شپشها حشرات کوچکی هستند که به پوست سر انسانها متصل میشوند و از خون تغذیه میکنند. تماس نزدیک با فرد آلوده یا استفاده از لوازم شخصی او، میتواند باعث انتقال شپش شود. این آفات ممکن است باعث خارش شدید و ناراحتی در پوست سر شوند.
اگرچه شپش بهطور مستقیم باعث ریزش مو نمیشود اما خارش و التهاب ناشی از گزش آن میتواند منجر به آسیب به ریشههای مو و در نهایت ریزش مو گردد. همچنین، در صورتی که فرد بهطور مکرر به پوست سر خود بخورد یا بخراشد، این کار میتواند به ریزش موهای موقت منجر شود.
درمان شپش شامل استفاده از شامپوهای خاص، داروهای موضعی و رعایت نکات بهداشتی است. به علاوه، شستشوی مکرر البسه و ملحفهها نیز برای جلوگیری از انتشار شپش ضروری است. در صورت مشاهده علائم شپش سر یا ریزش مو، بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید. برای پیدا کردن بهترین پزشک و متخصص در زمینه درمان شپش و سایر مشکلات مو، میتوانید به سایت دکتر دکتر مراجعه کنید.
آیا شپش باعث ریزش مو میشود؟
در همین ابتدا باید گفت که مانند هر انگل انسانی، درمان شپش سر مهم است. درمان نشدن این آلودگی میتواند عواقب جدی هم برای خود فرد و هم برای نزدیکان داشته باشد. فردی که شپش سر دارد باید مراقبتهای بیشتری انجام دهد تا سایر افراد خانواده و اطرافیان را به این انگل مبتلا نکند. استفاده از رختخواب جدا، لباسهای تفکیک شده و عدم نزدیکی سر فرد میزبان به سر فرد دیگر از موارد احتیاطی است که باید انجام داد.
شپش در صورتی که درمان نشود و مدت زیادی از موی میزبان، تغذیه کند، موجب ریزش میشود و حتی احتمال التهابات پوستی هم وجود دارد.
تاثیر شپش سر در ریزش مو
هنگامی که شپش وارد مو و سر فرد میشود، به دلیل گزشهایی که از کف سر دارد تا تغذیه کند همراه با خارشهای شدیدی است. هر چه مدت میزبانی فرد از شپش بیشتر باشد، احتمال آسیب به ریشه و ساقه مو بیشتر شده و در نهایت منجر به ریزش مو میشود. در نتیجه هنگامی که احساس خارش در سر دارید یا موجودات شپش را مشاهده کردید، باید به فکر درمان و مراجعه به پزشک پوست و مو باشید تا به مو و پوست کف سر آسیب کمتری وارد شود.
سایت Healthline در این باره میگوید:
“شپشهای سر ریزش مو را ایجاد نمیکنند اما آسیب ناشی از خارش میتواند پوست سر را تحریک کرده و ممکن است به شکستگی مو منجر شود. ضروری است که به سرعت به درمان آلودگی پرداخته تا از هرگونه تأثیر منفی بر سلامت مو جلوگیری شود.”
اگر شپش سر درمان نشود چه اتفاقی میافتد؟
اگر شپش سر درمان نشود، میتواند عوارض و مشکلات مختلفی را برای فرد مبتلا به دنبال داشته باشد. در زیر به بررسی این عوارض پرداخته و آنها را در قالب یک جدول خلاصه میکنیم.
عارضه | توضیحات |
خارش شدید | خارش ناشی از نیش شپش میتواند بسیار آزاردهنده باشد و به طور مداوم فرد را آزار دهد. |
عفونتهای ثانویه | خارش مداوم میتواند منجر به خراش و عفونتهایی شود که ممکن است نیاز به درمان پزشکی داشته باشند. |
اختلال خواب | خارش و ناراحتی میتواند خواب فرد را مختل کرده و باعث بیخوابی و خستگی شود. |
عوارض روانی | عوارض روانی مانند اضطراب و استرس به علت خجالت یا ترس از افشای بیماری ممکن است بروز کند. |
انتقال به دیگران | عدم درمان موجب ادامه انتقال شپش به دیگران، به ویژه در جمعهای نزدیک مانند مدرسه یا خانواده میشود. |
درد و التهاب | خراشیدن مداوم پوست سر به درد و التهاب در ناحیه مبتلا منجر میشود. |
مشکلات اجتماعی | افراد مبتلا به شپش ممکن است از تعامل اجتماعی خودداری کرده و به دلیل احساس شرم افسرده شوند. |
عدم درمان شپش سر میتواند مشکلات جسمی و روانی بسیاری را به همراه داشته باشد. از آنجا که شپش سر به راحتی منتقل میشود، درمان به موقع نه تنها به بهبود وضعیت فرد مبتلا کمک میکند، بلکه از انتشار شپش به دیگران نیز جلوگیری میکند. بنابراین، در صورت مشکوک بودن به وجود شپش، باید به سرعت اقدام به درمان کرد.
