علت خارش بدن در افراد دیابتی شامل دلایلی همچون خشکی پوست، گردش خون ضعیف، واکنش به دارو، بیماری‌های پوستی، …، میشود. خشکی پوست ناشی از بالا بودن قند خون در افراد دیابت، باعث از دست دادن رطوبت پوست و در نهایت، خارش آن میشود. مشکلی که براساس یک تحقیق، حدودا ۱۲٪ از بیماران دیابتی به آن مبتلا میشوند.
در ادامه این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، با ما همراه باشید تا علل خارش بدن در مبتلایان به دیابت مخصوصا در کف پا و دست را بررسی کنیم.
اگر هم سوالی داشتید، در انتها بپرسید تا کارشناس سلامتی و پزشکی دکتردکتر به آن پاسخ دهد.
علت خارش بدن در افراد دیابتی
اختلالات در گردش خون و آسیب به رگ‌های خونی در اثر ابتلا به انواع دیابت، باعث میشود پوست مخصوصا در ناحیه دست و پا، مواد مغذی و اکسیژن کمتری دریافت کند و دچار خشکی و خارش شود. در نهایت، مشکلات عصبی ناشی از دیابت نوروپاتی، نیز ممکن است باعث احساس خارش و ناراحتی در پوست شود.
در ادامه و در جدول زیر، خلاصه‌ای از دلایل خارش پوست را آورده‌ایم:
| علت خارش در افراد دیابتی | توضیحات | نواحی آسیب‌دیده معمولی |
|---|---|---|
| خشکی پوست | بالا بودن قند خون باعث کاهش رطوبت پوست و خشکی آن میشود، به‌ویژه در دستها، پاها و بازوها. | دستها، پاها، بازوها |
| نوروپاتی دیابتی | آسیب به اعصاب محیطی ناشی از قند خون بالا که باعث خارش یا حس ناخوشایندی در پوست میشود. | پاها، دستها |
| گردش خون ضعیف | کاهش جریان خون ناشی از دیابت که باعث خشکی، خارش و حتی زخم‌های پوستی میشود. | پاها، دستها |
| عفونت‌های قارچی و باکتریایی | سیستم ایمنی ضعیف در افراد دیابتی باعث افزایش خطر عفونت‌های قارچی و باکتریایی و در نتیجه خارش. | زیر بغل، کشاله ران |
| واکنش به داروها | برخی داروهای دیابت ممکن است باعث حساسیت پوستی یا واکنش‌های آلرژیک شوند که به خارش منجر میشود. | پوست به‌طور عمومی |
| بیماری‌های پوستی مرتبط با دیابت | بیماری‌های پوستی مانند درماتوپاتی دیابتی و گزانتوما به دلیل مشکلات متابولیکی ناشی از دیابت ایجاد میشود. | نواحی مختلف پوست |
خارش کف پا و قند خونخارش کف پا در افراد دیابتی معمولاً به دلیل نوروپاتی دیابتی یا آسیب به اعصاب محیطی ایجاد میشود. افزایش سطح قند خون میتواند باعث بروز این آسیب‌ها شود و منجر به احساس خارش یا بی‌حسی در نواحی مختلف بدن به‌ویژه کف پا شود. خشکی پوست و گردش خون ضعیف در این ناحیه علائم قند خون در پا هستند.
خشکی پوست
خارش کف پا در افراد دیابتی معمولاً به دلیل نوروپاتی دیابتی یا آسیب به اعصاب محیطی ایجاد میشود. افزایش سطح قند خون میتواند باعث بروز این آسیب‌ها شود و منجر به احساس خارش یا بی‌حسی در نواحی مختلف بدن به‌ویژه کف پا شود. خشکی پوست و گردش خون ضعیف در این ناحیه علائم قند خون در پا هستند.
خشکی پوست یکی از مهم‌ترین عواملی است که میتواند باعث خارش در افراد دیابتی شود. سطح بالای قند خون میتواند رطوبت طبیعی پوست را کاهش داده و آن را خشک کند. این خشکی معمولاً در دستها، پاها و بازوها بیشتر دیده میشود. عواملی مانند هوای خشک یا استفاده از صابون‌های نامناسب نیز میتوانند وضعیت را بدتر کنند.
نوروپاتی دیابتی
آسیب به اعصاب محیطی یا همان نوروپاتی دیابتی، یکی دیگر از دلایل شایع خارش در مبتلایان به این بیماری است. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که قند خون بالا باعث آسیب به اعصاب شود. نوروپاتی معمولاً خارش یا حس ناخوشایندی در پاها و دستها ایجاد می‌کند.
گردش خون ضعیف
دیابت میتواند باعث کاهش جریان خون در بدن شود. این موضوع به‌ویژه روی پوست تأثیر می‌گذارد و منجر به خشکی، خارش و حتی زخم‌های پوستی میشود. پاها و دستها به دلیل جریان خون ضعیف معمولاً بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
عفونت‌های قارچی و باکتریایی
افراد دیابتی بیشتر در معرض عفونت‌های پوستی قرار دارند، زیرا سیستم ایمنی آن‌ها ضعیف‌تر عمل می‌کند. عفونت‌های قارچی مانند کاندیدا و عفونت‌های باکتریایی مانند سلولیت میتوانند باعث خارش شدید شوند. این عفونت‌ها معمولاً در نواحی گرم و مرطوب بدن مانند زیر بغل و کشاله ران بروز می‌کنند.
واکنش به داروها
برخی از داروهایی که برای کنترل دیابت تجویز میشوند ممکن است باعث حساسیت پوستی یا واکنش‌های آلرژیک شوند. این واکنش‌ها میتوانند خارش، قرمزی و التهاب پوست را به همراه داشته باشند.
بیماری‌های پوستی مرتبط با دیابت
دیابت میتواند باعث بروز برخی بیماری‌های پوستی خاص مانند درماتوپاتی دیابتی و گزانتوما شود. این بیماری‌ها معمولاً به دلیل مشکلات متابولیکی ناشی از دیابت ایجاد شده و خارش را تشدید می‌کنند.
درمان خارش دیابتی
برای درمان دیابت و خارش ناشی از آن، ابتدا باید علت اصلی خارش مشخص شود. در اینجا به چند راهکار مؤثر برای کاهش خارش و بهبود وضعیت پوست اشاره می‌کنیم:
- استفاده از مرطوب‌کننده‌های مناسب؛ مرطوب‌کننده‌هایی که حاوی اوره یا سرامید هستند، میتوانند به حفظ رطوبت پوست و کاهش خشکی آن کمک کنند.
- پرهیز از خراشیدن پوست؛ خراشیدن میتواند باعث آسیب بیشتر به پوست و افزایش خطر عفونت شود. برای تسکین خارش می‌توان از کمپرس سرد استفاده کرد.
- مصرف داروهای موضعی و خوراکی؛ در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است کرم‌های ضد التهاب یا آنتی‌هیستامین تجویز کند.
- رعایت بهداشت فردی؛ شستشوی منظم بدن با صابون‌های ملایم و خشک کردن پوست با حوله نرم میتواند خطر عفونت‌های پوستی را کاهش دهد.
- درمان عفونت‌ها؛ در صورت وجود عفونت‌های قارچی یا باکتریایی، باید از داروهای ضد قارچ یا آنتی‌بیوتیک استفاده کرد.
جلوگیری از خارش بدن در افراد دیابتی
برای کاهش و جلوگیری از این مشکل، رعایت نکات زیر توصیه میشود:
- کنترل قند خون؛ بالا بودن سطح قند خون میتواند باعث خشکی پوست و تحریک آن شود. کنترل منظم قند خون و حفظ آن در حد متعادل به پیشگیری از خارش کمک می‌کند.
- مرطوب کردن پوست؛ استفاده از کرم‌ها و لوسیون‌های مرطوب‌کننده که فاقد الکل و عطرهای تحریک‌کننده هستند، میتواند به جلوگیری از خشکی پوست و کاهش خارش کمک کند.
- استفاده از صابون‌های ملایم؛ استفاده از صابون‌های ضدحساسیت و مرطوب‌کننده به جای صابون‌های خشک‌کننده، از خشکی پوست جلوگیری می‌کند.
- حمام‌های کوتاه و آب ولرم؛ آب داغ میتواند پوست را خشک کرده و خارش را تشدید کند. توصیه میشود حمام‌های کوتاه با آب ولرم گرفته شود.
- پوشیدن لباس‌های نخی؛ لباس‌های تنگ و مصنوعی میتوانند موجب تحریک پوست شوند. بهتر است لباس‌های نخی و راحت پوشیده شوند تا پوست بتواند نفس بکشد.
- آبرسانی مناسب؛ مصرف آب به میزان کافی در طول روز، به حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی آن کمک می‌کند.
اگر خارش شدید یا مزمن شد، مراجعه به دکتر پوست و متخصص غدد، برای بررسی احتمال وجود مشکلات دیگر مانند عفونت‌های پوستی یا آسیب‌های عصبی ناشی از دیابت، ضروری است.
برای درمان این عارضه باید به چه پزشکی مراجعه کرد؟
برای درمان خارش بدن در افراد دیابتی، ابتدا باید به دکتر غدد مراجعه کنید. این پزشکان میتوانند وضعیت قند خون شما را بررسی کرده و توصیه‌های لازم را ارائه دهند. اگر خارش ناشی از مشکلات پوستی خاص یا عفونت باشد، بهتر است در کنار آن، به متخصص پوست هم مراجعه کنید.
در مواردی که خارش به دلیل آسیب‌های عصبی یا نوروپاتی باشد، مشاوره با متخصص مغز و اعصاب ضروری است. همچنین، پیگیری منظم و همکاری با تیم درمانی میتواند به کنترل بهتر این عارضه کمک کند و کیفیت زندگی افراد دیابتی را بهبود بخشد.
برای گرفتن نوبت مشاوره حضوری یا غیرحضوری، می‌توانید با مراجعه به سامانه دکتردکتر، هم نوبت مطب بگیرید هم مشاوره پزشکی متنی یا تلفنی با بهترین متخصصان ایران داشته باشید.
منبع:
سلام خسته نباشید مادر من ازمایش داده و دکتر گفت قند خیلی کمی داده ، دیشب یکی از انگشتان پاش خارش پیدا کرد و الانم قرمز شده و باد کرده نشان دیابت هست لازم به دکتر مراجعه کنیم ممنونم .
سلام عزیزم
خیر جای نگرانی از بابت زخم دیابتی برای افرادی که قند لب مرز دارن وجود نداره
سلام وقت به خیر من شب ها وقتی دراز میکشم پاهام خارش پیدا میکنن طوری که احساس میکنم میزنه به قلبم .انگار دلم قلقلک داده میشه
سلام
قدم اول در ابتدا ازمایش خون و بررسی کم خونی و ویتامین د و..است
به متخصص داخلی مراجعه کنید
سلام خستە نباشید ببخشید من یە سوالی دارم پدر من دیابت دارە و آزمایش هم دادە چربی هم دارە دکترها میگن هر دوتاشون خیلی زیادن ولی رفتە دکتر پوست بهش گفتن کە قند و چربیت قاطی خونت شدە ولی خارشت عجیبی دارە از نوک پاش گرفتە تا سرش خارشت خیلی شدیدی دارە راە چارە چییە
سلام عزیزم
قند و چربی با خون قاطی شده اصلا معنی پزشکی نمیدهد!
بهتره ازمایش انزیم کبدی و بیلی روبین بدهند
سلام بنده یه مدتی هست فقط یکی از انگشتان پاهام قسمت بند اول خارش شدید پیدا می‌کنه به صورت لحظه ای همیشه هم فقط همون انگشت است قند ودیابت هم ندارم با تشکر
سلام
اگر به طور لحظه ای هست و در حد چند ثانیه طول میکشه اقدامی لازم نداره