عمل لازک، عمل لیزیک و عمل فمتو از رایج‌ترین عمل های چشم برای اصلاح عیوب انکساری چشم هستند. همچنین، جراحی های چشم دیگری همچون عمل ناخنک چشم، عمل آب مروارید، عمل کراتوتومی آستیگماتیک، جراحی اسمایل و PRK بهبود بینایی بیمار را به‌دنبال دارند. انواع عمل چشم هم با اهداف افزایش زیبایی و بهبود عملکردی، به‌عنوان عمل زیبایی چشم انجام می‌شود. جراحی پلک چشم، عمل پف زیر چشم، عمل تغییر رنگ چشم، بلفاروپلاستی و لیفت چشم از محبوب‌ترین این جراحی‌ها هستند.
با مطالعه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر که به 4 دقیقه زمان نیاز دارد، با انواع جراحی های چشم آشنا خواهید شد.
در انتها، اگر سوالی درباره عمل های چشم و مزایا و معایب آن‌ها دارید، در قسمت نظرات بنویسید. پزشک ما به آن‌ها به پاسخ خواهد داد.
عمل‌های برطرف‌کننده عیوب انکساری چشم
عمل های چشم برطرف‌کننده عیوب انکساری، همچون لیزیک، اسمایل و لازک برای تصحیح مشکلات انکساری مانند نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم انجام می‌شوند. در این جراحی‌ها، جراح چشم‌پزشک با تغییر شکل قرنیه، نور را به درستی به شبکیه رسانده و دید بیمار را بهبود می‌دهد. هر یک از این روش‌ها، مزایا و معایب خاص خود را خواهند داشت و انتخاب روش مناسب، به وضعیت چشم شما و تشخیص دکتر چشم بستگی دارد.
درمان عیوب انکساری چشم با تغییر شکل قرنیه و تمرکز نور بیشتر روی شبکیه انجام می‌شود و نیازی به انجام عمل‌های شبکیه چشم نیست. در ادامه، به رایج‌ترین عمل های چشم برطرف‌کننده عیوب انکساری پرداخته‌ایم:
عمل پیوند قرنیه
در عمل پیوند قرنیه، قرنیه آسیب‌دیده بیمار با یک قرنیه‌ی سالم از یک دهنده عضو جایگزین می‌شود. این جراحی، با هدف بهبود بینایی، کاهش درد یا درمان عفونت‌های قرنیه انجام می‌شود. دکتر جراح چشم، در عمل پیوند قرنیه، بخش آسیب‌دیده‌ی قرنیه را با دقت برش داده و از چشم خارج می‌کند. سپس قرنیه‌ی جدید به‌طور دقیق، با استفاده از بخیه‌های بسیار ریز به محل قرنیه قبلی پیوند می‌خورد. بعد از جراحی، بیمار باید با انجام مراقبتهای بعد از عمل و مصرف داروهای توصیه‌شده، از بروز عفونت و پس‌زدگی پیوند جلوگیری کند.
متخصص چشم‌پزشکی، پس از انجام معاینات مختلف، انجام عمل پیوند قرنیه را تجویز می‌کند. برای آگاهی از اهمیت این تخصص، در تشخیص و درمان انواع بیماری‌های چشم، مطلب تخصص چشم پزشکی چیست را مطالعه کنید.
عمل ناخنک چشم
جراحی ناخنک چشم، با هدف از بین بردن زائده‌های غیرعادی روی ملتحمه و قرنیه چشم انجام می‌شود. این زائده‌ها، در نتیجه قرار داشتن در معرض تابش نور خورشید و باد شکل می‌گیرند. در جراحی برای از بین بردن عارضه ناخنک چشم، پزشک جراح، زائده‌ها را برداشته و ناحیه دیگری از قسمت سالم ملتحمه چشم را برای بازسازی ناحیه برداشته شده، به آن پیوند می‌زند. این فرایند از بازگشت زائده چشم جلوگیری می‌کند. پس از جراحی، برای جلوگیری از عفونت و التهاب، مصرف قطره‌های ضدالتهاب و آنتی‌بیوتیک‌ها توصیه می‌شود.
عمل آب مروارید
عمل آب مروارید، برای اصلاح کدورت لنز چشم انجام می‌شود. در این عمل، جراح با ایجاد یک برش کوچک در قرنیه و با استفاده از امواج فراصوت، لنز کدر شده را خرد کرده و از چشم خارج می‌کند. سپس یک لنز مصنوعی شفاف، جایگزین لنز طبیعی می‌شود. لنز مصنوعی جدید، با عملکردی مشابه لنز طبیعی، بینایی بیمار را بهبود می‌بخشد. مراقبتهای پس از این عمل جراحی، شامل استفاده از قطره‌های چشمی برای جلوگیری از عفونت و کاهش التهاب، پرهیز از فعالیت‌های سنگین و پوشاندن چشم هنگام خواب است.
عمل لیزیک
یکی از عمل های چشم برای بهبود عیوب انکساری چشم، عمل لیزیک چشم است. در این عمل، جراح چشم‌پزشک، بخشی از قرنیه چشم را با استفاده از یک لیزر با دقت بالا، تغییر شکل می‌دهد. بهگونهای که، ابتدا با ایجاد یک برش نازک در سطح قرنیه، لایه زیرین آن، با استفاده از لیزر اکسایمر اصلاح می‌شود. این عمل، با هدف تمرکز درست نور روی شبکیه چشم انجام می‌گیرد.
به گزارش انجمن جراحی انکساری آمریکا (RSH)،
آخرین تحقیقات نشان می‌دهد که با انجام عمل لیزیک، 99 درصد از بیماران به دید بهتر از 20/40 و بیش از 90 درصد به 20/20 یا بهتر می‌رسند. علاوه‌بر این، لیزیک دارای نرخ بی‌سابقه 96 درصدی رضایت بیمار است که بالاترین میزان رضایت از هر روش انتخابی است.
افراد بالای 18 سال، بدون هیچ‌گونه بیماری چشمی و برخوردار از ضخامت مناسب قرنیه، می‌توانند تحت عمل جراحی لیزیک قرار بگیرند.
عمل لازک
عمل لازک، یک نوع دیگر از عمل های چشم است که برای اصلاح مشکلات بینایی مانند نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم انجام می‌شود. در این روش، لایه نازک اپیتلیوم قرنیه به کمک الکل رقیق شده و جراح با ایجاد برش اپیتلیوم، به لایه زیرین آن دسترسی پیدا می‌کند. سپس با تاباندن لیزر اکسایم به مدت چند ثانیه، قرنیه اصلاح شده و اپیتلیوم دوباره به جای خود باز می‌گردد. عمل جراحی لازک، برای افرادی با قرنیه نازک، بسیار موثر خواهد بود. دقت بالا، دوره بهبودی کوتاه و نتایج طولانی‌مدت، باعث محبوبیت این عمل جراحی شده است.
عمل فمتو
جراحی فمتو چشم، یکی دیگر از عمل های چشم برای اصلاح عیوب انکساری چشم است. این تکنیک جراحی چشم، برای افرادی با قرنیه نازک یا عیوب انکساری پیچیده، بسیار مناسب است. طی جراحی فمتو چشم، جراح با استفاده از لیزر فمتوسکند و بدون تیغ جراحی، یک برش کوچک و دقیق در سطح قرنیه ایجاد می‌کند. در مرحله بعدی، به کمک لیزر اکسایمر، به بازسازی لایه‌های زیرین قرنیه می‌پردازد. لیزر اکسایمر با دقت بسیار بالا، با تغییر شکل بافت‌های میکروسکوپی قرنیه، عیوب انکساری چشم را برطرف می‌کند. به دلیل استفاده از دو لیزر در این عمل، دقت و ایمنی این روش بسیار بیشتر از سایر عمل های چشم خواهد بود.
عمل چشم اسمایل
عمل چشم اسمایل، یکی از عمل‌های جدید چشم برای اصلاح نزدیک‌بینی و آستیگمات است. در این روش، دکتر شبکیه (ویتره و رتین) با استفاده از لیزر فمتوسکند، یک لنتیکول یا همان بخش کوچکی از بافت قرنیه ایجاد می‌شود. سپس، با ایجاد یک برش بسیار کوچک 2 تا 4 میلی‌متری، لنتیکول خارج شده و قرنیه تغییر شکل پیدا می‌کند. در نتیجه، نور بسیار بهتر روی شبکیه متمرکز می‌شود. از مهم‌ترین مزایای عمل چشم اسمایل، حفظ بیشتر ساختار طبیعی قرنیه است. همچنین به دلیل برش کوچک‌تر، خطر عفونت و خشکی چشم بسیار کاهش می‌یابد.
عمل اپی لازک
عمل اپی لازک، روش تغییریافته و پیشرفته‌تری نسبت به جراحی لازک است. در این روش، از تکنیک متفاوتی برای برداشتن لایه بیرونی قرنیه استفاده می‌شود. در عمل اپی لازک، به کمک دستگاه اپی‌کراتوم، لایه نازکی از اپیتلیوم را برش می‌دهند. سپس با لیزر اکسایمر، انحنای قرنیه را تغییر داده تا مشکلات انکساری چشم برطرف شود. پس از پایان این فرایند، لایه سطحی قرنیه به جای خود بازگشته و طی چند روز به‌طور طبیعی ترمیم می‌شود. عمل اپی لازک، می‌تواند بهترین عمل چشم برای برداشتن عینک باشد.
عمل چشم prk
عمل چشم prk یکی دیگر از عمل‌های اصلاح نمره چشم بوده و برای بهبود عیوب انکساری چشم همچون دوربینی، نزدیک‌بینی و آستیگمات موثر است. این تکنیک جراحی، برای افراد با قرنیه نازک و غیرقابل درمان با روش‌های دیگر جراحی انجام می‌شود. روند جراحی به روش prk مشابه با سایر روش‌های برطرف‌کننده عیوب انکساری چشم است. با این تفاوت که در این تکنیک، هیچ برشی در قرنیه ایجاد نمی‌شود. با این حال، دوره بهبودی عمل چشم prk طولانی‌تر از لیزیک است و در روزهای ابتدایی پس از عمل، ممکن است بیمار احساس درد و تاری دید داشته باشد.
عمل چشم ALK
عمل چشم ALK، از عمل‌های لیزر چشم بوده که برای درمان نزدیک‌بینی استفاده می‌شود. در این روش، به کمک یک میکروکراتوم، یک لایه نازک از سطح قرنیه بریده می‌شود. سپس با برداشتن بخشی از استروما یا لایه میانی قرنیه، انحنای آن را تغییر داده و به بهبود بینایی چشم کمک می‌کنند. لایه سطحی قرنیه به محل خود بازگشته و به‌طور طبیعی بهبود می‌یابد. عمل چشم ALK، برای افرادی که نمی‌توانند لیزردرمانی کنند، بسیار مناسب است. دوره بهبودی این عمل بیشتر از لیزیک بوده و به دلیل دقت پایین‌تر، احتمال نامتقارن شدن قرنیه وجود دارد.
عمل تبادل لنز چشمی یا RLE
عمل تبادل لنز چشمی یا RLE، برای افراد با مشکلات دوربینی، نزدیک‌بینی و آستیگمات و با هدف بی‌نیاز شدن از عینک یا لنزهای تماسی انجام می‌شود. در این عمل، جراح چشم‌پزشک، لنز طبیعی چشم را با یک لنز مصنوعی از جنس سیلیکون یا اکریلیک جایگزین می‌کند. بهگونهای که جراح پس از خرد کردن لنز طبیعی و خروج آن، یک لنز مصنوعی داخل چشم قرار می‌دهد. این لنز مصنوعی، می‌تواند تک‌کانونی، چندکانونی یا تطبیقی باشد. از مهم‌ترین معایب روش تبادل لنز چشمی، می‌توان به هزینه بالای جراحی و لنزهای مصنوعی و نیاز به تعویض یا تنظیم آن در آینده اشاره کرد.
عمل کراتوتومی آستیگماتیک یا AK
عمل کراتوتومی آستیگماتیک یا AK، یکی از عمل های چشم اصلاحی برای درمان آستیگماتیسم است. در این روش، جراح چشم‌پزشک، با ایجاد برش‌های کوچک و قوس‌دار در قرنیه، انحنای نامتقارن آن را اصلاح می‌کند. این برش‌ها، با کاهش یا حذف آستیگماتیسم، دید بیمار را بهبود می‌دهند. عمل کراتومی آستیگماتیک، زمان بهبودی نسبتا سریعی داشته و بیمار می‌تواند به زودی به فعالیت‌های روزمره خود بپردازد.
عمل‌های زیبایی چشم
عمل‌های زیبایی چشم، مجموعه‌ای از عمل های چشم و تکنیک‌های جراحی‌ست که منجر به جذابیت و بهبود ظاهر چشم می‌شوند. این جراحی‌ها، علاوه‌بر بهبود زیبایی، با اهداف مختلف دیگری همچون رفع نشانه‌های پیری و بهبود مشکلات ساختاری و عملکردی انجام می‌گیرند. برای مثال، در جراحی بلفاروپلاستی، با برداشتن پوست و چربی اضافی از پلک‌ها، ظاهر جوان‌تری به چشم‌ها می‌بخشند. عمل‌های زیبایی چشم، تحت بی‌حسی موضعی انجام شده و دوران بهبودی نسبتا کوتاهی دارند. در ادامه، به رایج‌ترین عمل‌های زیبایی چشم پرداخته‌ایم:
عمل برداشتن پف چشم
برداشتن پف چشم، به کمک دو روش بلفاروپلاستی و لیزر انجام می‌شود. تورم رگ‌ها و تجمع چربی، منجر به ایجاد پف چشم می‌شود. خواب ناکافی، ژنتیک و استرس می‌تواند احتمال ابتلا به پف چشم را افزایش دهد. جراحی بلفاروپلاستی با هدف از بین بردن پف، کاهش چربی‌های اضافی و بهبود زیبایی چشم‌ها انجام می‌شود. در روش لیزر، برای برداشتن پف چشم، اشعه متمرکزشده را برای بهبود بافت‌های آسیب‌دیده به عمق پوست می‌تابانند. بهبود جریان خون و تولید کلاژن ناشی از این فرایند، پف چشم را درمان می‌کند.
عمل تغییر رنگ چشم
عمل تغییر رنگ چشم از عمل های چشم جدیدی‌ست که به دو صورت کاشت لنز رنگی و لیزر انجام می‌شود.
- کاشت لنز رنگی؛ تغییر رنگ دائم چشم با کاشت یک لنز سیلیکونی رنگی داخل قرنیه
- لیزر؛ تغییر رنگ چشم به خاکستری یا آبی با از بین بردن ملانین موجود در عنبیه به کمک لیزر
استفاده از این روش‌ها، ظهور عوارضی همچون عفونت، التهاب، گلوکوم و حتی از دست دادن بینایی را به دنبال دارد. به‌همین‌خاطر، این تکنیک‌های جراحی باید توسط دکتر چشم متخصص و در شرایط مطلوب انجام شود.
عمل‌های روی پلک چشم
عمل‌های جراحی پلک چشم، با هدف بهبود ظاهر یا عملکرد پلک‌ها انجام می‌شوند. این جراحی‌ها می‌تواند شامل برداشتن چربی اضافی، پوست اضافی یا عضله باشد که پف، افتادگی یا چین‌وچروک در پلک‌ها ایجاد کرده‌اند. برای مثال، انجام جراحی بلفاروپلاستی برای پلک بالا، با اصلاح افتادگی پلک‌ها، دید فرد را بهبود می‌دهد. اما انجام همین تکنیک جراحی، در زیر چشم‌ها منجر به کاهش پف و تیرگی می‌شود. عمل‌های روی پلک چشم، تحت بی‌حسی موضعی انجام شده و دوره بهبودی کوتاهی دارند.
بلفاروپلاستی
بلفاروپلاستی، نوعی جراحی زیبایی‌ست که با هدف بهبود ظاهر پلک‌ها انجام می‌شود. این جراحی را می‌توان روی پلک‌های بالا و پایین انجام داد. این جراحی شامل چندین مرحله و فرایند است که در جدول زیر به آن پرداخته‌ایم:
| فرایند بلفاروپلاستی | شرح فرایند |
| برداشتن پوست اضافی | برداشتن پوست اضافی و چروک‌های ریز ناشی از افزایش سن، ژنتیک یا عوامل دیگر |
| برداشتن یا توزیع مجدد چربی | از بین بردن پف زیر چشم و کیسه‌های چربی با برداشتن یا توزیع متناسب چربی |
| تقویت عضلات و بافت‌ها | بهبود ساختار پلک‌ها با تقویت عضلات و بافت‌های زیرین |
جراحی بلفاروپلاستی، علاوه‌بر بهبود ظاهر و افزایش زیبایی، مشکلات عملکردی ناشی از افتادگی پلک‌ها مانند اختلال در دید را برطرف می‌کند. پس از جراحی، فرد ممکن است با ورم و کبودی در ناحیه چشم مواجه شود. این عوارض جراحی به‌زودی ناپدید شده و نتایج نهایی جراحی پس از چند هفته آشکار می‌شود. روش بلفاروپلاستی همانطور که در جدول نیز اشاره شد برای درمان پف زیر چشم یکی از روش‌های مناسب و کاربردی می‌باشد.
لیفت چشم با نخ
لیفت چشم با نخ، یک روش غیرجراحی و جایگزین جراحی پلاستیک، برای بالا بردن و سفت کردن پوست اطراف چشم‌ها است. در این روش، پزشک، نخ‌هایی را با سوزن‌های نازک به زیر پوست وارد کرده و به‌طور دقیق در نقاط مورد نظر قرارداده می‌شوند. در این شرایط، با کشیده شدن پوست به سمت بالا، لیفتینگ رخ می‌دهد. نخ‌ها، با تحریک تولید کلاژن طبیعی در پوست، بهبود کیفیت و جوان‌سازی پوست را به دنبال دارند. کم‌تهاجمی بودن، زمان بهبودی کوتاه و نتایج طبیعی از مهم‌ترین مزیت‌های روش لیفت چشم با نخ هستند.
لیفت پلک با چسب
لیفت پلک با چسب، یک روش غیرجراحی و موقت برای لیفت پلک است. در این روش، از چسب‌های بی‌رنگ مخصوص لیفتینگ استفاده شده که با بالا کشیدن پوست اضافی، ظاهر چشم‌ها را بهبود می‌دهد. این روش لیفتینگ کاملا موقتی بوده و می‌توان از آن به صورت روزانه و در موقعیت‌های خاص استفاده کرد. با برداشتن چسب، پلک به حالت اول خود بازمی‌گردد.
لیفت پلک با ماسک
در روش لیفت پلک با ماسک، از ماسک‌هایی حاوی ترکیباتی همچون کلاژن، هیالورونیک اسید و ویتامین‌ها برای تقویت و سفت شدن پوست استفاده می‌شود. چروک‌های ریز، پف و سیاهی زیر چشم، با استفاده از این ماسک‌ها کاهش پیدا می‌کند. این ماسک را پس از مدت مشخصی باید از روی پلک به آرامی شست. لیفت پلک با ماسک برای بهبود ظاهر پلک افراد متمایل به راه‌های غیرتهاجمی و درمان‌های خانگی مناسب است.
لیفت پلک با کرم
لیفت پلک با کرم، یک روش غیرجراحی برای بهبود ظاهر پوست چشم‌ها است. کرم‌هایی حاوی پپتیدها، رتینول و هیالورونیک اسید، باعث تولید کلاژن و الاستین می‌شوند. به‌همین‌خاطر، استفاده مرتب و مداوم از این کرم‌ها، کاهش چین‌وچروک، پف، تیرگی و لیفت پلک‌ها را به دنبال دارد. شما باید کرم‌های لیفت را متناسب با نیاز و نوع پوست خود تهیه کرده و به‌عنوان روشی مکمل برای مراقبتهای پوستی و جوان‌سازی استفاده کنید.
آیا انجام عمل های چشم، در بهبود عملکرد چشم و بینایی موثر است؟
با شناخت تعداد زیادی از عمل های چشم اصلاح‌کننده عیوب انکساری، برای هر فرد با هر نیازمندی و ویژگی، انواع مختلف تکنیک جراحی های چشم وجود دارد. انواع عمل چشم شامل عمل لازک، عمل لیزیک چشم ، عمل فمتو، عمل پیوند قرنیه، عمل کراتوتومی آستیگماتیک و جراحی اسمایل وجود دارد. تمامی این جراحی‌ها، با هدف بهبود عملکرد بینایی فرد انجام می‌شوند و نتایج قابل‌قبولی هم ارائه می‌دهند.
حتی انجام برخی از انواع عمل زیبایی چشم هم با دو هدف بهبود ظاهر و عملکرد بینایی رخ می‌دهد. در جراحی پلک چشم همچون بلفاروپلاستی، با کشیدن پوست و عضله پلک دچار افتادگی، به سمت بالا، دید فرد بهبود پیدا می‌کند.
اگر برای انجام انواع عمل های چشم به مشاوره نیاز دارید، می‌توانید از خدمات آنلاین و تلفنی دکتر چشم در سایت دکتردکتر استفاده کنید. به این صورت که، با ورود به سایت و یافتن متخصص چشم مورد نظر خود، وارد پروفایل او شده و نوبت ویزیت حضوری یا نوبت مشاوره تلفنی خود را قطعی کنید.
منابع:
allaboutvision.com
nhs.uk
سوالات متداول عمل های چشم
بسیاری از بیماران می‌توانند روز بعد از عمل رانندگی کنند. اما این بستگی به میزان بهبودی و بینایی فرد دارد.
در بیشتر موارد، نتایج لیزیک دائمی است. اما گاهی ممکن است در طی زمان نیاز به انجام اصلاحاتی باشد.
بله. استفاده از قطره‌های تجویزشده از التهاب و عفونت جلوگیری می‌کند. همچنین باید از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید و شب‌ها با یک محافظ روی چشم بخوابید تا از مالش ناگهانی چشم‌ها جلوگیری شود.
خیر. این کار توصیه نمی‌شود. زیرا تغییرات هورمونی دوران بارداری می‌تواند بر نتایج جراحی‌ها تاثیر بگذارد.
