آیا سرطان مثانه کشنده است؟ + علائم و علت ابتلا در زنان و مردان

یکی از رایج‌ترین نوع سرطان‌ها که در مردان شایع‌تر است، سرطان مثانه است. اما سرطان مثانه چیست و چه علائمی ‌دارد؟ آیا می‌توان از این نوع سرطان پیشگیری کرد؟ هماچوری (خون در ادرار)، تکرر ادرار و ادرار ناگهانی و درد در هنگام دفع ادرار از نشانه‌های و علائم سرطان مثانه هستند که باید جدی گرفته شوند.

هر چه سن افراد بالاتر رود، احتمال ابتلا به این سرطان بیش‌تر خواهد شد و در میان گروه سنی ۷۵ تا ۸۴ سال بیش‌تر دیده می‌شود. برای اینکه بتوان بیماری سرطان مثانه را به طور دقیق تشخیص داد، باید به پزشک متخصص مراجعه کرد. اما برای اینکه با دلایل بروز این بیماری و طول عمر بیماران سرطان مثانه آشنا شوید تا انتهای متن همراه ما باشید.

سرطان مثانه چیست؟

سرطان مثانه یکی از انواع سرطان‌های شایع بین زنان و مردان است که علائم و نشانه‌های مختلفی دارد. مثانه، یک اندام توخالی است که درون لگن قرار گرفته و دیواره‌های انعطاف پذیر و ماهیچه‌ای دارد. ادرار ساخته شده از کلیه به سمت مثانه حرکت می‌کند و زمان دفع ادرار، ماهیچه‌های مثانه منقبض شده و ادرار از طریق میزراه یا مجرای ادرار از بدن خارج می‌شود. اگر در روند این فرآیند اختلالی ایجاد شود مشکلات مختلف از جمله بیماری سرطان مثانه رخ می‌دهد. در حقیقت هنگامی‌ که سلول‌های داخلی مثانه رشد غیر طبیعی داشته باشند و کنترل رشد آن‌ها امکان‌پذیر نباشد، تومور سرطانی ایجاد می‌شود. 

این نوع سرطان به دو دسته سرطان مثانه خوش خیم و سرطان مثانه بدخیم تقسیم‌بندی می‌شود که به شرح زیر هستند:

.سرطان مثانه خوش خیم

هر توده‌ای که در مثانه ایجاد می‌شود، سرطانی نیست. تومورهای غیر سرطانی یا خوش خیم هم وجود دارند که به سایر قسمت‌های بدن سرایت نمی‌کنند. علائم سرطان مثانه خوش خیم، وجود خون در ادرار است که باید بلافاصله مشکل را با پزشک متخصص درمیان گذاشت. پاپیلوم‌ها و پاپیلوم‌های معکوس از جمله تومورهای رایج غیر سرطانی مثانه هستند که از پوشش داخلی مثانه تشکیل می‌شوند.

سرطان مثانه بدخیم

سرطان بدخیم در موارد زیادی با سرطان خوش خیم تفاوت دارد. رشد تومور از مهم‌ترین تفاوت‌های این دو نوع سرطان است. تهاجمی ‌بودن سلول‌های سرطانی هم دومین تفاوت سرطان بدخیم با سرطان خوش خیم است. در سرطان مثانه بدخیم، سرعت رشد تومورها بالا است و به بافت مثانه، آسیب وارد می‌شود. حتی در برخی از موارد بدخیم، رشد تومورها می‌تواند به سایر اندام‌ها هم آسیب وارد کند.

با توجه به آمارهای گفته شده بیش از 50 درصد از افرادی که به سرطان مثانه مبتلا هستند، سرطان تهاجمی ‌را تجربه می‌کنند که در صورت عدم رعایت نکات مختلف و مصرف دارو، این بیماری کشنده خواهد بود.

نشانه‌ها و علائم سرطان مثانه

برخی از بیماران سرطان مثانه علائم خاصی را تجربه می‌کنند و گروهی دیگر از آن‌ها هیچ نشانه‌ مشخصی دال بر بیماری ندارند. بیمار باید به پزشک متخصص اورولوژیست مراجعه کند، این پزشک متخصص بیماری‌های مجاری ادراری و سیستم تولید مثل مردان است. علائم سرطان مثانه عبارتند از:

• هماچوری (خون در ادرار)
• تکرر ادرار و ادرار ناگهانی
• درد در هنگام دفع ادرار

وجود خون در ادرار علامت مشخص سرطان مثانه بوده و اغلب بدون درد است. خون در ادرار اغلب با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شود. اما اگر خون در ادرار با چشم غیر مسلح دیده شد، باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کرد. حتی اگر وجود خون در ادرار موقتی باشد، باید توسط پزشک بررسی شود. درد هنگام دفع ادرار یا دیزوری و هم چنین تکرر ادرار کمتر در سرطان مثانه رایج هستند. اما با این همه نباید نادیده گرفته شوند. پزشک احتمال ابتلا به عفونت مجاری ادراری و یا دیگر بیماری‌های جدی‌تر مانند: سرطان مثانه را بررسی خواهد کرد.

اگر این علائم را دارید، امکان دارد سنگ مثانه داشته باشید. برای آشنایی بیشتر با این بیماری مقاله درمان سنگ مثانه مجله دکتر دکتر را بخوانید.

