تب، خستگی و درد مفاصل از علائم تب مالت هستند. از شایع‌ترین علل تب مالت، می توان به تماس با حیوانات آلوده یا فرآورده‌های آنها و مصرف شیر یا پنیر پاستوریزه نشده اشاره کرد. تماس مستقیم یا تماس غیرمستقیم با این حیوانات و فرآورده‌ها و همچنین استنشاق هوای سرشار از باکتری بروسلا از رایج‌ترین راه‌های انتقال تب مالت هستند.
دکتر عفونی، با بررسی سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی و براساس نتایج آزمایش خون و کشت آزمایشگاهی، به تشخیص تب مالت می‌پردازد. این متخصص، پس از تشخیص، برای درمان تب مالت به کمک انواع آنتی‌بیوتیک، استراحت، مصرف مایعات و مسکن‌ها اقدام می‌کند.
انجام اقدامات پیشگیرانه، از احتمال ابتلا به بیماری تب مالت کم می‌کند. واکسیناسیون حیوانات، پاستوریزه کردن شیر و فرآورده‌های لبنی، پوشیدن لباس محافظ و رعایت نکات ایمنی در مصرف غذا از بهترین راه‌های پیشگیری از تب مالت هستند.
با مطالعه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر که به 6 دقیقه زمان نیاز دارد، به سوال خطرناک‌ترین عوارض تب مالت چیست پاسخ خواهید داد.
در انتها، اگر سوالی درباره درمان تب مالت و تشخیص آن دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس پزشکی ما به آن پاسخ خواهد داد.
تب مالت چیست؟
تب مالت، یک بیماری عفونی باکتریایی‌ست که توسط باکتری بروسلا ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً از طریق مصرف محصولات لبنی غیرپاستوریزه یا تماس مستقیم با حیوانات آلوده به انسان انتقال پیدا می‌کند. تب مالت میتواند حیواناتی مانند گاو، گوسفند، بز و خوک را آلوده کند.
طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC)،
باکتری بروسللا ناشی از گوسفند و بز (B.melitensis)، شایع‌ترین علت گزارش تب مالت در سراسر جهان است؛ اما باکتری بروسللا ناشی از گاو آلوده (B.abortus) گسترده‌ترین منبع بالقوه عفونت است.
علائم بیماری، شامل تب، تعریق، ضعف، درد مفاصل و عضلات، سردرد و خستگی است. در صورت عدم درمان، تب مالت میتواند به مشکلات جدی مانند التهاب مغز و قلب منجر شود. به‌همین‌خاطر، مراجعه به‌موقع به دکتر عفونی، برای پیشگیری از ابتلا به عوارض بسیار مهم است.
آیا تب مالت کشنده است؟
تب مالت یا بروسلوز، بیماری کشنده‌ای نیست و به‌ندرت باعث مرگ می‌شود؛ اما برای مدت زیادی در زندگی فردی بیمار اختلال ایجاد می‌کند. این بیماری، در صورت عدم درمان به التهاب قلب، التهاب مغز، التهاب مفاصل و مشکلات کبدی و کلیوی منجر می‌شود. هرچند مرگ ناشی از تب مالت نادر است؛ اما در مواردی که به موقع درمان نشود، میتواند خطرناک باشد. آنتی‌بیوتیک‌ها، به‌طور معمول موثر بوده و با کاهش علائم بیماری، از بروز عوارض جدی جلوگیری می‌کنند. بنابراین، تشخیص و درمان به‌موقع بسیار مهم است. برای درک اهمیت مراجعه به‌موقع به متخصص عفونی در صورت مشاهده علائم، مطلب تخصص عفونی چیست را مطالعه کنید.
