تب دنگی معمولاً ۴ تا ۱۰ روز پس از گزش پشه آلوده بروز می‌کند و نشانه‌های آن اغلب به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شوند. شایع‌ترین علائم شامل تب بالا، سردرد شدید به‌ویژه در پشت چشم‌ها، درد در عضلات، استخوان و مفاصل، تهوع، استفراغ، خستگی و بروز بثورات پوستی است. در برخی بیماران، این علائم شدت بیشتری پیدا می‌کند و به شکل تب دنگی خونریزی‌دهنده با خونریزی از لثه یا بینی، مدفوع خونی، افت فشار خون و حتی شوک بروز می‌کند که می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد.
تب دنگی یک بیماری ویروسی است که توسط پشه Aedes aegypti منتقل می‌شود و در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری جهان شیوع بالایی دارد. با توجه به روند رو به افزایش موارد ابتلا، آگاهی از علائم و تشخیص زودهنگام نقش بسیار مهمی در کنترل عوارض و پیشگیری از مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری دارد. از آنجایی که این بیماری به تازگی در ایران شایع شده، در ادامه با ما در این مطلب از مجله دکتردکتر همراه باشید تا به اتفاق هم، درباره نشانه‌های ابتلای به این بیماری برایتان بگوییم.
اگر در انتها سوالی داشتید، در بخش نظرات بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.
علائم تب دنگی چیست؟
علائم تب دنگی معمولاً ۴ تا ۱۰ روز پس از گزش پشه آلوده ظاهر می‌شوند. در اکثر موارد، علائم شامل تب بالا، سردرد شدید، درد در پشت چشم‌ها، درد عضلات و مفاصل، تهوع، استفراغ، بثورات پوستی و خستگی است. در برخی موارد، این علائم می‌توانند به شکل شدیدتری بروز کنند که نیازمند مراقبت پزشکی فوری است.
علائم تب دنگی خفیف
در موارد خفیف تب دنگی، علائم معمولاً خفیف و شبیه به آنفلوآنزا هستند و شامل موارد زیر هستند:
- تب بالا
- سردرد شدید
- درد در پشت چشم‌ها
- درد عضلات و مفاصل
- تهوع و استفراغ
- بثورات پوستی
- خستگی و ضعف عمومی
این علائم معمولاً در عرض ۲ تا ۷ روز درمان می‌شوند و نیاز به بستری شدن در بیمارستان ندارند.
علائم تب دنگی شدید
در برخی موارد، تب دنگی می‌تواند به شکل شدیدتری بروز کند که به آن تب دنگی خونریزی‌دهنده یا سندروم شوک دنگی گفته می‌شود. این نوع از بیماری می‌تواند علائم زیر را به همراه داشته باشد:
- درد شدید شکمی
- استفراغ مداوم
- تنفس سریع
- خونریزی از لثه یا بینی
- خستگی شدید و بی‌قراری
- خون در استفراغ یا مدفوع
- تشنگی شدید
- پوست رنگ‌پریده و سرد
- احساس ضعف عمومی
در صورت مشاهده این علائم، مراجعه فوری به مراکز درمانی ضروری است.
تب دنگی در کودکان
تب دنگی در کودکان می‌تواند علائم مشابه بزرگسالان داشته باشد، اما در برخی موارد، شدت علائم بیشتر است. کودکان زیر ۵ سال به‌ویژه در معرض خطر عوارض شدید بیماری قرار دارند. در صورت مشاهده علائمی مانند تب بالا، استفراغ مداوم، خونریزی از لثه یا بینی، یا تغییر در رفتار کودک، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
تب دنگی در ایران
تب دنگی در سال‌های اخیر در ایران، به‌ویژه در استان‌های جنوبی مانند هرمزگان، سیستان و بلوچستان، بوشهر، گیلان و مازندران، مشاهده شده است. در سال ۲۰۲۴، مواردی از انتقال محلی تب دنگی در بندرلنگه گزارش شد که نشان‌دهنده گسترش این بیماری در داخل کشور است. این امر ضرورت اقدامات پیشگیرانه و کنترل پشههای حامل ویروس را بیش از پیش نمایان می‌سازد.
بروز علائم تب دنگی چقدر طول می‌کشد؟
علائم تب دنگی معمولاً ۴ تا ۱۰ روز پس از گزش پشه آلوده ظاهر می‌شوند. در جدول زیر، بازه‌های زمانی مختلف بروز علائم این بیماری را آورده‌ایم:
| مرحله بیماری | زمان شروع علائم | مدت زمان علائم |
|---|---|---|
| دوره نهفتگی | ۴ تا ۱۰ روز پس از گزش پشه آلوده | – |
| دوره حاد بیماری | ۲ تا ۷ روز پس از شروع علائم | ۲ تا ۷ روز |
| دوره بهبودی | پس از دوره حاد بیماری | ۲ تا ۳ روز |
در مجموع، بیشتر بیماران در مدت زمان ۱ تا ۲ هفته درمان می‌شوند.
تب دنگی چه عوارضی دارد؟
در صورت عدم درمان به‌موقع، تب دنگی می‌تواند به عوارض جدی‌تری منجر شود که عبارتند از:
- تب دنگی خونریزی‌دهنده (DHF)
- سندروم شوک دنگی (DSS)
- خونریزی داخلی
- افت شدید فشار خون
- نارسایی اندام‌ها
- مرگ در صورت عدم درمان فوری
این عوارض بیشتر در افرادی که قبلاً به ویروس دنگی مبتلا شده‌اند، مشاهده می‌شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، مراجعه فوری به پزشک یا مراکز درمانی ضروری است:
- درد شدید شکمی
- استفراغ مداوم
- تنفس سریع
- خونریزی از لثه یا بینی
- خستگی شدید و بی‌قراری
- خون در استفراغ یا مدفوع
- تشنگی شدید
- پوست رنگ‌پریده و سرد
- احساس ضعف عمومی
این علائم می‌توانند نشان‌دهنده بروز عوارض شدید بیماری باشند که نیازمند درمان فوری هستند.
علت ابتلا به تب دنگی چیست؟
تب دنگی توسط ویروس دنگی (DENV) ایجاد می‌شود که توسط پشههای آلوده از جنس آئدس منتقل می‌شود. این پشه‌ها عمدتاً در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری جهان زندگی می‌کنند. عوامل زیر می‌توانند خطر ابتلا به تب دنگی را افزایش دهند:
- زندگی یا سفر به مناطق آلوده
- وجود پشههای حامل ویروس در منطقه زندگی
- عدم استفاده از وسایل محافظتی مانند پشه‌بند و اسپری‌های دافع حشرات
- نداشتن ایمنی قبلی در برابر ویروس دنگی
چگونه تب دنگی درمان می‌شود؟
در حال حاضر، درمان خاصی برای ویروس دنگی وجود ندارد. درمان این بیماری عمدتاً حمایتی است و شامل موارد زیر است:
- استراحت کافی
- مصرف مایعات فراوان برای جلوگیری از کم‌آبی بدن
- استفاده از داروهای مسکن مانند استامینوفن برای کاهش تب و درد
- پرهیز از مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و آسپرین به دلیل افزایش خطر خونریزی
برای درمان این بیماری، بهتر است به دکتر عفونی مراجعه کنید.
چگونه می‌توان از ابتلا به تب دنگی پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از ابتلا به تب دنگی، اقدامات زیر توصیه می‌شود:
- استفاده از اسپری‌های دافع حشرات
- پوشیدن لباس‌های بلند و روشن
- از بین بردن مکان‌های تکثیر پشه‌ها مانند آب‌های راکد در اطراف منزل
- استفاده از پشه‌بند هنگام خواب
- رعایت نکات بهداشتی و استفاده از وسایل محافظتی در صورت سفر به مناطق آلوده
واکسن تب دنگی
در حال حاضر، دو نوع واکسن برای پیشگیری از تب دنگی در دسترس است:
- واکسن Dengvaxia؛ این واکسن در سال ۲۰۱۶ معرفی شد و تنها برای افرادی که قبلاً به ویروس دنگی مبتلا شده‌اند، توصیه می‌شود.
- واکشن Qdenga؛ این واکسن در سال ۲۰۲۲ معرفی شد و برای افراد بالای ۴ سال، بدون توجه به سابقه ابتلا به ویروس دنگی، قابل استفاده است.
نکات کلیدی درباره تب دنگی
تب دنگی بیماری است که می‌تواند از علائم خفیف مثل تب و سردرد تا عوارض شدید مانند خونریزی و شوک پیش برود. آگاهی از علائم، پیشگیری با حذف آب‌های راکد و محافظت در برابر پشه‌ها، و مراجعه سریع به پزشک در صورت بروز نشانه‌های شدید، بهترین راه برای محافظت از سلامت شماست. واکسن تب دنگی نیز می‌تواند به کاهش خطر ابتلا کمک کند و کنترل بیماری را آسان‌تر کند.
اگر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارید یا علائم آن را در خود می‌بینید، می‌توانید به صورت حضوری یا متنی و تلفنی با دکتر آنلاین عفونی و از طریق دکتردکتر، با متخصص صحبت کنید.
منبع:
