درمان دل پیچه با روش‌های خانگی و پزشکی فوری

مصرف داروی دل پیچه بدون نسخه، رژیم غذایی سالم و مصرف آب کافی، از موثرترین روش‌های درمان دل پیچه هستند. استراحت کافی، مصرف پروبیوتیک‌ها، کمپرس گرم، مصرف سرکه سیب، زنجبیل و مدیریت استرس به‌عنوان تکنیک‌های دیگر درمان خانگی دل پیچه و درمان فوری دل پیچه استفاده می‌شوند.

همچنین انواع داروهای ضدباکتری، ضد ویروس، ضدالتهاب و کاهش‌دهنده حرکات روده می‌توانند به تسکین علائم این بیماری کمک کنند. البته در کنار مصرف داروی بدون نسخه دل پیچه، تغییر سبک زندگی هم باعث بهبود دل پیچه می‌شود. هرچند که در شرایط وخیم‌تر، ممکن است کار به جراحی بکشد.

در این مقاله از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر که مطالعه آن به 4 دقیقه زمان نیاز دارد، انواع روش‌های درمان دل پیچه را خواهید شناخت.

در انتها، اگر سوالی درباره علل ابتلا به دل پیچه و درمان فوری دل پیچه دارید، آن را در قسمت نظرات بنویسید. پزشک ما به آن پاسخ خواهد داد.

درمان دل پیچه

دل‌پیچه یا دل‌درد می‌تواند یک علامت شایع ناشی از عوامل مختلف باشد. دل‌پیچه اوقات بی‌ضرر است، اما گاهی می‌تواند نشان‌دهنده ابتلا به یک بیماری جدی‌تر باشد. از شایع‌ترین عوامل ایجادکننده دل پیچه می‌توان به سوءهاضمه، عفونت‌های گوارشی، مسمومیت غذایی و سندرم روده تحریک‌پذیر اشاره کرد. البته بیماری التهابی روده، سنگ کلیه، آپاندیسیت و استرس هم در ابتلا به دلپیچه نقش دارند.

به بیان مدرسه پزشکی هاروارد درباره نقش استرس بر دل پیچه،

زمانی که بدن فرد به دلیل داشتن استرس، واکنش جنگ یا گریز را تحریک می‌کند، هضم غذا کند شده یا حتی متوقف می شود تا بتواند تمام انرژی درونی خود را به سمت رویارویی با یک تهدید صرف کند. این پاسخ به استرس، با ایجاد اختلال در فرآیند گوارش، باعث درد شکم و سایر علائم اختلالات عملکردی دستگاه گوارش می‌شود.

در ویدیوی زیر، روش‌های درمان درمان دل پیچه و اسهال را توضیح داده‌ایم:

روش‌های خانگی و پزشکی متنوعی برای برای درمان دل پیچه وجود دارد؛ در ادامه، به بعضی از آنها اشاره کرده‌ایم:

درمان دارویی دل پیچه

پزشک متخصص، برای درمان دارویی دلپیچه می‌تواند انواع مختلفی از داروها و قرص برای دل پیچه را تجویز کند. با شروع حرکات بیش ‌از حد و غیرارادی روده بزرگ و راست‌روده، نیاز بیمار، برای دفع مقدار کمی مدفوع افزایش می‌یابد. این وضعیت ممکن است تحت تاثیر عوامل مختلفی ظاهر شود. انواع مختلفی از قرص دل پیچه و اسهال وجود دارند که می‌توانند به رفع مشکل شما کمک کنند:

این قرص‌ها و داروها، باید تحت نظر پزشک و با تشخیص او تجویز شده و دوز مصرفی توسط این متخصص تعیین می‌شود. بنابراین تمام این مقادیر و دستور اصلی باید توسط دکتر گوارش ارائه شوند.

داروهای بدون نسخه دل پیچه

مصرف داروهای بدون نسخه برای درمان دل پیچه می‌توانند به سوزش معده، کاهش گازهای معده و روده و تسکین درد ناشی از دل پیچه کمک کنند. با اینکه این داروها را می‌توانید بدون نسخه تهیه کنید، در شرایط خاصی مثل درمان دل پیچه کودکان پایین 12 سال و درمان دل پیچه در بارداری، بهتر است با پزشک مشورت کنید. به موثرترین داروهای بدون نسخه دل پیچه در جدول زیر اشاره کرده‌ایم:

بهترین راه برای درمان بیماری‌های گوارشی مراجعه به متخصص گوارش است. برای آگاهی از اهمیت نقش این متخصص در درمان دل پیچه، مطلب تخصص گوارش و کبد چیست را در مجله پزشکی دکتردکتر مطالعه کنید.

درمان خانگی دل‌پیچه

به کمک برخی روش‌‌های درمان دل پیچه خانگی، می‌توان آن را تسکین داد. گاهی مشکلات دل پیچه با استفاده از روش‌های ساده مانند استراحت و تغذیه سالم، به سرعت بهبود می‌یابد. با استفاده از این درمان‌های طبیعی، می‌توانید بدون نیاز به داروهای شیمیایی دل پیچه خود را درمان کنید.

درمان خانگی دل‌پیچه در بزرگسالان

برای درمان دل پیچه بزرگسالان، می‌توان از روش‌های مختلف و البته تقریبا از هر مواد غذایی بدون محدودیت، استفاده کرد. در ادامه، به اثرگذارترین روش‌های درمان خانگی دل پیچه در بزرگسالان پرداخته‌ایم:

• استراحت و هیدراتاسیون؛ به بدن خود زمان کافی برای بهبودی داده و از فعالیت‌های شدید خودداری کنید. همچنین، نوشیدن مایعات فراوان برای جلوگیری از کم‌آبی بدن بسیار مهم است. آب، آب‌میوه‌های رقیق شده و چای‌های گیاهی مانند نعناع یا بابونه گزینه‌های درمان خانگی مناسبی هستند. از نوشیدنی‌های کافئین‌دار و الکلی که می‌توانند علائم را تشدید کنند، خودداری کنید.
• رژیم غذایی سالم؛ یکی از رژیم‌های غذایی مناسب برای درمان دل پیچه، رژیم غذایی برت است. این رژیم غذایی شامل موز، برنج، نان تست و سیب‌زمینی بوده که ملایم و کم‌چرب هستند و به هضم آسان غذا کمک می‌کنند. همچنین ماست ساده، سوپ مرغ بدون چربی و کم‌نمک و بیسکوییت بدون چربی را نیز به رژیم غذایی خود بیافزایید. البته برای درمان دل پیچه، باید از غذاهای چرب، سرخ شده، تند، پرادویه، اسیدی و محرک معده خودداری کنید. همچنین، در این دوران، مصرف لبنیات، کافئین، الکل و نوشیدنی‌های گازدار علائم دل پیچه را شدیدتر خواهند کرد.
• نوشیدن دمنوش برای دل پیچه و اسهال؛ جوشیده ریحان و زنجبیل یکی از بهترین راه‌های کنترل دل‌پیچه و حتی اسهال است.
• درمان دل پیچه با عسل؛ ترکیب یک قاشق غذاخوری عسل با آب جوش، اثر بسیاری روی درمان دل‌پیچه دارد.
• کمپرس گرم؛ استفاده از کمپرس گرم روی شکم می‌تواند به شل شدن عضلات و تسکین درد کمک کند. چندین بار در روز، یک حوله گرم یا پد گرم‌کننده را به مدت 20 دقیقه روی شکم خود قرار دهید.
• داروهای بدون نسخه؛ داروهای بدون نسخه با کاهش حرکات روده می‌توانند علائم اسهال را بهبود دهند. همچنین تسکین درد و التهاب ناشی از دل‌پیچه به کمک مسکن‌ها و ضدالتهاب‌ها انجام می‌شود.

اگر علائم دل‌پیچه بزرگسالان با وجود این درمان‌های خانگی شدیدتر شد یا علائم دیگری مانند تب، استفراغ خونی یا اسهال خونی را مشاهده کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

درمان خانگی دل‌پیچه کودکان

دل‌پیچه در کودکان می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت ویروسی، حساسیت غذایی، یبوست یا بلعیدن اجسام خارجی باشد. در ادامه به موثرترین درمان خانگی دل پیچه کودکان پرداخته‌ایم:

• استفاده از مایعات فراوان مانند ORS (محلول جایگزین الکترولیت) یا آب‌میوه‌های رقیق شده برای جلوگیری از کم‌آبی
• ادامه شیردهی مکرر در کودکان شیرخواره به دلیل وجود آنتی‌بادی‌های موجود در شیر مادر برای مبارزه با عفونت
• استفاده از سیب‌زمینی پخته، سس سیب و ماست ساده به دلیل ملایم بودن این غذاها جایگزینی مناسب آن‌ها برای جبران مایعات از دست رفته
• شل شدن عضلات و تسکین درد ناشی از استفاده از کمپرس گرم روی شکم کودک
• دفع گاز و کاهش ناراحتی در اثر ماساژ آرام شکم کودک در جهت عقربه‌های ساعت

درمان‌های خانگی دل پیچه برای کودکان کمی با بزرگسالان متفاوت است؛ زیرا آ‌ن‌ها از سیستم گوارشی حساس‌تری برخوردارند.

درمان خانگی دل‌پیچه در بارداری

دل‌پیچه در دوران بارداری، می‌تواند ناشی از تغییرات هورمونی، یبوست یا حساسیت غذایی باشد. با این حال، به دلیل حساسیت دوران بارداری، گزینه‌های درمان خانگی برای زنان باردار محدودتر بوده و شامل موارد زیر می‌شود

• استراحت کافی؛ تسکین علائم دل پیچه با استراحت کافی
• غذاهای ساده؛ مصرف غذاهای ساده و کم‌چرب مانند برنج، نان تست و سیب‌زمینی پخته و اجتناب از غذاهای تند، چرب و پرادویه
• جلوگیری از کم‌آبی؛ نوشیدن مایعات فراوان همچون آب، آب نارگیل یا آب‌میوه‌های رقیق‌شده برای جلوگیری از کم‌آبی بدن
• گرمای ملایم؛ قرار دادن یک حوله گرم یا پد گرم‌کننده داخل یک حوله نازک به مدت 15 دقیقه روی شکم برای شل شدن عضلات و تسکین درد

زنان باردار بهتر است برای استفاده از هرگونه درمانی، با پزشک خود مشورت کنند.

درمان خانگی دل‌پیچه و اسهال

دل‌پیچه همراه با اسهال، یک مشکل شایع گوارشی‌ست که از عوامل مختلفی مانند مسمومیت غذایی، عفونت ویروسی یا باکتریایی نشات می‌گیرد. درمان‌های خانگی ذکر شده در بخش‌های قبل برای بزرگسال، کودکان و زنان باردار (با احتیاط در دوران بارداری) قابل اعمال هستند. با این حال، در صورت همراهی دل‌پیچه با اسهال، موارد زیر را در نظر بگیرید:

• محلول ORS؛ استفاده از محلول ORS یا همان محلول جایگزین الکترولیت برای جبران مایعات و الکترولیت‌های دفع شده با اسهال
• پروبیوتیک‌ها؛ مصرف پروبیوتیک‌ها برای کمک به برقراری تعادل باکتری‌های روده و کاهش مدت زمان اسهال
• مصرف برخی مواد غذایی؛ مانند جبران الکترولیت از دست رفته با دریافت پتاسیم موجود در موز، سفت شدن مدفوع به دلیل کم‌فیبر بودن برنج سفید و تعادل باکتری‌های روده و کاهش اسهال به دلیل پروبیوتیک‌های موجود در ماست
• اجتناب از تحریک دستگاه گوارش؛ خودداری از مصرف غذاهای چرب و سرخ‌شده، لبنیات و نوشیدنی‌های کافئین‌دار و الکلی

در صورت اسهال شدید و طولانی (بیش از 2 روز) و اضافه شدن علائمی مانند تب بالا، استفراغ خونی یا درد شدید شکم، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

درمان دل‌پیچه و حالت تهوع در خانه

برخی درمان‌های کمتر شناخته شده نیز می‌توانند به تسکین دل‌پیچه و تهوع در خانه کمک کنند. در ادامه، به معرفی این روش‌ها پرداخته‌ایم:

• مصرف چای آویشن یا ماساژ شکم با روغن آویشن؛ شل شدن عضلات روده و تسکین درد و گرفتگی شکم به دلیل خواص ضدالتهاب و ضداسپاسم آویشن
• یک قاشق سرکه سیب همراه با آب قبل از غذا؛ کمک به هضم غذا و تسکین نفخ و سوءهاضمه به دلیل خواص اسیدی سرکه سیب
• جویدن دانه‌های زیره یا افزودن آن به غذا؛ کمک به هضم غذا و تسکین نفخ و درد شکم ناشی از دل پیچه
• 15 تا 20 دقیقه حضور در حمام گرم؛ کمک به آرامش عضلات، تسکین درد و ناراحتی ناشی از دل‌پیچه و تهوع
• انجام یوگا و مدیتیشن؛ کاهش استرس و اضطراب و بهبود علائم دل پیچه

امکان تداخل برخی از درمان‌های خانگی با داروهای مصرفی وجود دارد. قبل از بکارگیری هرگونه درمان جدید، با پزشک مشورت کنید.

کدام مواد غذایی برای درمان دل پیچه مناسب است؟

رژیم غذایی مناسب، نقش مهمی در بهبود دل‌پیچه و علائم آن دارد. اگر دغدغه شما هم این است که «برای دل پیچه چی بخوریم خوبه؟»؛ در ادامه، به غذاهای مفید برای درمان دل‌ پیچه اشاره کرده‌ایم:

• موز؛ موز به دلیل داشتن پتاسیم، الکترولیت مهمی است که به جایگزینی مایعات از دست رفته در اثر دل ‌پیچه و اسهال کمک می‌کند. همچنین، موز به دلیل داشتن فیبر در هضم غذا نقش دارد.
• برنج سفید؛ برنج سفید یک غذای ملایم و کم‌فیبر بوده که به سفت شدن مدفوع کمک کرده و برای بهبود دل‌پیچه همراه با اسهال موثر است.
• سیب‌زمینی پخته؛ سیب‌زمینی پخته، یک غذای ملایم و ساده بوده که به هضم غذا کمک می‌کند.
• ماست ساده؛ ماست ساده حاوی پروبیوتیک‌هایی‌ست که باعث برقراری تعادل باکتری‌های روده شده و به درمان دل‌ پیچه همراه با اسهال کمک می‌کند.
• سوپ مرغ بدون چربی و کم‌نمک؛ سوپ مرغ، غذای گرم و مایعی‌ست که به تامین مایعات بدن و الکترولیت‌ها کمک می‌کند. همچنین، این غذا به دلیل داشتن مواد مغذی باعث تقویت سیستم ایمنی خواهد شد.

رژیم غذایی مناسب، نقش بسیار مهمی در درمان دل پیچه و تسکین علائم این بیماری خواهند داشت.

درمان قطعی دل‌پیچه

برای یافتن درمان قطعی دل پیچه، باید علت ایجاد کننده دل‌پیچه شناسایی شود. علل ابتلا به دل پیچه، از مسمومیت غذایی تا عفونت ویروسی و استرس، متنوع هستند. پزشک با بررسی سابقه پزشکی و معاینات دقیق، علت بیماری را تشخیص داده و سپس شروع به درمان دل پیچه می‌کند. در ادامه، به رایج‌ترین درمان‌های قطعی دل پیچه پرداخته‌ایم:

• مصرف انواع داورهای ضدباکتری، ضدویروس، ضدالتهاب و تنظیم‌کننده حرکات روده
• تغییر در رژیم غذایی مانند پرهیز از غذاهای چرب و تند
• استفاده از درمان‌های جایگزین مانند طب سوزنی، ماساژ یا مدیتیشن برای آرامش عضلات شکم و مدیریت استرس
• مصرف غذاهای سالم، کم‌چرب، کم‌نمک و تقویت‌کننده سیستم ایمنی

در صورت دل‌پیچه شدید، اسهال خونی، تب بالا یا درد شکم غیرقابل تحمل، حتما به پزشک مراجعه کنید.