روش انتقال تب مالت چیست؟
تب مالت، به‌طور معمول از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود. اما راه‌های دیگری برای ابتلا به بروسلوز وجود دارد. رایج‌ترین راه‌های انتقال تب مالت به شرح زیر هستند:
- تماس مستقیم با حیوانات اهلی آلوده؛ تماس مستقیم با خون، مایعات بدن یا بافت حیوانات آلوده، به خصوص جفت حیوانات حین زایمان یا سقط جنین
- مصرف گوشت خام یا نیم‌پز حیوانات آلوده؛ به‌خصوص گاو، گوسفند، بز و خوک
- شیر یا فرآورده‌های لبنی غیرپاستوریزه؛ حاوی باکتری از حیوانات آلوده
- استنشاق ذرات معلق در هوا؛ پراکنده شدن باکتری بروسلا به‌راحتی در هوا و تنفس هوای آلوده به باکتری توسط کشاورزان، دامداران، کارگران کشتارگاه و پرسنل آزمایشگاه
در موارد نادر، تب مالت از روش‌های دیگری همچون انتقال از مادر به جنین در دوران بارداری یا هنگام زایمان و گزش حشرات آلوده انتقال پیدا می‌کند. مصرف گوشت خام به صورت کلی توصیه نمی‌شود یکی از بیماری‌های عفونی دیگر که با مصرف گوشت آلوده به وجود می‌آید تب کریمه کنگو می‌باشد.
انتقال تب مالت از انسان به انسان چگونه انجام می‌شود؟
تب مالت یا بروسلوز، به‌طور معمول از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود. با این حال، راه‌های نادری برای انتقال این بیماری بین انسان‌ها همچون از طریق تماس جنسی، از طریق خون یا پیوند مغز استخوان وجود دارد. انتقال بروسلوز از مادر آلوده، هنگام زایمان از طریق جفت یا از طریق شیر مادر به نوزاد امکان‌پذیر است.
انواع تب مالت
تب مالت یا بروسلوز، به چندین نوع مختلف تقسیم می‌شود که هر کدام به واسطه یک گونه خاص از باکتری بروسلا ایجاد می‌شوند. چهار نوع اصلی این بیماری شامل موارد زیر هستند:
- بروسلوز ناشی از باکتری بروسلا موجود در گوسفند و بز؛ شدیدترین نوع بیماری و همراه با علائمی شامل تب، تعریق شبانه و درد مفاصل و عضلات
- بروسلوز ناشی از بروسلا ابورتوس موجود در گاو؛ همراه با علائم خفیف‌تر و احتمال بروز عوارض جدی مانند التهاب مفاصل و قلب
- بروسلوز ناشی از بروسلا موجود در خوک؛ ظهور به‌شکل مزمن و شدید و همراه با عوارضی شامل التهاب اندام‌های داخلی و سیستم عصبی مرکزی
- بروسلوز ناشی از بروسلا موجود در سگ‌ها؛ دارای علائم خفیف‌تر، بی‌خطر برای انسان
هر یک از این انواع تب مالت، با علائم و عوارض متفاوتی همراه بوه و نیاز به تشخیص و درمان تخصصی دارند.
علائم تب مالت چیست؟
علائم عمومی تب مالت در بزرگسالان، سالمندان و کودکان، متنوع و گسترده بوده و به‌تدریج یا به‌طور ناگهانی بروز می‌کنند. شایع‌ترین این علائم شامل موارد زیر هستند:
- تب و لرز: تب و لرزهای دوره‌ای و تشدید آن در شب‌ها
- تعریق شدید : به‌ویژه در شب
- خستگی و ضعف: بی‌حالی شدید و ناتوان‌کننده از انجام کارهای روزمره
- درد عضلات و مفاصل : شبیه به علائم آرتریت
- سردرد: سردردهای شدید و آزاردهنده
- کاهش وزن به دلیل کاهش اشتها و ضعف عمومی
- درد پشت و کمر به دلیل التهاب ستون فقرات
- درد و ناراحتی عمومی درد در نواحی مختلف بدن
- اختلالات دستگاش گوارش مانند تهوع، استفراغ و درد شکمی
تب مالت، در موارد شدید و مزمن، منجر به عوارض جدی‌تری مانند التهاب قلب، التهاب مغز، التهاب کبد و طحال و التهاب بیضه‌ها می‌شود. تشخیص و درمان به‌موقع با آنتی‌بیوتیک‌ها، به کاهش علائم و پیشگیری از عوارض جدی کمک می‌کند.
علت بیماری تب مالت چیست؟
تب مالت یا بیماری بروسلوز، یک بیماری عفونی است که توسط باکتری‌های بروسلا ایجاد می‌شود. این باکتری‌ها معمولاً از حیوانات به انسان منتقل شده و از طریق روش‌های مختلفی وارد بدن انسان می‌شوند. در ادامه، به دلایل اصلی ابتلا به تب مالت اشاره کرده‌ایم:
- مصرف محصولات لبنی غیرپاستوریزه؛ شیر، پنیر و خامه حامل باکتری بروسلا
- تماس مستقیم با حیوانات آلوده؛ در تماس بودن کارگران دامداری‌ها، قصاب‌ها، دامپزشکان با حیوانات آلوده مانند گاو، گوسفند، بز و خوک
- استنشاق باکتری‌ها؛ استنشاق باکتری‌های موجود در هوا در محیط‌هایی با آلودگی بالا، مانند کشتارگاه‌ها و دامداری‌ها
- تماس با بافت‌ها و مایعات بدن حیوانات آلوده؛ تماس با خون، ادرار، ترشحات و بافت‌های حیوانات آلوده
- انتقال از طریق پوست؛ ورود باکتری به بدن از جراحات و زخم‌های باز در پوست انسان
با رعایت اصول بهداشتی، پاستوریزه کردن محصولات لبنی و واکسیناسیون حیوانات، از انتقال این بیماری جلوگیری می‌شود.
بیماری تب مالت در بارداری
تب مالت، در دوران بارداری، به عوارضی مانند سقط جنین، زایمان زودرس، مرده‌زایی و عفونت‌های نوزادی منجر می‌شود. زنان باردار مبتلا به تب مالت، علائمی مانند تب، تعریق، خستگی و درد مفاصل را تجربه می‌کنند.
تشخیص به‌موقع و درمان تب مالت با آنتی‌بیوتیک‌های مناسب، مانند داکسی‌سایکلین و ریفامپین، به کاهش خطرات و عوارض کمک خواهد کرد. البته این آنتی‌بیوتیک‌ها باید با نظر و دستور پزشک تجویز شوند. پیشگیری از تب مالت، از طریق اجتناب از مصرف محصولات لبنی غیرپاستوریزه و تماس با حیوانات آلوده، اهمیت ویژه‌ای در دوران بارداری دارد.
بیماری تب مالت در کودکان
تب مالت در کودکان با علائمی همچون تب مداوم یا متناوب، تعریق شبانه، خستگی، کاهش وزن، بی‌اشتهایی، درد مفاصل و عضلات، سردرد و شکم‌درد همراه است. عدم درمان این بیماری در کودکان میتواند منجر به عوارض جدی مانند التهاب استخوان و مفاصل، مشکلات قلبی و در موارد نادر التهاب مغز شود. تشخیص به‌موقع از طریق آزمایش‌های خون و درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جلوگیری می‌کند. آموزش به والدین در مورد روش‌های پیشگیری، از جمله پاستوریزه کردن محصولات لبنی و رعایت بهداشت در تماس با حیوانات، بسیار مهم است.
بیماری تب مالت در سالمندان
تب مالت در سالمندان، با عوارض بیشتری همراه بوده و به علت ضعف سیستم ایمنی و بیماری‌های زمینه‌ای، تشخیص و درمان آن پیچیده‌تر است. سالمندان مبتلا به تب مالت، علائمی مانند تب مزمن یا متناوب، تعریق شبانه، ضعف و خستگی شدید، درد مفاصل و عضلات، کاهش وزن و سردرد را تجربه می‌کنند. گاهی این علائم، به اشتباه با علائم بیماری‌های دیگر مرتبط با سالمندی اشتباه گرفته می‌شوند. عوارض این بیماری در سالمندان، التهاب مفاصل، مشکلات قلبی و عفونت‌های مزمن هستند.
تب مالت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
متخصص عفونی برای تشخیص تب مالت یا تب دیوانه، اقدامات مهم و چندمرحله‌ای انجام می‌دهد. این متخصص، به کمک روش‌های بالینی و آزمایشگاهی موجود در جدول زیر، به شناسایی این بیماری می‌پردازد:
روش تشخیصی | شرح روش |
| ارزیابی‌های اولیه | بررسی بالینی علائم بیمار و سابقه تماس با حیوانات آلوده یا مصرف محصولات لبنی غیرپاستوریزه |
| آزمایش‌های خون | آزمایش‌های سرولوژیک مانند تست رایت و تست الایزا برای شناسایی آنتی‌بادی‌های خاص بروسلا در خون بیمار |
| کشت خون | شناسایی مستقیم باکتری در نمونه خون |
| آزمایش‌های مولکولی | واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) برای تشخیص DNA باکتری بروسلا در نمونه‌های بالینی |
| تصویربرداری | تصویربرداری‌هایی مانند رادیوگرافی، سونوگرافی یا امآرآی در موارد مشکوک به عوارض جدی‌تر |
تشخیص به‌موقع و دقیق تب مالت و نتیجه آزمایش تب مالت مثبت، برای شروع درمان مناسب و جلوگیری از بروز عوارض جدی بسیار مهم است.
عوارض تب مالت چیست؟
تب مالت، در صورت عدم تشخیص به‌موقع و درمان مناسب، عوارض جدی و گاه مزمنی به دنبال خواهد داشت. التهاب قلب، مغز و کبد از شایع‌ترین و خطرناک‌ترین عوارض این بیماری هستند. تنها راه پیشگیری از ابتلا به عوارض تب مالت، درمان به‌موقع با آنتی‌بیوتیک‌ها و دریافت مراقبت‌های تخصصی و پزشکی است. در ادامه، به برخی از مهم‌ترین عوارض بیماری تب مالت پرداخته‌ایم:
آرتریت
آرتریت یا التهاب مفاصل، از عوارض شایع تب مالت، باعث درد، تورم و کاهش حرکت در مفاصل می‌شود. این التهاب، مفاصل بزرگ زانو، لگن و ستون فقرات را درگیر خواهد کرد. از علائم آرتریت می‌توان به درد مفاصل، سفتی، قرمزی و گرمی در ناحیه ملتهب اشاره کرد. دکتر عفونی، برای تشخیص آرتریت ناشی از تب مالت، بررسی‌های بالینی و آزمایش‌های تصویربرداری را انجام می‌دهد. این متخصص، پس از تشخیص، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای مقابله با عفونت و داروهای ضدالتهاب برای کاهش درد و التهاب را تجویز می‌کند. گاهی فیزیوتراپی و تمرینات حرکتی را هم برای بهبود حرکت و کاهش درد بیمار، در برنامه درمانی او قرار می‌دهد.
اندوکاردیت
در عارضه اندوکاردیت یا همان التهاب لایه داخلی قلب، به دریچه‌های قلب، آسیب شدیدی وارد می‌شود. این بیماری، در صورت عدم دریافت درمان به‌موقع، کشنده خواهد بود. علائم اندوکاردیت شامل تب مداوم، خستگی، تعریق شبانه و گاهی درد قفسه سینه و تنگی نفس است.
دکتر عفونی، برای تشخیص اندوکاردیت، آزمایش‌های خون، اکوکاردیوگرافی و گاهی کشت خون را تجویز می‌کند. برنامه درمانی این بیماری، مصرف طولانی‌مدت آنتی‌بیوتیک و در موارد شدیدتر، جراحی برای ترمیم یا تعویض دریچه‌های آسیب‌دیده قلب خواهد بود.
آنسفالیت
آنسفالیت یا التهاب مغز، از نادرترین و جدی‌ترین عوارض تب مالت است. علائم عصبی حاصل از این بیماری، شامل سردرد، تب، تغییرات رفتاری، ضعف عضلانی و در موارد شدیدتر تشنج و کما هستند. آنسفالیت، آسیب دائمی به سیستم عصبی و ظهور مشکلات حسی و حرکتی را در پی دارد. برای تشخیص آنسفالیت، تصویربرداری مغزی و تجزیه و تحلیل مایع مغزی نخاعی را انجام می‌دهند. گاهی متخصص عفونی برای درمان، بستری در بیمارستان و دریافت مراقبت‌های ویژه در بیمارستان را تجویز می‌کند. اما در شرایط عادی، درمان شامل مصرف آنتی‌بیوتیک و داروهای ضدالتهاب می‌شود.
استئومیلیت
استئومیلیت یا التهاب استخوان‌ها، به درد شدید، تورم و مشکلات حرکتی منجر می‌شود. در این بیماری، استخوان‌های بلند مانند استخوان‌های پا و ستون فقرات دچار التهاب خواهند شد. همراه با التهاب، بیمار، درد شدید در ناحیه درگیرشده، تب، قرمزی و تورم را تجربه می‌کند. تشخیص استئومیلیت ناشی از تب مالت یا تب مالت استخوانی، از طریق تصویربرداری اشعه ایکس، امآرآی و آزمایش‌های خون انجام می‌شود. دکتر عفونی، بسته به میزان گسترش بیماری، آنتی‌بیوتیک‌های قوی و گاهی جراحی با هدف برداشتن بافت آلوده را توصیه می‌کند. درغیراین‌صورت، فرد به عفونت‌های مزمن و ناتوانی حرکتی مبتلا خواهد شد.
