فنر قلب چیست؟ طول عمر فنر قلب به چه عواملی بستگی دارد؟

استنت یا فنر یک لوله توری کوچک هستند که برای باز نگه داشتن سرخرگ وارد قلب می‌شوند. فنر قلب بدین صورت است که تا آخر عمر در قلب بیمار باقی می‌ماند. لخته شدن خون در استنت می‌تواند باعث انسداد آینده یا تنگی مجدد شود و در نهایت منجر به حمله قلبی شود.
اما برای اینکه طول عمر استنت قلب را افزایش داد نیاز است که با جزئیات استنت‌گذاری بیشتر آشنا شد. بنابراین برای اینکه به سوال آیا فنر قلب خطرناک است؟ پاسخ دهیم تا انتهای متن همراه ما باشید. برای مطالعه این مطلب، به ۵ دقیقه زمان نیاز دارید.

در پایان اگر سوال داشتید، می‌توانید در انتهای مطلب در بخش نظرات مطرح کنید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.

فنر قلب چیست و برای چه کسانی استفاده می‌شود؟

استنت یا فنر یک لوله فلزی است که اطراف آن حالت توری دارد و از نظر مکانیکی شبیه به فنر است. این لوله‌ها بیشتر شبیه به تورهای ماهیگیری هستند که به جای استفاده از الیاف از فلز ساخته شده‌اند.

بیمارانی که ناراحتی‌های قلبی و گرفتگی عروق کرونری دارند باید از فنر قلب استفاده کنند تا خون به صورت طبیعی در شریان‌های بازیابی شده جریان پیدا کند. البته افرادی که شریان‌های مسدود شده ندارند هم می‌توانند از فنر قلب استفاده کنند تا از انسداد عروق قلب جلوگیری کرده و به استحکام شریان‌ها کمک کرد. از فنر قلب طبق نظر متخصص قلب در درمان بیماری‌های مختلف استفاده می‌شود.

نحوه قرار دادن استنت قلب چگونه است؟

استنت قلب در دو حالت فلزی بدون روکش و دارویی طراحی شده است که پزشک با توجه به شرایط بیمار از آن‌ها استفاده می‌کند. پس از کسب اطلاعات درباره اینکه تخصص قلب و عروق چیست و انتخاب پزشک متخصص ، بعد از معاینات اولیه، بیمار را بیهوش کرده و یک برش کوچک در کشاله ران، بازو یا گردن ایجاد می‌کند. در مرحله دوم از طریق یک کاتتر همراه با استنتی که بالون دارد به درون رگ نفوذ کرده و فنر قلب را به محل انسداد هدایت می‌کند.

سایت bhf درباره نحوه قرار دادن استنت و پیوند قلب اعلام دارد؛

یک لوله توخالی بلند (کاتتر) از مچ دست یا کشاله ران وارد می‌شود و با استفاده از اشعه ایکس تا انتهای شریان باریک هدایت خواهد شد. یک سیم بسیار ظریف از طریق کاتتر، وارد بدن می‌شود. روی این سیم، یک بالون با یک استنت «فشرده شده» قرار دارد.

هنگامی ‌که متخصص قلب در موقعیت مناسب قرار می گیرد، بالون باد شده و قسمت باریک شریان را گشاد می‌کند. پزشک در این شرایط استنت را به گونه‌ای هدایت می کند تا با دیواره شریان سازگار شود. سپس کاتتر، بالون و سیم برداشته می‌شود و استنت در جای خود باقی می‌ماند. این روش معمولا 30 تا 60 دقیقه طول می‌کشد.

طول عمر فنر قلب چقدر است؟

استنت‌ها، لوله‌های کوچکی هستند که برای باز کردن مجدد یک شریان باریک در بدن شما وارد می‌شوند. طول عمر فنر قلب به گونه‌ای است که برای ماندگاری طولانی ساخته شده است و هنگامی‌ که استنت یا فنر در محل مورد نظر قرار می‌گیرد، همان‌جا باقی می‌ماند. در مواردی شریان کرونر استنت گذاری شده مجدد باریک می‌شود، این وضعیت در عرض ۱ تا ۶ ماه پس از قرار دادن استنت اتفاق می‌افتد.