علائم خاص سرطان مثانه و رحم در زنان

برخی از خانم‌ها ممکن است که توجه زیادی به علائم سرطان مثانه نداشته باشند، زیرا این بیماری در مردان شایع‌تر است. اما طبق آمارهای گرفته شده، خانم‌ها هم به بیماری سرطان مثانه مبتلا می‌شوند و از هر 89 زن، یک نفر به این بیماری مبتلا است. اما مهم‌ترین علائم سرطان مثانه در خانم‌ها عبارتند از:

• وجود خون در ادرار یا هماجوری
• تکرر ادرار، سوزش ادرار، احساس اضطرار برای ادرار
• درد مبهم و بدون علت در پهلوها، شکم و لگن
• کاهش اشتها
• خونریزی‌های بعد از یائسگی  که در مقاله راهنمای کامل خونریزی بعد یائسگی مفصل به این موضوع پرداخته ایم.

خانم‌ها با بروز هریک از این علائم باید به موقع به پزشک متخصص مراجعه کنند تا درمان آن‌ها هرچه زودتر انجام شود.

علائم ویژه سرطان مثانه در مردان

علائم سرطان مثانه در مردان با خانم‌ها کمی ‌تفاوت دارد. نشانه‌های این بیماری در مردان عبارتند از:

• وجود خون در ادرار
• درد هنگام ادرار
• تکرر ادرار
• به سختی ادرار کردن
• شب‌ها نیاز به ادرار پیدا کردن
• تغییرات الگوی ادرار کردن
• سوزش ادرار
• جریان باریک ادرار

با بروز هریک از این علائم باید به دکتر سرطان مثانه مراجعه کرد تا بررسی‌های لازم انجام شوند و درمان را هرچه سریع‌تر شروع کرد.

علائم خاص سرطان کلیه و مثانه به صورت همزمان

برخی از علائم سرطان مثانه و کلیه به صورت همزمان خودشان را نشان می‌دهند که نیاز است آزمایشات مختلف انجام داد تا دلایل بروز علائم را مشخص کرد. علائم و نشانه‌های سرطان مثانه و کلیه که مشابه یکدیگر هستند عبارتند از:

• احساس توده در یک سمت پهلو
• کاهش وزن (بدون هیچ دلیل)
• درد در پهلوها
• خون در ادرار
• درد در پشت و پایین کمر
• خستگی
• کاهش وزن

همچنین برخی از بیماران تب بالا را تجربه می‌کنند که در اثر عفونت نیست و از بین نمی‌رود.

آیا سرطان مثانه کشنده است؟

اگر بیماری سرطان مثانه در مراحل ابتدایی خود تشخیص داده شود، قابل درمان است. این سرطان کشنده نیست، اما در صورتی که پیشرفت بیماری به قدری باشد که با دارو و جراحی‌های مختلف درمان نشود، منجر به مرگ می‌شود. در حقیقت میزان کشنده بودن تومور مثانه به انتشار آن در بدن و وضعیت بافت مثانه مرتبط است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ نظر سایت مایو کلینیک در مورد زمان مراجعه به متخصص کلیه این است که :

اگر متوجه شدید که رنگ ادرار شما تغییر کرده و نگران هستید که ممکن است حاوی خون باشد، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید تا آن را بررسی کند. 

اگر هر کدام از این علائم را دیدید باید به متخصص اورولوژی مراجعه کنید. برای آشنایی با این تخصص مقاله تخصص اورولوژی چیست را مطالعه کنید.

علت سرطان مثانه چیست؟

در صورت مصرف تنباکو یا تماس داشتن با دیگر مواد عامل سرطان، احتمال ابتلا به سرطان مثانه وجود دارد. از طرفی دیگر، برخی از انواع عفونت‌ها و گروهی از ژن‌ها، هم در این امر دخیل هستند. یکی دیگر از عوامل خطر پرتوهای رادیواکتیو است که به لگن تابانده می‌شود.

افراد مبتلا به دیگر انواع سرطان‌ها مانند: سرطان لنفوم و سرطان خون یا لوسمی‌ که به منظور درمان از داروی سیکلوفسفامید (cyclophosphamide) استفاده کرده‌اند، در معرض ابتلای بیش‌تر به سرطان مثانه قرار دارند.

فرآیند پیشرفت سرطان مثانه در بدن

دیواره‌ مثانه متشکل از لایه‌های زیادی است که خود از سلول‌های مختلفی تشکیل شده‌اند. بیش‌تر سرطان‌ها در لایه‌ اپیتلیوم انتقالی که قسمت داخلی مثانه را می‌پوشاند، آغاز می‌شوند. به این نوع سرطان، کارسینوم سلول انتقالی گفته می‌شود.

هنگامی ‌که سرطان در دیگر لایه‌ها منتشر شود، وضعیت بیماری وخیم‌تر خواهد شد. با گذشت زمان، احتمال سرایت سرطان به بافت‌های اطراف مثانه هم وجود دارد. انتشار سرطان در گره‌های لنفی نزدیک مثانه، استخوان‌ کبد، ریه‌ها و دیگر اندام‌های بدن هم وجود دارد. اما در سرطان مثانه تهاجمی ‌غیر عضلانی تومور به بیرون از مثانه منتشر نمی‌شود.

