اختلالات خواب در کودکان و نوجوانان (درمان مشکلات خواب اوتیسم و بیش‌فعالی)

اختلالات خواب در کودکان
اشتراک گذاری ثبت دیدگاه

با وجود اهمیت خواب کافی برای سلامت و رشد کودک تقریبا نیمی از کودکان در مقطعی از دوران کودکی خود دچار مشکلات خواب می‌شوند. معمولا اختلالات خواب پس از نوجوانی ادامه نمی‌یابند ولی می‌توانند بر عملکرد روزانه و کیفیت کلی زندگی کودک تأثیرات مخربی بگذارند. در اینجا با اختلالات خواب در کودکان و نوجوانان و علل آن بیشتر آشنا می‌شویم و این اختلالات در کودکان مبتلا به اوتیسم و بیش‌فعالی را بررسی می‌کنیم. در پایان نیز روش‌ها و توصیه‌های مفید برای درمان اختلالات خواب در کودکان را ارائه می‌دهیم.

اختلالات خواب در کودکان و نوجوانان: یک مشکل شایع اما جدی

اختلالات خواب در کودکان موجب بروز مشکلات سلامتی، رفتاری و رشدی در آنها می‌شود. خواب باکیفیت در ترمیم بدن، یکپارچه‌سازی حافظه (memory integration)، پردازش اطلاعات مغزی و تنظیم احساسات نقشی حیاتی دارد. همه این جنبه‌ها بر رشد جسمی و شناختی، تنظیم احساسات، توجه، رفتار، متابولیسم و ​​عملکرد سیستم ایمنی کودکان تأثیر قابل‌توجهی دارند. خواب نامناسب عملکرد تحصیلی کودک را نیز کاهش می‌دهد.

اختلالات خواب مشکلاتی هستند که به‌دلیل عوامل پزشکی، رفتاری و محیطی رخ می‌دهند. انواع اختلالات خواب در کودکان علائم متفاوتی دارند. بعضی از علائم عبارت‌اند از مشکل در به‌خواب‌رفتن، بیدارشدن مکرر، نفس‌تنگی و مکث در تنفس در طول شب و احساس خواب‌آلودگی در روز.

گاهی اختلالات میزان خواب کودک به‌دلیل مشکلات پزشکی مانند انسداد مجاری هوایی یا کمبود آهن رخ می‌دهند. اختلالات عصبی، مشکلات رفتاری یا تغییر در محیط خواب نیز می‌توانند در بروز اختلالات خواب نقش داشته باشند. عدم درمان اختلالات خواب کودکان می‌تواند موجب بروز مشکل در عملکرد کودک و سایر مشکلات سلامتی شود. کودکانی که شب‌ها به‌اندازه کافی نمی‌خوابند، خسته و تحریک‌پذیر می‌شوند. ممکن است که این کودکان در توجه، یادگیری و رفتارهایشان در خانه و مدرسه دچار مشکل شوند. گاهی خواب نامناسب بر سطح قندخون کودک نیز تأثیر می‌گذارد.

دلایل و اثرات اختلالات خواب در کودکان

 علت اختلالات خواب در کودکان چیست؟

اختلالات خواب در کودکان دلایل متفاوتی دارد، مثلا چاقی می‌تواند موجب آپنه انسدادی خواب شده و آپنه نیز موجب مختل‌شدن خواب کودک شود. بعضی از دلایل نیز زمینه ژنتیکی دارند، مانند سندرم پاهای بی‌قرار. به‌طورکلی علت اختلالات خواب در کودکان معمولا رفتاری یا پزشکی است.

علل رفتاری و مشکلات روتین خواب

گاهی الگوهای رفتاری کودک منجر به اختلالات مرتبط با خواب می‌شوند مثلا تا حدود ۵سالگی، بی‌خوابی معمولا نتیجه نامنظم بودن زمان خواب و مقاومت کودک در برابر خوابیدن در زمان‌های مشخص است. علل رفتاری و مشکلات روتین خواب می‌توانند موجب بروز اختلالات زیر شوند:

بی‌خوابی (Insomnia)

بی‌خوابی یکی از شایع‌ترین اختلالات خواب است که در ۲۰ تا ۳۰ درصد کودکان دیده می‌شود. بی‌خوابی موجب می‌شود که فرزندتان در به‌خواب‌رفتن مشکل داشته باشد، در طول شب مکررا بیدار شود یا خیلی زود از خواب بیدار شود. کودکان خردسال نیز ممکن است در زمان خواب کج‌خلقی کنند. علل بی‌خوابی می‌تواند عادات خواب نامناسب، ترس‌های قبل از خواب، استرس یا اضطراب باشد. کودکانی که مشکلات عصبی یا رفتاری دارند نیز بیشتر احتمال دارد که دچار بی‌خوابی شوند.

