درمان سرطان خون : لیست کامل انواع 7 روش درمان سرطان خون

هر یک از روش های درمان سرطان خون ، مزایا و عوارض جانبی متفاوتی دارند. با این که می‌توان با مصرف داروهای منظم برخی سلول‌های سرطان خون با رشد آهسته را کنترل کرد، اما سلول‌های سرطانی حاد با رشد سریع‌تر نیاز به درمان‌های قوی‌تری دارند.

درمان‌های قوی‌تر می‌توانند روی بدن فشار مضاعفی را وارد کنند، از این جهت نمی‌توانند برای هر فرد و بیماری، مناسب و لازم باشند. برخی از بیماران نیز ممکن است که به درمانی ملایم‌تر (با شدتی کم‌تر) بهتر جواب دهند و حتی اگر درمان سرطان خون به خوبی جواب ندهد، بیمار کیفیت زندگی بهتری در این طول دوره‌ درمانی خود خواهد داشت.

در این مقاله از دکتر دکتر قصد داریم در مورد روش درمان انواع سرطان خون با شما صحبت کنیم.برای مطالعه این مطلب، به 6 دقیقه زمان نیاز دارید.

در پایان اگر سوال داشتید، می‌توانید در انتهای مطلب در بخش نظرات مطرح کنید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.

انواع روش‌های درمان سرطان خون

امروزه با پیشرفت علم روش‌های درمانی بسیار زیادی برای سرطان خون وجود دارد. همه روش های درمان سرطان خون را نمی‌توان در بیماران استفاده کرد. پزشک متخصص نسبت به نوع سرطان، روش درمانی منحصر به فردی را برای بیمار انتخاب و اجرا می‌کند. همچنین مرحله پیشرفت بیماری در انتخاب روش درمان انواع سرطان خون موثر خواهد بود.

اولین اقدام برای درمان انواع سرطان خون، تشخیص نوع سرطان با تجویز آزمایشات بالینی است. در این مرحله پزشک نوع سرطان و نحوه پیشرفت آن را مورد بررسی قرار می‌دهد.

آزمایش‌های بالینی سرطان خون شامل آزمایش خون، معاینه‌های بدنی، اشعه ایکس، سپیراسیون مغز استخوان یا ضربه‌های ستون فقرات و سیتوژنیک خواهد بود. متخصص سرطان بعد از انجام آزمایش‌های بالینی، نوع درمان سرطان خون را مشخص می‌کند.در حالت کلی روش‌های مختلف درمان انواع سرطان خون عبارتند از:

• درمان سرطان خون با شیمی درمانی
• پیوند سلول های بنیادی
• پرتو درمانی (رادیو تراپی)
• ایمونو تراپی (ایمنی درمانی / درمان های بیولوژیکی)
• گیرنده آنتی‌ژنی کیمریک (CAR T-cell)
• درمان سرطان خون با پیوند مغز استخوان
• درمان هدفمند لوسمی

در ادامه هر یک از روش های درمان انواع سرطان خون را توضیح می‌دهیم:

درمان سرطان خون با شیمی درمانی

وقتی صحبت از سرطان به میان می‌آید، اولین روش درمانی که به ذهن همه ما خطور می‌کند، شیمی‌ درمانی است. در روش شیمی درمانی، داروهای خاصی برای حذف سلول‌های سرطانی، مورد استفاده قرار می‌گیرند. انواع روش‌های شیمی درمانی بسته به نوع دارو از طریق دهان، از طریق کاتتر یا مستقیم به مایع مغزی و یا از طریق  IV به داخل ورید انجام خواهد شد.

سایت clevelandclinic  در مورد شیمی درمانی می‌گوید:

شیمی درمانی یک درمان اولیه سرطان خون است که سلول‌های سرطانی را می‌کشد تا پیشرفت بیماری را کاهش دهد یا سرطان را از بین ببرد. ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی از انواع مختلف دارو برای سرطان‌های مختلف خون استفاده می‌کنند.

هدف از شیمی درمانی از بین بردن سلول‌های سرطانی است که رشد بسیار سریعی دارند. داروهایی که در روش شیمی درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند، احتمال آسیب رساندن به سلول‌های طبیعی که به سرعت تقسیم می‌شوند را نیز دارند؛ به همین دلیل روش شیمی درمانی اغلب عوارض جانبی در بدن ایجاد می‌کند.

پیوند سلول‌های بنیادی

یکی از روش‌های درمانی جدید برای سرطان، پیوند سلول‌ بنیادی است. نحوه عملکرد این گونه است که تمامی سلول‌های سرطانی همچنین سلول‌های سالم خون و مغز استخوان با استفاده از دوزهای بالای داروها از بین می‌روند.