نحوه تشخیص سرطان مثانه

پزشک بعد از گرفتن شرح حال و سابقه‌‌ کامل پزشکی، بیمار را معاینه می‌کند. برای انجام آزمایشات بیش‌تر و تشخیص دقیق‌تر، بیمار به یک متخصص اورولوژی ارجاع داده می‌شود. اگر سرطان مثانه تشخیص داده شود، برای تشخیص مرحله‌ سرطان نیاز به انجام تست‌های بیش‌تری است. این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کند تا بهترین درمان ممکن را برای فرد به کار گیرد.

آزمایش‌هایی برای تشخیص سرطان مثانه

آزمایش‌های مختلفی برای تشخیص سرطان مثانه وجود دارند که هریک به دستور دکتر نوار مثانه تجویز می‌شوند تا رشد بیماری، تشخیص داده شود.

سیتولوژی ادرار

در این آزمایش، رنگ و مواد تشکیل دهنده‌ ادرار بررسی می‌شوند. همچنین ادرار از نظر وجود سلول‌های سرطانی هم زیر میکروسکوپ بررسی خواهد شد.

آزمایش خون

برای بررسی عملکرد کلیه و کبد، آزمایش پانل متابولیک جامع انجام خواهد شد، علاوه بر این موارد، آزمایش‌ خون‌ دیگری هم باید انجام شود.

سی تی اسکن

پزشکان سی تی اسکن را به همراه سیستوسکوپی برای تشخیص سرطان مثانه تجویز می‌کنند.

ام آر آی

در این روش از یک میدان مغناطیسی بسیار قوی، امواج رادیویی و رایانه برای تولید یک تصویر با کیفیت از داخل بدن استفاده می‌شود.

سیستوسکوپی

پزشک از یک لوله باریک و انعطاف پذیر که سر آن دوربین نصب شده است، استفاده می‌کند. این لوله از طریق مجرای ادراری وارد مثانه شده و به این ترتیب پزشک قادر به دیدن فضای داخل مثانه خواهد بود. این روش تشخیصی، در مطب پزشک با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود، اما اگر نیاز به نمونه‌برداری باشد باید در اتاق عمل انجام شود. نمونه بافت برداشته شده از مثانه، به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا سطح و مرحله سرطان مشخص شود. پزشکان از طریق نتایج این آزمایش را روش درمانی مناسبی را انتخاب می‌کنند.

سیستوسکوپی سخت

لوله‌ای که در این روش استفاده می‌شود سخت بوده و انعطاف پذیر و باریک نیست. در قسمت انتهایی این لوله روشنایی تعبیه شده و فضای داخلی به گونه‌ای طراحی شده است که ابزارهای جراحی از آن عبور کنند. از این آزمایش برای انجام روش برداشتن تومورهای مثانه از راه مجرای ادراری استفاده می‌شود. بعد از اینکه وجود تومور در مثانه دیده شد، ابتلای شخص به سرطان مثانه تایید می‌شود و مرحله سطح سرطان و میزان انتشار آن هم بررسی خواهد شد.

سیستوسکوپی نور آبی

در این روش پزشک با استفاده از کاتتر و از طریق مجرای ادرار یک ماده مخصوص تصویربرداری را وارد مثانه می‌کند. در این آزمایش مثانه توسط نور معمول سفید و بعد از آن نور آبی بررسی می‌شود. علت بررسی مثانه با نور آبی، بهتر دیده شدن سلول‌های سرطانی است.

برداشتن نمونه تومور از مجاری ادراری (بیوپسی)

اگر طی سیستوسکوپی بافت غیرطبیعی در مثانه پیدا شود، پزشک مقدار کمی ‌از بافت را برای آزمایش جدا می‌کند. این عمل برداشتن تومور مثانه، پیشابراه یا TURBT نامیده می‌شود. پزشک در این روش تشخیص سرطان مثانه، تومور و نمونه‌ای از عضله مثانه که به تومور نزدیک است را برمی‌دارد تا ابتدا تومورهای تهاجمی ‌را تشخیص دهد.

پیلوگرافی رتروگراد (Retrograde pyelogram)

پزشک در پیلوگرافی رتروگراد، یک لوله‌ نازک (کاتتر) را به مجرای پیشابراه و مثانه وارد می‌کند. سپس از طریق کاتتر رنگ را به داخل پیشابراه و مثانه تزریق خواهد کرد. اگر در دستگاه ادراری تومور وجود داشته باشد، مشخص می‌شود.

انواع سرطان مثانه کدامند؟

تشخیص انواع سرطان مثانه به بررسی سلول‌های تومور در زیر میکروسکوپ نیاز دارد. سرطان مثانه اوروتلیال، جزو شایع‌ترین سرطان‌های مثانه است که سرعت پخش بسیار بالایی دارد. آدنوکارسینوم، کارسینوم سلول سنگفرشی و کارسینوم سلول کوچک هم از دیگر انواع سرطان‌های مثانه هستند که سرعت گسترش سریعی دارند و باید با نظارت دکتر و مصرف دارو از روند روبه‌رو رشد آن‌ها جلوگیری کرد.

کارسینوم سلول‌های ترنزیشنال

بیش از 90 درصد از افرادی که دچار سرطان مثانه می‌شوند، درگیر سرطان از نوع اوروتلیال هستند. سلول‌‌های اوروتلیال بخش مهمی ‌از مثانه و قسمت‌های دستگاه ادراری را تشکیل می‌دهند که در صورت بروز سرطان باید کارسینوم سلول‌های ترنزیشنال ادراری را مورد بررسی قرار داد. با توجه به باقی ماندن تومور در سطوح مختلف بافت‌های مثانه می‌توان تهاجمی ‌یا غیرتهاجمی ‌بودن سرطان را تشخیص داد و برای درمان اقدام کرد.

کارسینوم سلول‌های سنگفرشی

حدود 4 درصد از انواع سرطان مثانه به کارسینوم سلول‌های سنگفرشی اختصاص دارد. سلول‌های سنگفرشی، نازک و صاف هستند که در سطح پوست دیده شده و باعث التهاب مثانه می‌شوند. اما دقت داشته باشید که بیشترین نوع سرطان سنگفرشی، تهاجمی ‌هستند.

آدنوکارسینوما

حدود یک درصد از سرطان‌های مثانه از نوع آدنوکارسینوما هستند. تومور ایجاد شده در این نوع سرطان مثانه باعث اختلال در رشد سلول‌های ترشح کننده موکوس در مثانه می‌شود. آدنوکارسینوما به سرطان کولون شباهت زیادی دارد و این نوع سرطان مثانه، تهاجمی‌ است.

درجات و مراحل بیماری سرطان مثانه

درجه و مرحله، دو فاکتور مهم برای اندازه‌گیری و توصیف پیشرفت سرطان هستند. درجه تومور شدت وخامت سلول‌های سرطانی را نشان می‌دهد و مرحله تومور میزان انتشار آن را بیان می‌کند.

درجه تومور

درجه تومور راهی برای فهمیدن احتمال بازگشت بیماری است. همچنین با این عامل می‌توان فهمید که تومور با چه سرعتی رشد کرده و منتشر می‌شود. درجات تومور کم یا زیاد می‌شوند. تومورهایی با درجه بالا دارای سلول‌هایی غیر طبیعی بوده و در واقع نوع وخیم و شدید بیماری را تشکیل می‌دهند.

مراحل پیشرفت تومور سرطان مثانه

مرحله تومور بیان کننده‌ پیشرفت سرطان بوده که تا چه مقدار از بافت را درگیر کرده است. برای تشخیص درجه و مرحله سرطان، نمونه برداری انجام می‌شود. نمونه بافتی به آزمایشگاه فرستاده شده و در زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود تا درجه و سطح تومور سرطانی مشخص شوند.

روش های درمان سرطان مثانه

مراحل درمان بیماری سرطان مثانه گاهی سخت و آزاردهنده است، اما پزشک و کادر درمانی در تمام مراحل درمان در کنار بیمار حضور دارند. با پزشک خود در مورد تمام روش‌های درمانی موجود صحبت کنید. آن‌ها اطلاعات لازم در مورد خطرات احتمالی و عوارض جانبی درمان بر کیفیت زندگی را در اختیار شما قرار می‌دهند.

انتخاب روش درمان، به شدت پیشرفت بیماری بستگی دارد. بعد از تشخیص مرحله و درجه تومور و در نظر گرفتن خطرات موجود، بهترین روش درمانی انتخاب خواهد شد. خطرات بیماری در سه دسته‌ کم، متوسط و زیاد طبقه‌بندی خواهند شد و این عوامل هستند که احتمال بازگشت دوباره تومور یا پیشرفت بیماری را مشخص می‌کنند. علاوه بر این، سن و وضعیت کلی سلامتی هم در درمان موثر خواهند بود.

درمان سرطان مثانه تهاجمی‌ غیر عضلانی عبارتند از:

• برش تومور با کمک روش سیستوسکوپی
• ایمونوتراپی درون مثانه‌ای یا اینتراوزیکال
• شیمی‌درمانی درون مثانه‌ای یا اینتراوزیکال

اگر بعد از انجام این روش‌ها، سرطان درمان نشود، مثانه به صورت کامل برداشته خواهد شد.

برش تومور با کمک سیستوسکوپی

در جریان خارج کردن تومور، پزشک هر سلول سرطانی که پیش‌تر در جریان روش برش تومور مثانه از طریق مجاری ادراری مشاهده کرده را خارج می‌کند.

برداشتن تومور از طریق مجرای ادراری

روش TURBT تحت بیهوشی عمومی‌ یا نخاعی، در حین سیستوسکوپی و بدون ایجاد برش در شکم انجام می‌شود. برای انجام این روش از یک سیستوسکوپ سخت و غیرانعطاف‌پذیر استفاده می‌شود. در نوک این وسیله ابزار نور نصب شده و به علت اینکه بزرگ‌تر است، ابزار آلات جراحی می‌توانند به راحتی از طریق آن وارد بدن شوند. پزشک از این طریق داخل مثانه را مشاهده کرده و تومور سرطانی را خارج خواهد کرد.

اگر تومور به راحتی قابل دیدن باشد، پزشک آن را به همراه دیگر بافت‌های غیر طبیعی جدا خواهد کرد. این نمونه‌ها برای بررسی درجه و سطح به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند. گاهی بعد از انجام این عمل، یک کاتتر مخصوص درون مثانه کار گذاشته می‌شود تا به مثانه اجازه بهبودی داده شود. گاهی هم لازم است که این عمل بیش‌تر از یکبار انجام شود. در طی معاینات بعدی پزشک از برداشته شدن کل تومور سرطانی اطمینان حاصل می‌کند.

درمان‌های درون مثانه‌ای

در درمان درون مثانه‌ای، داروها به صورت مستقیم و به کمک کاتتر وارد مثانه می‌شوند. دارو یک یا دو ساعت درون مثانه مانده و بعد خارج می‌شود. از طرفی هم شیمی‌درمانی درون مثانه‌ای، بلافاصله بعد از جراحی استفاده خواهد شد.

در صورتی که شیمی درمانی برای بهبود بیماری ضرورت یافت،لازم است درباره شیمی درمانی و مراقبت های بعد آن اطلاعات داشته باشید که در دکتردکتر به آن پرداخته ایم.

ایمونوتراپی درون مثانه‌ای

با کمک ایمونوتراپی، توانایی سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان بالا می‌رود. داروی “باسیل کالمِت گوئِرین” یا “ب ث ژ” یکی از داروهای ایمونوتراپی است که برای درمان سرطان مثانه از آن استفاده می‌شود. این دارو به عنوان واکسنی برای بیماری سل هم کاربرد دارد.

اولین دوره درمان با داروی ب ث ژ به مدت ۶ ماه ادامه خواهد داشت و در مطب پزشک انجام می‌شود و نیازی به مراجعه به بیمارستان یا اتاق عمل نیست. بیش‌تر از یکبار هم می‌توان داروی ب ث ژ را دریافت کرد. این دارو از طریق یک کاتتر به داخل مثانه تزریق می‌شود و تحریک دستگاه ایمنی برای حمله به سلول‌های سرطانی را انجام می‌دهد. این روش درمانی بسیار موثر است اما برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیف یا علائم خاصی دارند، توصیه نمی‌شود.

عوارض جانبی این روش درمانی عبارتند از:

• تکرر ادرار
• درد در هنگام دفع ادرار
• علایم شبه آنفولانزا
• درد مفاصل
• تب و لرز

همچنین به ندرت باعث عفونت باکتریایی در کل بدن خواهد شد.

شیمی‌درمانی

به طور معمول در این روش درمانی، بیمار بلافاصله بعد از جراحی، تحت شیمی‌درمانی درون مثانه‌ای قرار می‌گیرد و داروهای موثر برای کشتن سلول‌های سرطانی وارد مثانه می‌شوند. در این نوع از شیمی‌درمانی، از آن‌جایی که داروها وارد جریان خون نمی‌شوند، عوارض جانبی به شکل‌هایی مختلفی مانند: ریزش مو رخ نمی‌دهند. این روش تنها برای درمان سرطان مثانه تهاجمی ‌غیر عضلانی به کار می‌رود.

از داروی میتومایسین سی در شیمی‌درمانی استفاده می‌شود و بعد از انجام TURBT اولیه تزریق انجام خواهد شد. تزریق این دارو از حرکت سلول‌های سرطانی به نقطه‌ای دیگر و انتشار آن جلوگیری می‌کند. همچنین با انجام این نوع از شیمی‌درمانی شانس بازگشت دوباره بیماری کاهش پیدا می‌کند. دوره درمان با این دارو هم ۶ ماهه است. به طور کلی عوارض جانبی شیمی‌درمانی برای مثانه شامل: تکرر ادرار، ادرار دردناک، علایم شبه آنفولانزا و جوش پوستی هستند.

تکرار درمان

در صورت بازگشت سرطان برخی از بیماران باید دوباره درمان‌های درون مثانه‌ای را دریافت کنند. اگر فرد به سرطان Ta یا T۱ یا Tis با درجه بالا مبتلا باشد و در صورت دریافت داروی “ب ث ژ” نتیجه‌ای دریافت نکرده باشد، برای درمان سرطان باید راه دیگری را امتحان کند. در این مورد برداشتن مثانه توسط پزشک بررسی می‌شود.

ثبات و حفظ درمان

بعد از اینکه تومور مثانه برداشته شد، پزشک برای جلوگیری از بازگشت دوباره تومورها دوباره همان داروها را تزریق خواهد کرد. این کار سه ماه بعد از درمان سرطان آغاز می‌شود و تا سه سال ادامه خواهد داشت. فرد باید هر ۶ ماه یکبار و هر بار دو یا سه بار در هفته برای دریافت دارو مراجعه کند.

جراحی خارج کردن مثانه

پیش از اینکه جراحی خارج کردن مثانه را انجام داد باید داروهای مصرفی مختلفی را استفاده کرده و از مصرف کافئین، سیگار و الکل پرهیز کرد. در برخی از مواقع لازم است که داروهای مصرفی تغییر کنند تا احتمال ریسک ابتلا به سرطان مثانه کاهش پیدا کند. هنگامی‌ که برای جراحی خارج کردن مثانه برنامه ریزی می‌کنید باید به دستورالعمل‌های پزشک خود توجه داشته باشید تا بهترین آمادگی را برای جراحی کسب کنید.

سیستوسکوپی جزئی؛ خارج کردن تومور سرطانی

اگر تومور سرطانی در ناحیه مشخصی از مثانه قرار داشته و دیگر قسمت‌ها را درگیر نکرده باشد با کمک این روش، تومور بخشی از مثانه و گره‌های لنفی نزدیک آن برداشته خواهد شد. اما دقت داشته باشید، مقدار ادراری که فرد بعد از جراحی می‌تواند در مثانه خود نگه دارد، به مانند پیش از جراحی نخواهد بود و شخص مجبور است که مرتب دفع ادرار انجام دهد.

سیستوسکوپی رادیکال؛ خارج کردن تمام مثانه

اگر بیمار به سرطان مثانه تهاجمی ‌غیر عضلانی مبتلا باشد و سایر روش‌های درمانی هم موفقیت‌آمیز نباشد، تمام مثانه خارج خواهد شد. با کمک این روش می‌توان تمام مثانه، گره‌های لنفی درگیر و بخشی از مجرای ادراری را خارج کرد که برای زنان و مردان تفاوت‌هایی دارد:

• در مردان پروستات به همراه مثانه برداشته خواهد شد.
• در زنان علاوه بر مثانه، گاهی جراح مجبور است که رحم، تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ و بخشی از واژن را هم خارج کند.

علاوه بر این موارد احتمال خارج کردن دیگر بافت‌های نزدیک مثانه هم وجود دارد که این موضوع با تشخیص پزشک است.

انحراف مسیر ادراری بعد از خارج کردن مثانه

هنگامی ‌که مثانه به صورت جزئی یا کلی برداشته می‌شود، ادرار ساخته شده، بدن را از طریق مسیر دیگری ترک خواهد کرد. برای بازسازی مثانه، انجام روش انحراف مسیر ادراری به بافت روده‌ها نیاز است. جراح قبل از انجام این روش، تمام مراحل را برای بیمار توضیح خواهد داد و برای انحراف مسیر ادراری، یکی از روش‌های زیر را استفاده خواهد کرد.

روش لوله گذاری ائلیوم یا دراز روده

در این روش، جراح قسمتی از روده را بر می‌دارد تا حفره‌ای در شکم ایجاد کند. سپس میزنای به آن متصل شده و ادرار وارد کیسه‌ای که به حفره‌ شکمی ‌وصل است، وارد می‌شود. بیمار در طول روز، چندین بار باید این کیسه را از ادرار خالی کند. این روش بسیار ساده است و به طور معمول انحراف مسیر ادراری بعد از جراحی مثانه به این روش انجام می‌شود.

روش Continent cutaneous reservoir

در این روش یک کیسه داخل بدن ایجاد می‌شود و فرد با استفاده از یک کاتتر ادرار را از درون آن تخلیه می‌کند.

روش مثانه جدید ارتوپدیک

جراح در روش ارتوپدیک، کیسه‌ای درون بدن ایجاد می‌کند و بعد این مثانه جدید را به میزنای متصل خواهد کرد. حال این مثانه جدید می‌تواند محتویات خود را درون مجاری ادراری تخلیه کند. در برخی موارد هم فرد برای تخلیه محتویات این کیسه باید از کاتتر استفاده کند.

دقت داشته باشید که انجام روش انحراف مسیر ادراری اثر بسیار زیادی بر روی کیفیت زندگی افراد خواهد گذاشت. بنابراین باید با مشورت پزشک بهترین روش اجرای آن، انتخاب شود.

پرتو درمانی

در روش پرتو درمانی، از طریق پرتو ایکس برای از بین بردن سلول‌های سرطانی مثانه استفاده خواهند کرد. اما در برخی از مواقع پزشک برای جلوگیری از رشد تومورهای ایجاد شده هم پرتو درمانی را پیشنهاد می‌دهد. در این شرایط دستگاهی در اطراف بدن حرک کرده و اشعه‌های ایجاد شده به سلول‌های سرطانی حمله می‌کنند و آن‌ها را از بین می‌برند.

مشکلات و عوارض جانبی سرطان مثانه بعد از درمان بیماری

بعد از درمان و جراحی فرد باید به صورت مرتب با پزشک خود در ارتباط باشد. پزشک از بیمار می‌خواهد که ۳ یا ۴ ماه بعد از پایان درمان برای بررسی دوباره وضعیت مثانه به مطب مراجعه کند. بررسی دقیق بیمار به پزشک کمک می‌کند تا در صورت بازگشت دوباره تومورها هرچه سریع‌تر روند درمان را دوباره آغاز کند. البته فرقی ندارد اگر پزشک تشخیص دهد که احتمال بازگشت دوباره بیماری در فرد کم است، این افراد هم باید هر سه ماه یکبار برای چکاپ دوباره به پزشک مراجعه کنند.

اگر احتمال بازگشت سرطان در فرد بسیار زیاد باشد، به مدت دو سال، هر چهار ماه یکبار، به مدت سه الی چهار سال، هر شش ماه یکبار و سپس هر یکسال یکبار باید به پزشک مراجعه کند. در این ملاقات‌ها، عکس‌های رادیولوژی یا سی تی اسکن بیمار هم بررسی خواهند شد. همچنین اگر بیمار تحت جراحی قرار گرفته باشد، فرایند درمان و بهبودی طولانی‌تر خواهد بود.
جراحی مثانه مانند سایر جراحی‌ها مشکلات و عوارض جانبی خود را دارد. افراد مسن و زنان بعد از سیستوسکوپی با مشکلات زیادتری رو به‌رو خواهند شد. اما برای کمک به تسریع فرایند درمان و کمک به بدن برای کنار آمدن با تغییرات قبل از جراحی باید کارهای زیر را انجام داد:

• ترک سیگار قبل و بعد از جراحی
• داشتن تغذیه مناسب

اما به طور کلی مشکلات و عوارض جانی جراحی سرطان مثانه ممکن است که گسترده‌تر باشد که مهم‌ترین آن ‌ها به شرح زیر هستند.