متخصصان پزشکی بی‌خوابی در کودکان را به سه دسته تقسیم می‌کنند:

  • بی‌خوابی رفتاری: این نوع بی‌خوابی، که بیشتر در کودکان زیر ۵ سال شایع است، با مقاومت در برابر خواب، طولانی‌شدن زمان به‌خواب‌رفتن و بیدارشدن‌های مکرر شبانه همراه است. این رفتارها در بیشتر کودکان گاهی اتفاق می‌افتند ولی اگر مکرر و مداوم شوند و در عملکرد طبیعی کودک اختلال ایجاد کنند، اختلال خواب محسوب می‌شوند.
  • بی‌خوابی شرطی‌شده (Conditioned insomnia): بی‌خوابی شرطی‌شده، که بیشتر در کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان شایع است، زمانی رخ می‌دهد که احساس اضطراب مربوط به زمان خواب و خواب مانع از به‌خواب‌رفتن یا درخواب‌ماندن کودک می‌شود.
  • اختلالات خواب گذرا: اختلالات موقتی در روال عادی زندگی کودک مانند سفر، بیماری یا وقایع استرس‌زا می‌توانند منجر به دوره‌های کوتاه‌مدت بی‌خوابی شوند.

خواب ناکافی

اگر خواب کودک کمتر از دستورالعمل‌های تعیین‌شده برای میزان کلی خواب شبانه و روزانه مناسب برای سن او باشد، کودک با مشکل خواب ناکافی مواجه است.

سندرم تأخیر در فاز خواب (DSPD)

این اختلال مزمن در بین نوجوانان شایع است. در سندرم تأخیر در فاز خواب فرد دو یا چند ساعت دیرتر از سایر نوجوانان هم‌سن خود به رختخواب می‌رود و وقتی سعی می‌کند زودتر به رختخواب برود، در به‌خواب‌رفتن مشکل دارد. این مسئله موجب می‌شود که بیدارشدن در صبح روز بعد برای نوجوان دشوارتر شود. نوجوانان مبتلا به سندرم تأخیر در فاز خواب در آخر هفته‌ها یا زمان تعطیلی مدارس، بیشتر روز را می‌خوابند و در بیشتر ساعات شب بیدار می‌مانند.

اختلالات خواب در کودکان - سندرم تأخیر در فاز خواب

مشاوره آنلاین و تلفنی دکتر روانشناسی

 علل پزشکی اختلالات خواب در کودکان

گاهی اختلالات خواب در کودکان با رفتارها و عادات آنها ارتباطی ندارد و به‌دلیل مشکلات سلامتی ایجاد می‌شود. در ادامه شایع‌ترین دلایل پزشکی این اختلالات را بیان می‌کنیم.

آپنه خواب

تا ۴٪ از کودکان (معمولا بین ۲ تا ۸ سال) دچار آپنه خواب می‌شوند. انواع آپنه خواب عبارت‌اند از:

  • آپنه خواب انسدادی: آپنه انسدادی خواب (OSA) که شایع‌ترین نوع آپنه است، زمانی رخ می‌دهد که بافت‌های گلو، مسیر عبور هوا را در طول خواب مسدود می‌کنند. این می‌تواند منجر به وقفه‌های مکرر و لحظه‌ای در تنفس شود و کودک را از خواب بیدار کند. علل شایع آپنه انسدادی خواب در کودکان شامل بزرگ‌شدن لوزه‌ها، چاقی و برخی بیماری‌های دندانی یا نقص‌های مادرزادی است.
  • آپنه خواب مرکزی: در این نوع آپنه خواب مغز سیگنال‌دهی برای نفس‌کشیدن را متوقف می‌کند. این وقفه گاهی یک دقیقه یا بیشتر طول می‌کشد. آپنه خواب مرکزی معمولا با بیماری‌هایی مرتبط است که سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) را درگیر می‌کنند.