شپش ماده بالغ فقط یک بار نیاز به جفت گیری دارد و پس از آن در ۳۰ روز زندگی خود روزانه ۱۰ تخم میگذارد، بنابراین در مجموع ۳۰۰ تخم میگذارد. این میزان را در تعداد زیادی شپش که بر روی سر زندگی میکنند، ضرب کنید تا میزان سرعت تکثیر آلودگی را درک کنید. این موضوع به سادگی در صورت عدم درمان ادامه مییابد و یک آلودگی شدید و بسیار جدی در موها رخ میدهد.
سست شدن ریشه و ساقه مو
گزیده شدن پوست توسط شپشها باعث خارش سر میشود. این خارش ناشی از حرکت و تعذیه شپشها بوده و فرد باید از خاراندن زیاد و خشن سر خودداری کند. زیرا هر چه خاراندن سر محکمتر و با شدت باشد، در کف سر، زخم ایجاد شده و باعث بیماریهای عفونی میشود.
از طرفی هم شکنندگی موی سر بیشتر خواهد شد. در حقیقت هر زخمی در کف سر، باعث ریزش مو میشود و بهتر است که برای شکننده نشدن ساقه مو از شامپوهای ضد شپش یا برسهای نرم استفاده کرد.
آسیب محصولات ضد شپش به ریشه مو
برخی از محصولات ضد شپش به دلیل وجود ترکیبات قوی شیمیایی به ساقه مو، آسیب وارد میکنند. از اینرو باید برای تهیه این محصولات دقت بیشتری داشته باشید و با توجه به پوست سر خود از این محصولات استفاده کنید.
تاثیر عدم درمان شپش سر بر روی سلامت بدن
یک عفونت درمان نشده نه تنها شدید میشود، بلکه عوارض جانبی آن نیز جدی است. عدم درمان شپش ابتدا، برای فرد مبتلا بسیار ناراحت کننده خواهد بود. ممکن است به طور غیرقابل کنترلی خارش سر ایجاد شود. همچنین به دلیل تجمع باکتری روی شپش و روی تخمها که روی پوست سر رسوب میکند، بوی نامطبوعی هم ایجاد میشود. خواب افراد ممکن است گاهی اوقات به شدت مختل شود. از طرفی هم با خارش سر، خطر پاره شدن پوست سر و ایجاد عفونت وجود دارد. اختلالات خونی مانند کم خونی نیز ممکن است به وجود بیاید.
همچنین شپشهایی که از خون فرد تغذیه میکنند، میتوانند علائمی شبیه آنفولانزا به او بدهند. آلودگیهای شدید که برای مدت طولانی درمان نشدهاند میتوانند منجر به سندرم شوک سمی شوند.
فراتر از پیامدهای سلامتی، عواقب اجتماعی نیز وجود دارد که در آن افراد از فرد مبتلا به عفونت شدید و درمان نشده دوری میکنند. این دوری کردن مردم از نظر اجتماعی میتواند عواقب روانی عمیق و پایداری برای افراد داشته باشد.
روش های درمان شپش مو برای جلوگیری از ریزش مو
تا به امروز دو روش خانگی و دارویی برای درمان شپش استفاده شده است. هریک از اینروشها در مراحل مختلف رشد شپش جواب میدهند و بهتر است بلافاصله بعد از اطلاع از وجود شپش، درمان را شروع کرد تا به پوست سر و موها آسیبی وارد نشود.
درمان خانگی شپش سر
اگر ترجیح میدهید که خودتان در خانه شپش و ریزش مو را کنترل کنید میتوانید از روشهای درمان خانگی شپش بهرهمند شوید که مهمترین آنها به شرح زیر هستند:
شانه کردن موهای مرطوب با شانه شپش: موها را خیس کرده و به مقدار کافی از نرم کننده مو استفاده کنید تا شانه کشیدن موها راحتتر باشد. برای شانه کردن مرتب موها از شانههای بسیار ریز مخصوص شپش استفاده کنید تا این موجودات ریز، بین دندههای شانه گیر کنند و از مو خارج شوند.
استفاده از روغنهای دشمن شپش: از طریق روغنهایی مانند: روغن درخت چای، روغن رازیانه و نرولیدول میتوان به از بین بردن تخم شپش کمک کرد. همچنین استفاده از سس مایونز، روغن زیتون، کره و وازلین هم برای از بین بردن شپش توصیه شده است. موها را به این مواد آغشته کنید و بعد از چند دقیقه آبکشی کنید تا تخمهای شپش از بین بروند.
درمان شپش با پودر لباسشویی: شستشوی موها با پودر لباسشویی یکی از روشهای خانگی است که هیچ دلیل علمی ندارد اما برخی از این روش خانگی نتیجه گرفتهاند. اما بهتر است اگر مشکلات پوستی دارید یا زخمهایی در کف سر خود مشاهده میکنید با یک پزشک مشورت کنید.
درمان به کمک دارو و مواد شیمیایی
محلولهای ضد شپش حاوی ترکیبات شیمایی هستند که منجر به مرگ شپشها میشوند. ترکیبات پرمترین، مالاتیون و ایورمکتین به درمان شپش و ریزش مو کمک میکنند و در زمان کوتاهی، این انگل مزاحم را از پوست و مو از بین میبرند. همچنین یکسری محصولات مانند: شامپو و محلولهایی وجود دارند که به عنوان ضد شپش شناخته شده و تاثیرت مثبتی برای از بین بردن شپشهای سر دارند. کافی است که به داروخانهها مراجعه کنید تا این محصولات را تهیه کنید.
اگر میخواهید بدانید برای درمان قطعی این مشکل باید به کدام پزشک متخصص مراجعه نمایید، پیشنهاد میکنیم مطلب تخصص پوست و مو و زیبایی چیست را در دکتردکتر حتما بخوانید.
آیا شپشها خود به خود می میرند؟
شپش سر تا ۳۰ روز عمر میکند و سپس میمیرد، اما در این مدت، به ازای هر شپش سر ماده تا ۳۰۰ تخم تولید شده است. بنابراین وقتی شپشهای والد میمیرند، شپشهای تازه به دنیا آمده، زندگی میکنند و به نوبه خود جفت میشوند، تخمهای جدیدی میگذارند و یک نسل جدید متولد میشود. این چرخه هر ۲۴ تا ۳۷ روز اتفاق میافتد، بنابراین به طور تقریبی هر ماه و به طور تصاعدی در حال رشد هستند، به این معنی که دامنه آلودگی بزرگ و بزرگتر میشود. پس احمقانه است که فکر کنیم آلودگی به طور طبیعی از بین میرود و بهتر است بدانید که وضعیت بدتر میشود.
از کجا میتوانم برای شپش سر درمان نشده کمک بگیرم؟
برای درمان شپش سر، میتوانید به داروخانهها مراجعه کنید و شامپوها و لوسیونهای مخصوصی که برای این منظور طراحی شدهاند را تهیه کنید. این محصولات معمولاً دارای ترکیبات دارویی هستند که شپشها را از بین میبرند. با این حال، در موارد مقاوم به درمان یا زمانی که علائم ادامه دارد، مشاوره با یک پزشک متخصص الزامی است.
پزشک میتواند داروهای قویتری تجویز کند و نکات بهداشتی را برای جلوگیری از عود مجدد شپش به شما آموزش دهد. همچنین، اپیدمیولوژیستها ممکن است توصیههایی در خصوص جلوگیری از انتشار شپش بین اعضای خانواده یا دوستان ارائه دهند.
اگر با مشکلاتی در زمینه درمان مواجه هستید یا نمیدانید چگونه اقدام کنید، مراجعه به مراکز درمانی و کاوش در گزینههای درمانی مناسب بسیار مهم است. در نهایت، برای پیدا کردن بهترین متخصصها و پزشکان در این زمینه، پیشنهاد میکنیم به سایت دکتر دکتر مراجعه کنید، جایی که میتوانید مشاورههای لازم و درمانهای متناسب با شرایط خود را دریافت کنید.
منبع:
healthline