سرطان روده بزرگ یا سرطان کولون از رشد غیرطبیعی سلولها در روده بزرگ آغاز میشود. این بیماری اغلب از پولیپهای کوچک و بیضرر شروع شده و علائمی همچون تغییر در عادات روده (یبوست یا اسهال مزمن)، کاهش وزن بیدلیل و خستگی شدید را به همراه دارد.
عوامل خطر متعددی در بروز این سرطان نقش دارند که از جمله آنها میتوان به سن بالا، سابقه خانوادگی، رژیم غذایی نامناسب، چاقی و مصرف سیگار و الکل اشاره کرد.
در حالی که سرطان روده بزرگ در مراحل پیشرفته میتواند بسیار خطرناک باشد، تشخیص زودهنگام و درمان به موقع نقش حیاتی در کنترل آن و افزایش چشمگیر شانس بهبودی دارد. در ادامه این مطلب، به بررسی جامع علل، علائم، روشهای تشخیص و درمان و راهکارهای پیشگیری از سرطان کولون خواهیم پرداخت.
در انتها اگر سوالی دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن پاسخ خواهد داد.
سرطان روده بزرگ چیست؟
سرطان روده بزرگ که گاهی از آن با عنوان سرطان کولورکتال هم یاد میشود، به رشد غیرطبیعی سلولها در روده بزرگ اطلاق میشود. این بیماری یکی از مهمترین بیماری های روده است و اغلب از پولیپهای کوچک شروع میشود؛ تودههای سلولی بیضرری که به تدریج میتوانند سرطانی شوند. اگرچه سرطان کولون و سایر سرطانهای دستگاه گوارش همگی به سیستم گوارشی مربوط میشوند، اما از نظر محل دقیق بروز و علائم احتمالی تفاوت دارند.
سرطان کولون به طور خاص روده بزرگ را هدف قرار میدهد، در حالی که سایر سرطانهای گوارشی میتوانند بخشهایی همچون مری، معده، روده باریک، کبد، کیسه صفرا و پانکراس (لوزالمعده) را درگیر کنند. بر اساس آمار جهانی، سرطان کولورکتال تقریبا 10 درصد از 19.29 میلیون سرطان کولون در سال 2020 را به خود اختصاص داده است.
همچنین، این سرطان مسئول 9.4 درصد از کل مرگهای ناشی از سرطان (از مجموع 9.96 میلیون مرگ در سال 2020) بوده است. در ایران هم، طبق آخرین گزارش نظام ثبت سرطان، بیش از 12500 مورد جدید از این نوع سرطان در سال 1396 تشخیص داده شده است.
علائم اولیه سرطان روده بزرگ
این سرطان اغلب در مراحل اولیه هیچ علامت بالینی آشکاری از خود نشان نمیدهد. این ویژگی، تشخیص زودهنگام را با چالش مواجه میسازد، چرا که علائم معمولا زمانی بروز پیدا میکنند که بیماری پیشرفت کرده است. برخی علائم هشداردهنده سرطان روده بزرگ، شامل موارد زیر هستند:
یبوست
یکی از رایجترین علائم این سرطان، یبوست است. تومورهای سرطانی با ایجاد انسداد جزئی یا کامل در مسیر روده بزرگ، باعث تنگ شدن و کاهش قطر مجرای عبور مدفوع میشوند. این امر منجر به کاهش دفعات اجابت مزاج، سختی در دفع و احساس تخلیه ناکامل میشود.

اسهال مزمن
در حالی که برخی افراد مبتلا به این نوع سرطان، یبوست را تجربه میکنند؛ برخی دیگر دچار اسهال مزمن میشوند. این عارضه میتواند ناشی از التهاب یا تحریک دیواره روده توسط تومور باشد که به نوبه خود، جذب آب و الکترولیتها را کاهش داده و باعث افزایش دفعات و شل شدن مدفوع میشود. همچنین، سلولهای سرطانی میتوانند موادی تولید کنند که حرکت روده را تحریک کرده و منجر به اسهال شوند.
خون در مدفوع
وجود خون در مدفوع یکی از علائم هشداردهنده وجود تومور در روده بزرگ است. تومورهای موجود در روده بزرگ باعث تحریک، زخم شدن یا آسیب به پوشش داخلی روده بزرگ میشوند که نتیجه آن خونریزی است. این خون ممکن است به صورت خون روشن یا خون تیره و مخلوط با مدفوع دیده شود.