خواب‌گردی (Sleepwalking)

خواب‌گردی اختلالی است که در آن فرد در خواب راه می‌رود یا رفتارهای پیچیده دیگری را انجام می‌دهد. خواب‌گردی در کودکان شایع‌تر از بزرگسالان است. تقریبا ۵٪ کودکان (در مقایسه با ۱٫۵٪ بزرگسالان) علائم خواب‌گردی را نشان می‌دهند. انجام اقدامات احتیاطی برای ایمنی و کاهش آسیب در مدیریت خواب‌گردی در کودکان نقش مهمی دارد.

اگر علائم خواب‌گردی کودک مکرر و مداوم است، باید به متخصص اطفال مراجعه کنید. پزشک می‌تواند هرگونه علل زمینه‌ای جدی را بررسی کند و برنامه درمانی مؤثری را تدوین کند. خواب‌گردی نیز مانند شب‌ادراری معمولا با بزرگ‌ترشدن کودک برطرف می‌شود.

خوابگردی یا راه رفتن در خواب

هراس یا وحشت شبانه (night terror)

هراس شبانه نوعی خواب‌پریشی یا پاراسومنیا (parasomnia) است که در آن فرد ناگهان با احساس ترس و وحشت از خواب بیدار می‌شود. در هراس شبانه معمولا فرد هیچ خاطره‌ای از رویداد ترسناک ندارد.

هراس شبانه در بزرگسالان نادر است. حدود ۳۰٪ از کودکان، معمولا بین ۳ تا ۷ سالگی، هراس شبانه را تجربه می‌کنند. محققان پزشکی دقیقا نمی‌دانند که علت هراس شبانه چیست، گرچه زمینه خانوادگی مشاهده شده است.

کابوس در کودکان

هراس شبانه و کابوس در کودکان متفاوت است. هراس شبانه اختلالی در خواب است که معمولا در مرحله خواب بدون حرکت سریع چشم (NREM) رخ می‌دهد و کودک معمولا هیچ خاطره‌ای از چیزی که موجب هراس او شده است ندارد. ولی کابوس‌ها معمولا در طول خواب با حرکت سریع چشم (REM) رخ می‌دهند. REM مرحله‌ای از خواب است که معمولا در آن رؤیا می‌بینیم. کابوس‌ها معمولا ناشی از استرس یا رویدادهای مهم زندگی هستند.

خواب‌آلودگی بیش‌ازحد در طول روز (EDS)

خواب‌آلودگی بیش‌ازحد در طول روز با کاهش هوشیاری، افزایش خواب‌آلودگی و خوابیدن در طول روز همراه است. اگرچه خواب‌آلودگی بیش‌ازحد در طول روز به‌خودی‌خود اختلال محسوب نمی‌شود، علامت شایعی است که با تعدادی از مشکلات مرتبط با خواب و بیماری‌های مختلف ارتباط دارد.

بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از کودکان دچار علائم خواب‌آلودگی در طول روز می‌شوند. اگر فرزندتان در طول روز خواب‌آلوده است با دکتر متخصص اختلالات خواب کودکان مشورت کنید. برای تشخیص مشکلات خواب کودکان چند روش غربالگری وجود دارد. با استفاده از این روش‌ها پزشک می‌تواند علت اختلالات خواب فرزندتان را شناسایی کند.

دندان‌قروچه

دندان‌قروچه به ساییدن مکرر دندان‌ها اشاره دارد. در نوجوانان شیوع دندان‌قروچه در خواب حدود ۱۵٪ تخمین زده می‌شود. دندان‌قروچه می‌تواند در طول روز یا شب رخ دهد. دندان‌قروچه در شب می‌تواند خواب کودک را مختل کند. دندان‌قروچه همچنین می‌تواند منجر به علائمی مانند سردرد، آسیب‌دیدن دندان و آسیب به عضلات فک شود.

گرچه دندان‌قروچه می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، مشخص شده است که استرس ارتباط نزدیکی با بروز این مشکل در کودکان دارد. معمولا دندان‌قروچه در خواب با افزایش سن کودک کاهش می‌یابد ولی ممکن است که پس از مدتی دوباره عود کند. گزینه‌های درمانی شامل استفاده از محافظ دهان برای جلوگیری از آسیب به دندان‌ها و روش‌های روان‌درمانی و تکنیک‌های آرامش‌بخش برای کاهش استرس و تنش عضلانی است.

اختلالات خواب و دندان‌قروچه در کودکان

سندرم پای بی‌قرار

سندرم پای بی‌قرار، که با نام بیماری ویلیس-اکبوم (Willis-Ekbom) نیز شناخته می‌شود، اختلالی حرکتی است که می‌تواند خواب کودک را مختل کند. علامت اصلی این اختلال میل شدید ولی بدون درد برای حرکت‌دادن پاها است. این میل اغلب در شب و زمانی که فرد درحال استراحت است، افزایش می‌یابد.

سندرم پای بی‌قرار ممکن است ناشی از مشکلی زمینه‌ای مانند کمبود آهن باشد. در موارد خاص، علت آن می‌تواند ژنتیکی باشد. در بیشتر موارد این اختلال در کودکان تشخیص داده نمی‌شود. اگر فرزندتان میل غیرقابل‌کنترلی به حرکت‌دادن پاهایش دارد که در شب بدتر می‌شود و خوابش را مختل می‌کند، با متخصص اختلالات خواب کودکان مشورت کنید. با تشخیص مناسب، علائم این سندرم قابل‌درمان هستند.

 اختلالات خواب در کودکان اوتیسم (ASD)

احتمال داشتن خواب ناکافی از سنین پایین در کودکان طیف اوتیسم نسبت به کودکان دارای رشد طبیعی بیشتر است. مطالعات نشان می‌دهد که تا ۸۰٪ از کودکان اوتیسم ممکن است در مقطعی در دوران کودکی دچار مشکلات خواب شوند. در بسیاری از کودکان این مشکلات خواب می‌تواند مزمن باشد. در کودکان طیف اوتیسم مشکلات خواب معمولا از حدود ۳۰ماهگی شروع می‌شود. شایع‌ترین مشکلات آنها زمان کلی خواب کمتر و نیاز به زمان بیشتر برای به‌خواب‌رفتن است.

اختلالات خواب در کودکان اوتیسم می‌تواند موجب بروز مشکلات زیر شود:

مشکل در به‌خواب‌رفتن

این مشکل می‌تواند به‌دلیل عدم اجرای روال‌های معمول، نیاز به اسباب‌بازی‌ها، اشیا، لباس خواب یا ملافه‌های خاص، امتناع از خوابیدن در رختخواب خود، نیاز به حضور یکی از والدین، وجود سروصدا یا نور یا ترس، نگرانی و اضطراب باشد. وجود تلویزیون، تبلت یا تلفن در اتاق نیز مخل خواب کودک است. در حالت ایدئال نباید به‌خواب‌رفتن کودکان بیش از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول بکشد.

بیدارشدن در شب، اغلب برای مدت طولانی

بیدارشدن در شب تا حدی طبیعی است ولی کودکان خردسال نمی‌دانند که چگونه دوباره به خواب بروند یا ممکن است به دنبال آرامش مادر یا پدر باشند. کودکان بزرگ‌تر نیز ممکن است نگران یا مضطرب باشند و نتوانند دوباره به خواب بروند. توالت‌رفتن، تعویض پوشک و خیس‌کردن رختخواب نیز در بیدارشدن در شب نقش دارند. آموزش توالت‌رفتن به کودکان کوچک‌تر مبتلا به اوتیسم و ​​​​افراد دارای معلولیت ذهنی دشوار است. بعضی از کودکان مبتلا به اوتیسم در ساعات اولیه صبح از خواب بیدار می‌شوند و نظم خانه را به هم می‌ریزند یا در اتاق خود می‌مانند و مدتی بازی می‌کنند. بعضی دیگر ممکن است نتوانند دوباره به خواب بروند. دلیل این مسئله هنوز مشخص نیست.

خواب کوتاه

کودکان مبتلا به اوتیسم به‌طور میانگین کمتر از حد انتظار برای سن خود می‌خوابند. ممکن است این مشکل در کودکان دارای معلولیت ذهنی بیشتر رخ دهد. این مسئله می‌تواند به‌دلیل صرف زمان طولانی‌تر برای به‌خواب‌رفتن یا زمان بیشتری باشد که در شب بیدار می‌مانند.

خواب کودکان بیش فعال (ADHD)

اختلال بیش‌فعالی و کمبود توجه (ADHD) یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی-رشدی در دوران کودکی است. مشکلات خواب در کودکان مبتلا به ADHD نسبت به سایر کودکان بیشتر است. کیفیت پایین خواب و تأخیر در خواب می‌تواند منجر به خستگی در طول روز شود و بر خلق، تمرکز، رفتار و سلامت جسمی تأثیر بگذارد.

هرچه علائم ADHD بیشتر باشد، مشکلات خواب کودک نیز بیشتر خواهد بود. اختلالات رفتاری ممکن است به روش‌های زیر بر خواب شبانه و عملکرد روزانه تأثیر بگذارد:

  • بیدارشدن در شب؛
  • اضطراب قبل از خواب؛
  • مقاومت در برابر خواب؛
  • اختلال در ریتم شبانه‌روزی خواب و بیداری؛
  • بی‌خوابی؛
  • ناکافی بودن مدت‌زمان خواب؛
  • کابوس؛
  • پاراسومنیا؛
  • کیفیت پایین خواب؛
  • سندرم پای بی‌قرار (RLS)؛
  • خرّوپف و اختلال تنفسی در خواب؛
  • تقلاکردن قبل از خواب؛
  • خواب‌آلودگی در طول روز؛
  • مشکلات بیدار شدن در صبح.

اختلالات خواب کودکان بیش فعال

قرص خواب برای کودکان بیش فعال: آیا تجویز ملاتونین درست است؟

مصرف قرص خواب برای کودکان بیش فعال مناسب نیست. معمولا داروهای آرامش‌بخش یا خواب‌آورِ معمول برای بزرگسالان برای کودکان بیش‌فعال تجویز نمی‌شود. در کودکان، به‌ویژه کودکان مبتلا به ADHD، باید بسیار محتاط بود و دارو فقط در موارد ضروری توسط روان‌پزشک کودک یا متخصص خواب کودکان تجویز می‌شود. در میان داروهای موجود ملاتونین ایمن‌ترین گزینه است و کم‌خطرترین دارو برای کودکان محسوب می‌شود.

ملاتونین (یک نوروهورمون) و فراورده‌های جانبی آن در فیزیولوژی شبانه‌روزی، به‌ویژه در شروع و حفظ خواب، نقش حیاتی ایفا می‌کنند. تغییر سطح ملاتونین در اختلالات مرتبط با بی‌خوابی نقش دارد. در کودکان مبتلا به ADHD بی‌نظمی در ترشح شبانه‌روزی ملاتونین مشاهده شده است.

مطالعات مربوط به درمان با ملاتونین نشان می‌دهد که استفاده از ملاتونین در کودکان مبتلا به ADHD با افزایش مدت خواب و کاهش تأخیر در به‌خواب‌رفتن همراه است. استفاده طولانی‌مدت از ملاتونین برای کودکان مبتلا به ADHD بی‌خطر تلقی می‌شود. البته استفاده از ملاتونین در این کودکان می‌تواند عوارضی را نیز ایجاد کند. عوارض جانبی استفاده از قرص ملاتونین برای کودکان بیش فعال عبارت است از شب‌ادراری، سردرد، کابوس، خواب‌آلودگی در طول روز، درد شکم یا یبوست.

مطالعه بیشتر: بیدار شدن پیاپی از خواب

درمان اختلالات خواب در کودکان

درمان اختلالات خواب در کودکان به علت آن بستگی دارد. اگر اختلال خواب در کودکان ناشی از مشکلات رفتاری و مرتبط با روتین خواب باشد با ایجاد تغییراتی در روال‌های معمول و محیط می‌توان آن را برطرف کرد. ولی اگر این اختلال ناشی از بیماری و مشکلات سلامتی باشد باید برای درمان علت اصلی به پزشک مراجعه کنید.

بهبود بهداشت خواب

بهداشت خواب با عادات و روال‌هایی سروکار دارد که می‌توانند بر خواب تأثیر بگذارند. شیوه‌های بهداشت خواب مناسب برای کودکان شامل موارد زیر می‌شود:

  • حفظ برنامه خواب و بیداری ثابت؛
  • پرهیز از مصرف مایعات زیاد در ساعات قبل از خواب؛
  • اجتناب از مصرف کافئین و قند زیاد؛
  • اجتناب از چرت‌زدن در روز؛
  • خودداری از ورزش شدید درست قبل از خواب؛
  • به‌حداقل‌رساندن استفاده از وسایل الکترونیکی (تلفن هوشمند، تلویزیون یا بازی‌های ویدیویی) نزدیک به زمان خواب؛
  • استفاده از تختخواب صرفا برای خوابیدن؛
  • محدودکردن مدت‌زمان بیدار ماندن در رختخواب؛
  • قرارگرفتن در معرض نور طبیعی در طول روز.

درمان اختلالات خواب در کودکان

کاهش عوامل استرس‌زا

کودکان و نوجوانانی که دچار مشکلات سلامت روان هستند، بیشتر با مشکلات خواب مواجه می‌شوند. حتی اگر در کودکی مشکل سلامت روان تشخیص داده نشده باشد، استرس می‌تواند تأثیر زیادی بر خواب او بگذارد. تکنیک‌های مراقبه ذهن‌آگاهی (Mindfulness meditation) می‌تواند روشی مؤثر برای کمک به کاهش اضطراب در کودکانی باشد که دچار مشکلات خواب مرتبط با استرس شده‌اند. انجام روال‌های آرام‌بخش قبل از خواب و اجرای روش‌هایی مانند تکنیک‌های آرام‌سازی پیشرونده عضلانی، تنفس عمیق و تصویرسازی بصری می‌توانند در کاهش استرس و بهبود خواب کودکان مؤثر باشند.

بهینه‌سازی محیط خواب

محیط خواب کودک باید طوری باشد که موجب آرامش او در زمان خواب شود. این به معنای به‌حداقل‌رساندن صداها، کم‌کردن نور چراغ‌ها قبل از خواب و کنترل دما به‌صورتی است که اتاق نه خیلی گرم و نه خیلی سرد باشد. همچنین می‌توان از پرده‌های تاریک‌کننده یا بلک‌اوت (blackout curtain) برای اعلام زمان خواب استفاده کرد.

در روشی که به آن نوردرمانی گفته می‌شود قرارگرفتن در معرض «جعبه نور» مخصوص یا نور طبیعی خورشید در اوایل صبح به تنظیم مجدد ساعت بدن کودک کمک می‌کند.

افزایش فعالیت بدنی

شواهد نشان می‌دهد که فعالیت بدنی منظم با بهبود مشکلات خواب مرتبط است. فعالیت بدنی و ورزش می‌تواند تنظیم خواب را آسان‌تر کند. فعالیت بدنی موجب تحریک تغییرات دمایی بدن و تولید ملاتونین قبل از خواب می‌شود که منجر به تغییرات بعدی در تنظیم دمای بدن در طول چرخه‌های خواب می‌شود. افزایش دمای بدن در زمان ورزش، تولید ملاتونین را افزایش می‌دهد و منجر به کاهش زمان لازم برای به‌خواب‌رفتن و افزایش کیفیت و کمیت خواب می‌شود.

سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) دارویی را به‌طورخاص برای درمان بی‌خوابی کودکان تأیید نکرده است.

درمان آپنه خواب

ممکن است که متخصص اطفال، بسته به شدت علائم و سایر عوامل خطر مانند چاقی، ارزیابی بیشتر توسط دکتر متخصص اختلالات خواب کودکان یا تست خواب (sleep study) را توصیه کند. در تست خواب، خواب کودک در طول یک شب در کلینیک خواب ازنظر پزشکی تجزیه‌وتحلیل می‌شود.

گزینه‌های درمانی به علت و شدت آپنه خواب در کودکان بستگی دارد و می‌تواند شامل جراحی، درمان با فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP) یا استفاده از محافظ دهان در شب باشد.

جراحی

جراحی برای برداشتن لوزه‌ها و آدنوئیدهای بزرگ‌شده، اولین درمان توصیه‌شده برای کودکان مبتلا به آپنه انسدادی خواب است. اگر آناتومی صورت کودکی غیرطبیعی باشد، ممکن است گزینه‌های دیگری مانند جراحی جمجمه و صورت (craniofacial) نیز در نظر گرفته شود.

درمان‌های غیرجراحی

گزینه‌های غیرجراحی درصورتی در نظر گرفته می‌شوند که کودک:

  • کاندید مناسبی برای جراحی نباشد؛
  • مبتلا به آپنه خواب مرکزی باشد؛
  • پس از جراحی برداشتن لوزه‌ها و آدنوئیدها همچنان دچار آپنه انسدادی خواب باشد.

گزینه‌های غیرجراحی عبارت‌اند از:

  • استفاده از دستگاه سی‌پپ (CPAP): دستگاه CPAP تنفس در شب را آسان‌تر می‌کند. کودک ماسکی روی بینی‌اش می‌گذارد که با شلنگ به دستگاهی متصل است که به‌آرامی هوا را می‌دمد. پزشک فشار هوای مناسب برای باز نگه‌داشتن راه هوایی را تعیین می‌کند.
  • استفاده از دستگاه بای‌پپ (BPAP): این دستگاه که شبیه دستگاه سی‌پپ است، به بعضی از کودکان در بازدم کمک می‌کند. دستگاه بای‌پپ از فشار هوای بالاتر برای دم و از فشار پایین‌تر برای بازدم استفاده می‌کند.
  • درمان دارویی: گاهی برای کمک به بازشدن مجاری هوایی و سهولت تنفس کودک استروئیدهای بینی و داروهای دیگری تجویز می‌شوند.

اگر سندرم پای بی‌قرار علت اختلال خواب در کودک باشد ممکن است که پزشک برای جبران کمبود آهن در کودک مکمل‌های آهن را تجویز کند.

درمان آپنه خواب با دستگاه سی پپ در کودکان

درمان اختلالات خواب در کودکان اوتیسم

می‌توانید با رعایت اصول بهداشت خواب به خواب فرزند خود کمک کنید. اگر با وجود بهداشت خواب مناسب همچنان نگران خواب فرزندتان هستید، با پزشک متخصص کودک خود مشورت کنید. ارزیابی و درمان هرگونه بیماری که ممکن است بر خواب کودک تأثیر بگذارد (مانند آسم، صرع و آپنه خواب) اهمیت زیادی دارد. اولین گزینه درمانی برای مشکلات خواب مداخلات مبتنی بر رفتار است. پزشک می‌تواند برای این کار شما را به متخصص خواب (مثلا روان‌شناس خواب یا متخصص خواب کودکان) ارجاع دهد. برای مشاوره آنلاین با بهترین متخصصان اطفال کشور می‌توانید از خدمات دکتردکتر استفاده کنید.

برای درمان اختلالات خواب در کودکان اوتیسم از دارو نیز می‌توان کمک گرفت. برای نمونه قرص ملاتونین برای مشکلات خواب دشوارتر مفید است. تحقیقات نشان داده است که فرم طولانی‌اثر ملاتونین، که برای ماندگاری در تمام طول شب طراحی شده است، در بهبود مشکلات خواب کودکان مبتلا به اوتیسمی که به درمان‌های مبتنی بر رفتار پاسخ نداده‌اند، مؤثر است. البته ملاتونین را باید پزشک تجویز کند تا با دوز صحیح مصرف شود و تغییرات خواب کودک تحت‌نظر قرار بگیرد.

کلام آخر دکتردکتر

یک یا دو شب خواب نامناسب برای بیشتر کودکان طبیعی است. ولی اختلالات خواب مداوم یا علائم غیرمعمول، که اغلب مانع از خواب خوب شبانه می‌شوند، نگران‌کننده هستند. اگر فرزندتان علائم کم‌خوابی مزمن یا سایر اختلالات خواب فراگیر را دارد از پزشک متخصص اطفال یا متخصص خواب کودکان کمک بگیرید. پزشک معالج بسته به علائم و سابقه پزشکی کودک، ممکن است تست خواب شبانه در کلینیک خواب یا ارزیابی بیشتر توسط متخصص طب خواب را توصیه کند.

اگر در کنترل خواب کودک خود دچار مشکل شده‌اید با خدمات نوبت‌دهی مطب و ویزیت آنلاین دکتردکتر به‌راحتی می‌توانید از بهترین متخصصان پزشکی کمک بگیرید. ویزیت آنلاین دکتردکتر به شما این امکان را می‌دهد که بدون محدودیت مکانی و زمانی با بهترین متخصصان کشور ارتباط برقرار کنید.

سوالات متداول

بهترین دکتر یا متخصص اختلالات خواب کودکان کیست؟
بهترین متخصص بسته به علت مشکل خواب کودک متفاوت است ولی به‌طورکلی بهترین انتخاب «فوق‌تخصص خواب کودکان» است که در یکی از رشته‌های ریه، نورولوژی، گوش و حلق و بینی یا روان‌پزشکی کودکان و نوجوانان تخصص دارد.
درمان اختلالات خواب در کودکان اوتیسم چگونه است؟
قرص ملاتونین برای کودکان بیش فعال بی‌خطر است؟

منابع:

sleepfoundation

ohsu

sleephealthfoundation

physio-pedia

برچسب‌ها:
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
اشتراک گذاری
فاطمه زنگنه
نویسنده: فاطمه زنگنه
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

*