مشکلات گوارشی

بعد از جراحی، روده بزرگ آهسته‌تر از قبل به کارکرد طبیعی خود باز می‌گردد. از این‌رو ممکن است که عمل دفع با مشکل همراه باشد. این موضوع بعد از هر جراحی شکمی ‌رخ می‌دهد. بنابراین پزشک به دقت عملکرد روده بزرگ را بررسی می‌کند تا از بروز مشکلات گوارشی جلوگیری کند.

انحراف مسیر ادراری

انحراف مسیر ادراری یکی از چالش‌هایی است که بیمار مبتلا به سرطان مثانه بعد از جراحی باید خود را برای آن آماده کند. فرد باید طریقه خارج کردن ادرار از طریق یک کاتتر را بیاموزد، حتی امکان نشت ادرار از حفره‌ ایجاد شده در بدن وجود دارد. همچنین احتمال بروز عفونت مثانه به خاطر انحراف مسیر ادراری وجود دارد و این عفونت‌ها بیش‌تر مربوط به کلیه هستند.

ناتوانی در تولید مثل و برقراری رابطه جنسی

هنگامی‌ که پروستات خارج می‌شود، مردان توانایی پدر شدن خود را از دست می‌دهند. همچنین بلافاصله بعد از جراحی رابطه‌ جنسی برای مردان وجود ندارد. زنانی که در طی عمل جراحی رحم خود را از دست داده‌اند هم دیگر نمی‌توانند باردار شوند. اگر بخشی از واژن زن هم خارج شده باشد، برقراری رابطه جنسی دشوار خواهد بود.

تحت تاثیر قرار گرفتن روابط عاطفی به دلیل ناتوانی جنسی

احتمال تاثیرگذاری سرطان مثانه بر زندگی جنسی افراد وجود دارد. از این‌رو در مورد احساسات خود با شریک زندگیتان صحبت کنید. از طرفی هم صحبت کردن با یک کارشناس در این مورد بسیار کمک‌کننده خواهد بود. مشاوره با متخصص زوج درمانی بعد از درمان سرطان، راهکارهای بسیار خوبی برای حل مشکلات فرد بهبود یافته از سرطان مثانه خواهد داشت، زیرا افراد مبتلا به سرطان مثانه در مورد بازیابی توان جنسی و تاثیری که این بیماری بر رابطه‌های آن‌ها خواهد گذاشت، بسیار نگران هستند. در نتیجه از راهکارهای توصیه شده پزشکان، استفاده کنید تا احساسات خود را به راحتی بروز دهید.

احساس درد

فرد تا چند روز بعد از جراحی مثانه، احساس درد دارد. داروهای مسکن کمک زیادی به کنترل درد مثانه می‌کنند. قبل از جراحی در مورد روش‌های کنترل درد با پزشک معالج خود صحبت کنید. فراموش نکنید که بدن افراد با هم متفاوت است و افراد به شیوه‌های متفاوتی به درمان پاسخ می‌دهند، در نتیجه نکات زیر را رعایت کنید:

• از خود مراقبت کنید و با پزشک خود مرتب در تماس باشید.
• شیوه‌ زندگی سالمی ‌در پیش بگیرید.
• ورزش کنید.
• رژیم غذایی متعادلی داشته باشید.
• سیگار نکشید.

در آخر هم به گروه‌های حمایتی افراد سرطانی بپیوندید یا در جلسات تک نفره مشاوره شرکت کنید.

یکی دیگر از عوارض سرطان مثانه افتادگی لگن است.

طول عمر بیماران سرطان مثانه چقدر است؟

با توجه به تحقیقات و آمارهایی که به دست آمده است، طول عمر بیماران مبتلا به سرطان مثانه مشخص نیست. نوع سرطان و مرحله‌ای که فرد درگیر آن است از مهم‌ترین عواملی هستند که میزان بقا را مشخص می‌کنند. اما آمارهای تخمینی نشان می‌دهد که بیماران مبتلا به سرطان مثانه در صورت عدم درمان حدود پنج سال بقا دارند. البته توجه کنید که این آمار برای تمام افراد یکسان نیست و نحوه پیشرفت بیماری، در بقا تاثیر مستقیم دارد.

به طور کلی سرطان مثانه باعث مرگ افراد نمی‌شود. اما در صورتی که پیشرفت سلول‌های سرطانی به مغز و استخوان برسد، شرایط متفاوت بوده و بر میزان سلامت و عمر افراد تاثیرگذار خواهد بود.

رژیم غذایی برای درمان سرطان

رژیم غذایی برای درمان سرطان مثانه بسیار اهمیت دارد. غذاهایی که در بهبود وضعیت این بیماری مفید هستند باید مصرف شوند تا عادات غذایی به بهبود روند درمان کمک کنند. از سبزیجات تازه، میوه‌ها و پروتئین‌های مختلف استفاده کنید تا خطر عود سرطان را کاهش دهید. بهترین منابع غذایی برای بیماران سرطانی عبارتند از:

• کلم بروکلی
• کلم‌پیچ
• جوانه بروکسل
• گوشت، مرغ، ماهی
• تخم‌مرغ
• لوبیا، عدس
• محصولات سویا، آجیل، دانه‌ها
• لبنیات
• آووکادو
• روغن زیتون

با پزشک خود، مشورت داشته باشید و بهترین رژیم غذایی را تهیه کنید تا بتوانید به درمان‌های مختلف پاسخ دهید.

سرطان مثانه و درد پا چه رابطه ای با یکدیگر دارند؟

در صورتی که سلول‌های سرطانی مثانه به مغز استخوان، متاستاز بدهند، کارکرد اصلی سلول‌های مغز و استخوان را با اختلال همراه کرده و باعث بروز درد لگن و پاها خواهند شد. در برخی از موارد سرطان مثانه، با تورم پا هم همراه است.

آیا سرطان مثانه درمان قطعی دارد؟

گزینه‌های مختلفی برای درمان سرطان مثانه وجود دارند که با توجه به شرایط بیمار و نظر پزشک اجرا خواهند شد. اما نمی‌توان گفت که کدام یک از روش‌های درمانی باعث درمان قطعی بیماری می‌شود. زیرا شرایط بیمار‌ها با یکدیگر متفاوت است و باید علائم بیماری به خوبی بررسی شوند.

متاستاز سرطان مثانه

هنگامی‌ که سرطان به قسمت‌های دیگر بدن حرکت کند و گسترش یابد، متاستاز نامیده می‌شود. در این وضعیت، سلول‌های سرطانی شروع به جدا شدن می‌کنند و به قسمت‌های دیگر بدن نفوذ پیدا خواهند کرد. تومور متاستاتیک نوعی از تومور سرطانی مثانه است که از طریق بافت می‌تواند سیستم لنفاوی و خون را در بدن تحت تاثیر قرار دهد.

چه عواملی احتمال ابتلا به سرطان مثانه را افزایش می‌دهند؟

عوامل مختلفی وجود دارند که شرایط بیماری مثانه را تغییر داده و باعث بروز سرطان مثانه می‌شوند. مهم‌ترین عواملی که خطر ابتلا به سرطان مثانه را تشدید می‌کنند عبارتند از:

• سیگار کشیدن
• افزایش سن
• سفید پوست بودن
• جنسیت (احتمال بروز سرطان مثانه در مردان بیشتر از زنان است.)
• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
• سابقه درمان سرطان
• مصرف یک داروی خاص دیابت
• التهاب مزمن مثانه

در کنار عوامل گفته شده، سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان هم باعث ابتلا به این بیماری می‌شود.

یکی دیگر از مشکلاتی که ممکن است برای مثانه پیش بیاید مثانه عصبی است که در مقاله علائم مثانه عصبی در مورد آن صحبت کردیم.

توصیه‌هایی برای پیشگیری از ابتلا به سرطان مثانه

با کنترل چندین عامل خطر می‌توان از سرطان مثانه پیشگیری کرد. دقت داشته باشید که گروهی از عوامل مانند نژاد، قومیت و جنسیت قابل کنترل نیستند. اما با اعمال سه تغییر ساده در سبک زندگی خطر پیشرفت سرطان مثانه کاهش پیدا می‌کند که این موارد به شرح زیر هستند.

• اگر سیگاری هستید، ترک کنید.روشهای کاربردی این کار در مقاله بهترین روش های ترک سیگار در مجله دکتردکتر شرح داده شده اند.
• پزشکان معتقد هستند که تنباکو و فراورده‌های آن، دلیل نیمی ‌از سرطان‌های مثانه هستند.
• مایعات فراوان بنوشید
• با دفع ادرار، مواد شیمیایی مضر و خطرناک بدن از مثانه خارج می‌شوند. نوشیدن مقدار زیادی مایعات به خصوص آب، خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد.
• سبزیجات و میوه به مقدار زیاد مصرف کنید

تحقیقات ثابت کرده است که خوردن مقدار زیادی میوه و سبزیجات با برگ‌های سبز، خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان را کاهش می‌دهد. همچنین در صورت مصرف این مواد، خطر ابتلا به سرطان مثانه هم کاهش پیدا می‌کند.

سرطان مثانه؛ بیماری ترسناک اما قابل کنترل

سرطان مثانه یکی از بیماری‌هایی است که اگر به موقع درمان شود، کشنده نیست. مهم است که علائم سرطان مثانه را شناسایی کرد و به موقع برای مراجعه به پزشک اقدام کرد. هماچوری (خون در ادرار)، تکرر ادرار و ادرار ناگهانی و درد در هنگام دفع ادرار از مهم‌ترین علائم این بیماری هستند. اما برای اینکه طول عمر بیماران سرطان مثانه را افزایش داد باید بلافاصله به پزشک متخصص مراجعه کرد. از این‌رو سامانه دکتردکتر راه‌اندازی شده تا به راحتی و به سرعت بتوان از پزشک‌های مختلف نوبت دریافت کرد.

شما با استفاده از امکان نوبت‌دهی اینترنتی، می‌توانید به راحتی برای مراجعه حضوری، در روز و ساعت دلخواه خود، نوبت دریافت کنید. همچنین اگر سوال یا ابهامی ‌درباره سرطان مثانه و راه‌های درمان آن دارید که در این متن به آن اشاره نشده است می‌توانید در انتهای همین متن و در قالب کامنت با ما در ارتباط باشید. 

منابع:

webmd.com

urologyhealth.org

سوالات متداول سرطان مثانه