اورکیت
اورکیت یا التهاب بیضه‌ها، از عوارض تب مالتی‌ست که به درد و تورم شدید در ناحیه بیضه منجر می‌شود. این عارضه، در صورت عدم دریافت درمان به‌موقع، علاوه‌بر آسیب به باروری مردان، عوارض جدی‌تری در پی خواهد داشت. از مهم‌ترین علائم اورکیت، درد ناگهانی در بیضه، تورم، قرمزی و حساسیت به لمس هستند. انجام معاینه بالینی و آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی توسط متخصص عفونی، به شناسایی اورکیت ناشی از تب مالت منجر می‌شود. مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای مقابله با عفونت، داروهای ضدالتهاب برای کاهش درد و تورم، استراحت و استفاده از کمپرس سرد به کاهش علائم این بیماری کمک می‌کنند.
التهاب کبد و طحال
بیماری تب مالت، به بزرگی و دردناک شدن کبد و طحال و در نهایت به بیماری التهاب کبد و طحال منجر می‌شود. این بیماری با اختلال در عملکرد طبیعی این دو عضو، با علائمی مانند درد شکم، تب، ضعف و خستگی و گاهی زردی همراه خواهد بود. متخصص عفونی، تشخیص بیماری التهاب کبد و طحال را از طریق تفسیر نتایج آزمایش‌های خون، سونوگرافی و گاهی بیوپسی انجام می‌دهد. همچون سایر عوارض تب مالت، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدالتهاب برای کاهش عفونت و التهاب در برنامه درمانی قرار دارند. البته در ارتباط با بیماری التهاب کبد و طحال، استراحت و مراقبت‌های حمایتی هم در بهبود علائم نقش دارند.
خستگی مزمن
خستگی مزمن، از عوارض ناتوان‌کننده تب مالت است که تا ماه‌ها و حتی تا سال‌ها پس از درمان اولیه میتواند فرد را درگیر کند. این عارضه، به کاهش کیفیت زندگی و عملکرد روزانه فرد منجر خواهد شد. خستگی شدید و مداوم، ضعف عمومی، کاهش توانایی تمرکز و حافظه و نیاز به استراحت طولانی‌مدت، تا مدت‌ها همراه با فرد خواهند بود. استراحت، فعالیت‌های ورزشی ملایم، تغذیه مناسب و حتی گاهی دریافت خدمات روان‌شناختی میتواند برای بهبود علائم موثر واقع شد. مدیریت استرس و افزایش بهبود کیفیت خواب در افزایش کیفیت زندگی روزمره فرد تاثیر خواهد داشت.
عوارض عصبی
عدم درمان به‌موقع تب مالت، میتواند عوارض عصبی همچون مننژیت، آنسفالیت و نوروپاتی را به دنبال داشته باشد. این عوارض، در صورت عدم دریافت مراقبت‌های پزشکی موثر، به مشکلات حسی و حرکتی و در موارد شدیدتر، به ناتوانی دائمی منجر می‌شود. فرد مبتلا به این عوارض، سردرد شدید، تب، سفتی گردن، ضعف عضلانی، تغییرات حسی و گاهی تشنج و تغییرات رفتاری را تجربه می‌کند. تشخیص عوارض عصبی ناشی از تب مالت، از طریق امآرآی، ارزیابی مایع مغزی نخاعی و تست‌های عصبی انجام می‌شود. بستری در بیمارستان و دریافت مراقبت‌های ویژه، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدالتهاب، باعث بهبود حال فرد خواهند شد.
