انواع قرص دل درد برای تسکین دردهای ناشی از مشکلات گوارشی مانند اسهال، نفخ و التهاب استفاده می‌شوند. هر کدام از این داروها بسته به علت بروز درد، اثرگذاری متفاوتی خواهند داشت. برخی از این قرصها مانند هیوسین برای کاهش دردهای شکمی و اسهال کاربرد دارند. درحالی‌که، داروهایی مانند لوپرامید برای کنترل حرکات روده و تسکین اسهال تجویز می‌شوند.
در این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر به بررسی انواع قرص برای دل پیچه، نحوه اثرگذاری آنها و عوارض جانبی احتمالی خواهیم پرداخت تا بتوانید درمان مناسب برای خود را انتخاب کنید. بهترین راه برای درمان انواع علائم مشکلات گوارشی مراجعه به متخصص گوارش است.
در انتها، اگر سوال خاصی در این مورد دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن پاسخ خواهد داد.
انواع قرص دل درد
دل درد، در اثر عوامل مختلفی مانند نفخ، التهاب، عفونت یا رفلاکس معده رخ می‌دهد. اثرگذاری انواع قرص دل درد، به علت اصلی این عارضه بستگی دارد. در برخی موارد، قرصهای ضداسپاسم مانند هیوسین برای کاهش درد مفید هستند. همچنین، گاهی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی برای کاهش التهاب و تسکین درد استفاده می‌شوند. در صورت وجود عفونت، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها ضروری است. مشورت با پزشک برای تشخیص دقیق و تجویز درمان مناسب بسیار مهم است. در ادامه، به موثرترین انواع قرص دل درد پرداخته‌ایم:
| نام قرص | نحوه اثرگذاری | برخی عوارض |
| هیوسین | تسکین دردهای شکمی و اسهال | تهوع، مشکل در دفع ادرار و تاری دید |
| بلادونا پیبی | درمان روده تحریک‌پذیر و اسهال ویروسی | خشکی دهان، خواب‌آلودگی و فشار خون بالا |
| دیسیکلومین | درمان دلپیچه و سندرم روده تحریک‌پذیر | تپش قلب، سردرد، نفخ، سوزش سر دل |
| لوپرامید | کنترل اسهال و دلپیچه | سرگیجه، خواب‌آلودگی، ناراحتی معده، یبوست |
| دیفنوکسیلات | درمان اسهال مزمن و ویروسی | خشکی دهان، خشکی پوست، تاری دید |
| بیسموت | تسکین درد معده و عفونت‌های باکتریایی گوارشی | سیاهی مدفوع یا زبان، تهوع، اختلال شنوایی |
قرص هیوسین (hyoscine)
در میان انواع قرص دل درد، نام داروی هیوسین بیشتر از همه به گوش شما آشنا است. هیوسین بوتیل بروماید یک درمان رایج برای تسکین انواع دردهای شکمی از جمله دل پیچه است. قرص هیوسین برای درمان درد و ناراحتی معده و روده استفاده میشود. این دارو با شل کردن عضلات معده و روده، به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند. این قرص، با مسدود کردن گیرنده‌های عصبی استیل کولین، انقباض ماهیچه‌های دستگاه گوارش را کاهش داده و ترشح مخاط در روده بزرگ را هم محدود می‌کند. با مصرف این قرص علاوه‌بر تسکین دلپیچه، اسهال را هم کنترل خواهید کرد.
نحوه مصرف این قرص، هر 4 تا 6 ساعت همراه با یک لیوان آب است. دوز روزانه این دارو نباید از 60 میلی‌گرم بیشتر شود. قرص هیوسین هم همچون سایر داروها، گاهی منجر به بروز برخی عوارض جانبی میشود که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
- حالت تهوع و استفراغ
- خشکی دهان
- یبوست
- مشکل در دفع ادرار
- خارش شدید
- تورم دست و پا
- افزایش ضربان قلب
- تاری دید و مشکلات بینایی
- سرگیجه
بلادونا پیبی (Belladonna PB)
یکی از انواع قرص برای دلپیچه، بلادونا پیبی است که از ترکیب چند داروی تسکین‌دهنده مانند هیوسین، هیوسیامین و آتروپین تشکیل شده است. این دارو برای درمان دل درد افراد مبتلا به روده تحریک‌پذیر، اسهال ویروسی و کرون (بیماری التهابی روده) تجویز میشود. داروی بلادونا پیبی در شل کردن و رفع گرفتگی عضلات دستگاه گوارش موثر است. این دارو، با مهار ترشح اسید معده و حرکات روده و معده، نقش موثری در درمان زخم‌های گوارشی برعهده دارد.
این قرص دل پیچه، بسته به شدت و مدت علائم باید 3 تا 4 بار در روز مصرف شود. نیم ساعت قبل از غذا و قبل از خواب بهترین زمان برای مصرف این دارو است. اگر بعد از مصرف بلادونا پیبی عوارضی همچون خشکی دهان داشتید که تا 72 ساعت بهبود پیدا نکرد، با پزشک خود مشورت کنید. مهم‌ترین این علائم شامل موارد زیر هستند:
- خشکی دهان
- تنگی نفس
- سردرد و تشنج
- یبوست
- خواب‌آلودگی
- تاری دید
- مشکلات عصبی
- افت فشار خون یا پرفشاری خون
قرص دیسیکلومین (Dicyclomine)
قرص دیسیکلومین، به‌عنوان قرص دل درد عموما برای درمان دل پیچه و مشکلات خاص رودهای مثل سندرم روده تحریک‌پذیر استفاده میشود. این دارو با کند کردن حرکات طبیعی روده و شل کردن عضلات معده و روده به کاهش علائم گرفتگی این نواحی کمک می‌کند. این دارو همچنین برای درمان کولیک نوزادان (گریه شدید و پی‌در‌پی) و تسکین دردهای قاعدگی هم تجویز میشود.
دوز شروع این قرص، معمولا ۲۰ میلی‌گرم به‌صورت خوراکی و 4 بار در روز است. گاهی، در صورت تحمل خوب بدن و نیاز بیمار، مصرف آن را به ۴۰ میلی‌گرم و 4 بار در روز افزایش می‌دهد. دوز روزانه این دارو، نباید از ۱۶۰ میلی‌گرم تجاوز کند. چراکه دی سیکلومین هم عوارض جانبی مخصوص خود را دارد که در ادامه، به مهم‌ترین آنها اشاره کرده‌ایم:
- بی‌خوابی یا احساس خواب‌آلودگی
- عصبانیت و بی‌قراری
- فراموشی
- تپش نامنظم قلب
- سردرد یا سرگیجه
- عدم تعریق
- ضعف و خستگی
- کهیر و بثورات پوستی
- تاری دید و مشکلات بینایی
- حالت تهوع و استفراغ
- یبوست و مشکل در دفع ادرار
- نفخ شکم یا معده
- سوزش سر دل و رفلاکس معده
- خشکی دهان
- ناتوانی جنسی
لوپرامید (Loperamide)
لوپرامید عموما به‌عنوان قرص دل درد و قرص اسهال تجویز میشود. این دارو به‌طور مستقیم بر اعصاب عضلات روده تاثیر گذاشته و حرکات روده را کاهش می‌دهد. همچنین، این دارو حرکت سریع الکترولیت و آب از طریق روده را کنترل کرده و باعث تسکین دلپیچه و اسهال میشود. البته مصرف این دارو برای درمان اسهال عفونی نتایج عکس به دنبال خواهد داشت؛ چراکه مانع دفع میکروب‌ها از طریق مدفوع شده و روند درمان را کندتر می‌کند. بنابراین، باید از مصرف خودسرانه این دارو خودداری کرد. از سوی دیگر، افرادی با شرایط زیر نباید از داروی لوپرامید استفاده کنند:
- ابتلا به کولیت اولسراتیو
- دفع مدفوع خونی
- درد شکمی و معده درد بدون علائم اسهال
- وجود علائم اسهال همزمان با تب بالای ۳۹ درجه
- کودکان زیر ۴ سال
- خانم‌های باردار و شیرده
برای اثرگذاری این قرص دل پیچه، باید ۴ میلی‌گرم (۲ قرص) از آن را پس از اولین مدفوع شل و سپس ۲ میلی‌گرم (۱ قرص) را پس از هر مدفوع شل بعدی مصرف کرد. حداکثر دوز روزانه توصیه‌شده از لوپرامید، ۱۶ میلی‌گرم (۸ قرص) است. گاهی، مصرف برخی از انواع قرص دل درد همچون لوپرامید با عوارض جانبی همراه است. این عوارض معمولا موقتی بوده و پس از گذشت ۲ تا ۳ روز برطرف می‌شوند:
- حالت تهوع و استفراغ
- خشکی دهان
- سردرد و سرگیجه
- خواب‌آلودگی
- ناراحتی معده و یبوست
- نفخ و درد شکمی
دیفنوکسیلات (Diphenoxylate)
دیفنوکسیلات با محدود کردن حرکات روده باعث کنترل اسهال مزمن و اسهال ویروسی میشود. این قرص دل پیچه، علاوه‌بر درمان دلپیچه و اسهال، برای درمان سندرم روده تحریک‌پذیر، کولیت اولسراتیو و بیماری کرون هم بسیار موثر است. برای اثرگذاری دیفنوکسیلات در بزرگسالان و کودکان بالای 13 سال، باید ۲ قرص (۵ میلی‌گرم دیفنکسیلات) به‌صورت خوراکی 4 بار در روز مصرف شود. به‌گونه‌ای که مصرف این قرص نباید از ۲۰ میلی‌گرم در روز تجاوز کند.
این قرص دل درد، عوارض کمی دارد و گاهی، فرد بعد از مصرف آن، به مدت محدودی علائمی همچون خشکی دهان، خشکی پوست و تاری دید را تجربه خواهد کرد. مصرف این دارو برای کودکان کمتر از 3 سال ممنوع است و هرگز نباید برای درمان دلپیچه و اسهال کودکان استفاده شود.
براساس توصیه‌های منتشر شده در وب‌سایت انتشارات پزشکی WebMd آمریکا،
چنانچه مبتلا به بیماری‌های کبدی هستید، سابقه اختلالات ضربان قلب دارید یا در دوران بارداری و شیردهی به‌سر می‌برد، پیش از مصرف دیفنوکسیلات حتما با پزشک مشورت کنید.
قرص بیسموت ساب سالیسیلات
بیسموت ساب سالیسیلات، ماده فعال موجود در پپتو-بیسمول، برای تسکین درد و ناراحتی معده استفاده میشود. این ماده با بهبود التهاب دستگاه گوارش، تحریک و ناراحتی را کاهش می‌دهد. همچنین، خواص ضداسیدی ملایم آن به خنثی‌سازی اسید معده و تسکین درد کمک می‌کند. از سوی دیگر، این قرص دل درد با اثرات ضدباکتریایی خود در درمان علل زمینه‌ای درد معده، مانند عفونت‌های باکتریایی نقش دارد.
این دارو به‌عنوان قرص مسکن دل درد در بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال، باید هر نیم تا یک ساعت یکبار 2 دوز آن (۲۶۲ میلی‌گرم در هر قرص) مصرف شود. مقدار مجاز مصرف روزانه این قرص حداکثر 8 دوز یا 16 قرص است. قرص بیسموت ساب سالیسیلات با وجود بی‌خطر بودن، گاهی، افراد با مصرف آن، عوارض جانبی زیر را تجربه میکنند:
- سیاهی مدفوع یا زبان
- یبوست
- وزوز گوش (زنگ زدن گوش)
- سرگیجه یا گیجی
- تهوع یا استفراغ
- اختلال شنوایی
- واکنش‌های آلرژیک
قرص دل پیچه و اسهال
باتوجه به این که ریشه و علت دل پیچه شما چیست، پزشک گوارش ممکن است داروهای مختلفی برای شما تجویز کند. برخی از این داروها برای درمان اسهال مزمن هم کاربرد دارند. به‌غیر از قرصهای دلپیچه که به آنها اشاره کردیم، قرصهای زیر نیز برای درمان این عارضه موثر هستند:
- قرص بیزاکودیل
- قرص سیپروفلوکساسین
- پوسته اسفرزه
- سولفات کدئین
- کپسول ژلاکس
- قرص سی‌لاکس
انواع قرص دل درد برای کودکان
وقتی کودکان به دل درد مبتلا می‌شوند، باید علت زمینه‌ای آن شناسایی شود. داروهای بدون نسخه مانند لوپرامید و بیسموت سابسیلیسیلات معمولا برای کاهش علائم در دسترس هستند. با این حال، مصرف این داروها در کودکان بدون تشخیص پزشک خطرناک خواهد بود. مصرف خودسرانه لوپرامید برای کودکان زیر 6 سال علت اصلی را درمان نکرده و عوارض جانبی ایجاد کند. همچنین، بیسموت سابسیلیسیلات برای کودکان زیر 12 سال به دلیل خطراتی مانند سندروم ری توصیه نمیشود.
از سوی دیگر، آنتی‌بیوتیک‌ها معمولا برای درمان اسهال در کودکان توصیه نمی‌شوند، زیرا ممکن است بی‌اثر باشند و در بعضی مواقع وضعیت را بدتر کنند. درمان اصلی علائم اسهال در کودکان، درمان با محلول‌های آبرسانی دهانی (ORS) است که برای جبران مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته استفاده میشود.
درمان سریع دل درد با قرص
برای درمان سریع دل درد، بسته به علت آن، انواع قرص دل درد بدون نسخه می‌توانند موثر باشند. در جدول زیر، به مهم‌ترین انواع داروی دل پیچه اشاره کرده‌ایم:
| نوع دل درد | دارو | نحوه اثرگذاری |
| درد ناشی از اسید معده | ضداسیدهایی مانند تامز یا رولایدز | تسکین سریع سوزش سردل و سوء هاضمه |
| درد ناشی از گاز معده | داروهای حاوی سایمیتیکون | کاهش نفخ |
| درد ناشی از اسهال | لوپرامید (ایمودیوم) | کند کردن حرکات روده |
| درد ناشی از تهوع | بیسموت ساب‌سالسیلات | از بین بردن رفلاکس و تسکین تحریک |
اهمیت انتخاب موثرترین قرص دل درد
انتخاب قرص برای دل درد بستگی به علت دقیق این مشکل دارد. انواع قرص دل درد، از داروهای ضداسپاسم گرفته تا ضدالتهاب و ضداسهال، هر کدام به طور خاص به تسکین علائم گوارشی کمک میکنند. با این حال، مصرف هر یک از این داروها برای جلوگیری از عوارض احتمالی، باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شود. در صورت بروز هرگونه سوال یا نیاز به مشاوره بیشتر، متخصصان گوارش آماده پاسخگویی به شما هستند. برای ملاقات حضوری یا آنلاین با پزشک گوارش، می‌توانید از امکان نوبت‌دهی اینترنتی این متخصص در سایت دکتردکتر بهره‌مند شوید.
منابع:
