گاستریت یا ورم معده حالتي است كه در اثر افزایش اسيد معده، معده دچار التهاب، آزردگي، زخم سطحي يا عفونت در لايه مخاطي می‌شود.
گاستریت در واقع جزئی از يك طيف بيماری است كه شامل زخم سطحی معده نيز می‌شود. گاستریت حاد ناگهانی رخ می‌دهد و اغلب به درمان مناسب پاسخ می‌دهد در حالی که ورم معده مزمن به آرامی رشد می‌کند. ورم معده اغلب توسط یک باکتری به نام H. pylori ایجاد می‌شود. گاستريت يا ورم معده خود به خود يك بيماري نيست اما موجب التهاب بافت‌های معده شده و زمانی اتفاق می‌افتد كه بافت درون معده تحريك پذير می‌شود.
ممكن است ورم معده در كوتاه مدت و يا به تدريج و در مدتي نسبتاً طولاني فرد را مبتلا كند كه معمولاً درمان گاستریت آسان و بدون دردسر است.
انواع گاستريت یا ورم معده
گاستریت یا ورم معده ممکن است حاد یا مزمن باشد، گاستریت حاد به صورت یک حمله ناگهانی رخ می‌دهد، ورم معده مزمن تدریجاً در طول زمان پیشرفت می‌کند. علت ورم معده حاد بیشتر به خاطر مصرف غذاهای تند و پر ادویه است. در برخی موارد، ورم معده می‌تواند منجر به زخم معده و افزایش خطر سرطان معده شود. با این حال، برای اکثر افراد، ورم معده جدی نیست و به سرعت با درمان بهبود می‌یابد.
چه وقت برای دیدن یک دکتر
تقریباً همه افراد مبتلا به اختلالات گوارشی و معده به ورم معده مبتلا می‌شوند. اکثر موارد سوء هاضمه کوتاه مدت هستند و نیازی به مراقبت های پزشکی ندارند. در مقاله قبلی به بررسی علائم و علت ورم معده پرداختیم، اگر شما علائم و نشانه‌های گاستریت را بیش از یک هفته یا بیشتر دارید، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
تشخیص گاستریت
برای تشخیص علائم و نشانه‌ها و به طبع آن درمان ورم معده، پزشک بعد از معاینات فیزیکی و گرفتن شرح حال بیمار و بیماری‌ها و داروهای مصرفی، جهت تشخیص بهتر و دقیق‌تر ورم معده ممکن است روش‌های زیر را تجویز کند:
آندوسکوپی مطمئن‌ترین و دقیق‌ترین روش برای تشخیص و درمان گاستریت یا ورم معده استفاده از آندوسکوپی است.
تست‌های H. pylori. پزشک شما ممکن است آزمایش‌هایی برای تعیین اینکه آیا باکتری H. پیلوری را بدهد (علت اصلی ورم معده و گاستریت باکتری به نام هیلکو باکتر پیلوری است). اینکه کدام نوع آزمایش را انجام می‌دهید بستگی به وضعیت شما دارد. H. pylori ممکن است در یک آزمایش خون، در آزمایش مدفوع یا با آزمایش تنفسی تشخیص داده شود.
اشعه X از دستگاه گوارش فوقانی. اشعه ایکس تصاویری از مری، معده و روده کوچک را برای جستجوی ناهنجاری‌ها را می‌دهد.
درمان گاستریت
علت ورم معده، ضعف در پوشش مخاطی معده است که منجر به گاستریت می‌شود. داشتن پوشش معده نازک یا آسیب دیده که خطر ابتلا به گاستریت را بیشتر می‌کند. علت دیگر ورم معده، عفونت باکتریایی دستگاه گوارش است که می‌تواند باعث ایجاد ورم معده شود. درمان ورم معده بستگی به علت خاص آن دارد. به خاطر داشته باشید:
- ورم معده حاد: بر اثر عفونت یا یک عامل محرک ایجاد می‌شود و باعث بروز ناگهانی ناراحتی و در معده می‌شود؛ اما با از بین بردن عامل التهاب نیز این درد و ناراحتی به سرعت از بین می‌رود و درد تسکین می‌یابد.
- ورم معده مزمن: وضعیتی است که در آن مخاط داخلی معده در بلند مدت در معرض آسیب قرار می‌گیرد. عامل التهاب و آسیب معمولاً میکروب هلیکوباکتری است. گاستریت مزمن معمولاً باعث درد یا سوءهاضمه نمی‌شود اما بروز آسیب‌های شدید به مخاط معده می‌تواند باعث فقر ویتامین B12 و کم‌خونی شدید شود.
گاستریت حاد ناشی از مصرف مواد غذایی تند، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا مصرف بیش از حد الکل است، درمان گاستریت در این حالت متوقف کردن مصرف این مواد است. داروهای مورد استفاده برای درمان ورم معده مزمن عبارت‌اند از:
داروهای آنتی‌بیوتیک برای کشتن H. pylori. برای هلیکوباکتر پیلوری در دستگاه گوارش شما، پزشک ممکن است ترکیبی از آنتی‌بیوتیک ها مانند کلاریترومایسین (بیسین) و آموکسی سیلین (آموکسیل، اوگوتیمین، دیگران) یا مترونیدازول (Flagyl) را برای کشتن این باکتری پیشنهاد کند.
داروهایی که تولید اسید معده را مسدود می کنند، نیز در صورتی که علت گاستریت اسید معده تشخیص داده شود برای درمان گاستریت کاربرد دارد. مهارکننده‌های پمپ پروتون، با مسدود کردن فعالیت قسمت‌هایی از سلول‌هایی که اسید تولید می کنند، اسید را کاهش می‌دهند. این داروها عبارت‌اند از: امپرازول (Prilosec)، لنسپروزول (Prevacid)، رابپرازول (Aciphex)، اسموپرازول (Nexium)، دکسلانوسپارازول (دگزیلانت) و پنتورپازول (پروتونیک).
استفاده طولانی مدت از مهارکننده‌های پمپ پروتون، به ویژه در دوزهای بالا، ممکن است خطر ابتلا به شکستگی‌های ران، مچ دست و ستون فقرات را افزایش دهد. در مورد مصرف این داروها برای درمان گاستریت با پزشک معالج خود صحبت کنید.
آنتی اسیدها که اسید معده را خنثی می کنند نیز در درمان ورم معده به صلاح دید پزشک معالج تجویز می‌شوند. آنتی اسید ها اسید معده موجود را خنثی می کنند و می‌توانند باعث تسکین درد شوند. عوارض جانبی می‌تواند شامل یبوست یا اسهال باشد.
درمان ورم معده به شیوه خانگی
علاوه بر درمان ورم معده با داروها شیمیایی، شما می‌توانید یا انجام برخی از کارها و اقدامات قدم مهمی در درمان گاستریت بردارید، ازجمله:
- خوردن وعده‌های کوچک‌تر غذا. اگر شما در دچار سوء هاضمه هستید، خوردن وعده‌های کوچک‌تر و بیشتر غذا می‌تواند به کاهش اثرات اسید معده کمک کند.
- اجتناب از خوردن غذاهای محرک. اجتناب از غذاهایی که معده شما را تحریک می کنند، به خصوص آنهایی که تند، اسیدی، سرخ شده یا چرب هستند.
- اجتناب از خوردن الکل. الکل می‌تواند لایه مخاطی معده را تحریک کند. پس از خوردن آن جدا خودداری کنید.
- تغییر در مصرف نوع داروها. اگر از داروهای ضد درد استفاده می‌کنید که خطر ابتلا به گاستریت را افزایش می‌دهند، از پزشک خود در مورد گزینه‌های دارویی دیگر که اثرات جانبی کمتری دارند، سؤال بپرسید.
- خوردن برخی از میوه‌ها برای درمان گاستریت مفید هستند، مصرف زنجبیل (خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی دارد)، توت فرنگی (خاصیت ضد اکسیدانی و حاوی مواد فنلی جهت درمان التهاب معده)، بابونه؛ ریحان، نعنا و … برای درمان ورم معده به روش طب سنتی مفید است.
عوامل خطر
عواملی که خطر ابتلا به گاستریت را افزایش می‌دهد عبارت‌اند از:
عفونت باکتریایی. گرچه عفونت با هلیکوباکتر پیلوری یکی از رایج‌ترین اختلالات گوارشی در سراسر جهان است، تنها برخی از افراد مبتلا به اختلالات دستگاه گوارش هستند. پزشکان معتقدند آسیب‌پذیری باکتری ممکن است ژنتیکی باشد یا ناشی از انتخاب بد شیوه زندگی مانند سیگار کشیدن و رژیم غذایی باشد.
افزایش سن سالمندان دارای خطر بیشتری برای ابتلا به ورم معده می‌شود.
مصرف الکل بیش از حد الکل می‌تواند باعث تخریب و تخریب معده شما شود که باعث می‌شود معده شما به اسید گوارشی آسیب پذیرتر شود. الکل بیش از حد، احتمال دارد علت ورم معده حاد باشد.
استرس. استرس شدید ناشی از جراحی عمده، آسیب، سوختگی یا عفونت شدید می‌تواند علت ورم معده حاد باشد.
عوارض
گاستریت بدون درمان، ممکن است به زخم معده و خونریزی معده منجر شود. به ندرت، بعضی از انواع گاستریت مزمن ممکن است خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهند. اگر علائم و نشانه‌های شما بهبود نیافت، به پزشک خود اطلاع دهید. انواع خاصی از ورم معده، از جمله ورم معده آتروفیک اتوایمیون و ورم معده H. pylori، می‌تواند اثر بخشی توانایی بدن برای جذب آهن از خون را کاهش دهد. در گاستریت آتروفیک اتوایمیون، این حالت می‌تواند بر جذب ویتامین B12 تاثیر بگذارد. هر دو نوع می‌توانند فرد را مبتلا به کم خونی کند.
پیشگیری از عفونت H. pylori
مشخص نیست که چگونه H. pylori پخش می‌شود، اما شواهدی وجود دارد که می‌توان آن را از فرد به فرد یا از طریق مواد غذایی و آب آلوده انتقال داد. شما می‌توانید با شستن دست‌های خود با آب و صابون و خوردن غذاهایی که به طور کامل پخته شده‌اند اقدام به محافظت از خود در مقابل عفونت‌ها، مانند H. pylori کنید.
منابع:
سلام
من یکم ورم‌معده دارم و وقتی غذا میخورم بعد غذا احساس تنگی نفس پیدا میکنم‌و درد قفسه سینه این ورم معده الان تقریبا یک ماهی میشه پیدا کردم البته فکر کردم کرونا گرفتم ولی تست دادم منفی بود ممنون میشم راهنمایی کنید بخاطر این شرایط بیماری ها جرات دکتر و بیمارستان رفتن ندارم
سلام 55 سالمه درناحیه چپ زیر قفسه سینه سوزش دارم والتهب معدهبدون باکتری چکار کنم باتشکر
سلام روز بخیر بنده ۳۹سالمه چند ساله معده درد دارم با کوچک ترین فعالیت کاری یا استرس سمت چپ سینه ام شروع به تیر کشیدن و یه حالت سنگینی سینه و حالم بد میشه دکتر قلب هم رفتم میگه مشکلی نداری لطفا شما راهنمایی بفرمائید ممنونم
سلام هفت ماهه ورم معده شدید دارم حالت تهوع سر گیجه و بی اشتهایی قرص لانسو پرازول . دمپریدون . پراپرانول , پوکساکسیم . و قرص جویدنی بعد غذا مصرف کردم ولی بهتر نشدم اندوسکوپی هم کردم ممکن این عوارض افسردگی باشه ..
سلام
بله ممکن است
لطفاً به روانپزشک مراجعه کنید
درود
آیا برای تسکین درد گاستریت معده می‌توان از شیاف دیکلوفناک استفاده کرد؟
سلام.۵۰ سالمه به مدت یک هفته درد شدیدی در مری و معده دارم حتی آب دهانم را قورت میدهم درد شدیدی در گلو تا معده حس میکنم.باد گلو همراه درد شدید دارم. زبانم هم میسوزد چ ترش شیرین و خوردن غذا خیلی برایم مشکل است…لطفا راهنمایی کنید با تشکر
سلام من ترکیه زندگی میکنم و هزینه دکتر بسیار بالاست ممنون میشم راهنمایی کنید من یک ماه هست که گاز معده شدید دارم صبحها و اخر شب و بعد از هر وعده غذایی به فاصله پنج دقیقه بعد بشدت گاز معده دارم و از طرفی یبوست دارم حتی سبزیجات استفاده میکنم اما هیچ تغییر زیادی در دفع ندیدم و کاملا یبوست دارم. سوزش ندارم ترش هم نمیکنم اما در دفع مشکل دارم و گاز معده هم زیاده و وقتی گرسنه هستم کمی تهوع دارم و خیلی کم سرگیجه-موقع پریود هم گاز شدید معدهو غذا هم ریاد میخورم مرتب گرسنه هستم .قند من روی ۱۰۶ هست صبحا و بعد از صبحانه ۱۲۶
سلام من کرونا داشتم وآب کندر خوردم اما الان مشکل معده درد دارم وشدیدا ترش کردم وگلوم میسوزه میشه یک راه درمان سریه برای سوزش گلو وترش کردن بگین ممنونم
سلام معده در شدی همراه باورم دارم. یه هفته هست. چکارکنم
سلام ۳۰سالمه درد شدید معده دارم قفسه سینم سنگینی میکنه واحساس خفگی میکنم تا آروغ نزنم نفسم باز نمیشه.
سلام . من حآلت تهوع دارم و ورم معده و بوی بد دهان نمی تونم چیزی بخورم. باید چه دارویی مصرف کنم؟؟
سلام حالتون خوبه ببخشید بنده ورم معده دارم با هلیکوباکتری کم زیر نظر دکتر خوب هستم آندوسکوپی کردم 2 بار دو دوره دارو خوردم خوب نشدم البته زیر نظر دکتر سوالم اینه که ایا ورم معده و عفونت خوب میشه یا نه عفونت من ارثی هست ایا بخاطر این که ارثی هست خوب میشه یا نه؟ چن دوره دیگه باید دارو بخورم. دهانم حالت اسیدی میشه و یه خورده هم ترش و سوزش سر دل ندارم و خلط گلو که دکتر گوش و حلق و بینی رفتم گفته از معده هست
سلام
گاهی اوقات هلیکوباکترپیلوری نسبت به درمان مقاوم است که باید رژیم دارویی شما عوض شود مجددا به پزشک خود مراجعه نمایید تا برای شما دارو تجویز شود
با سلام.هراز گاهی یک انقباض شدید معده همراه با عرق زیاد و استفراغ،حدود یکساعت طول میکشه که واقعا از درد نمیتونم نفس بکشم .معمولا درمانگاه میرم و شل کننده و مسکن همراه با سرم تزریق میکنن…بعد که اروم میشم لرز میکنم زمان میبره تا گرم بشم .لطفا کمکم کنید.
سلام
سونوگرافی از کبد و کیسه صفرا برای تشخیص سنگ های صفراوی انجام دهید
سلام وقتتون بخیر.من حدود دو سال پیش بدون مشورت دکتر 1 ماه قرص زینک ایرانی مصرف کردم اوایل متوجه نشدم ولی به مرور زمان حس کردم به شدت شب ها موقع خواب رفلاکس دارم جوری که زبونم رو میسوزوند.البته قبل از مصرف زینک گاهی سوزش سر دل داشتم ولی هیچوقت به این صورت نبود.الان بعد از دوسال گاهی بهتر میشه ولی گاهی دوباره بدون دلیل حس میکنم معده م خیلی پر و بزرگ شده مخصوصا چندین ساعت بعد از غذا و گاهی چندین ساعت طول میکشه یه غذای معمولی رو هضم کنه و خیلی نفخ و باد ایجاد میکنه.گاهی با خوردن آبلیمو و سرکه ی سیب بهتر میشه.ممنون میشم راهنماییم کنین.
عرض سلام و خسته نباشی خدمت خانم دکتر.. بنده 35سالمه. ودچار ورم معده شدم رفتم دکتر آندوسکوپی گرفتن وبهم گفتن معدت هیچ مشکلی نداره واحتمالا معدت عصبی هست. ممنون میشم کمکم کنید باید چی بخورم
سلام
من حدود ۱۴ مهر ماه کرونا گرفتم و بعد از کرونا معدم درد گرفت و زبانم برنگ سبز شد و احساس میکردم چیزی تو گلوم گیر کرده رفتم دکتر بعد از دیدن آزمایش خون دکتر هلیکو باکتری و اسید معده تشخیص دادن داروهای بیسموت و اموراکس و امپرازول ۲۰ و پنتاپرازول ۴۰داد بعد از حدود دوهفته بهتر شدم ولی هنوز احساس میکنم چیزی تو گلوم گیر کرده و احساس سنگینی معده و بعد از خوردن غذا مقداری سرفه دارم .مراجعه کردم متخصص داخلی داروی پنتوپرازول ۴۰ صبح یک عدد ناشتا و دمپریدون ۱۰ یک عدد نیم ساعت قبل غذا تجویز کردن.تا کی این دارو ها رو مصرف کنم و عوارض دمپریدون میتونه اسهال باشه؟
سلام
مصرف داروها را تا یک ماه ادامه دهید
سلام وقتتون بخیر ببخشید چرا التهاب معده دارم خوب نمیشم چند دوره دارو دکتر بهم داده بازم خوب نشدم
سلام بايد اندوسكوپي بديد تا علتش مشخص شه و از لحاظ عفونت هليكوباكتر معده هم بررسي شويد
سلام من 40سال سن دارم و این یک سال که درد سمت چپ شکم دارم کلونسکوپی انجام دادم دکتر گفت که روده اعصبی داری هیچ داروی به من نداد میشه راهنمای کنید پیش چه دکتری برم
سلام
خانوم دکتر عزیزم من حدود ۵ ساله مشکل معده دردو شکم درد دارم
تا حالا دوبار اندوسکوپی و دوبار کلونوسکپی شدم
دوبارم کلونوسگپی هام سالم بود ولی اندو اول زخم سطحی و میکروب معده بود که دارو خوردم
اندو دوم که دو سال پیش بود دکار گفت فقط التهاب معده داری یکم
ولی من هرچند ماه یکبار معده درد میگیرم که جدیدا میزنه به پشتم و قولنج مشم
دردش خیلی اذیتم میکنه
الان میحوام بدونم دوباره به اندوسکوپی احتیاج دارم یا نه ؟
واینکه چیکار کنم واقعا کلافم
و اینکه میتونم همراه با دارو شیرین بیانم استفاده کنم یا خیر
سلام‌علی۲۴سال‌اسیدمعد‌ندارم‌ترش‌نمیکنم‌‌مخاط‌ازم‌میاد‌وزنم‌کم‌شد‌‌‌اندوسکوپی‌کردم‌کفتن‌میکروب‌معد‌داری‌قرص‌دادن‌ولی‌بازم‌خوب‌نشدم
سلام مجددا به متخصص داخلی خود مراجعه کنید تا رژیم دارویی شما عوض شود
سلام خانم دکتر من ۲۰ سالمه سه چهار سالی میشه ک خیلی سورش معده دارم مخصوصا وقتی از خواب بیدار میشم گاهی هم استفراغ دارم چ دارویی مصرف کنم
سلام وقتتون بخیر ببخشید بنده التهاب معده دارم با هلیکوباکتری قرص جینسینگ گفتین بی عارضه هست اما موقعی میخورم استرس میگیرم ایا ولش کنم. ایا ممکنه به مرور زمان که مصرف میکنم استرس ول
بشه
سلام با معده خالي نخوربد وسط ناهار مصرف كنيد
بله به مرور زمان تحمل به جينسينك بدست مياد
سلام . من چند ماهی هست که دچار سوزش سر دل هم در قسمت چپ و هم قسمت راست شدم ،گاهی اوقات حس سنگینی در معده دارم و گاهی ضعف شدید گاهی دچار تنگ نفس هم میشم آندوسکوپی انجام دادم تشخیص التهاب معده متوسط بدون میکروب هلیکو بوده یک ماه قرص پنتو پرازول مصرف کردم ولی یکسری علایم رفع شد ولی دوباره برگشت
در ضمن زود هم عصبی میشم
سلام خانم دكتر ، نميدونم چرا سوالم ثبت نميشه؟ من ورم معده دارم و روده هامم عصبي هست، اسفند پارسال اندوسكوپي كردم، ميكروب معده هم داشتم، يه دوره كامل دارو مصرف كردم بهتر شدم .. اما يه مدت استرس شديد كشيدم الان باز ورم معده و مشكل روده تحريك پذير خيلي اذيتم ميكنه، پهلوهام و شكمم درد ميكنه و سرگيجه ميگيرم و قفسه سينمم هرازگاهي به خاطر اسيد معده درد ميگيره چه دارويي مصرف كنم؟؟
سلام
خانم 43 ساله چندین ساله ورم روده و معده دارم.بارها دکتر رفتم ولی موثر نبوده. چه دارویی باید مصرف کنم.
سلام وقتتون بخیر ببخشید بنده التهاب معده دارم و هلیکوباکتری دو دوره دارو خوردم خوب نشدم البته زیر نظر دکتر سوالم اینه که ایا ورم معده و عفونت خوب میشه یا نه دکترو ول کنم
سوال بعدیم اینه که من زبانم باردار میشه و بوی دهان دارم و دهانم حالت اسیدی میشه ایا اینا مربوط به همون گاستریت هست البته از بچگی بوی دهان بوده
سلام بله بايد ريشه كن شه هليكوباكتر معدتون وگرنه منجر به سرطان معده ميشه
زيانتان مسئله ژنتيكيه اصلا مهم نيست نگران نباشيد
ببخشید یه ابجی کوچیکم دارم اونم مشکل منو داره ایا بوی دهان درمان میشه. بعد اینکه ایا میکروب ژنتیکی بوده یا مشکلی دیگه داریم که اینجوری شدیم مثلا درست کار نکردن دریچه معده و مری. التهاب و هلیکوباکتری چقدر زمان میبره درست بشه من دو دوره خوردم درست نشدم
سلام بله درمان ميشه بايد دوره درمانشو كامل كنيد
به متخصص گوارش مراجعه كنيد تا درمان كاملو شروع كنيد
سلام خانم دکتر ببخشید دختر پونزده ساله دارم سه سال هر سال یگ بار دچار درد شدید میشه گاهی اوقات هم دچار استفراغ صبحگاهی میشه لطفا راهنمایی کنید
سلام
سوزش سردل، تلخی زبان، ترشح پشت حلق هم دارن یا خیر؟
سلام معدهام تاوقتی خالیه مشکلی ندارم ولی محض خوردن هرنوع غذایی احساس سنکینی درمعده دارم پارسال همین موقع ازمایش دادم گفتن عصبیه همیشه اضطراب دارم راه درمانم چیست؟
سلام بتيد اندوسكوپي شويد و از لحاظ زخم معده بررسي شويد
سلام ببخشید ایا میکروب معده و ورم معده باعث ریفلاکس و بوی دهان میشه؟ چون هر موقع داروهای از بین برنده میکروب میخورم ریفلاکس خوب میشه
سوال بعدیم اینه که قرص جینسینگ برام مضر نیس؟
سلام
من چند روز پیش قهوه خوردم بعد چند روز تنگی نفس شدم. لطفا راهنمایی کنید
سلام ربطي به هم ندارن علت تنگي نفستون چيز ديگه اي هست
لطفا به پزشك مراجعه كنيد تا بصورت حضوري ويزيت شويد
سلام خانم دکتر ورم معده دارم به پزشک مراجعه کردم بعضی وقتا غروبی حالت تنگی بهم میده فاموتیدین میخورم خون میشم چکار کنم 5ماهه گرفتار معده شدم
سلام مرتب داروتونو مصرف كنيد هر ١٢ ساعت يكي اگه بعد از دو هفته مصرف مرتب دارو باز اين حالتو داشتيد بايد اندوسكوپي شويد
سلام خانم دکتر. ۲۸ سالمه و حدود ۱ هفتس به دلیل استرس و فشار دچار ورم معده شدم و پریود سختی هم به تازگی گذروندم. داروی خاصی پیشنهاد میکنین یا دکتر مراجعه کنم؟