روش‌های درمان بیماری تب مالت چیست؟
اثربخش‌ترین درمان بیماری تب مالت یا تب ناخواسته، مصرف ترکیبی از آنتی‌بیوتیک‌ها در دوره‌های زمانی طولانی‌مدت است. متخصص عفونی، آنتی‌بیوتیک‌ها را با هدف جلوگیری از بازگشت عفونت تجویز می‌کند. چنانچه، تشخیص و درمان این بیماری، به‌موقع انجام نشود، احتمال تهدید سلامتی فرد افزایش خواهد یافت. در ادامه، به رایج‌ترین درمان‌های بیماری تب مالت پرداخته‌ایم:
آنتی‌بیوتیک‌ها
اساسی‌ترین روش درمان تب مالت، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها است. ترکیبی از این داروها برای پیشگیری از بازگشت عفونت تجویز می‌شوند. رایج‌ترین و اثربخش‌ترین ترکیبات آنتی‌بیوتیکی، داکسی‌سایکلین و ریفامپین هستند که در دوره شش هفته‌ای مورد مصرف قرار می‌گیرند. این دو آنتی‌بیوتیک، در کنار هم، اثربخشی بالایی در نابودی عفونت دارند. گاهی، ترکیب داکسی‌سایکلین همراه با استرپتومایسین هم تجویز می‌شود. داکسی‌سایکلین به مدت شش هفته و استرپتومایسین برای دو تا سه هفته در برنامه درمانی بیمار قرار خواهند داشت. درصورتی‌که، بیمار به داروهای بالا حساسیت داشته باشد یا متخصص عفونی، دوره درمانی طولانی‌تری را تشخیص دهد، ترکیب متفاوتی از آنتی‌بیوتیک‌ها تجویز می‌شود. تریمتوپریم و سولفامتوکسازول، به‌عنوان درمان جایگزین، در بهبود کامل و جلوگیری از عود بیماری بسیار موثر هستند.
درمان حمایتی
علاوه‌بر آنتی‌بیوتیک‌ها، درمان حمایتی برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار بسیار مهم است. استراحت کافی، علاوه‌بر کاهش خستگی و بهبود ضعف ناشی از بیماری، به بدن فرصت بازیابی می‌دهد. مصرف مسکن‌ها و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن برای کنترل درد و کاهش التهاب بسیار موثر هستند. این اقدامات حمایتی، تسریع روند بهبودی و مدیریت علائم بیماری را به همراه خواهند داشت.
کنترل و پیشگیری از عوارض
در صورت بروز عوارض جدی ناشی از تب مالت، مانند اندوکاردیت یا مننژیت، فرد به درمان‌های تخصصی‌تر و مراقبت‌های ویژه نیاز خواهد داشت. پیگیری و مراقبت‌های پزشکی منظم برای ارزیابی پیشرفت درمان و جلوگیری از تشدید بیماری حیاتی است. پزشک عفونی، انجام آزمایش‌های مکرر خون و دیگر تست‌های تشخیصی را برای اطمینان از اثربخشی درمان ضروری می‌داند. این متخصص، براساس تفسیر نتایج حاصل از آزمایش‌ها، در صورت نیاز، برنامه درمانی را تغییر خواهد داد.
پیشگیری از انتقال تب مالت
پیشگیری از انتقال تب مالت، در کنترل این بیماری بسیار اهمیت دارد. خودداری از مصرف محصولات لبنی غیرپاستوریزه و مشکوک به آلودگی با باکتری بروسلا، از موثرترین روش‌های پیشگیری است. همچنین، افراد در تماس با حیوانات یا محصولات حیوانی، برای کاهش خطر انتقال، باید از تجهیزات محافظتی مانند دستکش و لباس محافظ استفاده کنند. آموزش و افزایش آگاهی مردم درباره روش‌های انتقال و پیشگیری از بیماری، به کاهش شیوع این بیماری کمک خواهد کرد.
چه غذاهایی برای درمان تب مالت بخوریم؟
اصلی‌ترین درمان تب مالت، عمدتاً استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها است؛ اما برخورداری از یک رژیم غذایی مناسب، به بهبود سریع‌تر و تقویت سیستم ایمنی کمک خواهد کرد. در ادامه، به برخی از موثرترین غذاها و مواد مغذی برای درمان بیماری تب مالت اشاره کرده‌ایم:
- پروتئین‌ها؛ به دلیل نقش مهم پروتئین‌هایی همچون گوشت کم‌چرب، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ، حبوبات و لبنیات پاستوریزه، در ترمیم بافت‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن
- میوه‌ها و سبزیجات؛ تقویت سیستم ایمنی و مبارزه با عفونت‌ها به کمک میوه‌ها و سبزیجات غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌هایی همچون پرتقال، کیوی، توت‌فرنگی و سبزیجاتی مانند اسفناج، بروکلی و فلفل دلمه‌ای
- غلات کامل؛ تقویت سیستم ایمنی و بهبود عملکرد گوارشی به کمک غلات کامل همچون جو، برنج قهوه‌ای و نان‌های تهیه شده از آرد کامل
- مواد غذایی پروبیوتیک؛ تقویت سلامت دستگاه گوارش و سیستم ایمنی و مبارزه با عفونت‌ها با افزایش تعداد باکتری‌های مفید در روده، در اثر مصرف پروبیوتیک‌هایی مانند ماست و کفیر
- آب و مایعات؛ حفظ هیدراتاسیون بدن، دفع سموم و بهبود وضعیت کلی بدن در اثر نوشیدن آب، دمنوش‌های گیاهی و آب‌میوه‌های طبیعی
در دوران ابتلا به تب مالت، در مورد هرگونه تغییر در رژیم غذایی و مکمل‌های غذایی، برای جلوگیری از هرگونه تداخلات دارویی و مشکلات احتمالی، با دکتر تب مالت خود مشورت کنید.
درمان تب مالت چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان درمان تب مالت، به عواملی همچون شدت بیماری، ظهور عوارض جدی مانند اندوکاردیت و مننژیت و پاسخ به درمان بستگی دارد. درمان این بیماری، شامل مصرف دوره‌ای از آنتی‌بیوتیک‌ها برای جلوگیری از عود بیماری و اطمینان از ریشه‌کنی کامل عفونت است. گاهی، با وجود دریافت درمان مناسب و بهبود فرد، اما بیماری بازمی‌گردد و فرد به آزمایش‌ها و مراقبت‌های پزشکی مجدد، نیاز خواهد داشت. اما به‌طورکلی، درمان تب مالت معمولاً 6 هفته تا چند ماه طول می‌کشد.
آیا تب مالت درمان قطعی دارد؟
بیماری تب مالت به درمان قطعی پاسخ مثبت می‌دهد؛ اما درمان آن نیازمند دوره‌های طولانی مصرف ترکیبی از آنتی‌بیوتیک‌ها مانند داکسی‌سایکلین و ریفامپین است. درمان معمولاً حداقل 6 هفته طول کشیده و ممکن است برای جلوگیری از بازگشت بیماری نیاز به تکرار داشته باشد. تشخیص و درمان به‌موقع، در میزان قطعی بودن و اثرگذاری روش‌های درمانی بسیار مهم است. تا پیش از ابتلا به عوارض بیماری تب مالت، احتمال قطعی بودن درمان در حداقل زمان 6 ماه، بسیار بیشتر خواهد بود.
عوارض بعد از درمان تب مالت چیست؟
بعد از درمان تب مالت، احتمال باقی‌ماندن برخی عوارض یا ظهور دوباره آنها وجود خواهد داشت. شایع‌ترین این عوارض همچون خستگی مزمن، درد مفاصل و عضلات، افسردگی، التهاب قلب، التهاب مفاصل و مشکلات کبدی و طحال هستند. گاهی، بیماری تب مالت، به سیستم عصبی مرکزی آسیب رسانده و منجر به مشکلات عصبی می‌شود. به همین دلایل، انجام پیگیری‌های منظم پزشکی و به پایان رساندن دوره درمان، بسیار حیاتی خواهد بود.
به چه روش‌هایی می‌توان از ابتلا به بیماری تب مالت پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از ابتلا به بیماری تب مالت، انجام اقدامات زیر لازم و حیاتی هستند:
- پاستوریزاسیون لبنیات؛ اطمینان از تهیه شیر و سایر محصولات لبنی، از منابع معتبر
- اجتناب از مصرف لبنیات غیرپاستوریزه؛ جوشاندن شیر یا پاستوریزاسیون شیر قبل از مصرف یا خودداری از مصرف لبنیات خام و غیرپاستوریزه
- استفاده از تجهیزات حفاظتی؛ استفاده از دستکش، ماسک و لباس‌های محافظ هنگام کار با حیوانات یا محصولات حیوانی
- کنترل و واکسیناسیون حیوانات؛ کاهش خطر انتقال بیماری در اثر واکسیناسیون منظم دام‌ها علیه بروسلوز و بررسی منظم سلامتی آنها
- رعایت بهداشت فردی؛ شستن دست‌ها بعد از تماس با حیوانات و محصولات حیوانی
- آگاهی و آموزش؛ آگاهی‌رسانی از خطرات بیماری تب مالت و آموزش افراد در معرض خطر مانند دامداران، کشاورزان و کارگران کشتارگاه‌ها در مورد نحوه پیشگیری از این بیماری
- رعایت اصولی بهداشت در کشتارگاه‌ها و مزارع؛ برای جلوگیری از انتشار بیماری در میان دام‌ها و از دام به انسان
- قرنطینه دام‌های آلوده؛ جدا کردن و درمان دام‌های آلوده برای جلوگیری از انتشار بیماری به دیگر دام‌ها و انسان‌ها
با رعایت این اقدامات پیشگیرانه، خطر ابتلا به بیماری تب مالت، به میزان قابل‌توجهی کاهش پیدا می‌کند.
شیر را برای پیشگیری از تب مالت، چه مدت زمانی باید جوشاند؟
برای پیشگیری از تب مالت، شیر باید حداقل به مدت 10 دقیقه جوشانده شود. این مدت زمان جوشاندن، اکثر باکتری‌های مضر همچون باکتری بروسلا را از بین می‌برد. هنگام جوشاندن شیر، باید از رسیدن شیر به نقطه جوش و باقی‌ماندن آن به میزان کافی در حالت جوش مطمئن شوید. پس از جوشاندن شیر به مدت حداقل 10 دقیقه، با نگهداری شیر در ظروف تمیز و پوشیده، از آلودگی مجدد جلوگیری کنید.
برای درمان تب مالت به چه دکتری باید مراجعه کرد؟
برای درمان تب مالت، باید به دکتر متخصص بیماری‌های عفونی مراجعه کنید. دکتر عفونی، در تشخیص و درمان بیماری‌های ناشی از عفونت‌های باکتریایی از تجربه و تخصص کافی برخوردار است. به‌همین‌خاطر، دکتر عفونی، بهترین گزینه برای مدیریت و درمان بیماری تب مالت خواهد بود. درمان این بیماری معمولاً شامل مصرف طولانی‌مدت آنتی‌بیوتیک‌ها، برای جلوگیری از بازگشت عفونت است. مراجعه به‌موقع به دکتر عفونی و پیروی از دستورات این متخصص، درمان قطعی بیماری را در پی خواهد داشت.
آیا با اقدامات پیشگیرانه، می‌توان به‌طور کامل از ابتلا به تب مالت جلوگیری کرد؟
اقدامات پیشگیرانه می‌توانند به‌طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به تب مالت را کاهش دهند؛ اما به‌طور کامل از ابتلا به آن جلوگیری نمی‌کنند. بیماری تب مالت، از طریق مصرف شیر یا پنیر پاستوریزه نشده و تماس با حیوانات آلوده یا فرآورده‌های آنها منتقل می‌شود.
پیشگیری از تب مالت شامل پاستوریزه کردن شیر و فرآورده‌های لبنی، پوشیدن لباس محافظ، واکسیناسیون حیوانات و رعایت بهداشت فردی است. با وجود این اقدامات، امکان تماس با باکتری بروسلا در محیط‌های آلوده همچنان وجود خواهد داشت. رعایت اقدامات پیشگیرانه، تا حدود بسیار زیادی افراد را از ابتلا محفوظ نگه می‌دارد.
در نهایت، اگر می‌خواهید بدانید بهترین درمان برای جلوگیری از ابتلا به عوارض تب مالت چیست، با دکتر عفونی مشورت کنید. برای دریافت وقت مشاوره تلفنی یا آنلاین از دکتر عفونی، به سایت دکتردکتر مراجعه کرده و نوبت تلفنی یا آنلاین خود را ثبت کنید.
منابع:
nhs.uk
ecdc.europa.eu
سوالات متداول تب مالت
ممکن است این بیماری، به دلیل تب و التهاب شدید ناشی از عفونت، استرس ناشی از بیماری، سوء تغذیه ناشی از اسهال یا استفراغ مکرر، به‌طور موقت باعث ریزش مو شود. هنوز علت دقیق آن شناسایی نشده است.
جوشاندن شیر در دمای جوش آن به مدت حداقل 10 دقیقه، باکتری بروسللا را از بین می‌برد.
تب مالت در اکثر موارد خطرناک نیست؛ اما در صورت عدم درمان، می تواند عوارض خطرناکی داشته باشد.
بهترین درمان تب مالت، آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند داکسی‌سایکلین و ریفامپین هستند.
باکتری بروسللا عامل تب مالت، در دمای جوش شیر، حدود 100.5 درجه سانتی‌گراد از بین می‌رود.