شاید در ذهن شما هم سوال پیش بیاید که در این روش تمامی سلول‌های سالم خون نیز از بین می‌روند چه اتفاقی برای بدن می‌افتد؟ در جواب این سوال باید بگوییم که بعد از حذف تمامی سلول‌های سرطانی و مغز استخوان، سلول‌های بنیادی سالم جهت جایگزینی سلول‌های تخریب شده به فرد بیمار تزریق می‌شوند. این تزریق از طریق ورید انجام خواهد شد؛ به این ترتیب سلول‌های سالم جایگزین سلول‌های سرطانی می‌شوند.

دو روش برای پیوند سلول‌های بنیادی وجود دارد؛ در روش اول سلول‌های بنیادی از خود فرد مبتلا به سرطان از طریق خون، مغز استخوان و یا بندناف دریافت می‌شوند. در روش دیگر نیز از سلول‌های بنیادی اهدایی توسط دیگران استفاده می‌شود‌.

پرتودرمانی (رادیو تراپی)

یکی دیگر از روش های درمان سرطان خون ، پرتو درمانی یا همان رادیوتراپی است. همانطور که از اسم این روش پیداست، از پرتوهای متمرکز با انرژی بسیار بالا برای حذف سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. معمولا در سرطان خون تابش این پرتوها باید به کل بدن برسد تا سلول‌های خونی و مغز استخوان که بیش از اندازه رشد کرده‌اند، از بین بروند.

برای سرطان‌های دیگر می‌توان در یک ناحیه خاص از روش پرتو درمانی متمرکز استفاده کرد. پرتو رایج که در این روش مورد استفاده قرار می‌گیرد، اشعه ایکس است اما از پرتوهای امواج آلفا، موج بتا و گاما نیز می‌توان استفاده کرد.

ایمونو تراپی (ایمنی درمانی/ درمان های بیولوژیکی)

ایمونوتراپی از دیگر روش های درمان سرطان خون است. ایمونوتراپی با عناوین ایمنی درمانی و درمان‌های بیولوژیکی نیز یاد می‌شود. ایمونوتراپی روی تقویت سیستم ایمنی بدن تمرکز دارد. این روش درمانی می‌تواند قدرت طبیعی بدن را در مقابل سلول‌های سرطانی افزایش دهد.

افزایش قدرت طبیعی بدن در این روش با استفاده از داروها و مواد دریافتی مثل آنتی بادی مونوکلونال خواهد بود. این داروها پس از تزریق (معمولا از طریق تزریق IV)، به سلول‌های سرطانی می‌چسبند، سپس آن‌ها را به صورت مستقیم از بین می‌برند یا در از بین بردن سلول‌های سرطانی به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. این روش برای درمان انواع سرطان خون معمولا نتیجه بخش و موثر واقع می‌شود.

گیرنده آنتی‌ژنی کایمریک (CAR T – cell)

روش گیرنده آنتی‌ژنی کیمریک نوع جدیدی از روش ایمونوتراپی است که از سلول‌های T خود بیمار برای حمله به سلول‌های سرطانی و شناسایی آن‌ها استفاده می‌شود. در واقع لنفوسیت‌های T بیمار تبدیل به یک داروی موثر سرطان می‌شوند. معمولا این روش برای درمان برخی از سرطان‌های خون مثل لنفوم حاد سلول B، چندین نوع لنفام غیر هوچکین و مولتیپل میلوما موثر خواهد بود.

درمان سرطان خون با پیوند مغز استخوان

از دیگر روش های درمان سرطان خون ، پیوند مغز استخوان به روش‌های اتولوگ و آلوژنیک است. نحوه عملکرد روش اتولوگ این گونه است که در ابتدا به جمع آوری و ذخیره سلول‌های بنیادی مغز استخوان خود بیمار پرداخته شده و سپس دوزهای بالای شیمی درمانی انجام می‌شود.

بعد از اینکه مراحل شیمی درمانی تکمیل شد، مرحله برگشت سلول‌های محافظت شده به مغز استخوان انجام می‌شود؛ یعنی سلول‌های بنیادی مغز استخوان جمع آوری و ذخیره شده و دوباره به مغز استخوان بازگردانده می‌شوند.

گاهی اوقات مغز استخوان آسیب می‌بیند و باید به صورت کلی با مغز استخوان سالم تعویض شود. در این هنگام از پیوند سلول‌های بنیادی مغز استخوان به روش آلوژنیک استفاده می‌شود. در این روش سلول‌های مغز استخوان آسیب دیده بیمار با سلول‌های سالم اهدا کننده جایگزین می‌شوند.

درمان هدفمند لوسمی

یکی دیگر از روش های درمان سرطان خون ، درمان هدفمند لوسمی است. در این روش از داروهای خاص برای انجام تغییرات ژنتیکی و جهش‌های سرطانی استفاده می‌شود. درمان هدفمند لوسمی می‌تواند به تنهایی یا ترکیب با سایر روش‌های درمان سرطان مثل شیمی‌درمانی انجام شود.

نحوه درمان سرطان خون چگونه است؟ بررسی مراحل سرطان خون

درمان انواع سرطان خون فازهای مختلفی دارد. در مرحله اول از درمان سرطان خون باید سلول‌های بدخیم از بین برود، سپس به تثبیت درمان و کاهش خطر بازگشت آن پرداخته می‌شود.

از بین بردن سلول‌های بدخیم – درمان القایی

قبل از انجام هر کاری برای درمان سرطان خون باید سلول‌های سرطانی در خون از بین بروند. درمان اصلی برای از بین بردن سلول‌های بدخیم، شیمی‌درمانی است. البته ممکن است پزشک در کنار شیمی‌درمانی روش استفاده از داروهای هدفمند را نیز توصیه کند.

در صورتی که این مرحله با موفقیت انجام شود، آثاری از لوسمی در خون یا مغز استخوان دیده نخواهد شد. برای از بین بردن کامل سلول‌های سرطانی در خون و مغز استخوان در ابتدای مراحل درمانی باید شیمی درمانی در چند جلسه متوالی انجام شود؛ احتمالا به بستری شدن بیمار به مدت حدود یک ماه در بیمارستان، نیاز باشد.

مرحله تثبیت درمان

این مرحله با عنوان مرحله تقویت نیز شناخته می‌شود. هدف اصلی درمان سرطان خون حذف سلول‌های بدخیم و خون است. در صورتی که نشانه‌ای از لوسمی در بدن دیده نشود، می‌توانیم بگوییم هدف درمانی تحقق پیدا کرده است.

در مرحله تثبیت درمان که پس از بهبودی سرطان خون آغاز می‌شود، سلول‌های سرطانی شناسایی نمی‌شود و باقیمانده سلول‌ها در بدن مورد هدف قرار می‌گیرد تا آن‌ها نیز به صورت کامل حذف شوند و سرطان دوباره به بدن برنگردد.

مرحله نگهداری از درمان

سومین مرحله از مراحل درمان انواع سرطان خون ، مرحله نگهداری از درمان است. در این مرحله سلول‌های سرطانی که در دو مرحله اول کشته نشدند، مورد هدف قرار می‌گیرد. هدف از انجام این مرحله نیز جلوگیری از عود سرطان خون است.

در حالت کلی پزشک متخصص برای تثبیت درمان و کاهش خطر بازگشت سرطان خون باید داروهایی را برای بیمار تجویز کند. این داروها با عنوان درمان تثبیت کننده برای بیمار کاربرد دارند و ممکن است به صورت داروهای هدفمند یا در قالب شیمی‌درمان مجدد به بیمار تجویز شوند.

همچنین گاهی اوقات برای جلوگیری از خطر بازگشت از پیوند سلول‌های بنیادی استفاده می‌شود. مدت زمان مراحل کلی درمان سرطان خون به عوامل زیر بستگی دارد:

• میزان نزدیک شدن به بهبودی کامل
• سطح سلامت عمومی بیمار
• بررسی احتمال تبدیل سرطان مزمن به حاد
• تعداد دفعات شیمی درمانی انجام شده برای درمان سرطان

پزشک در صورتی که از کاهش احتمال خطر بازگشت سرطان مطمئن شود، می‌تواند شیمی درمانی و یا استفاده از داروهای هدفمند را نیز حذف کند.

سلول‌های سرطانی مقاوم به درمان

برخی از سلول‌های سرطانی عود کننده یا مقاوم به درمان هستند؛ یعنی پس از پایان مراحل درمانی امکان دارد که سلول‌های سرطانی در مغز استخوان مجددا بازگردند. عوامل موثر در مدت زمان سرطان مقاوم به درمان عبارتنداز:

• مدت زمان دوره بهبودی
• سن بیمار و سطح عمومی آمادگی جسمانی او
• چگونگی سلول‌های سرطان خونی در زیر میکروسکوپ

در این شرایط تعداد دفعات شیمی درمانی یا استفاده از روش دارو درمانی هدفمند افزایش پیدا می‌کند. همچنین به عنوان درمان قطعی باید پیوند سلول‌های بنیادی انجام شود.

درمان سرطان خون چقدر طول می‌کشد؟

مراحل درمان انواع سرطان خون را در قسمت بالا با یکدیگر بررسی کردیم. حال می‌خواهیم بدانیم که هر مرحله از سرطان خون چقدر طول می‌کشد؟ مرحله درمان القایی حدود ۴ الی ۶ هفته زمان می‌برد. مرحله تثبیت درمان نیز به حدود ۴ الی ۶ ماه زمان نیاز دارد. مرحله آخر که مرحله نگهداری از درمان است، حدود ۲ سال طول می‌کشد.

مدت زمان درمان سرطان خون در کودکان

میزان علاج سرطان خون در کودکان بیشتر است. یک برنامه فشرده شیمی درمانی برای درمان سرطان در کودکان در طی ۴ تا ۶ هفته اول انجام می‌شود. در این پروسه معمولا کودک در بیمارستان بستری می‌شود.

پس از گذراندن مراحل فشرده شیمی درمانی بسته به نوع سرطان و میزان پیشرفت آن شیمی درمانی سرپایی اعمال می‌شود و ممکن است به تزریق دارو نیز نیاز باشد. اما در این مرحله نیازی به بستری کودک وجود نخواهد داشت.

برای هر نوع سرطان خون چه درمانی بهتر جواب می‌دهد؟

همه درمان‌ها را نمی‌توان برای هر نوع سرطان خونی استفاده کرد. پزشک متخصص با توجه به نوع سرطان خون ۱ یا چند روش درمان سرطان خون را استفاده می‌کند. تشخیص روش درمان بر عهده پزشک متخصص خواهد بود. در ادامه روش درمان انواع سرطان خون را بررسی می‌کنیم:

همانطور که مشاهده کردید برای هر نوع سرطان روش خاصی موثر خواهد بود.

آیا سرطان خون مزمن درمان قطعی دارد؟

نمی‌توانیم به صورت واضح بگوییم که درمان قطعی برای سرطان خون مزمن وجود دارد اما می‌توانیم بگوییم که در صورت تشخیص به موقع بیماری و انتخاب روش درمان صحیح، درمان قطعی خواهد بود.

درمان هدفمند سرطان خون به چه معنا است؟

همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، درمان هدفمند سرطان یکی از روش‌های درمانی جدید به شمار می‌آید. در این روش درمانی هدف، مهار کردن مولکول‌های خاص سرطانی است که با مهار آن‌ها جلوی پیشرفت بیماری گرفته می‌شود. انواع روش‌های مختلفی برای درمان هدفمند سرطان خون وجود دارد که عبارتند از:

• مهارکننده تیروزین کیناز
• آنتی بادی مونوکلونال
• مهارکننده‌های پروتئوزومی
• مهارکننده‌های FLT3
• واکسن‌های سرطان
• اینترفرون

در این روش میزان آسیب به سلول‌های سالم کمتر از روش‌های درمانی دیگر خواهد بود.

چه متخصص هایی تیم پزشکی درمان سرطان خون را تشکیل می‌دهند؟

شاید برایتان سوال پیش بیاید که تیم پزشکی درمان سرطان خون باید چه تخصص‌هایی داشته باشند؟ تیم پزشکی درمان انواع سرطان خون شامل متخصص‌های زیر خواهد بود

• متخصص تغذیه
• متخصص هماتولوژیست
• متخصص میکروب شناسی بالینی
• متخصص رادیولوژیست
• جراح و متخصص بیوپسی مغز استخوان و غدد لنفاوی

برای درمان سرطان خون تیمی از پزشکان با مشورت هم عمل می‌کنند تا بهترین گزینه را برای درمان سرطان خون نسبت به شرایط بیمار انتخاب کنند. برای انتخاب یک تیم پزشکی حرفه ای بهتر است بدانیم تخصص انکولوژی چیست و چه نقشی در دمان سرطان دارد.

درمان سرطان خون را هرچه زودتر شروع کنید

با شنیدن اسم سرطان وحشتی به جان همه می‌افتد. ما در این مقاله بررسی کردیم و دانستیم که روش های درمان سرطان خون بسیار زیاد هستند. در صورتی که سرطان خون به موقع تشخیص داده شود، روش‌های درمانی موثرتر خواهند بود، بنابراین نسبت به روش‌های درمانی سرطان خون هراس نداشته باشید و بدانید که هر چقدر که زودتر برای درمان اقدام کنید، به همان اندازه نتیجه بهتری خواهید گرفت.

روش درمان انواع سرطان خون متفاوت است و پزشک متخصص سرطان خون بر اساس مرحله پیشرفت بیماری و نوع سرطان خون، روش درمانی منحصر به فردی را انتخاب می‌کند. ممکن است روش انتخابی، ترکیبی از روش های درمان انواع سرطان خون باشند. شما می توانید برای گرفتن نوبت از بهترین دکترهای متخصص خون و انکولوژی به سامانه نوبت آنلاین دکتردکتر مراجعه نمایید و نوبت خود را در اولین فرصت و با خیال راحت بگیرید.

منبع:

clevelandclinic.org

bloodwise.org

سوالات متداول درمان سرطان خون