اشک مالوری ویس یا سندرم مالوری ویس به وضعیتی اطلاق می شود که شامل خونریزی و سایر علائم پارگی در پوشش داخلی قسمت فوقانی روده (مجرای گوارشی) است. استفراغ شدید و طولانی مدت می تواند منجر به پارگی در پوشش مری شود. سندرم مالوری ویس با پارگی در غشای مخاطی یا پوشش داخلی، یعنی جایی که مری به معده میرسد، مشخص میشود و میتواند باعث خونریزی قابل توجهی شود و بسته به شدت پارگی، برای ترمیم آسیب ممکن است به جراحی نیاز باشد. در ادامه به شرح علت ها، علائم و روش های تشخیص و درمان سندرم مالوری ویس میپردازیم.
در پایان اگر سوالی درباره سندرم مالوری ویس داشتید، میتوانید در انتهای مطلب در بخش نظرات مطرح کنید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.
بیماری سندرم مالوری ویس چیست؟
یکی از اختلالات نادر، سندرم مالوری است که معمولاً به دنبال استفراغهای مکرر و شدید ایجاد میشود و میتواند عوارض جدی برای سیستم گوارشی و سلامت عمومی فرد به همراه داشته باشد. این سندرم به نام پزشک آمریکایی، دکتر مالوری که اولین بار توصیف کننده این حالت بود، نامگذاری شده است. علائم این بیماری شامل درد ناحیه قفسه سینه، مشکلات در بلع و گاهی خونریزی است. تشخیص و درمان این اختلال نیاز به تخصص و دانش در زمینه پزشکی دارد. در صورت مشاهده علائم این بیماری که در ادامه به آنها پرداخته ایم باید به دکتر گوارش مراجعه کنید.
علت سندرم مالوری ویس چیست؟
سندرم مالوری ویس یک وضعیت پزشکی است که به دلیل استرسهای مکانیکی و فشار به دیوارههای معده و مری ایجاد میشود. شایع ترین علت سندرم مالوری، استفراغ شدید یا فشار ناگهانی به شکم بروز میکند و میتواند منجر به پارگی در مخاط مری و ایجاد خونریزی داخلی شود. در حالی که این نوع استفراغ می تواند همراه با بیماری معده رخ دهد، اغلب به دلیل مصرف مزمن الکل یا پرخوری عصبی نیز اتفاق می افتد. در جدول زیر به شرح کلی علت های این بیماری پرداخته ایم:
علت | توضیحات |
استفراغ شدید | استفراغ مکرر و شدید فشار زیادی به دیوارههای معده و مری وارد میکند. |
سرفههای شدید | سرفههای شدید و مکرر میتواند به افزایش فشار در ناحیه شکم کمک کند. |
بلند کردن وزنههای سنگین | انجام فعالیتهایی که نیاز به تلاش فیزیکی زیاد دارد، میتواند موجب فشار ناگهانی بر ناحیه شکم شود. |
حرکات ناگهانی | حرکات ناگهانی یا تصادفی که به شکم فشار میآورد، میتواند به بروز این عارضه منجر شود. |
اضطراب و استرس | اضطراب و استرس عاطفی میتواند منجر به افزایش استفراغ و فشار بر روی دیوارههای گوارشی شود. |
مصرف الکل و داروها | مصرف الکل و برخی داروها (مانند داروهای ضد التهاب) میتواند به تحریک معده و عوارض گوارشی منجر شود. |
زمانی که فشار در ناحیه مری و معده به طور ناگهانی افزایش یابد، ممکن است دیوارهی مری بیمار دچار پارگی شود به ویژه در ناحیه اتصال بین مری و معده. این پارگیها گاهی میتواند به خونریزی داخلی منجر شود که نیاز به مراقبتهای پزشکی فوری دارد. علائم این سندرم شامل درد قفسه سینه، استفراغ خونی و احساس فشار در ناحیه شکم هستند. مدیریت این عارضه شامل درمانهای پزشکی و در برخی موارد جراحی برای ترمیم آسیبهای ناشی از پارگی است.
چه عواملی احتمال ابتلا به سندرم مالوری ویس را افزایش میدهد
چندین عامل میتوانند احتمال ابتلا به بیماری سندرم مالوری ویس را افزایش دهند. یکی از مهمترین این عوامل، استفراغهای مکرر و شدید است که معمولاً به دنبال بیماریهای گوارشی مانند زخم معده یا رفلاکس معده رخ میدهد. مصرف الکل نیز یکی از عوامل خطرساز است؛ زیرا میتواند باعث ایجاد تهوع و استفراغ شدید شود. فشارهای روانی و استرسهای شدید نیز میتوانند به بروز این سندرم منجر شوند.
همچنین، برخی از شرایط پزشکی مانند اختلالات روانی یا زنان باردار ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار گیرند. مصرف داروهای خاص، به ویژه داروهای ضد درد و داروهای شیمیدرمانی نیز میتوانند از دیگر عوامل مؤثر باشند. در نهایت، به عنوان یک عامل پیشگیری، آگاهی از این عوامل و مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم، میتواند به کاهش احتمال ابتلا به سندرم مالوری کمک کند.
علائم سندرم مالوری ویس
سندرم مالوری ویس گاهی علائمی ایجاد نمی کند. این حالت در موارد خفیف که پارگی مری فقط مقدار کمی خونریزی ایجاد میکند و بدون درمان به سرعت بهبود مییابد، شایعتر است. با این حال، در بیشتر موارد، علائمی ایجاد می شود. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد شکم
- استفراغ خونی که به آن هماتمزیس می گویند
- استفراغ غیر ارادی
- مدفوع سیاه رنگ و قیری
در صورت مشاهده هر یک از این علائم که شایع ترین آنها استفراغ خونی میباشد و در ادامه آن را توضیح دادهایم، بهتر است به دکتر گوارش مراجعه کنید و با او مشورت کنید.
استفراغ خونی
خون در استفراغ معمولاً تیره و لخته شده است و ممکن است شبیه تفاله قهوه باشد. گاهی اوقات نیز ممکن است قرمز باشد، که نشان دهنده خون تازه است. خونی که در مدفوع ظاهر می شود تیره و شبیه قیر است، مگر اینکه خونریزی زیادی داشته باشید که در این صورت قرمز می شود. اگر این علائم را دارید، فورا به دنبال مراقبت های اورژانسی باشید. در برخی موارد، از دست دادن خون به دلیل MWS می تواند قابل توجه و خطرناک باشد. مشکلات سلامتی دیگری نیز وجود دارد که ممکن است علائم مشابهی ایجاد کند. علائم مرتبط با MWS ممکن است با اختلالات زیر نیز رخ دهد:
- سندرم زولینگر-الیسون، یک اختلال نادر است که در آن تومورهای کوچک اسید معده اضافی ایجاد میکنند که منجر به زخمهای مزمن میشود.
- گاستریت فرسایشی مزمن، که التهاب پوشش معده است و باعث ایجاد ضایعات زخم مانند می شود
- سوراخ شدن مری
- زخم معده
- سندرم بوئرهاو، که پارگی مری به دلیل استفراغ است.
شایان ذکر است که سندرم مالوری ویس یک بیماری نادر است و فقط توسط پزشک قابل تشخیص است. اگر علائم ذکر شده را دارید برای تشخیص مناسب، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
سندرم مالوری ویس چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص بیماری سندرم مالوری ویس معمولاً با استفاده از ترکیبی از تاریخچه پزشکی بیمار، معاینه فیزیکی و آزمایشات تصویربرداری انجام میشود. پزشک ابتدا به بررسی علائم بیمار، مانند استفراغ خونی، درد قفسه سینه و تاریخچه استفراغ مکرر میپردازد. برای تأیید تشخیص، ممکن است از روشهای زیر استفاده شود:
- اندوسکوپی: این روش به پزشکان اجازه میدهد که به طور مستقیم به داخل مری و معده نگاه کنند و نمونهبرداری از بافتهای آسیبدیده انجام دهند.
- تصویربرداری با اشعه ایکس: اشعه ایکس قادر به شناسایی آسیبهای احتمالی در ناحیه مری است.
- آزمایشهای خون: این آزمایشات به بررسی علائم احتمالی عفونت یا خونریزی داخلی کمک میکنند.
پزشک میتواند بر اساس نتایج این آزمایشها و اطلاعات بالینی، تشخیص نهایی را انجام دهد. با توجه به سایت American Journal of Gastroenterology که در این باره میگوید:
سندرم مالوری ویس به عنوان یک پارگی در دیوارهی مری به دنبال فشار ناگهانی بوجود میآید که معمولاً ناشی از استفراغ شدید یا فعالیتهای فیزیکی سنگین است. این وضعیت میتواند منجر به خونریزی داخلی و عوارض جدی گردد. در صورتی که بیمار به این عارضه دچار شود، تشخیص دقیق و درمان فوری ضروری است. زخمهای ناشی از سندرم مالوری ویس معمولاً هنگام اندوسکوپی شناسایی میشوند و ممکن است نیاز به مداخلات جراحی داشته باشند.
