۱۷ روش درمان خانگی شپش سر؛ فوری و موثر

روش‌های درمان خانگی شپش سر بدون نیاز به داروهای شیمیایی و با مواد در دسترس در خانه انجام می‌شوند. استفاده از روغن‌های گیاهی، شانه‌زدن مرطوب، سرکه، سس مایونز و سایر راه‌کارهای خانگی به رفع این مشکل شایع در میان افراد مختلف، به‌ویژه کودکان و دانش‌آموزان کمک می‌کند. برای رسیدن به راهی سریع، طبیعی و کم‌هزینه برای رهایی از این حشره قهوه‌ای که در میان تارهای مو، نزدیک پوست سر قرار می‌گیرد و از خون تغذیه می‌کند، این مطلب را از دست ندهید. در ادامه مقاله مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، راه‌های درمان خانگی شپش را معرفی می‌کنیم.

اگر سوالی در این رابطه دارید، می‌توانید در انتها و در بخش نظرات بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد. 

روش‌های خانگی درمان شپش سر

 ۱۷ روش خانگی وجود دارد که برای درمان شپش سر، موثر هستند. در ادامه این مطلب، آنها را مورد بررسی قرار داده‌ایم اما قبل از آن و در جدول زیر، خلاصه‌ای از آن را آورده‌ایم. 

یادتان باشد که هر ایده و پیشنهادی را قبول نکنید و وقت‌تان را در مسیر رهایی از دست شپش‌های آزاردهنده تلف نکنید. با معرفی داروی شپش سر از سوی پزشک، در راه درمان قدم بردارید. 

۱. روغن‌های گیاهی برای رفع شپش سر

برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که اسانس‌ها و روغن‌های گیاهی طبیعی می‌توانند اثر سمی روی شپش سر و تخم‌های آن‌ها داشته باشند. این ترکیبات شامل روغن بادیان کوهی (Anise oil)، روغن درخت کانانگا (Ylang ylang oil) و نرولیدول (Nerolidol) هستند. از موارد بسیار مؤثر در این زمینه می‌توانیم به موارد زیر هم اشاره کنیم:

• اوکالیپتوس: مخلوط روغن اوکالیپتوس و روغن زیتون را روی سر بمالید و با کلاه حمام بپوشانید. صبح با شانه ضد شپش، شپش‌های مرده را جدا کنید.
• روغن درخت چای: این روغن از برگ‌های درخت Melaleuca alternifolia استخراج می‌شود. ترکیب 10-15 قطره روغن درخت چای با روغن نارگیل، به‌مدت 30 دقیقه روی سر می‌تواند شپش‌ها را از بین ببرد.

گیاهان دارویی به طور طبیعی قادر به از بین بردن تخم‌های شپش هستند و از سوی کارشناسان طب سنتی نیز توصیه می‌شوند.

۲. سس مایونز برای از بین بردن شپش سر

سس مایونز مانع از رسیدن هوا به شپش‌ها می‌شود و آن‌ها را از بین می‌برد. برای استفاده از این روش درمان خانگی شپش سر باید آن را روی پوست سر بمالید و با کلاه حمام بپوشانید. پس از چند ساعت، با شانه مخصوص، شپش‌ها را از سر خارج کنید.

دقت داشته باشید که این روش روی رشک‌ها یا همان تخم شپش‌ها اثر آنچنان زیادی ندارد. بهتر است که سس به‌مدت شب تا صبح روی سر بماند و صبح آن را با شامپو بشویید و موها را شانه بزنید. اثرگذاری این روش موقت است و نیاز به تکرار دارد. 

۳. دِهیدراته کردن مو

خشک‌کردن موها با سشوارهای مخصوص ضدشپش باعث نابودی یا غیرفعال‌شدن تخم شپش‌ها می‌شود. دقت کنید که سشوار معمولی این اثرگذاری را ندارد و حتی می‌تواند پوست سر را بسوزاند. این وسیله در بعضی از مراکز تخصصی پوست در دسترس است. اگر می‌خواهید از این روش درمان خانگی شپش سر بچه ها استفاده کنید، حتماً نظر پزشک را جویا شوید.

۴. سرکه و نمک برای رفع شپش سر

ترکیب نمک و سرکه می‌تواند شپش‌ها را از بین ببرد. نمک باعث دهیدراته‌شدن شپش‌ها می‌شود و سرکه از چسبندگی تخم‌ها جلوگیری می‌کند. اسپری‌کردن سرکه ۳ دقیقه قبل از شانه‌زدن به مو، معمولاً مؤثر است. استفاده از سرکه و نمک روشی تجربی است و تا حدی مؤثر واقع می‌شود. 

۵. درمان شپش با پیاز

آب پیاز را بین 3 تا 4 ساعت روی پوست سر بمالید و سپس با شانه ضد شپش موها را تمیز کنید. آب پیاز حاوی گوگرد طبیعی است و محیطی ناسازگار با رشد شپش فراهم می‌کند. استفاده از این درمان شپش سر خانگی، بیشتر از ۳ تا ۴ ساعت توصیه نمی‌شود و شاید در برخی از افراد باعث تحریک پوستی شود.

۶. وازلین، قویترین داروی ضدشپش خانگی

وازلین شپش‌ها را خفه می‌کند و البته روی تخم آن‌ها اثری ندارد. شب قبل از خواب، لایه ضخیمی از وازلین را روی پوست سر بمالید و آن را با کلاه پلاستیکی بپوشانید. تمیزکردن وازلین چرب از روی موها بعد از به‌کارگیری این روش اصلاً کار ساده‌ای نیست. ضمن اینکه برای مشاهده اثرگذاری این روش باید آن را چند بار تکرار کنید.

۷. استفاده از سیر

سیر هم تاحدی روی از بین‌رفتن شپش سر اثر می‌گذارد. این ماده حاوی ترکیبات گوگردی است و خاصیت ضدمیکروبی دارد. تصور می‌شود که استفاده از آن در ضعیف‌ یا بی‌حرکت‌کردن شپش‌ها نقش دارد. یادتان نرود که سیر نمی‌تواند تخم شپش‌ها را از بین ببرد. ضمن اینکه برای افرادی با پوست حساس هم مناسب نیست. اگر قصد مصرف این ماده را دارید، باید ۸ تا ۱۰ حبه از آن را با روغن زیتون و آبلیمو مخلوط کنید و خمیر را روی سر و موها بمالید. موها را با کلاه پلاستیکی بپوشانید و بعد از ۳۰ دقیقه با شامپو بشویید و آن‌ها را شانه کنید. 

۸. درمان شپش سر با ماست

استفاده از ماست به‌عنوان درمان شپش سر هم روش خانگی معروفی است. تصور می‌شود، ماست موها را لغزنده و تخم شپش‌ها را جدا می‌کند، اما شواهد علمی کافی برای اثربخشی آن وجود ندارد. برای نتیجه بهتر، استفاده از روش‌های تأییدشده مانند شانه‌زدن مرطوب یا شامپوهای ضد شپش موی سر توصیه می‌شود. ضمن اینکه شاید مالیدن ماست روی پوست سر باعث رشد قارچ در آن ناحیه شود.

۹. درمان شپش سر با حنا

حنا به عنوان یک شامپوی طبیعی ضد شپش عمل می‌کند. باید دست‌کم ۴ ساعت، روی سر بماند و بعد موها با شانه مخصوص ضدشپش شانه شوند. حنا موادی دارد که شپش را دفع یا آن‌ را ضعیف می‌کنند. این روش از سوی همه با استقبال مواجه نمی‌شود، چون حنا خاصیت رنگ‌دهی دارد. 

۱۰. نمک اپسوم

این نوع نمک محیط سر را خشک می‌کند و باعث از بین‌رفتن شپش‌ها می‌شود. ضمن اینکه با شل‌کردن پوسته‌ها و تخم شپش‌ها، شانه‌زدن مو را آسان‌تر می‌کند. هرچند که نمک اپسوم برخلاف نمک معمولی خاصیت ضدمیکروبی ندارد اما با خشک‌کردن مو و پوست، شپش‌ها را می‌کُشد.

برای استفاده از آن باید ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری نمک را در آب یا سرکه حل کنید و محلول را با اسپری یا پنبه روی ریشه موها و پوست سر بمالید. سپس سر را با حوله یا کلاه بپوشانید و بعد از ۳۰ دقیقه، موها را آب‌کشی کنید. 

۱۴. استفاده از زعفران

برخی از افراد به‌طور تجربی از این روش استفاده کرده و جواب خوبی گرفته‌اند. از نظر علمی، استفاده از زعفران نقش آنچنان مهمی در رفع شپش سر ندارد. در هرحال، برای به‌کارگیری این راهکار باید چند رشته زعفران را پودر و با روغن زیتون یا نارگیل ترکیب کنید و آن را ۳۰ تا ۶۰ دقیقه روی پوست سر بمالید. سپس موها را بشویید و شانه کنید. 

۱۵. بنزوئیل پراکسید برای درمان شپش سر

بنزوئیل پراکسید به از بین‌بردن لایه چسبنده تخم شپش‌ها کمک می‌کند. این دارو برای درمان شپش‌های سر بزرگسالان موثر است، ولی در کودکان باید با احتیاط استفاده شود. بنزوئیل پراکسید درمانی موضعی است و البته بیشتر برای رفع جوش کاربرد دارد تا از بین‌بردن شپش‌ها. 

۱۶. از بین بردن شپش سر با الکل

استفاده از الکل به عنوان درمان خانگی کم اثر است و تنها 10درصد از شپش‌ها را از بین می‌برد. یادتان باشد که این روش احتمالاً فقط باعث بی‌حرکت‌شدن شپش‌های سطحی پوست سر می‌شود. تخم شپش‌ها در این روش از بین نمی‌روند. استفاده از الکل پوست سر را خشک و آن را تحریک می‌کند. 

۱۷. درمان شپش سر با آبلیمو 

آبلیمو به دلیل اسیدی‌بودن، محیطی نامناسب برای شپش‌ها ایجاد می‌کند. البته قدرت آنچنان زیادی برای از بین‌بردن کامل شپش‌ها ندارد. آبلیمو را با آب مخلوط کنید و روی پوست سر بمالید. بعد از چند ساعت، موها را با شانه مخصوص شپش شانه کنید. استفاده از این روش هم با التهاب و قرمزی پوست سر همراه است.

قوی‌ترین داروی ضد شپش خانگی چیست؟

برای درمان خانگی شپش، گزینه‌هایی مانند شانه‌زدن مرطوب، روغن‌های معطر (درخت چای، بادیان) و عوامل خفه‌کننده (وازلین، سس مایونز، روغن زیتون) پیشنهاد می‌شوند. با این حال، بهتر است برای یافتن قویترین داروی ضد شپش خانگی ودرمان کامل با دکتر پوست و مو آنلاین مشورت کنید.

درمان خانگی شپش سر کودکان چیست؟

پوست سر بچه‌ها حساس‌تر از بزرگسالان است و همین موضوع، درمان شپش سر در آن‌ها را چالش‌برانگیز می‌کند. مثلاً نباید از مواد شیمیایی استفاده کنند، چون پوستشان تحریک می‌شود. برخی افراد از مواد خانگی برای رفع شپش سر کودکان استفاده می‌کنند. موادی مانند موارد زیر در درمان خانگی شپش سر کودکان اثر دارند:

• مارگارین: مایونز خاصیت چرب‌کنندگی دارد و شپش‌ها را می‌کُشد.

• سس مایونز: با ایجاد لایه‌ای ضخیم و چرب، تنفس شپش‌ها را مسدود و آن‌ها را خفه می‌کند.

• سرکه: چسبندگی تخم شپش‌ها به مو را کم و شانه‌زدن برای جداسازی آن‌ها را مؤثر می‌کند. 

• وازلین: یکی از قوی‌ترین عوامل خفه‌کننده شپش است و برای استفاده در شب توصیه می‌شود.

روغن زیتون هم می‌تواند رشک‌های شپش را لیز کرده و جدا کند، اما شواهد علمی کافی برای تأیید اثر قطعی این روش‌ها وجود ندارد. شانه‌زدن موهای خیس با شانه دندانه ظریف (شانه‌زدن مرطوب) هم می‌تواند کمک‌کننده باشد.

اشتباهات رایج برای درمان شپش سر در خانه کدام‌اند؟

درمان خانگی شپش سر انسان اثرگذار است، اما به‌شرطی که از روش‌های درست و علمی استفاده شود. باورهای نادرست نه‌تنها باعث بهبود وضعیت نمی‌شوند، بلکه می‌توانند وضعیت شپش‌ها در سر را بدتر کنند. موارد زیر از جمله روش‌های نادرست و اشتباهات شایع در مسیر درمان شپش سر در منزل هستند. 

استفاده از نوشابه برای رفع شپش موی سر

نوشابه حاوی قند است که می‌تواند شپش‌ها را تغذیه و شرایط را بدتر کند. علاوه‌بر این، اسیدی‌بودن نوشابه هم به پوست سر و موها آسیب وارد می‌کند. تحقیقات علمی دقیقی اثرگذاری استفاده از این ماده را برای رفع شپش اثبات نکرده‌اند. مالیدن نوشابه روی پوست سر برای از بین‌بردن شپش‌ها، چیزی جز وقت تلف‌کردن نیست.

درمان خانگی شپش سر با تاید

برخی می‌گویند که تاید را در آب خیس کنید و آن را روی موهای خود ریخته و ماساژ دهید. آن‌ها معتقدند که باید این درمان را ۲ بار در هفته تکرار کنید. یادتان باشد که تاید حاوی مواد شیمیایی و قلیایی است و می‌تواند پوست سر را به‌شدت تحریک کند و حتی بسوزاند. استفاده از این روش توصیه نمی‌شود.

استفاده از سیب له‌شده

سیب حاوی قند است و هیچ مدرک علمی برای تأیید اثربخشی آن وجود ندارد. با مالیدن سیب له‌شدن روی پوست سر، محیطی چسبناک و شیرین به‌وجود می‌آید و بستر مناسبی برای رشد شپش‌ها فراهم می‌کند. 

شپش سر بدون تغذیه از خون کف سر، نمی‌تواند زنده بماند. تخم شپش در دمای مناسب کف سر فعال می‌شود، اما رعایت بهداشت وسایل شخصی برای پیشگیری از مشکلات پوستی ضروری است. اقدامات زیر در این زمینه توصیه می‌شوند:

• قرار دادن وسایل غیرقابل شست‌وشو در کیسه پلاستیکی دربسته برای 2 هفته.

• شستن وسایل با آب گرم (54 درجه) و خشک‌کردن با حرارت زیاد.

• تمیزکردن شانه، برس، و تل‌های مو با آب و صابون.

• جارو کردن فرش و مبل.

شانه‌کردن موها با شانه مناسب، همراه با نرم‌کننده یا شامپو یا داروی شپش سر، می‌تواند شپش‌ها و تخم‌هایشان را جدا کند. این کار باید هر 3 تا 4 ساعت تکرار شود.

درمان فوری شپش سر در یک شب امکان‌پذیر است؟ 

از بین بردن شپش و تخم آن در یک شب تقریباً غیرممکن است. رشک‌ها به مو می‌چسبند و مقاوم هستند. روش‌های طبیعی یا شیمیایی در کوتاه‌مدت نتیجه کامل نمی‌دهند. درمان خانگی شپش سر فوری با نوشابه یا روش‌های مشابه هم بی‌اثر است. برای نتایج بهتر، درمان مداوم و صحیح لازم است.

واقع‌بینی در مسیر درمان شپش ضروری است. چون:

• رشک یا همان تخم شپش‌ها به مو می‌چسبند و تا ۷ روز طول می‌کشد که از بین بروند.
• حتی با وجود از بین‌رفتن شپش‌های بالغ، همچنان اگر تخم‌های آن‌ها در سر باقی بمانند، دوباره مشکل بازمی‌گردد.

تأثیر شپش بر ریزش مو زمانی نمایان می‌شود که خارش و التهاب ناشی از شپش باعث آسیب به پوست سر و تضعیف فولیکول‌های مو شود. برای کاهش این اثر، استفاده از روش‌های طبیعی در درمان خانگی شپش سر توصیه می‌شود.

پس لازم است که پشتکار داشته باشید و در ضمن، وسایل شخصی، روبالشتی، شانه و برس‌ها را ضدعفونی کنید. برای دریافت دارو شیمیایی هم باید حتماً به پزشک مراجعه کنید. این روزها، سفارش آنلاین دارو هم امکان‌پذیر است و برای تهیه نسخه خود به‌ دردسر نمی‌افتید.

بهترین پزشک برای درمان شپش سر چه متخصصی است؟

در صورتی‌که پاسخی از درمان‌ خانگی شپش سر نگرفتید، باید برای جلوگیری از عوارض ناشی از گسترش آن، در اولین فرصت به یکی از متخصصان پوست شهر خود مراجعه کنید. در هر شهری که باشید، چندین متخصص پوست و مو خوب و باتجربه حضور دارند. برای مثال، در تهران با وجود فعالیت بیش از 111 دکتر پوست تهران، به‌راحتی می‌توانید بهترین متخصص مورد نظر خود را پیدا کنید و برای دریافت مراقبت‌های تخصصی‌تر برای درمان و دریافت داروی ضد شپش خانگی به او مراجعه کنید. توصیه‌های علمی را در کنار روش‌های درمان سریع خانگی شپش سر به کار بگیرید، تا زودتر از این وضعیت نجات پیدا کنید. از بین بردن شپش در خانه به زمان نیاز دارد و مستلزم رعایت توصیه‌های پزشکان است.

منابع:

webmd.com

healthline.com

khealth.com

سوالات متداول