کاهش وزن بیدلیل
کاهش وزن ناگهانی و غیرقابل توجیه، بدون تغییر در رژیم غذایی یا سطح فعالیت بدنی، یکی دیگر از نشانههای سرطان روده بزرگ است. سلولهای سرطانی برای رشد و تکثیر سریع خود به انرژی قابل توجهی نیاز دارند که منجر به افزایش متابولیسم پایه بدن و مصرف ذخایر انرژی میشود. علاوه بر این، انسداد یا التهاب ناشی از تومور سوء جذب مواد مغذی و کاهش وزن ناخواسته را به دنبال دارند.
خستگی و ضعف مفرط
خستگی و ضعف مفرط که با استراحت بهبود پیدا نمیکند، اغلب نتیجه کمخونی مزمن ناشی از خونریزی پنهان و مداوم در روده بزرگ است. از دست دادن تدریجی خون، حتی به مقادیر کم، منجر به کاهش سطح هموگلوبین و گلبولهای قرمز میشود که وظیفه اکسیژنرسانی به بافتها را بر عهده دارند. این کمبود اکسیژن، خود را به صورت ضعف عمومی، بیحالی، کاهش تحمل فعالیت بدنی و رنگپریدگی نشان میدهد.
درد یا ناراحتی در شکم
با رشد تومور و بزرگتر شدن آن، انسدادهایی در روده بزرگ ایجاد میشود. این انسدادها میتوانند مانع از عبور طبیعی مدفوع و گاز شوند که نتیجه آن بروز درد، گرفتگی، نفخ و ناراحتی در شکم است. این درد ممکن است مداوم یا متناوب باشد و شدت آن متفاوت است.
تفاوت سرطان روده بزرگ خوشخیم و بدخیم
بین تومورهای بدخیم و خوشخیم روده بزرگ تفاوتهای عمدهای وجود دارد که در جدول زیر به این تفاوتها اشاره کردهایم:
تفاوتها | تومور روده بزرگ خوشخیم | سرطان روده بزرگ بدخیم |
ماهیت | غیرسرطانی | سرطانی |
سرعت رشد | کند و محدود به ناحیه خاص | سریع و قدرت نفوذ به بافتهای مجاور |
امکان متاستاز | نداشتن قدرت انتشار به اندامهای دیگر | انتشار به سایر اندامها همچون ریه، کبد و استخوان از طریق خون و سیستم لنفاوی |
درمان | جراحی ساده | جراحی، شیمیدرمانی، پرتودرمانی و گاهی ایمونوتراپی |
آیا تومور خوشخیم به بدخیم تبدیل میشود؟
تومورهای خوشخیم برخلاف تومورهای بدخیم، ماهیتی غیرسرطانی دارند. این تومورها معمولا به آرامی رشد میکنند، به بافتهای مجاور هجوم نمیبرند و به نقاط دیگر بدن متاستاز نمیدهند. با این حال، این ویژگیهای تومور خوشخیم به این معنی نیست که همواره بیخطر هستند و نیاز به توجه ندارند. برخی از انواع تومورهای خوشخیم، در صورت عدم درمان و پیگیری، پتانسیل تبدیل شدن به سرطان روده بزرگ بدخیم را دارند.
علت و عوامل خطر این نوع سرطان
آگاهی از علت و عوامل خطر سرطان روده بزرگ به افراد کمک میکند تا در صورت امکان، از آنها دوری کرده و خطر ابتلا به این بیماری را به طور قابل توجهی کاهش دهند. در ادامه، با برخی از عواملی که خطر بروز سرطان روده بزرگ را افزایش میدهند، آشنا خواهید شد. با توجه به اینکه این سرطان معمولا در مراحل اولیه فاقد علائم است، افرادی که در معرض عوامل خطر زیر قرار دارند، باید به صورت منظم وضعیت رودههای خود را چک کنند.
سن بالا
افزایش سن، مهمترین عامل خطر برای این نوع سرطان است. با گذشت زمان و افزایش دفعات تقسیم سلولی، احتمال بروز جهشهای ژنتیکی که میتوانند منجر به تشکیل سلولهای سرطانی شوند، افزایش پیدا میکند. به همین دلیل، شیوع این سرطان به طور قابل توجهی پس از 50 سالگی بیشتر میشود.
سابقه خانوادگی
افرادی که دارای سابقه خانوادگی سرطان کولون هستند، ممکن است واریانتهای ژنتیکی خاصی را به ارث ببرند. این واریانتها، حساسیت سلولهای روده بزرگ را به رشد غیرطبیعی افزایش داده و زمینه را برای بروز سرطان در این قسمت از سیستم گوارش فراهم میکنند.
بیماری التهابی روده
بیماریهای التهابی مزمن روده همچون بیماری کرون و کولیت اولسراتیو، با ایجاد التهاب پایدار و آسیب به پوشش داخلی روده بزرگ، خطر رشد غیرطبیعی سلولها و در نهایت بروز سرطان در روده بزرگ را به میزان قابل توجهی افزایش میدهند.
رژیم غذایی پرچرب و کمفیبر
رژیم غذایی نامناسب نقش پررنگی در افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ ایفا میکند. مصرف زیاد گوشت قرمز، غذاهای پرچرب و فرآوریشده با تولید مواد شیمیایی آسیبرسان به سلولهای روده بزرگ مرتبط است. از سوی دیگر، کمبود فیبر در رژیم غذایی میتواند روند هضم را کند کرده و باعث شود مواد زائد و احتمالا سرطانزا مدت بیشتری در تماس با دیواره روده بزرگ باقی بمانند.
کمتحرکی
شواهد علمی متعددی نشان میدهند که سبک زندگی کمتحرک خطر تشکیل تومور در روده بزرگ را افزایش میدهد. فعالیت بدنی منظم، نهتنها به حفظ وزن سالم کمک میکند، بلکه با بهبود عملکرد سیستم ایمنی، کاهش التهاب و تنظیم هورمونها در پیشگیری از رشد سلولهای سرطانی نقش بسزایی دارد.
اضافه وزن و چاقی
اضافه وزن و چاقی به طور مستقیم با افزایش خطر ابتلا و مرگ و میر ناشی از سرطان کولورکتال مرتبط هستند. بافت چربی اضافی در بدن از طریق تحریک فرآیندهای التهابی و تغییرات هورمونی، در رشد و تکثیر سلولهای سرطانی نقش دارد. برخی از تحقیقات ادعا میکنند که ارتباط چاقی با سرطان کولون در مردان نسبت به زنان بیشتر است.
مصرف دخانیات و الکل
ترکیبات شیمیایی موجود در دود سیگار به DNA سلولها آسیب رسانده و خطر تشکیل پولیپهای روده را هم افزایش میدهند؛ این پولیپها زمینهساز بروز سرطان هستند. مصرف الکل هم از طریق مکانیسمهای مختلفی خطر بروز سرطان روده بزرگ را بالا میبرد.
سرطان روده بزرگ در مردان
بر اساس نتایج حاصل از برخی مطالعات، بروز سرطان در بخش چپ روده بزرگ (ناحیه دیستال)، در مردان شیوع بیشتری نسبت به زنان دارد. بهطورکلی، مردان، نهتنها بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند، بلکه نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان کولورکتال هم در آنها بالاتر گزارش شده است. این تفاوتها را میتوان به عوامل گوناگونی همچون موارد زیر نسبت داد:
- تفاوت در سطح هورمونهای جنسی استروئیدی
- ترکیب متفاوت میکروبیوتای روده
سرطان روده بزرگ در زنان
نکته حائز اهمیت در مورد این بیماری در زنان، شیوع بیشتر آن در ناحیه راست (پروگزیمال) روده بزرگ است. این نوع سرطان معمولا تهاجمیتر و پیشرفتهتر از سرطانهای سمت چپ روده بزرگ است و اغلب در مراحل پیشرفتهتر تشخیص داده میشود که این موضوع میتواند خطر مرگ را افزایش دهد.
بر اساس آمار منتشر شده توسط انجمن سرطان آمریکا (American Cancer Society)،
ریسک کلی ابتلا به سرطان روده بزرگ، تقریبا 1 در 24 برای مردان و 1 در 26 برای زنان برآورد شده است.
این آمار یک میانگین کلی است و ریسک ابتلای هر فرد به این بیماری بر اساس عوامل خطر متعدد میتواند کمتر یا بیشتر باشد.
چگونه سرطان کواورکتال تشخیص داده میشود؟
تشخیص دقیق سرطان روده بزرگ نیازمند مجموعهای از آزمایشها و بررسیهای تخصصی است. این فرآیند با هدف شناسایی به موقع، تعیین وسعت بیماری و انتخاب موثرترین روش درمانی انجام میشود. در ادامه، به معرفی برخی از رایجترین روشهای تشخیصی که در این مسیر به کار میروند، میپردازیم:
کولونوسکوپی
کولونوسکوپی یکی از مهمترین روشهای تشخیص این نوع سرطان است. در این روش، دکتر گوارش با استفاده از یک لوله انعطافپذیر مجهز به دوربین که از طریق مقعد وارد روده بزرگ میشود، به طور مستقیم دیواره داخلی روده را مشاهده میکند. این معاینه امکان شناسایی دقیق هرگونه ناهنجاری همچون پولیپها یا تومورها را فراهم میکند و در صورت لزوم، پزشک میتواند همزمان اقدام به نمونهبرداری (بیوپسی) کند.
آزمایش خون مخفی در مدفوع
آزمایش خون مخفی در مدفوع (Fecal Occult Blood Test – FOBT) یک روش غربالگری غیرتهاجمی است که به شناسایی خون پنهان در مدفوع کمک میکند. هرچند FOBT یک ابزار غربالگری مفید برای شناسایی زودهنگام این بیماری است، اما به تنهایی یک روش تشخیصی قطعی محسوب نمیشود. نتیجه مثبت در این آزمایش لزوما به معنای وجود سرطان نیست و نیاز به بررسیهای تشخیصی تکمیلی همچون کولونوسکوپی دارد.
سیتیاسکن و MRI
تکنیکهای تصویربرداری پیشرفتهای همچون سیتیاسکن و امآرآی نقش مهمی در فرآیند تشخیص و مرحلهبندی این بیماری ایفا میکنند. این روشها با ارائه عکس سرطان روده بزرگ، به پزشک کمک میکنند تا اطلاعات دقیقی در مورد اندازه و موقعیت تومور، میزان گسترش آن به بافتهای اطراف و وجود متاستاز (گسترش سرطان به اندامهای دیگر) به دست آورد.
نمونهبرداری (بیوپسی)
در این روش، پزشک یک نمونه کوچک از بافت یا سلول مشکوک را از بدن خارج میکند. سپس، این نمونه توسط یک آسیبشناس (پاتولوژیست) بررسی میشود تا وجود سلولهای سرطانی تایید شود. نتایج بیوپسی، نقش تعیینکنندهای در تایید تشخیص نهایی و برنامهریزی برای مراحل بعدی درمان ایفا میکنند و اساس تمام تصمیمات درمانی بعدی را تشکیل میدهند.
مراحل پیشرفت سرطان روده بزرگ
شناخت مراحل پیشرفت این بیماری برای تشخیص و درمان بسیار حائز اهمیت است. سیستم طبقهبندی مورد استفاده در بیشتر نقاط جهان، سیستم TNM است. این سیستم، سرطان روده بزرگ را به 5 مرحله اصلی (0 تا IV) تقسیم میکند که هر مرحله جزئیات خاصی از میزان گسترش تومور را نشان میدهد.
- مرحله صفر: در این مرحله، سلولهای غیرطبیعی صرفا در داخلیترین لایه دیواره روده بزرگ یا راستروده، موسوم به مخاط (Mucosa) یافت میشوند. در این مرحله، تومور هنوز به لایههای عمقیتر دیواره روده نفوذ نکرده است. به دلیل محدود بودن سلولهای سرطانی به محل اولیه و عدم پتانسیل تهاجم و گسترش، این وضعیت به عنوان کارسینوم درجا یا کارسینوم داخلمخاطی شناخته میشود.
- مرحله اول: در مرحله اول، سلولهای سرطانی از لایه داخلی (مخاط) روده عبور کرده و به لایههای عمقیتر دیواره روده نفوذ کردهاند. این لایهها شامل زیرمخاط (submucosa) و لایه عضلانی اصلی (muscularis propria) هستند. در این مرحله، سلولهای سرطانی به بافتهای خارج از دیواره روده و غدد لنفاوی مجاور گسترش پیدا نکردهاند.
- مرحله دوم: مرحله دوم زمانی تشخیص داده میشود که تومور به لایههای بیرونیتر دیواره روده بزرگ یا راستروده نفوذ کرده است. این نفوذ ممکن است تا بافتهای اطراف روده هم گسترش پیدا کند، اما همانند مرحله اول، هیچ یک از غدد لنفاوی را درگیر نمیکند.
- مرحله سوم: در مرحله سوم، سلولهای سرطانی به غدد لنفاوی نزدیک روده بزرگ یا راستروده گسترش پیدا میکنند. با این حال، در این مرحله، سرطان به اندامهای دیگر بدن گسترش پیدا نکرده است.
- مرحله چهارم: مرحله چهارم که بهعنوان مرحله متاستاتیک شناخته میشود، پیشرفتهترین مرحله سرطان روده بزرگ است. در این مرحله، سلولهای سرطانی از طریق سیستم لنفاوی و یا جریان خون به نقاط دیگر بدن منتقل شده و در سایر اندامها متاستاز میدهند. شایعترین اندامهایی که در مرحله چهارم سرطان کولورکتال درگیر متاستاز میشوند، کبد و ریهها هستند.
جدول زیر، نرخ بقای پنج ساله بیماران مبتلا به سرطان کولون را بر اساس مرحله بیماری، در سالهای 2014 تا 2020 نشان میدهد.
مرحله | توضیح | نرخ بقای 5 ساله |
Localized | سرطان فقط در داخل کولون یا رکتوم وجود دارد و به خارج از دیواره آن منتشر نشده است. | 91 درصد |
Regional | سرطان به بافتها یا غدد لنفاوی نزدیک به کولون یا رکتوم گسترش یافته ولی به نقاط دوردست بدن نرسیده است. | 73 درصد |
Distant | سرطان به قسمتهای دوردست بدن مانند کبد، ریه یا غدد لنفاوی دوردست منتقل شده است. | 13 درصد |
همانطور که از دادههای جدول فوق مشهود است، تشخیص زودهنگام این نوع سرطان، نقش مهمی در افزایش نرخ بقای بیماران ایفا میکند.
چگونه سرطان کولون درمان میشود؟
در ادامه، با تعدادی از متداولترین روشهای درمان این بیماری آشنا خواهید شد:
جراحی
جراحی، رایجترین و اغلب اولین روش درمان سرطان روده بزرگ است. در این روش، تومور سرطانی و قسمتی از بافت سالم اطراف آن برداشته میشود. در مراحل اولیه، معمولا از روشهای کمتهاجمی همچون پولیپکتومی (برداشتن پولیپ) یا جراحی لاپاراسکوپیک (با برشهای کوچک) استفاده میشود.
در مراحل پیشرفتهتر، کولکتومی (برداشتن بخشی از روده بزرگ) انجام میشود و در برخی موارد، برای هدایت موقت یا دائمی مواد دفعی به خارج از بدن، نیاز به ایجاد استوما (سوراخ یا حفرهای که در جداره شکم ایجاد میشود تا بخشی از روده به بیرون از بدن هدایت شود) وجود دارد.
شیمیدرمانی
در شیمیدرمانی از داروهای سیتوتوکسیک برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکنند. این روش معمولا پس از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده و کاهش خطر عود بیماری به کار میرود. همچنین گاهی اوقات، پیش از جراحی برای کوچک کردن تومورهای بزرگتر یا در موارد پیشرفته، برای کنترل سرطان روده بزرگ و کاهش علائم از شیمی درمانی استفاده شود.
پرتودرمانی
پرتودرمانی که با عنوان رادیوتراپی نیز شناخته میشود، روشی پیشرفته در درمان سرطان است که از پرتوهای پرانرژی برای هدف قرار دادن و تخریب سلولهای سرطانی بهره میگیرد. این پرتوها با ایجاد آسیب به DNA سلولهای تومورال، مانع از تکثیر آنها شده و در نهایت منجر به مرگ سلولی میشوند.
یکی از رایجترین کاربردهای پرتودرمانی، کاهش حجم تومورهای بزرگ پیش از جراحی است. با کوچک کردن تومور، جراحی برای برداشت کامل آن آسانتر و با عوارض کمتری همراه خواهد بود. همچنین، گاهی این روش به تنهایی برای کاهش علائم سرطان روده بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی یک رویکرد درمانی نوین است که با تقویت یا تحریک سیستم ایمنی خود بیمار، آن را قادر میسازد تا سلولهای سرطانی را شناسایی کرده و از بین ببرد. سلولهای سرطانی اغلب مکانیسمهایی برای فرار از شناسایی توسط سیستم ایمنی دارند. داروهای ایمونوتراپی با برداشتن این موانع، به سیستم ایمنی اجازه میدهند تا به تومور حمله کرده و آن را از بین ببرند.