همچنین پزشک از شما در مورد هر گونه مسائل پزشکی، از جمله مصرف روزانه الکل و بیماری های اخیر، سوال خواهد کرد تا علت اصلی علائم را شناسایی کند.
روش های درمان سندرم مالوری ویس
طبق گفته سازمان ملی اختلالات نادر، خونریزی ناشی از پارگی در مری در حدود 80 تا 90 درصد موارد سندرم مالوری ویس به خودی خود متوقف می شود. بهبودی معمولا در چند روز اتفاق می افتد و نیازی به درمان ندارد. اما اگر خونریزی متوقف نشد، ممکن است به یکی از درمانهای زیر نیاز داشته باشید.
درمان آندوسکوپی
اگر خونریزی به خودی خود متوقف نشودد، ممکن است نیاز به درمان آندوسکوپی داشته باشید. پزشکی که EGD را انجام می دهد می تواند این درمان را نیز انجام دهد. گزینه های آندوسکوپی عبارتند از:
- تزریق درمانی یا اسکلروتراپی که دارو را به پارگی میرساند تا رگ خونی را ببندد و خونریزی را متوقف کند.
- درمان انعقادی، که از گرما برای بسته شدن رگ پاره شده استفاده می کند.
- هنگامی که خون زیادی از دست می رود، ممکن است نیاز به تزریق خون برای جایگزینی خون از دست رفته داشته باشید.
جراحی و گزینه های دیگر
گاهی اوقات، درمان آندوسکوپی برای متوقف کردن خونریزی کافی نیست. بنابراین پزشکان از راه های دیگری مانند جراحی لاپاراسکوپی برای دوختن پارگی استفاده می کنند. قبل از انتخاب پزشک بهتر است درباره اینکه تخصص گوارش چیست اطلاعاتی کسب کنید زیرا به شما در انتخاب پزشک مناسب کمک میکند. همچنین اگر نمی توانید تحت عمل جراحی قرار بگیرید، ممکن است از آرتریوگرافی برای شناسایی رگ خونریزی کننده استفاده شود و آن را مسدود کنند تا خونریزی متوقف شود.
درمان دارویی سندرم مالوری
برای کاهش تولید اسید معده، داروهایی مانند فاموتیدین (پپسید) یا لانزوپرازول (پرواسید) ممکن است ضروری باشند. با این حال، اثربخشی این داروها هنوز مورد بحث است.
چگونگی پیشگیری از سندرم مالوری ویس
پیشگیری از بیماری سندرم مالوری ویس که معمولاً به دلیل استفراغهای شدید و مکرر ایجاد میشود، اهمیت ویژهای دارد. علت سندرم مالوری در بیشتر موارد به استفراغهای ناشی از مشکلات گوارشی، مصرف الکل، یا فشار روانی شدید مرتبط است. به همین دلیل، توجه به سبک زندگی سالم و مدیریت استرس برای جلوگیری از این حالت ضروری است. برای پیشگیری از سندرم مالوری، بهتر است از مصرف الکل به مقدار زیاد خودداری کنید و در صورت بروز علائم گوارشی مانند تهوع یا استفراغ، بهسرعت با پزشک مشورت نمایید.
همچنین حفظ یک رژیم غذایی مناسب، استفاده از تکنیکهای آرامشبخش مانند مدیتیشن و ورزشهای آرام، میتواند به کاهش استرس و در نتیجه کاهش احتمال استفراغ کمک کند. در مواردی که بیماریهای مزمن گوارشی مانند رفلاکس معده یا زخم معده وجود دارد، درمان بهموقع و پیگیریهای پزشکی باید حتماً انجام شود. به این ترتیب، میتوان از بروز سندرم مالوری جلوگیری کرد. برای پیدا کردن بهترین متخصص و دکتر گوارش برای درمان سندرم مالوری، به سایت دکتر دکتر مراجعه کنید.
منابع:
journals.lww.com
emedicine.medscape.com
uptodate.com
ncbi.nlm.nih.gov
nejm.org