کولپوسکوپی برای تشخیص بیماری های رحم؛ بهترین زمان کولپوسکوپی

کولپوسکوپی چیست؟ سرطان دهانه رحم از بیماری‌های شایعی است که برخی از زنان به آن مبتلا می‌شوند. این بیماری در برخی از موارد منجر به سرطان شده و شرایط ناخوشایندی را برای بیمار ایجاد می‌کند. کولپوسکوپی یکی از روش‌های درمان و معاینه برای خانم‌هایی است که احتمال بروز بیماری‌های سرطان دهانه رحم و زگیل تناسلی را مشخص می‌کند. کولپوسکوپی رحم یکی از آزمایش‌های زنان است که برای بررسی دهانه رحم و اندام تناسلی خانم‌ها انجام می‌شود تا غربالگری بیماری‌های رحم بررسی شود. برای اینکه درباره بهترین زمان کولپوسکوپی توضیحات بیشتری در اختیارتان قرار دهیم تا انتهای متن همراه ما باشید.

آشنایی با آزمایش کولپوسکوپی

کولپوسکوپی چیست؟ کولپوسکوپی (Colposcopy) یک آزمایش برای بررسی مشکلات دهانه رحم بانوان است. این آزمایش تغییراتی سلولی ایجاد شده در دهانه رحم بانوان را بررسی می‌کند و برای تشخیص بیماری‌های رحم قابل استفاده است. اگر این غربالگری نشان دهد که تغییراتی در سلول‌ها رخ داده، می‌توان پیش بینی برای بروز سلو‌ل‌های سرطانی دهانه رحم انجام داد.

در کولپوسکوپی رحم از ابزاری به نام اسپکولوم استفاده می‌شود. این ابزار به آرامی ‌ در واژن قرار داده شده و سپس باز می‌شود. به این ترتیب، متخصص زنان و زایمان بررسی‌های پزشکی لازم را نجام می‌دهد. برای بررسی‌های مختلف، از میکروسکوپ استفاده می‌شود تا به راحتی تغییرات ایجاد شده حتی در کوچکترین سلول‌ها را مشاهده کرد.

در برخی از مواقع ممکن است که نیاز به بررسی بیشتری باشد. از این‌رو پزشک نمونه کوچکی از سلول‌های دهانه رحم را برای آزمایش برمی‌دارد تا تشخیص بهتری داشته باشد.

کولپوسکوپی به چه دلایلی انجام می‌شود؟

اگر پزشک در معاینه‌های اولیه دهانه رحم نیاز به بررسی بیشتری داشته باشد، کولپوسکوپی را تجویز می‌کند. اما سوالی که برای بسیاری از خانم‌ها ایجاد می‌شود این است :” در چه شرایطی کولپوسکوپی نیاز است؟ “در صورتی که نیاز به بررسی تکمیلی داشته باشد، انجام کولپوسکوپی رحم را تجویز می‌کند. به طور کلی کولپوسکوپی به دلایل زیر تجویز می‌شود:

• نتایج تست پاپ اسمیر طبیعی نباشد.
• دهانه رحم در طول معاینه غیر طبیعی باشد.
• آزمایش‌های مختلف نشان دهند که ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV (زگیل تناسلی) در دهانه رحم تشخیص داده شده است.
• دهانه رحم یا سرویسیت دچار التهاب باشند.
• تغییرات پیش‌سرطانی در بافت واژن رخ داده باشد.
• تغییرات پیش‌سرطانی فرج دیده شود.

پزشک زنان با مشاهده عوامل گفته شده برای تشخیص بهتر کولپوسکوپی رحم را تجویز می‌کند تا بعد از آزمایش تشخیص بهتری داشته باشد.

کولپوسکوپی رحم چگونه انجام می‌شود؟

روند انجام آزمایش کولپوسکوپی رحم خیلی پیچیده و آزار دهنده نیست و دکتر زنان از بیمار می‌خواهد که با او همکاری کند تا به راحت‌ترین شکل این آزمایش انجام شود. برای اینکه با متخصصی که برای درمان باید به آن مراجعه کنید بیشتر آشنا شوید، می‌توانید مطلب تخصص زنان و زایمان چیست را بخوانید. مراحل انجام  آزمایش سرطان رحم  به شرح زیر است:

• روی میز معاینه، دراز بکشید و پاهایتان را روی رکاب قرار دهید.
• پزشک برای باز نگه داشتن واژن از اسپکولوم استفاده می‌کند تا بتواند دهانه رحم را ببیند.
• سپس پزشک یک سواب پنبه‌ای را در محلولی شبیه سرکه آغشته کرده و از آن برای پاک کردن دهانه رحم و واژن استفاده می‌کند. این کار ممکن است با کمی‌ سوزش همراه باشد، اما مشکل خاصی برای بیمار به وجود نمی‌آورد.
• پس از پاک کردن دهانه رحم و واژن از کولپوسکوپ برای بررسی دهانه رحم و واژن استفاده می‌شود. (کولپوسکوپ در تمام مدت خارج از واژن شما خواهد بود.)

در نهایت پزشک با مشاهده و بررسی دهانه رحم می‌تواند تشخیص بهتری برای درمان یا نوع بیماری رحم داشته باشد.

چگونه برای کولپوسکوپی آماده شویم؟

قبل از اینکه برای کولپوسکوپی رحم به پزشک مراجعه کنید نیاز است که از قبل آمادگی داشته باشید. مهم‌ترین اقدامات برای انجام کولپوسکوپی به شرح زیر هستند:

• یک شبانه روز قبل از انجام کولپوسکوپی از کرم‌ها، لوبریکانت‌ها و تامپون در داخل واژن استفاده نکنید.
• از یک شبانه روز قبل، رابطه جنسی نداشته باشید.
• تاریخ انجام کولپوسکوپی را به گونه‌ای برنامه ریزی کنید که با تاریخ پریودتان تداخلی نداشته باشد.
• در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون مانند: آسپیرین، این مساله را با پزشک خود در میان بگذارید. زیرا این داروها ممکن است منجر به خونریزی شدید در طول انجام کولپوسکوپی شوند.
• اگر باردار هستید، این مساله را با پزشک خود در میان بگذارید.

دقت داشته باشید که آزمایش کولپوسکوپی بهتر است در بیمارستان یا کلینیک انجام شود.

بهترین زمان برای کولپوسکوپی

بهترین زمان برای کولپوسکوپی هنگامی ‌است که آزمایش تست پاپ اسمیر بیمار مثبت شده یا ابتلای به ویروس زگیل تناسلی HPV به تایید پزشک برسد. در این شرایط باید آزمایش دهانه رحم انجام شود تا ضایعات ایجاد شده بررسی شوند و میزان پیشرفت بیماری مشخص شود.

بنابراین می‌توان گفت که بهترین زمان برای کولپوسکوپی پس از تایید نتیجه آزمایش زگیل تناسلی زنان و مثبت بودن پاپ اسمیر است. دقت داشته باشید که آزمایش‌های کولپوسکوپی و پاپ اسمیر به طور همزمان انجام نمی‌شود؛ اما اگر پزشک متخصص زنان تبحر کافی داشته باشد و بتواند تشخیص درستی انجام دهد، ممکن است که به طور همزمان این آزمایش‌ها را انجام دهد.

تفاوت پاپ اسمیر و کولپوسکوپی

آزمایش پاپ اسمیر برای جمع آوری نمونه‌ای از سلول‌های دهانه رحم تجویز می‌شود تا نتایج اولیه‌ای برای تشخیص سرطان دهانه رحم انجام داد. در صورتی که آزمایش پاپ اسمیر نشان دهد، تعداد سلول‌های غیر طبیعی در دهانه رحم وجود دارد و آزمایش زگیل تناسلی هم مثبت باشد، پزشک باید برای تشخیص بهتر از کولپوسکوپی استفاده کند.

در آزمایش کولپوسکوپی، سلول‌های رحم با دقت بیشتری بررسی می‌شوند تا احتمال ابتلا به انواع خاصی از سرطان‌ها مانند: سرطان دهانه رحم، واژن و فرج تشخیص داده شوند.

تشخیص بیماری ها با بیوپسی رحم

نمونه‌هایی که با بیوپسی برداشته می‌شوند در یک آزمایشگاه پاتوبیولوژیک با دقت مورد بررسی قرار می‌گیرند و اگر سرطان دهانه رحم تشخیص داده شود یکی از راه‌های زیر، برای بیمار تجویز می‌شود:

• بیوپسی مخروطی: سلول‌های غیر طبیعی در کولپوسکوپی و بیوپسی که به طور معمول پیش سرطانی یا سرطانی هستند. در بیوپسی مخروطی پزشک یک بافت مخروطی شکل را از دهانه رحم برش می‌دهد تا سلول‌های پیش سرطانی را از بین ببرد.
• سرما درمانی: در این فرآیند پزشک متخصص آنکولوژی زنان از گاز مایع برای منجمد کردن سلول‌های غیر طبیعی دهانه رحم استفاده می‌کند.
• الکتروجراحی حلقه: در این روش پزشک، سلول‌های غیرطبیعی را با یک حلقه سیمی‌ که حامل جریان الکتریکی است، برمی‌دارد.

اما بهتر است که با تفسیر نتایج و میزان خطرناک بودن بیوپسی بیشتر آشنا شوید.

تفسیر نتایج بیوپسی

بعد از اتمام بررسی بیوپسی ممکن است که بیمار هیچ سلول غیر طبیعی نداشته باشد که در این شرایط جواب آزمایش نرمال است. با توجه به سن افراد، بعد از نتیجه نرمال بیوپسی، پزشک سه تا پنج سال بعد را برای معاینه مجدد در نظر می‌گرد تا غربالگری از دهانه رحم مجدد انجام شود.

اما اگر در نتایج بیوپسی، سلول‌های غیر طبیعی یافت شود، نتیجه آزمایش غیر طبیعی بوده و باید بررسی‌های بیشتری انجام داد. البته این موضوع به این معنا نیست که سرطان دهانه رحم رخ داده، بلکه ممکن است در صورت عدم درمان، به سرطان مبتلا شد. پزشک‌های زنان و زایمان برای میزان خطرناک بودن سلول‌های غیر طبیعی اصطلاحاتی دارند که این موارد عبارتند از:

• CIN1
• CIN2
• CIN3
• CGIN

هریک از این اصطلاحات میزان ریسک متفاوتی دارند که توسط پزشک بررسی شده تا بهترین روش درمانی توصیه شود.

آیا تشخیص انجام بیوپسی توسط پزشک نشانه خطرناکی است؟

تشخیص بیوپسی نمی‌تواند به عنوان نشانه‌های خطرناک عنوان شود. زیرا با توجه به آزمایش انجام شده ممکن است که میزان ریسک بیماری و ایجاد سلول‌های غیر طبیعی کم باشد و خطری بیمار را تهدید نکند. اما در شرایطی که میزان ریسک بیماری سرطانی افزایش پیدا کند باید به موقع برای درمان اقدام کرد.

اقدامات و روش‌های درمان بعد از مشاهده بافت غیر طبیعی در بیوپسی

با توجه به اینکه نتایج آزمایش بیوپسی با میزان ریسک متفاوتی همراه است، از این‌رو روش‌های درمانی مختلفی هم برای بیمار در نظر گرفته می‌شود که در جدول زیر میزان ریسک بیماری و درمان توصیه شده را عنوان کرده‌ایم:

مراقبت‌های لازم در دوران نقاهت بعد از کولپوسکوپی

بعد از کولپوسکوپی رحم و بیوپسی می‌توان به زندگی طبیعی بازگشت و سراغ کارهای روزمره رفت. اما دقت داشته باشید که هیچ چیزی داخل واژن قرار ندهید و از استفاده تامپون و کرم خودداری کنید. همچنین حداقل 48 ساعت پس از کولپوسکوپی رابطه جنسی نداشته باشید.

خطرات و عوارض کولپوسکوپی

کولپوسکوپی و بیوپسی، روش‌های بی خطری هستند و هیچگونه عوارضی از خود بر جای نمی‌گذارند. اندکی خونریزی یا لکه بینی پس از انجام این آزمایش‌ها بسیار طبیعی است.

اگر بعد از انجام کولپوسکوپی رحم، شرایط غیر طبیعی داشته باشید باید به پزشک مراجعه کنید. در حقیقت در صورت بروز موارد زیر نیاز است که به پزشک مراجعه کنید:

• تب
• ترشحات شدید، زرد و بدبوی واژن
• درد شدید در ناحیه پایین شکم

همچنین اگر خونریزی واژینال دارید که بیش از ۷ روز طول کشیده هم باید بلافاصله به پزشک زنان مراجعه کنید.

هزینه کولپوسکوپی در سال 1403 چقدر است؟

هزینه کولپوسکوپی با توجه به عوامل و فاکتورهای مختلفی بررسی و مشخص می‌شود. عوامل مختلفی در میزان هزینه کولپوسکوپی رحم دخالت دارند که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:

• مرکز دولتی یا خصوصی درمانی که انتخاب می‌کنید. هزینه در بیمارستان‌های دولتی و کلینیک‌های خصوصی تفاوت دارد.
• استفاده از بیمه درمانی تامین اجتماعی یا بیمه‌های تکمیلی از دیگر مواردی است که روی هزینه کولپوسکوپی تاثیر خواهد گذاشت. اگر تحت پوشش بیمه درمانی باشید هزینه کمتری برای این آزمایش پرداخت خواهید کرد.
• تشخیص پزشک برای همزمان انجام دادن آزمایش بیوپسی و کولپوسکوپی باعث افزایش هزینه می‌شود.

هریک از این عوامل می‌توانند هزینه کولپوسکوپی را افزایش یا کاهش دهند. اما توصیه می‌کنیم که اگر در شهر کوچکی هستید برای انجام این آزمایش به شهرهای بزرگتر مراجعه نکنید تا هزینه‌های شما افزایش پیدا نکند. شهرهای کوچک هم شرایط معاینات و انجام این آزمایش را دارند.

برای کولپوسکوپی به چه متخصصی مراجعه کنیم؟

معاینه دقیق واژن و رحم یکی از حساس‌ترین بخش‌های بدن زنان است که باید توسط متخصص انجام شود. از این‌رو برای انجام کولپوسکوپی باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه کرد تا معاینات به بهترین شکل انجام شوند. البته برخی از مراکز انجام این آزمایش را به اپراتورها یا پرستارها محول می‌کنند اما توصیه می‌کنیم که توسط پزشک زنان معاینه شوید تا تشخیص دقیق‌تری انجام شود.

آیا کولپوسکوپی درد دارد؟

کولپوسکوپی رحم به طور تقریبی دردی ندارد. اما هنگامی ‌که پزشک اسپکولوم را وارد واژن می‌کند، ممکن است کمی ‌احساس درد و فشار داشته باشید. در برخی از مواقع هم سوزش کمی ‌عنوان شده است که بیشتر هنگام بیوپسی احساس می‌شود. درد برداشتن نمونه از رحم به اندازه یک نیشگون گرفتن در سایر نقاط بدن است و با مصرف مسکن قبل از نمونه برداری، همین درد هم احساس نمی‌شود.

مراقبت و معاینه سالانه،‌ شرط حیاتی سلامتی بانوان

متاسفانه مراقبت‌های زنان در کشور ما نادیده گرفته می‌شوند و درصد بسیاری از زنان از مراجعه ماهیانه و مکرر به متخصص زنان و زایمان محروم هستند یا خودشان این موضوع را جدی نمی‌گیرند. در صورتی که مراجعه‌های ماهانه یا دوره‌ای به پزشک زنان برای خانم‌ها ضروری است و باید آزمایش پاپ اسمیر را به صورت سالیانه یا هر دو سال یک بار انجام داد.

اگر در این آزمایش‌ها پزشک با مورد مشکوکی روبه‌رو شود، کولپوسکوپی را تجویز می‌کند تا به سرعت، از بروز انواع سرطان رحم جلوگیری کرده و درمان را شروع کند. کولپوسکوپی رحم را باید جدی گرفت تا دچار سرطان رحم نشد و سلامت جسم به خطر نیافتد. اما برای اینکه بهترین تشخیص از بیماری دهانه رحم و زگیل تناسلی را داشته باشید باید از پزشک‌های متخصص زنان و زایمان نوبت بگیرید.

از این‌رو سامانه نوبت دهی دکتردکتر برای اینکه در زمان کوتاهی از بهترین دکتر زنان وقت معاینه دریافت کنید، در کنارتان است. کافی است که به صفحه خدمات و نوبت دهی پزشک سامانه دکتردکتر مراجعه کرده تا از بهترین پزشک‌ها نوبت دریافت کنید.

همچنین در صورتی که سوالی درباره بهترین زمان مراجعه برای انجام آزمایش کولپوسکوپی دارید که در این متن به آن اشاره نشده است می‌توانید در انتهای همین متن و در قالب کامنت با ما در ارتباط باشید.

سوالات متداول