آیا پیشگیری از این نوع سرطان امکانپذیر است؟
هرچند هیچ روشی به طور صددرصد از ابتلا به سرطان روده بزرگ جلوگیری نمیکند، اما برخی اقدامات میتوانند ریسک ابتلا را به طور قابل توجهی کاهش دهند. مهمترین راهکارهای پیشگیری از این بیماری، شامل موارد زیر هستند:
- غربالگری منظم: انجام منظم غربالگری، امکان شناسایی زودهنگام ضایعات پیشسرطانی و تومورهای کوچک را فراهم میکند و بدین ترتیب میتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند و احتمال درمان موفق را افزایش دهد.
- تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی: افزایش مصرف میوهها، سبزیجات و غلات کامل، کاهش مصرف گوشتهای فرآوری شده و چربیهای اشباع و همچنین مدیریت استرس نقش موثری در کاهش خطر ابتلا به این بیماری دارند.
- فعالیت بدنی منظم: ورزش با مکانیسمهای مختلفی همچون کاهش وزن، بهبود هضم، کاهش التهاب و تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن، به کاهش خطر ابتلا به این سرطان کمک میکند.
- ترک سیگار و الکل: اجتناب از مصرف دخانیات و الکل از مهمترین عوامل کاهش احتمال ابتلا به این سرطان محسوب شده و تاثیر قابل توجهی در کاهش ریسک این بیماری دارند.
با رعایت این راهکارهای پیشگیرانه و انجام منظم غربالگری، میتوان تا حد زیادی از ایجاد سلولهای سرطانی در روده بزرگ جلوگیری کرد یا آن را در مراحل ابتدایی تشخیص داد.
رژیم غذایی بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ
تغذیه صحیح یکی از ارکان حیاتی در فرآیند درمان بیماران مبتلا به این سرطان محسوب میشود. شواهد علمی نشان داده که بین 10 تا 20 درصد از بیماران مبتلا به این بیماری، نه به دلیل پیشرفت تومور، بلکه به علت عوارض ناشی از تغذیه نامناسب جان خود را از دست میدهند. مواد غذایی و مکملهای مفید برای بیماران مبتلا به سرطان کولون شامل موارد زیر هستند:
- مواد غذایی سرشار از پروتئین همچون مرغ، ماهی، حبوبات، عدس، توفو و محصولات لبنی
- چربیهای مفید مانند روغن زیتون، روغن هسته انگور و آووکادو
- کربوهیدراتهای کامل شامل نان و پاستای سبوسدار، برنج قهوهای، کینوا، سبوس، جو
- میوهها و سبزیجات
- آب کافی
- مکملهایی همچون ویتامین D، پروبیوتیکها، اسیدهای چرب امگا سه و ال-گلوتامین
مواد غذایی مضر برای بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ شامل موارد زیر هستند:
- الکل
- غذاهای فرآوری شده
- گوشت قرمز
- شیرینی و نوشیدنیهای قندی
لازم به ذکر است که یک رژیم غذایی واحد برای تمام بیماران مبتلا به این نوع سرطان وجود ندارد و تنظیم برنامه غذایی باید متناسب با شرایط فردی هر بیمار و تحت نظر پزشک انجام گیرد.
تشخیص زودهنگام سرطان روده بزرگ را جدی بگیرید!
سرطان روده بزرگ، یک بیماری ترسناک و تهدیدکننده زندگی به نظر میرسد. با این حال، حقیقت این است که اگر این بیماری به موقع تشخیص داده شود، خطر مرگ و میر آن به شدت کاهش یافته و به راحتی قابل درمان است. اگر مدتی است که دارای علائم مشکوک به این سرطان هستید یا سابقه این بیماری در خانواده شما وجود دارد، همین حالا برای بررسی وضعیت سلامت خود اقدام کنید. برای این کار میتوانید به راحتی از طریق سایت دکتردکتر، از بهترین دکتر گوارش آنلاین به صورت اینترنتی نوبت بگیرید.
منابع: