ارتباط مستقیمی بین کمبود ویتامین دی و ریزش مو وجود دارد. تعادل ویتامین D در بدن، نقش حیاتی در حفظ سلامت اندام‌ها، پوست، مو و ناخن دارد. این ویتامین ماده‌ای محلول در چربی است که عمدتا با تابش نور خورشید در پوست ساخته میشود و عملکردهای متعددی در بدن دارد. نازک شدن تدریجی موها، ریزش مو و توقف رشد مو از عوارض کمبود ویتامین D برای سلامت موها هستند.
در این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر تاثیر کمبود ویتامین دی و ریزش مو و همچنین روش‌های تشخیص و درمان آن را بررسی می‌کنیم.
در انتها اگر سوالی دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس سلامتی دکتردکتر به سوالات شما پاسخ خواهد داد.
آیا کمبود ویتامین D باعث ریزش مو میشود؟
کمبود ویتامین D میتواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم موجب ریزش مو شود. ویتامین D نقش مهمی در چرخه رشد مو و سلامت فولیکولها دارد. این ویتامین با فعال‌سازی گیرنده‌های خاص در فولیکول‌های مو، موجب رشد و تقویت تارهای مو میشود؛ ریزش مو در اثر کمبود این ویتامین مهم، از مهم‌ترین علائم و عوارض کمبود ویتامین ها در بدن است.
زمانی که سطح این ویتامین در بدن کاهش پیدا می‌کند، فولیکول‌های مو به حالت غیرفعال یا استراحت وارد می‌شوند و به تدریج ریزش مو افزایش پیدا می‌کند. یکی از انواع ریزش موی مرتبط با کمبود این ویتامین، آلوپسی آره‌آتا (ریزش موی سکه‌ای) است که با کاهش سطح ایمنی بدن تشدید میشود.
طبق مطالعات منتشر شده در وب‌سایت PubMed،
هرچه سطح ویتامین D در خون پایین‌تر باشد، احتمال بروز ریزش مو از نوع غیر اسکاری مانند تلوژن افلوویوم، ریزش موی آندروژنتیک و آلوپسی آره‌آتا بیشتر میشود.
این ویتامین نقش بسیار مهمی در فعال‌سازی مسیرهای رشد و بازسازی فولیکول‌های مو دارد و نبود آن میتواند روند طبیعی رشد مو را مختل کند.
تاثیر کمبود ویتامین D در ریزش مو
حفظ سلامت پوست سر، تقویت فولیکول‌های مو و پیشگیری از ریزش زودرس به میزان قابل‌توجهی به تامین ویتامین های مورد نیاز بدن، به ویژه ویتامین دی بستگی دارند. این ویتامین‌ها با تنظیم چرخه طبیعی رشد مو و حمایت از جریان خون‌رسانی به پوست سر، شرایط لازم برای رشد موهایی سالم، پرپشت و مقاوم را فراهم می‌کنند.
کمبود ویتامین D به روش‌های مختلفی بر چرخه رشد مو و سلامت پوست سر تاثیر می‌گذارد و میتواند باعث اختلال در روند رشد طبیعی مو و بروز مشکلاتی مانند نازک شدن، شکنندگی و ریزش شدید مو شود. در جدول زیر به مهم‌ترین اثرات کمبود این ویتامین و علائم قابل مشاهده در مو و پوست سر اشاره شده است:
| میزان کمبود ویتامین D | علائم در مو | نحوه اثرگذاری |
| خفیف | نازک شدن تدریجی موها | کاهش تولید کراتین و تضعیف ساقه مو |
| متوسط | افزایش ریزش موی منتشر (پراکنده) | تاثیر بر چرخه رشد مو (فاز آناژن) و ورود زودهنگام به فاز تلوژن |
| شدید | طاسی موضعی یا آلوپسی آره‌آتا | اختلال در عملکرد ایمنی بدن و بروز بیماری‌های خودایمنی |
| بسیار شدید | توقف رشد مجدد موها پس از ریزش | خاموش شدن کامل فولیکول‌های مو و نیاز به درمان جدی |
شناخت علائم ناشی از کمبود ویتامین دی و ریزش مو به شما کمک می‌کند تا در مراحل اولیه جلوی پیشرفت این مشکل را بگیرید. اگر متوجه نازک شدن یا ریزش بیش از حد مو شدید، بررسی سطح ویتامین دی بدن میتواند اولین قدم در مسیر درمان باشد. در ادامه این بخش به تاثیرات مختلف این کمبود اشاره کرده‌ایم:
- اختلال در چرخه رشد مو: ویتامین D به رشد فولیکولها و آغاز مرحله آناژن یا رشد فعال مو کمک می‌کند. کمبود این ویتامین باعث میشود فولیکولها زودتر وارد فاز تلوژن یا ریزش شوند؛ این موضوع موجب ریزش و نازک شدن تار موها میشود.
- التهاب پوست سر: سطح پایین ویتامین D میتواند باعث افزایش التهاب در پوست سر شود. التهاب مزمن فولیکولها را ضعیف می‌کند و موجب ریزش مداوم مو خواهد شد.
- اختلال در عملکرد سیستم ایمنی: یکی از عملکردهای ویتامین D تنظیم سیستم ایمنی است. کمبود این ویتامین موجب تحریک سیستم ایمنی برای حمله به فولیکول‌های مو و در نتیجه ریزش موی خودایمنی مانند آلوپسی آره‌آتا میشود.
- افزایش استرس اکسیداتیو: کمبود این ویتامین با افزایش رادیکال‌های آزاد و کاهش آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی در پوست سر همراه است که همین موضوع موجب آسیب به فولیکولها و شکنندگی تار مو میشود.
چرا کمبود ویتامین دی باعث ریزش مو میشود؟
علت اصلی این پدیده را باید در ساختار فولیکول‌های مو و نقش ویتامین D در رشد و بقا‌ی آن‌ها جست‌وجو کرد. فولیکول‌های مو دارای گیرنده‌هایی برای ویتامین D هستند که در حضور این ویتامین فعال می‌شوند و سیگنال‌های لازم برای شروع فاز رشد را دریافت می‌کنند.
وقتی سطح ویتامین D در بدن پایین می‌آید، این گیرنده‌ها غیرفعال شده و رشد مو متوقف میشود. همچنین کمبود این ویتامین میتواند تولید کراتین یا همان پروتئین اصلی تشکیل‌دهنده مو را مختل کند. کمبود ویتامین دی و ریزش مو رابطه‌ای مستقیم دارند، به‌طوری‌که تنظیم سطح این ویتامین میتواند چرخه رشد مو را به حالت طبیعی بازگرداند.
در این رابطه، می‌توانید ویزیت آنلاین دکتر پوست و مو از ظریق سامانه دکتردکتر داشته باشید.
نحوه تشخیص کمبود ویتامین دی و ریزش مو
گاهی اوقات تنها با یک آزمایش ساده خون می‌توان به تشخیص کمبود ویتامین دی و ریزش مو پی برد و با درمان به‌موقع از پیشرفت آن جلوگیری کرد. برای شناسایی کمبود این ویتامین معمولا پزشک بعد از بررسی علائم بالینی از آزمایش خون استفاده می‌کند و وضعیت تغذیه فرد را نیز به طور دقیق مورد بررسی قرار می‌دهد. در ادامه، به روش‌های تشخیص کمبود این ویتامین اشاره کرده‌ایم:
- بررسی علائم بالینی: خستگی مفرط، ضعف عضلات، درد استخوان و ریزش مو ممکن است نشانه‌های کمبود ویتامین D باشند.
- آزمایش خون 25-hydroxyvitamin D: این آزمایش، دقیق‌ترین راه برای اندازه‌گیری سطح ویتامین D در بدن است. اگر مقدار این ویتامین در آزمایش کمتر از ۲۰ نانوگرم بر میلی‌لیتر باشد، یعنی فرد به کمبود ویتامین D دچار شده است.
- بررسی سلامت پوست و مو: پزشک متخصص با بررسی پوست سر، ریشه‌های مو و الگوی ریزش میتواند به ارتباط کمبود ویتامین دی و ریزش مو مشکوک شود.
مقدار روزانه ویتامین D برای سلامت مو
ویتامین دی در تنظیم چرخه رشد مو و جلوگیری از ریزش‌های ناگهانی و غیرطبیعی موها بسیار موثر است. برای تامین نیاز روزانه بدن به این ویتامین و حفظ سلامت موها، مقادیر زیر توصیه شده است:
- نوزادان تا ۱۲ ماهگی: ۴۰۰ واحد بینالمللی (IU) در روز
- کودکان ۱ تا ۱۸ سال: ۶۰۰ IU در روز
- بزرگسالان تا ۷۰ سال: ۶۰۰ تا ۸۰۰ IU در روز
- افراد بالای ۷۰ سال یا افراد با کمبود ویتامین D: بسته به نظر پزشک ۸۰۰ تا ۲۰۰۰ IU در روز
- زنان باردار یا شیرده: بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ IU در روز
در مواردی که سطح ویتامین D به شدت پایین باشد، پزشک از مکمل‌هایی با دوز بالاتر برای جبران استفاده می‌کند تا سطح این ویتامین به محدوده مطلوب (بین ۳۰ تا ۵۰ نانوگرم در میلی‌لیتر) برسد.
برای خرید انواع مکمل ویتامین دی، می‌توانید با سفارش آنلاین دارو و مکمل از داروخانه دکتردکتر، سفارش خود را در سریع‌ترین حالت ممکن و درب منزل تحویل بگیرید.
روش‌هایی برای جلوگیری یا درمان کمبود ویتامین دی و ریزش مو
بهترین راه برای جلوگیری از کمبود ویتامین دی و ریزش مو ترکیب نور خورشید، رژیم غذایی سالم و مصرف مکمل‌ها تحت نظر پزشک متخصص است.
درمان ریزش مو بر اثر کمبود ویتامین دی
در ادامه، به بررسی روش‌های موثر برای درمان ریزش موی ناشی از کمبود ویتامین دی پرداخته‌ایم:
۱. مصرف مکمل‌های ویتامین D
تنظیم سطح این ویتامین در بدن بهترین راهکار برای پیشگیری از کمبود ویتامین دی و ریزش مو است. اولین و موثرترین اقدام برای رفع این مشکل، مصرف مکمل‌های ویتامین D به صورت خوراکی یا تزریقی است. پزشک با بررسی آزمایش خون دوز مناسب را مشخص می‌کند. معمولا مصرف مرتب مکمل‌ها برای چند هفته یا چند ماه به بهبود وضعیت فولیکول‌های مو کمک می‌کند.
مصرف خودسرانه این ویتامین در دوزهای بالا بسیار خطرناک است و میتواند باعث مسمومیت با ویتامین D شود و عوارضی مانند تهوع، ضعف، افزایش سطح کلسیم خون و اختلالات کلیوی به همراه داشته باشد. بنابراین بررسی سطح این ویتامین در بدن از طریق آزمایش خون و دریافت دوز مناسب طبق تجویز متخصص بسیار ضروری است.
۲. نوردرمانی (فتوتراپی)
نور درمانی یک روش موثر برای افرادی است که دچار کمبود ویتامین دی و ریزش مو با شدت بالا هستند و نمی‌توانند از نور خورشید استفاده کنند. قرار گرفتن در معرض دستگاه‌های نور UVB در مراکز درمانی تحت نظر دکتر پوست و مو به تامین ویتامین دی مورد نیاز بدن کمک خواهد کرد.
۳. اصلاح رژیم غذایی
با توجه به اصول درمان ریزش مو در طب سنتی، مصرف غذاهای سرشار از ویتامین D نظیر ماهیهای سالمون و ساردین، زرده تخممرغ، شیر غنیشده و قارچ به تامین تدریجی این ویتامین در بدن کمک می‌کند. تغذیه درست نقش موثری در تامین ویتامین D و رشد مجدد موها برعهده دارد.
۴. مراقبت‌های موضعی و تخصصی
استفاده از محصولات مراقبتی حاوی مواد تقویت‌کننده مو، ماساژ پوست سر با روغن‌های موضعی و همچنین اجتناب از استرس و آسیب‌های فیزیکی به مو فرآیند بهبود را سرعت می‌بخشند.
۵. نور خورشید
برای جذب ویتامین D سعی کنید روزانه حداقل به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرید. این روش یکی از طبیعی‌ترین و موثرترین راه‌های پیشگیری از کمبود ویتامین دی و ریزش مو است.
موهای سالم با تامین ویتامین دی برای بدن
در صورت تشخیص به‌موقع، کمبود ویتامین دی و ریزش مو به راحتی درمان میشود. این ویتامین حیاتی در تنظیم چرخه رشد مو، محافظت از فولیکولها و کاهش التهاب نقش مهمی دارد. با شناخت علائم کمبود و مشورت با دکتر پوست و مو می‌توان با مصرف مکمل‌ها، تغذیه مناسب، نور خورشید و روش‌های درمانی دیگر ریزش مو را مهار و به رشد مجدد آن نیز کمک کرد.
اگر به دنبال راهی موثر برای پیشگیری از ریزش مو هستید، بررسی سطح ویتامین D بدن را دست‌کم نگیرید؛ چرا که این ویتامین راز سلامتی و درخشش موهای سالم است. برای اطمینان از این موضوع به دکتر پوست مراجعه کنید. شما می‌توانید با مراجعه به سایت دکتردکتر به‌راحتی نوبت خود را از این متخصص دریافت کنید.
منابع:
