس فسفونات را حداقل دو ساعت قبل از آهن یا دیرتر در روز مصرف کنید.
لوودوپا:
آهن ممکن است میزان جذب لوودوپا را کاهش دهد. مصرف آهن همراه با لوودوپا ممکن است موجب کاهش اثرات لوودوپا شود. از مصرف همزمان آهن و لوودوپا خودداری نمایید.
لووتیروکسین:
لووتیروکسین برای عملکرد کم تیروئید استفاده می شود. مصرف آهن همراه با لووتیروکسین ممکن است اثرات لووتیروکسین را کاهش دهد.
متیل دوپا (آلدومت):
مصرف آهن همراه با متیل دوپا ممکن است اثرات متیل دوپا را کاهش دهد. برای جلوگیری از این تداخل، آهن را حداقل دو ساعت قبل یا بعد از مصرف متیل دوپا مصرف کنید.
مایکوفنولات موفتیل (CellCept):
مصرف آهن همراه با مایکوفنولات موفتیل ممکن است اثرات مایکوفنولات موفتیل را کاهش دهد. آهن را حداقل 4 ساعت قبل یا 2 ساعت پس از مصرف مایکوفنولات موفتیل مصرف کنید.
لیست پزشکان منتخب تغذیه و دریافت نوبت آنلاین
پنی‌سیلامین (Cuprimine، Depen):
آهن ممکن است میزان جذب پنی‌سیلامین را کاهش دهد. برای جلوگیری از این تداخل، آهن را ۲ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از مصرف پنی‌سیلامین مصرف کنید.
دولوتگراویر (Tivicay):
Dolutegravir دارویی است که برای عفونت HIV استفاده می شود. آهن می تواند میزان دولوتگراویر جذب شده توسط بدن از معده را کاهش دهد. برای جلوگیری از این تداخل، دولوتگراویر را حداقل 2 ساعت قبل یا 6 ساعت پس از مصرف آهن مصرف کنید.
داروهای HIV/AIDS (مهارکننده‌های اینتگراز):
مصرف آهن همراه با مهارکننده های اینتگراز ممکن است سطح خونی این داروها و اثرات آنها را کاهش دهد. اگر از مهارکننده های اینتگراز استفاده می کنید و می خواهید شروع به مصرف آهن کنید، با پزشک مشورت نمایید.
کلرامفنیکل:
آهن برای تولید سلول های خونی جدید ترکیبی بسیار مهم است. کلرامفنیکل ممکن است سلول های خونی جدید را کاهش دهد. مصرف طولانی مدت کلرامفنیکل ممکن است اثرات آهن بر سلول های خونی جدید را کاهش دهد.
میزان مناسب برای مصرف آهن چقدر است؟
آهن در بسیاری از غذاها از جمله گوشت گاو، جگر، بره، گوشت خوک، ژامبون، مرغ، ماهی، اسفناج و لوبیا یافت می شود. مقداری که باید به صورت روزانه مصرف شود، مقدار توصیه شده رژیم غذایی (RDA) نامیده می شود. برای مردان 19 سال و بالاتر و زنان 51 سال و بالاتر، RDA 8 میلی گرم است.
برای زنان 19 تا 50 ساله، RDA 18 میلی گرم است. در دوران بارداری، RDA 27 میلی گرم است. در دوران شیردهی، RDA برای افراد 14 تا 18 ساله 10 میلی گرم و برای افراد 19 تا 50 ساله 9 میلی گرم است. در کودکان، RDA به سن آنها بستگی دارد. لازم است بدانید بهتر است روزانه بیش از 45 میلی گرم آهن مصرف نکنید، مگر اینکه تحت نظارت پزشک و به تجویز او باشد. در صورت ابتلا به بیماری‌های خاص حتماً با پزشک خود جهت تعیین میزان مناسب برای مصرف آهن مشورت نمایید.
منبع : webmd
