15 روش درمان خانگی شپش سر؛ فوری و موثر

 با آگاهی از درمان خانگی شپش سر از حضور این حشره ناخوشایند رها می‌شوید. شپش سر حشره ریز قهوه‌ای یا خاکستری رنگی است که معمولا لای تارهای مو و نزدیک به پوست سر پنهان می‌شود و از خون کف سر تغذیه می‌کند. ابتلا به شپش سر ناخوشایند است و باعث ایجاد مشکلات جسمانی و حتی روانی مختلفی می‌شود. اما ازطرفی درمان سریع خانگی شپش سر هم کار سختی نیست و حتی می‌توان آن را با اتکا به روش‌های خانگی درمان کرد؛ هرچند که پیشنهاد می‌کنیم تا انتخاب اولتان برای درمان مراجعه به دکتر پوست و مو باشد. در ادامه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر با ما همراه باشید تا بدانید که داروی ضد شپش خانگی چیست و راه‌های از بین‌بردن شپش سر در خانه را بشناسید. 

اگر سوالی در این رابطه دارید، می‌توانید در انتهای همین صفحه و در بخش نظرات بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد. 

۱. روغن‌های گیاهی برای رفع شپش سر

برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهد که درمان خانگی شپش موی سر با استفاده از اسانس‌ها و روغن‌های گیاهی طبیعی می‌تواند اثر سمی روی شپش‌ سر و تخم‌های آن‌ها داشته باشد، این ترکیبات شامل:

• روغن بادیان کوهی (Anise oil) 
• روغن درخت کانانگا (Ylang ylang oil)
• نرولیدول (Nerolidol)، ترکیبی شیمیایی که در بسیاری از روغن‌های گیاهی وجود دارد.

گیاهان دارویی و شپش با هم رابطه خوبی ندارند و مصرف گیاهانی خاص و روغن‌هایشان می‌تواند باعث از بین‌رفتن تخم شپش‌ها شود. این روش‌ها هم از سوی کارشناسان طب سنتی معمولاً توصیه می‌شوند.

۲. سس مایونز برای از بین بردن شپش سر

بسیاری از مواد معمول موجود در خانه مثل سس مایونز برای درمان شپش موی سر استفاده می‌شوند. در واقع این ماده رسیدن هوا به شپش موی سر را غیرممکن کرده و به این ترتیب باعث کشته شدن آن‌ها خواهد شد.

استفاده از این روش بسیار هم ساده است، کافیست آن را روی پوست سر بمالید و با کلاه حمام بپوشانید. پس از چند ساعت (مثلا یک شب) به حمام بروید و با شانه شانه مخصوص شپش، آن را از سر خارج کنید. سس مایونز برای شپش کودکان هم توصیه می‌شود.

۳. دِهیدراته کردن مو

یکی از روش‌های درمان خانگی شپش سر، دهیدراته یا خشک کردن موی سر است. از بین رفتن آب راهی برای از بین رفتن شپش‌های مو سر و تخم‌های آن‌ محسوب می‌شود. برای این کار می‌توان با کمک سشوار مخصوص و هوای گرم، مو و کف سر را دی هیدراته کرد. البته این سشوار با سشوارهای معمول که روزانه از آن استفاده می‌کنید، متفاوت است. بنابراین برای دی‌هیدراته کردن مو بهتر است به یک مرکز درمانی و بهداشتی مراجعه کنید.

این سشوار مخصوص هوایی خنک‌تر از سشوارهای معمولی را ایجاد می‌کند ولی در عوض شدت جریان هوای تولیدی آن بیش‌تر است. سشوار معمولی نباید به این منظور استفاده شود، زیرا خیلی داغ است و باعث سوختن پوست کف سر می‌شود. 

۴. سرکه و نمک برای رفع شپش سر

ترکیب نمک و سرکه روی پوست سر یکی از درمان‌های خانگی شپش سر است. نمک شپش سر را دهیدراته می‌کند و در همان حال سرکه شپش‌های جدید را از بین می‌برد. هرچند که این کار برای درمان خانگی شپش سر بزرگسالان نیست ولی برای درمان شپش سر کودکان مناسب است. درمان خانگی شپش سر بچه‌ها با سرکه می‌تواند چسبندگی شپش را به موی سر از بین ببرد. درمان شپش با سرکه سیب هم توصیه می‌شود. بهترین روش برای استفاده از سرکه یا سرکه سیب، اسپری کردن آن به موها سه دقیقه قبل از شانه کردن است. این ماده را به عنوان درمان خانگی شپش سر فوری می‌شناسند البته تحقیقاتی درخصوص اثربخشی این ماده برای از بین بردن شپش انجام نشده است. ارتباط مثبت میان سرکه و شپش به طور تجربی، دیده شده است. البته درمان فوری شپش در یک شب با سرکه هم مقدور نیست. در واقع، راه‌کاری موثر برای رفع شپش در یک شب، وجود ندارد.

۵. درمان شپش با پیاز

آب پیاز یکی از دیگر راه‌های درمان خانگی شپش سر است که اتفاقا مورد استقبال افراد بسیاری قرار گرفته است. برای این کار مقداری آب پیاز تهیه کنید و بین 3 الی 4 ساعت آن را روی پوست سرتان قرار دهید. بعد از آن شپش‌های مرده را با شانه ضدشپش بیرون آورده و موهایتان را با شامپو یا  شامپو ضد شپش بشویید. هر 3 روز یکبار این کار را تکرار کنید تا شپش‌ها کاملا از بین بروند. البته درمان ۱۰۰ درصد شپش معمولا وجود ندارد و مجموعه‌ای از تلاش‌ها به رفع کامل این مشکل کمک می‌کنند. 

۶. وازلین، قویترین داروی ضدشپش خانگی

وازلین یکی از روش‌های قطعی درمان خانگی شپش سر است. وازلین دارای خاصیت بازدارندگی است و اثر خفه‌کنندگی دارد.

برای استفاده از این روش، شب قبل از خواب یک‌ لایه ضخیم از وازلین را روی پوست سر بمالید و بعد آن را با کلاه پلاستیکی یا حوله حمام بپوشانید. هنگام شستشو می‌توانید با کمک روغن بچه و شانه شپش‌های مرده و تخم‌های آن‌‌ها را جدا کنید.

۷. روغن اوکالیپتوس

استفاده از 15 تا 20 قطره روغن اوکالیپتوس و روغن زیتون می‌تواند یکی از موثرترین راه‌ها برای از بین بردن و درمان خانگی شپش سر باشد. این محلول را هنگام شب به سر خود یا کودکتان بمالید و بعد به کمک کلاه حمام سر را بپوشانید. هنگام صبح به کمک شانه ضدشپش، شپش‌های مرده را خارج کنید.

۸. درمان شپش سر با حنا

برای درمان خانگی شپش سر با حنا، روی سر خود حنا گذاشته و آن را با پلاستیک ببندید. پس از چهار ساعت پلاستیک را برداشته و موی خود را با شامپو بشویید تا تمامی شپش‌ها و رشک‌ها از موی شما خارج شوند. حنا در واقع نوعی شامپوی طبیعی ضد شپش است و می‌تواند به رفع تخم‌های ریز این حشره کمک کند.

۹. درمان خانگی شپش سر با تاید

اگر همچنان تمایل ندارید تا برای درمان شپش سر از یک روش دارویی و پزشکی استفاده کنید، می‌توانید درمان خانگی شپش با تاید را امتحان کنید. برای این کار باید سه قاشق از تاید را داخل آب خیس کنید به حمام رفته بعد از آبکشی سر، تاید خیس شده را روی موهای خود ریخته و به‌خوبی کف سر خود را ماساژ دهید. این عمل را دوبار در هفته تکرار کنید. خلاصی از رشک با تاید با خرج صبر و حوصله مقدور است.س

۱۳. روغن درخت چای و درمان شپش سر

روغن درخت چای از برگ‌های درخت چای Melaleuca alternifolia استخراج می‌شود. این روغن دارای خواص ضدعفونی کننده، ضدالتهابی و ضد قارچی است. طبق مطالعات و تحقیقات انجام شده، روغن درخت چای 100% در از بین بردن شپش‌ها و تخم‌های آنها موثر است.

برای استفاده از روغن درخت چای برای درمان شپش سر، می‌توانید از دستورالعمل زیر استفاده کنید:

• 10-15 قطره روغن درخت چای را با 2 قاشق غذاخوری روغن نارگیل مخلوط کنید.
• مخلوط را روی موهای خود بمالید و بگذارید 30 دقیقه بماند.
• موهای خود را با شامپو بشویید.

این کار را حداقل دو بار در هفته انجام دهید تا شپش ها و تخم های آنها کاملاً از بین بروند.

با این‌حال، توجه به این نکته مهم است که روغن درخت چای ممکن است برای برخی از افراد تحریک‌کننده باشد. قبل از استفاده از روغن درخت چای روی پوست سر خود، حتماً آن را روی یک قسمت کوچک از پوست خود امتحان کنید تا مطمئن شوید که حساسیت ندارید.

۱۴. بنزوئیل پراکسید برای درمان شپش سر

بنزوئیل پراکسید یک داروی ضدعفونی‌کننده است که برای درمان انواع عفونت‌های پوستی استفاده می‌شود. این دارو به عنوان یک درمان مؤثر برای شپش سر نیز شناخته شده است. بنزوئیل پراکسید با از بین بردن لایه چسبنده‌ای که تخم شپش را به مو می‌چسباند، می‌تواند به از بین بردن شپش‌ها و تخم‌های آنها کمک کند. این دارو همچنین می‌تواند به خفه کردن شپش‌ها کمک کند.

برای استفاده از بنزوئیل پراکسید برای درمان شپش سر، می‌توانید از دستورالعمل زیر استفاده کنید:

• 2.5 درصد بنزوئیل پراکسید را از داروخانه تهیه کنید.
• بنزوئیل پراکسید را طبق دستورالعمل روی بسته‌بندی استفاده کنید.
• موهای خود را با شانه مخصوص شپش شانه کنید تا هر شپش یا تخم شپشی که باقی مانده است برداشته شود.
• این کار را حداقل دو بار در هفته انجام دهید تا شپش ها و تخم‌های آنها کاملاً از بین بروند.

البته استفاده از این ماده برای درمان خانگی شپش سر بچه‌ها توصیه نمی‌شود، چون ماده‌ای حساسیت‌زا است و ممکن است کودکان را دچار حساسیت‌های پوستی کند. در درمان شپش در کودکان باید به حساسیت‌ پوست آن‌ها دقت کنید. 

۱۵. از بین بردن شپش سر با الکل

استفاده از الکل برای رفع شپش‌های سر، یک روش غیرکارآمد است. زیرا طبق تحقیقات انجام شده، استفاده از الکل تنها 10 درصد شپش‌ها را از بین می‌برد. آنهم درصورتی که سر و موها کاملا در الکل غوطه‌ور باشد. بنابراین توصیه می‌کنیم که از این روش برای درمان خانگی شپش سر استفاده نکنید.

۱۶. درمان شپش سر با آبلیمو 

تجربه نشان داده که این روش در برخی از افراد مفید واقع می‌شود. اسیدی‌بودن آبلیمو دلیلی است که محیط سر را برای زیست شپش‌ها نامناسب می‌کند. البته این روش هم مانند اقدامات خانگی مختلف، به تنهایی کافی نخواهد بود. برای استفاده از این روش، آبلیمو را با آب به نسبت مساوی مخلوط کنید و روی موها و پوست سر خود بمالید. اجازه دهید این مخلوط به مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه روی سر بماند. بعد از چند ساعت، موها را با شانه مخصوص شپش، شانه کنید. در واقع، با این کار می‌توانید شپش‌ها و تخم‌هایشان را از موها جدا کنید. در مرحله بعدی هم موهایتان را با شامپو و آب گرم، شست‌وشو دهید. از مواد خوراکی دیگری هم برای رفع شپش استفاده می‌شود. مثلاً درمان شپش با سیر هم در برخی از افراد جواب داده است.

قوی‌ترین داروی ضد شپش خانگی چیست؟

اگر نمی خواهید از درمان‌های شیمیایی استفاده کنید، با پزشک خود در مورد گزینه‌های دیگر صحبت کنید. از داروهای خانگی برای شپش برایتان گفتیم، اما باید همه آن‌ها را با مشورت پزشک، مورد استفاده قرار دهید. از روش‌های زیر، به عنوان سریع‌ترین و قوی‌ترین راه‌کارهای درمان خانگی شپش یاد می‌شود:

درمان خانگی شپش سر کودکان چیست؟

برخی از افراد از داروهای خانگی برای از بین‌بردن شپش سر کودکان هم استفاده می‌کنند. برای مثال، مصرف مواد زیر از جمله گزینه‌هایی است که شاید در رفع شپش سر بچه‌ها اثرگذار باشد:

•  سس مایونز
• مارگارین
• سرکه
• وازلین

روغن زیتون و شپش هم با یکدیگر سازگاری ندارند و این روغن می‌تواند، رشک‌های شپش را لیز و از روی موها جدا کند. اگرچه این محصولات می‌توانند تنفس شپش‌ها را سخت کنند، اما احتمالاً آن‌ها را نمی‌کشند. شواهد کمی وجود دارد که نشان می‌دهند شانه‌زدن مرطوب (از بین‌بردن شپش با شانه‌زدن موهای خیس با شانه دندانه ظریف) به رفع شپش سر کودکان کمک می‌کند.

اشتباهات رایج برای درمان شپش سر در خانه کدام‌اند؟

در کنار روش‌های خانگی برای درمان شپش موی سر، برخی باورهای غلط نیز وجود دارد که ممکن است روند درمان و از بین بردن شپش‌ها را کندتر کند. در ادامه به برخی از این موارد اشاره خواهیم کرد:

استفاده از نوشابه برای رفع شپش موی سر

درمان خانگی شپش سر با نوشابه یکی از روش‌های غلط برای درمان خانگی شپش سر است. راه‌های متفاوتی برای درمان خانگی شپش سر در طب سنتی وجود دارد، اما تاکنون هیچ مدرک علمی برای حمایت از استفاده از نوشابه برای درمان شپش سر وجود نداشته است. در واقع، برخی از کارشناسان معتقدند که استفاده از نوشابه ممکن است شپش‌ها را بدتر کند.

نوشابه حاوی قند است که می‌تواند شپش‌ها را تغذیه و به آنها کمک کند تا زنده بمانند. همچنین، نوشابه ممکن است لایه‌ای روی مو ایجاد کند که شانه کردن شپش‌ها را دشوارتر کند.

استفاده از سیب له‌شده

هیچ مدرک علمی برای حمایت از استفاده از سیب له شده برای درمان شپش سر وجود ندارد. سیب له شده نیز مثل نوشابه حاوی قند است و می‌تواند روند درمان شما را کند کرده و حتی موجب تغذیه بیشتر شپش‌ها شود.

شپش موی سر یک روز هم نمی‌تواند بدون تغذیه از خون کف سر زنده بماند، از طرفی اگر تخم‌ها در نزدیکی کف سر قرار نداشته باشند، از درجه حرارت لازم برای به عمل آمدن محروم خواهند ماند. بنابراین شانس زنده ماندن شپش روی این وسایل بسیار کم است. با دانستن این نکات، پیشگیری از شپش کار ساده‌ای خواهد بود.

اما رعایت بهداشت و تمیزکردن وسایل شخصی می‌تواند راه خوبی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های پوستی و عوارض شپش باشد، برای همین توصیه می‌کنیم تا حتما برای موفقیت چه در درمان خانگی شپش سر یا به روش پزشکی، توصیه‌های زیر را جدی بگیرید:

• شستن وسایل به کمک آب گرم؛ تشک و ملافه‌ها، وسایلی که حیوانات خانگی با آن‌ها تماس دارند و لباس‌ها را در آب گرم 54 درجه بشویید و با حرارت زیاد خشک کنید.
• تمیز کردن وسایلی که با سر تماس دارند؛ تمیز کردن شانه‌ها، برس‌ها، گیره‌ها و تل‌های مو با آب و صابون را فراموش نکنید.
• مهر و موم کردن وسایل در کیسه‌های پلاستیکی؛ موادی که امکان شستشوی آن‌ها وجود ندارد را به مدت 2 هفته در پلاستیک دربسته قرار دهید.
• جارو کردن؛ فرش و روکش‌های مبل باید به دقت جارو شوند.

همچنین از اهمیت شانه کردن مو با شانه‌ای که دندانه‌های مناسب دارد، غافل نشوید. این کار می‌تواند نقش مهمی در جدا شدن شپش‌ها و تخم‌های آن از کف سر ایفا کند. هرچند که شانه کردن به تنهایی کافی نیست. نخستین علائم شپش سر را هم همیشه جدی بگیرید و با پیشگیری از شپش در سر، سلامت موها و پوست سر را حفظ کنید.

موها باید قبل از شانه زدن خیس شده و با ماده‌ نرم‌کننده‌ یا شامپو ضدشپش مناسب آغشته شوند. بعد از آن مو باید از کف سر تا انتهای ساقه با دقت شانه شود. هر سه الی 4 ساعت باید این کار تکرار شود. 

درمان فوری شپش سر در یک شب امکان‌پذیر است؟ 

امکان اینکه شپش‌ها در طول یک شب از بین بروند، بسیار اندک است. این موجودات حشرات مقاومی هستند و تخم‌هایشان هم به‌ سادگی از بین نمی‌رود. رشک یا همان تخم‌های شپش به موها می‌چسبند و نسبت به مواد شیمیایی و دارویی و موادی طبیعی مقاومت نشان می‌دهند. شاید بتوانید شپش‌های بالغ را در طول یک شب و به سختی از بین ببرید، اما امکان از بین‌بردن تمام تخم‌ها و شپش‌های کوچک وجود ندارد.  روش‌های طبیعی درمان شپش یا مواد شیمیایی نمی‌توانند در طول یک شب، همه‌چیز را روبه‌راه کنند. یادتان باشد که درمان فوری شپش در یک شب با نوشابه و توصیه‌های مشابه، نتیجه‌ای در پی ندارد.

بهترین پزشک برای درمان شپش سر چه متخصصی است؟

در صورت عدم پاسخ درمان‌ خانگی شپش سر و برای جلوگیری از عوارض ناشی از گسترش شپش موی سر، در اولین فرصت به یکی از متخصصان پوست شهر خود مراجعه کنید. در هر شهری که باشید، چندین متخصص پوست و مو خوب و باتجربه حضور دارند. برای مثال، در تهران با وجود فعالیت بیش از 111 دکتر پوست تهران، به‌راحتی می‌توانید بهترین متخصص مورد نظر خود را پیدا کنید و برای دریافت مراقبت‌های تخصصی‌تر برای درمان و دریافت داروی ضد شپش خانگی به او مراجعه کنید. توصیه‌های علمی را در کنار روش‌های درمان سریع خانگی شپش سر به کار بگیرید، تا زودتر از این وضعیت نجات پیدا کنید. از بین بردن شپش در خانه به زمان نیاز دارد و مستلزم رعایت توصیه‌های پزشکان است.

سوالات متداول

چگونه شپش سر را در خانه ریشه کن کنیم؟

با صبر و حوصله، تمام روش‌های موجود را امتحان کنید و بعد از اینکه شپش و رشک‌ها از بین رفتند، با رعایت دقیق بهداشت، مانع از بازگشت وضعیت شوید.

برای از بین بردن شپش سر چه باید کرد؟

باید ضمن توجه به روش‌های خانگی مختلف، مانند استفاده از روغن‌ها و سرکه و…، به دکتر پوست و مو مراجعه کنید.

چگونه شپش سر را در یک روز، ریشه‌کن کنیم؟

متاسفانه، امکان رشه‌کن‌کردن شپش‌ها در طول یک روز وجود ندارد. شپش‌ها مقاوم‌اند و تخم‌های ریزشان در میان تارهای مو قرار می‌گیرد. از بین‌بردن چنین موجوداتی در یک شب یا روز مقدور نیست.

درمان قطعی شپش با وازلین مقدور است؟

وازلین می‌تواند ساقه‌های مو را لیز کند و باعث شود که تخم شپش‌ها با شانه، از روی تارهای مو کنده شوند. 

منابع:

webmd.com

healthline.com

khealth.com