درمان فوری دل‌پیچه

دل‌پیچه با علائمی همچون درد، تهوع، اسهال و استفراغ، کیفیت زندگی فرد را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. در ادامه، به روش‌های درمان فوری دل پیچه اشاره کرده‌ایم:

• نوشیدن مایعات فراوان؛ به خصوص آب، آب‌میوه رقیق شده و چای‌های گیاهی، برای جبران کم‌آبی کم‌آبی ناشی از اسهال و استفراغ و جلوگیری از ابتلا به ضعف، سرگیجه و سردرد
• رژیم برت؛ آرامش دستگاه گوارش و کاهش علائم دل‌پیچه به دلیل مصرف موز، برنج، نان تست و سیب‌زمینی، غذاهای ساده و کم‌چربی با هضم آسان
• استراحت؛ استراحت کافی به بدن برای غلبه بر دل‌پیچه و التیام
• داروهای بدون نسخه؛ مانند لوپرامید برای کاهش حرکات روده، ایبوپروفن و استامینوفن با خواص تسکین درد و ضدالتهاب و دایمیتیکون برای کاهش نفخ و گاز معده
• کمپرس گرم؛ شل شدن عضلات روده و کاهش اسپاسم در اثر قرار دادن کمپرس گرم بر روی شکم
• اجتناب از مصرف غذاهای محرک؛ مانند غذاهای چرب، تند، پرادویه و اسیدی
• مصرف غذاهای کم‌حجم؛ مصرف وعده‌های غذایی کوچک و مکرر، به جای وعده‌های غذایی بزرگ
• جویدن کامل غذا؛ هضم آسان‌تر غذا در صورت خوب جویدن آن
• مصرف چای یا مکمل‌های زنجبیل؛ تسکین درد و ناراحتی معده به دلیل خاصیت ضدالتهاب و ضداسپاسم زنجبیل
• پروبیوتیک‌ها؛ کمک به هضم غذا، تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش علائم اسهال ناشی از دل‌پیچه در اثر مصرف مکمل‌های پروبیوتیک یا ماست حاوی پروبیوتیک

در صورت عدم کارایی این روش‌ها در درمان دل پیچه، به ارزیابی‌های تخصصی و مراقبت‌های پزشکی نیاز خواهید داشت.

برای درمان دل ‌پیچه به چه دکتری مراجعه کنیم؟

هرگاه برای درمان دل پیچه از انواع روش‌های درمان خانگی دل پیچه و درمان فوری دل پیچه استفاده کردید و علائم آن تسکین نیافت، باید به دکتر گوارش مراجعه کنید. گاهی نه‌تنها علائم تسکین نمی‌یابند، بلکه علائم دیگری همچون تب بالا، استفراغ و اسهال خونی هم به سایر علائم اضافه می‌شود. در این صورت، فرد به ارزیابی‌های تخصص‌تر و مراقبت‌های پزشکی نیاز خواهد داشت.

اگر با علائم دل پیچه مواجه هستید و باید به دکتر گوارش در شهر خود مراجعه کنید، می‌توانید به کمک سایت دکتردکتر نوبت دکتر گوارش خود را ثبت کنید. مثلا در شهر کرمان، می‌توانید از بین 10 دکتر گوارش کرمان پزشک مورد نظر خود را انتخاب کنید. برای این کار، پس از ورود به سایت دکتردکتر، از قسمت تخصص‌ها، تخصص گوارش و سپس شهر خود را بیابید. فهرستی از بهترین دکترهای گوارش فعال در شهر شما، پیش روی شما خواهد بود. وارد پروفایل دکتر گوارش مورد نظر خود شده و نوبت دکتر گوارش خود را قطعی کنید.

منابع:

nhs.uk

webmd.com

سوالات متداول درمان دل پیچه