اما بهتر است بدانید که قرار دادن استنت تنها بخشی از برنامه درمانی شما خواهد بود. نکات دیگری هم وجود دارند که شما باید در طول برنامه روزانه خود آن‌ها را رعایت کنید. این نکات عبارتند از:

• ترک سیگار
• استفاده از یک رژیم غذایی سالم برای حفظ سلامت
• اضافه کردن ورزش به برنامه روزانه
• مشورت با پزشک در مورد راه‌های کاهش کلسترول
• مشورت با پزشک برای کاهش فشار خون
• کنترل دیابت

یک متخصص می‌تواند برای رسیدن به این اهداف با شما همکاری کند. به احتمال زیاد پس از بررسی و معاینه توسط پزشک، دارویی تجویز می‌شود که به جلوگیری از لخته شدن خون در اطراف استنت کمک می‌کند، این داروها باید همراه داروهای دیگری که فرد برای درمان هر بیماری زمینه‌ای دیگر مصرف می‌کند، طبق نظر متخصص قلب ، استفاده شوند. در کنار داروها ممکن است نیاز به رعایت یک برنامه غذایی تخصصی هم پیدا کنید. رعایت این نکات، عمر استنت قلب را افزایش داده و به ماندگاری فنر قلب کمک می‌کند.

آیا محل قرارگیری استنت روی دوام آن تأثیر می‌گذارد؟

استنت‌ها را می‌توان در شریان‌های سراسر بدن قرار داد. طول عمر استنت قلب در شریان‌های مختلف با ماندگاری طولانی گزارش شده است و مهم‌ترین شریان‌هایی که می‌توان استنت‌گذاری کرد در جدول زیر شرح داده شده اند:

در ادامه شریان‌هایی که برای استنت قلب بیشتر استفاده می‌شوند را بررسی خواهیم کرد.

عروق کرونر و کاروتید

تصور می‌شود که درمان بیماری زمینه‌ای بزرگترین عامل موفقیت یا شکست استنت باشد. در این شرایط علاوه بر اینکه لخته‌ها و بافت اسکار می‌توانند ایجاد شوند، باریک شدن مجدد هم به احتمال زیاد در نقاط دیگر در امتداد این شریان‌ها رخ می‌دهد. برای موفق بودن عمل های قلب و مخصوصا عمل کردن این استنت‌ها، کاهش تجمع پلاک در شریان‌های اطراف ضروری است.

شریان‌های مغزی

استنت گذاری مغزی روشی جدیدتر از بسیاری از انواع دیگر استنت گذاری است. استنت‌های مغزی برای درمان آنوریسم در مغز شما قرار داده می‌شود. از آنجایی که این روش جدیدتر است، تحقیقات و آزمایشات بالینی بیشتری باید انجام شود تا مشخص شود استنت گذاری در این آناتومی ‌چقدر بادوام و موثر است.

شریان‌های محیطی و ایلیاک

یک بررسی تحقیقاتی در سال ۲۰۱۶ نشان داد که استنت‌های محیطی در پاها، نسبت به انواع دیگر استنت‌ها احتمال بیشتری برای از کار افتادن دارند. بسیاری از افرادی که استنت‌های محیطی را استفاده کرده‌اند، در نهایت طی ۱ یا ۲ سال پس از قرار دادن استنت به استنت‌های جدید یا سایر روش‌های باز کردن عروق نیاز پیدا می‌کنند.

این وضعیت ممکن است به این دلیل باشد که استنت‌ها در این ناحیه تحت فشار اضافی هستند. احتمال باریک شدن مجدد شریان‌ها به دلیل حرکت رگ‌های شما در وضعیت‌های راه رفتن، نشستن و خم شدن افزایش می‌یابد.

اهمیت نوع استنت در ماندگاری فنر قلب

استنت‌ها برای اینکه ماندگاری بالایی در قلب داشته باشند در انواع مختلفی طراحی شده‌اند. بیمارانی که شریان‌های باریک یا ضعیفی دارند از استند‌های قلب استفاده می‌کنند تا خون به راحتی در رگ‌ها جریان پیدا کند. از این رو مهم است که نوع استنت انتخابی متناسب با شرایط عروق کرونری بیمار انتخاب شود تا قلب بهترین عملکرد را داشته باشد. در حال حاضر پنج نوع استنت قلب وجود دارد که هریک به شرح زیر هستند.

فنر درمان دوگانه

فنر درمان دوگانه یکی از جدیدترین استنت‌های عروق کرونری است که برای بیماران استفاده می‌شود. این استنت‌ها احتمال باریک شدن مجدد شریان‌ها را کاهش داده و به تسریع بهبود وضعیت بیمار کمک می‌کند.

فنر مهندسی زیستی

استنت‌های مهندسی زیستی با نام آنتی بادی هم معرفی می‌شوند. این نوع استنت‌ها پلیمر ندارند و از دارو استفاده نمی‌کنند. در نتیجه روند سرعت بهبود بیمار به صورت طبیعی است و آنتی بادی که روی استنت‌ها وجود دارد، سلول‌های پیش ساز اندوتلیال (EPCها) را جذب می‌کند. همچنین بیمارانی که از فنر مهندسی زیستی استفاده می‌کنند کمتر در معرض لخته شدن خون هستند.

فنر عروقی قابل جذب

فنر عروقی قابل جذب نوع دیگری از استنت دارویی است که روی بستر قابل جذبی به شریان وارد می‌شود. اما دقت داشته باشید که این نوع استند با مرور زمان جذب شده و در دسته بندی استنت‌های دارویی قرار دارد. همچنین هیچ گونه عنصر فعالی در این نوع استند وجود ندارد که به بهبود شریان‌ها کمک کند.

فنر دارویی

فنر‌های دارویی با دارو پوشانده شده‌اند و برای جلوگیری از رشد بافت زخم‌ها در مسیر شریان‌ها استفاده می‌شوند. این فنر‌های دارویی کوچک، به شریان‌ها کمک می‌کنند تا منعطف باشند و خونرسانی بهتر انجام شود. اما بهتر است بدانید که این استند‌ها ممکن است احتمال ایجاد لخته‌های خونی را افزایش دهند و منجر به انسداد مجدد شوند.

فنر تماما فلزی

استنت‌های فلزی از استیل ضد زنگ ساخته شده‌اند و هیچ پوشش دارویی ندارند. بعد از انجام آنژیوپلاستی از این استنت استفاده می‌شود تا رگ‌های خونی باز شوند و شریان خون رسانی بهتری را تجربه کرد با بهبود شریان‌ها، بافت‌های اطراف استنت رشد خواهند کرد و در محل خود ثابت می‌شوند.

اما توجه داشته باشید که در برخی از مواقع ممکن است زخم‌هایی در اطراف شریان‌ها ایجاد شوند که خطر انسداد مجدد را افزایش می‌دهند. به طور کلی برای استفاده از انواع استنت‌های قلب نیاز است که ابتدا با پزشک مشورت کرد و سپس با توجه به طول عمر فنر قلب بهترین گزینه را انتخاب کرد.

نکاتی در خصوص فنر قلب

افرادی که بیماری قلبی دارند برای اینکه بتوانند از فنر قلب استفاده کنند باید به نکات مختلفی توجه داشته باشند. هر یک از نکات مهم و اساسی توسط پزشک متخصص قلب یا دکتر استنت گذاری بررسی می‌شود و جراح با توجه به شرایط بیمار بهترین نوع استنت را انتخاب می‌کند. اما مهم‌ترین نکات در خصوص فنر قلب که باید بدانید به شرح زیر هستند.

مدت زمان عمل فنر قلب

پزشک متخصص بعد از اینکه بالون را در محل مناسب قرار داد، آن را باد کرده و شریان را گشاد می‌کند. هنگامی ‌که بالن و فنر در شریان‌های بدن قرار می‌گیرند، بعد از اتمام استنت گذاری، بالون به حالت اولیه خود بازمی‌گردد، اما فنر پس از بزرگ شدن در همان حالت می‌ماند تا خون رسانی راحت‌تر انجام شود.

بعد از اتمام استنت گذاری، بالون و سیم از بدن خارج شده و استنت در جای خود باقی می‌ماند. مدت زمان عمل فنر قلب حدود 30 تا 60 دقیقه زمان می‌برد و جزو عمل‌های سبک با سرعت اتمام بالا است.

اندازه استنت قلب

رایج‌ترین استنت قلب که برای بیماران قلبی استفاده می‌شود 15 تا 20 میلی متر طول دارد. اما این استنت‌ها می‌تواند 8 تا 48 میلی متر طول و 2 تا 5 میلی متر قطر داشته باشند. بهتر است که قبل از جراحی استنت قلب با این موضوع آشنا بود تا دید بهتری نسبت به اندازه استنت داشت.

جنس فنر قلب

استنت‌های فلزی که در بازار وجود دارند از جنس فولاد ضد زنگ، آلیاژ پلاتین و آلیاژ کوبالت و کروم ساخته شده‌اند. استنت‌های فلزی، یک لایه پلیمری دارند که با لایه‌ای از دارو پوشانده شده‌اند و از تشکیل بافت جای زخم بین سوارخ‌های توری فنر فلزی جلوگیری می‌کند. استنت‌های آغشته به دارو به دلیل کارایی که دارند در بیشتر موارد توصیه می‌شوند.

شدت درد استنت گذاری قلب

فنر گذاری در قلب بدون درد است. قبل از اینکه پزشک کاتتر را وارد بدن کند، یک بی حسی موضعی را تزریق می‌کند تا هنگام ورود استنت به شریان‌ها بیمار دردی را احساس نکند. البته در برخی از مواقع ممکن است که به دلیل متورم شدن بالون، درد کمی ‌را در قفسه سینه احساس کنید.

فنر از چه قسمتی از بدن وارد رگ می‌شود؟

در بیشتر موارد برای اینکه بیمار خطر کمتری از خونریزی را تجربه کند، شریان از مچ دست یا کشاله ران گرفته می‌شود. دسترسی به شریان‌ها از طریق این دو محل راحت‌تر بوده و کاتتر‌های بزرگ‌تر راحت به بدن وارد می‌شوند.

دوران نقاهت استنت قلب

قلب بعد از اینکه استنت گذاری انجام می‌شود، بلافاصله پس از جراحی شروع به بهبودی می‌کند. اگر برای ورود استنت قلب از مچ دست کمک گرفته شود، بیمار بعد از انجام فرآیند به راحتی روی پاهای خود می‌ایستد و می‌تواند راه برود. اما اگر از شریان کشاله ران کمک گرفته شود، برای اینکه خونریزی توقف کند، نیاز است که بعد از 4 تا 6 ساعت دراز کشید تا بیمار بهبود پیدا کند.

برخی از داروهایی که برای دوران نقاهت تجویز می‌شوند

افراد باید پس از فنر زدن رگ‌های قلب خود دوران نقاهت را سپری کرده و یکسری داروی تجویز شده را مصرف کنند. برای اینکه رگ‌های قلب مجدد دچار گرفتگی نشوند، نیاز است که داروهای رقیق کننده و ضد انعقاد خون را مصرف کرد.

مراقبت‌های بعد از عمل فنر قلب

بیمارانی که عمل فنر قلب انجام می‌دهند نیاز است که یکسری نکات را رعایت کنند تا هر چه سریع‌تر بهبود پیدا کرده و به زندگی روال خود بازگردند. اما مهم‌ترین مراقبت‌های بعد از عمل فنر قلب به شرح زیر هستند:

• محل استنت را حدود 24 تا 48 ساعت خشک نگه دارید.
• به طور مداوم جای زخم را بررسی کنید تا خونریزی یا هرگونه تغییر رنگی ایجاد نشده باشد.
• اگر خونریزی مشاهده در ناحیه ورود کاتتر مشاهده کردید دراز بکشید تا فشار زیادی بر بدن وارد نشود.
• آب فراوان بنوشید.
• از ورزش‌های سنگین و شدید پرهیز کنید.
• تا یک هفته از فعالیت‌های جنسی خودداری کنید.
• حداقل به مدت یک هفته شنا و حمام نکنید.
• اجازه دهید تا دیگران به شما برای انجام کارهای روزمره کمک کنند تا احساس بهتری داشته باشید.

در صورتی که در قفسه سینه احساس درد دارید با پزشک خود مشورت کنید. در نهایت توصیه می‌شود که خودتان را از استرس دورنگه دارید تا هر چه سریع‌تر بهبود پیدا کنید و طول عمر فنر قلب شما افزایش پیدا کند.

آیا امکان باریک شدن استنت بعد عمل وجود دارد؟

استنتی که در قلب قرار می‌گیرد برای بازکردن شریان‌ها استفاده می‌شود. اما استنت در دو راه اصلی ممکن است که باریک شده و مشکلاتی را به وجود آورد. باریک شدن استنت‌ها در دو راه اصلی تنگی مجدد درون استنت (ISR) و ترومبوز درون استنت (IST) اتفاق می‌افتد که به شرح زیر هستند.

آی اس آر (ISR)

تنگی مجدد زمانی اتفاق می‌افتد که شریان تحت درمان، برای بار دوم باریک شود. هنگامی‌ که این اتفاق در داخل یا اطراف یک استنت رخ می‌دهد، به آن تنگی مجدد درون استنت (ISR) می‌گویند. ISR وضعیتی نادر است اما می‌تواند در طول فرآیند بهبودی، اتفاق بیافتد، زیرا شریان آسیب دیده دوباره در اطراف استنت رشد می‌کند و بافت اسکار را تشکیل می‌دهد. این بافت زخم اضافی که تشکیل شده است، می‌تواند شریان را باریک کند و جریان خون را کاهش دهد.

ISR همیشه در ۶ تا ۹ ماه اول پس از قرار دادن استنت اتفاق می‌افتد، اما می‌تواند در مواردی حتی سال‌ها بعد هم ظاهر شود. با ادامه تشکیل بافت اسکار، علائم ISR به تدریج رخ می‌دهد و بیمار با گذشت زمان، ممکن است علائمی ‌مشابه موارد زیر را تجربه کند:

• درد قفسه سینه
• تنگی نفس
• ضعف
• سرگیجه

اگر متوجه هر یک از این علائم شدید، باید در اسرع وقت با پزشک خود ملاقات کنید. پزشک‌های متخصص پس از معاینه تشخیص خواهند داد که آیا شما ISR دارید یا خیر؟ و اگر جواب ISR مثبت بود می‌توان با گذاشتن استنت دیگر یا آنژیوپلاستی با بالون درمان را شروع کرد.

آی اس تی (IST)

IST زمانی اتفاق می‌افتد که یک لخته خون در استنت شما تشکیل شود. IST یک وضعیت بسیار اورژانسی است. علائم IST شدید بوده و ممکن است شریان به طور کلی بسته شده باشد. اگر استنت در شریان کرونر باشد، می‌تواند منجر به حمله قلبی شود.

آیا فنر قلب خطرناک است؟

برای درمان گرفتگی‌های رگ قلب می‌توان از روش‌های فنر زدن، دارویی و جراحی استفاده کرد. اگر گرفتگی‌های قلبی با دارو درمان نشوند باید راه فنر زدن یا همان قرار دادن استنت را تجویز کرد. در این مرحله برخی از بیماران که شناختی نسبت به این روش درمانی ندارند، مقاومت نشان داده و تصور می‌کنند که فنر قلب خطرناک است.

اما بهتر است بدانید که فنر زدن قلب کار خطرناکی نیست و عوارض بسیار کمی ‌دارد. اما اگر از عوارض عمل فنر قلب می‌ترسید، بهتر است بدانید که عوارض گرفتگی رگ و شریان‌ها جدی‌تر بوده و منجر به سکته قلبی یا مغزی می‌شود. در نتیجه باید از این روش درمانی استفاده کرد تا سلامت بیمار با مشکل روبه‌رو نشود.

عوارض بعد از عمل فنر قلب

فنر زدن قلب عوارض بسیار کمی ‌دارد و در صورت عدم رعایت نکات مختلف ممکن است که رخ دهد. از جمله مهم‌ترین عوارضی که بعد از فنر زدن رگ‌های قلب رخ می‌دهد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• گرفتگی مجدد رگ‌های قلب
• ایجاد لخته در مسیر بالن زدن و احتمال سکته مغزی
• پارگی عروق کرونر در حین انجام فنر قلب
• خونریزی در محل برش عمل
• اختلال در ضربان قلب

به طور کلی بهتر است بدانید که عمل فنر قلب در بیشتر موارد بدن عارضه است و موارد گفته شده مشاهده موارد گفته شده، نادر است.

برای افزایش عمر استنت قلب چه کنیم؟

بیمار برای افزایش طول عمر فنر قلب نیاز است که داروهای تجویز شده را مصرف کند و در کنار آن رژیم غذایی سالمی‌ داشته باشد. همچنین ترک سیگار و دخانیات موجب افزایش طول عمر فنر قلب می‌شود. در نتیجه اگر سیگار مصرف می‌کنید باید هر چه سریع‌تر به یافتن بهترین روش ترک سیگار فکر کنید.

اما نکته مهمی ‌که به افزایش طول عمر فنر قلب کمک بسیار زیاد می‌کند این است که بیمارستانی را انتخاب کنید که تجهیزات به روزی داشته باشد تا از بهترین پزشک‌ها بهره‌مند شوید.

مهم‌ترین عامل ماندگاری فنر قلب، خود شما هستید!

ستنت‌ها به گونه‌ای ساخته شده‌اند که دائمی ‌باشند و پس از قرار دادن، شریان شما را همچنان باز نگه دارند. با این حال، استنت‌ها شرایط زمینه‌ای را که باعث تجمع در شریان شما و گرفتگی عروق (آترواسکلروز) شده است، درمان نمی‌کنند.

برای جلوگیری از باریک شدن شریان در آینده همچنان به درمان نیاز دارید. اما برای اینکه طول عمر فنر قلب را افزایش دهید باید تمام داروهایی را که برایتان تجویز می‌شود، طبق دستور پزشک مصرف کنید و هر گونه تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی را که پزشکتان پیشنهاد می‌کند، اتخاد کنید.

برای اینکه عمر استنت قلب خود را افزایش دهید نیاز دارید که به پزشک متخصص مراجعه کنید، از این رو سامانه نوبت دهی دکتر دکتر برای دریافت نوبت از بهترین متخصص‌های قلب و عروق در کنار شما است تا به صورت آنلاین نوبت خود را دریافت کنید. کافی است که به صفحه خدمات و نوبت دهی دکتردکتر مراجعه کنید و با مطالعه نظرات بیمار‌های دیگر برای دریافت نوبت اقدام کنید.

همچنین اگر سوالی درباره ماندگاری فنر قلب و آنژیوپلاستی دارید که در این متن به آن اشاره نشده است می‌توانید در انتهای همین متن و در قالب کامنت با ما در ارتباط باشید.

منبع:

healthline.com

سوالات متداول طول عمر فنر قلب