برفک مری یک عفونت مخمری مری است. این بیماری به عنوان کاندیدیازیس مری نیز شناخته می شود. قارچ های خانواده کاندیدا باعث برفک مری می شوند. حدود 20 گونه کاندیدا وجود دارد که می تواند باعث این بیماری شود، اما معمولاً توسط کاندیدا آلبیکنس ایجاد می شود.
برفک مری چگونه ایجاد می شود؟
به طور معمول ردی از قارچ کاندیدا در سطح پوست و داخل بدن انسان وجود دارد. سیستم ایمنی بدن می تواند این ارگانیسم های خوب و بد را در بدن تنظیم کند. با این حال، گاهی اوقات، تغییر در تعادل بین کاندیدا و باکتری های سالم می تواند باعث رشد بیش از حد مخمر و تبدیل شدنش به عفونت شود.
چه کسی در معرض خطر برفک مری است؟
اگر سالم هستید، بعید است که به این وضعیت مبتلا شوید. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به HIV، ایدز یا سرطان، و افراد مسن در معرض خطر بیشتری هستند. ابتلا به ایدز شایع ترین عامل خطر زمینه ای برای این بیماری است.
بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، 20 درصد از افراد مبتلا به سرطان به برفک مری نیز مبتلا می شوند. افراد مبتلا به دیابت نیز، به خصوص اگر سطح قند آنها به خوبی کنترل نشود، در معرض افزایش خطر ابتلا به برفک مری هستند. اگر دیابت دارید، اغلب قند زیادی در بزاق شما وجود دارد.
شکر به این مخمر اجازه رشد می دهد. مهمتر از آن، دیابت کنترل نشده به سیستم ایمنی بدن آسیب می رساند، که همین امر به کاندیدا اجازه رشد می دهد.
در نوزادانی که به صورت واژینال به دنیا می آیند، اگر مادر در حین زایمان عفونت قارچی واژن داشته باشد، ممکن است نوازدان نیز دچار برفک دهان شوند. همچنین اگر نوک سینه های مادرشان آلوده باشد، در اثر شیردهی، نوزادان به برفک دهان می شوند. ایجاد برفک مری از این طریق غیر معمول است.
عوامل خطر دیگری نیز وجود دارد که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. اگر شرایط زیر را دارا هستید به این معنی است که بیشتر در معرض خطرید:
- سیگار بکشید
- از پروتزهای مصنوعی یا جزئی استفاده کنید
- داروهای خاصی مانند آنتی بیوتیک ها را مصرف کنید
- برای شرایطی مانند آسم از استروئیدی استنشاقی استفاده کنید
- دهان خشکی دارید
- غذاهای شیرین زیاد بخورید
- یک بیماری مزمن داشته باشید
شناسایی علائم برفک مری
علائم برفک مری عبارتند از:
- ضایعات سفید روی دیواره مری که ممکن است شبیه پنیر به نظر برسند و در صورت خراشیدن خونریزی کنند.
- درد یا ناراحتی هنگام بلع
- دهان خشک
- مشکل در بلع
- حالت تهوع
- استفراغ
- کاهش وزن
- درد قفسه سینه
همچنین ممکن است برفک مری به داخل دهان گسترش یابد و به برفک دهان تبدیل شود. علائم برفک دهان عبارتند از:
- لکه های سفید و کرمی در داخل گونه ها و سطح زبان
- ضایعات سفید روی سقف دهان، لوزه ها و لثه ها
- ایجاد ترک در گوشه دهان
مادران شیرده می توانند عفونت کاندیدا را در نوک سینه ها تجربه کنند و در اثر شیردهی آن را به نوزاد خود منتقل کنند. علائم عفونت در نوک سینه عبارتند از:
- نوک سینه های قرمز، حساس، ترک خورده یا خارش دار
- دردهای کوبنده که در عمق سینه احساس می شود
- درد قابل توجه هنگام شیردهی یا درد بین دفعات شیردهی
اگر این شرایط را تجربه کردید، باید کودک خود را برای علائم عفونت زیر نظر داشته باشید. در حالی که نوزادان نمی توانند بگویند که احساس بدی دارند یا خیر، ممکن است بداخلاق تر و تحریک پذیرتر شوند. آنها همچنین می توانند ضایعات سفید متمایز مرتبط با برفک را داشته باشند.
آزمایش و تشخیص برفک مری
اگر پزشک مشکوک به برفک مری باشد، معاینه آندوسکوپی را انجام خواهد داد.
معاینه آندوسکوپی
در طول این معاینه، پزشک با استفاده از آندوسکوپ به پایین گلو نگاه می کند. آندوسکوپ یک لوله کوچک و انعطاف پذیر با یک دوربین کوچک و یک منبع نور در انتهای آن است. همچنین می توان این لوله را تا معده یا روده پایین آورد تا میزان عفونت را بررسی کند.
درمان برفک مری
هدف از درمان برفک مری از بین بردن قارچ و جلوگیری از گسترش آن است. برفک مری نیاز به درمان سیستمیک ضد قارچی دارد و احتمالاً داروهای ضد قارچی مانند ایتراکونازول تجویز می شود. این کار از گسترش قارچ جلوگیری می کند و آن را از بدن دفع می کند. این دارو می تواند به اشکال مختلف مانند قرص، یا مایعی باشد که می توانید مانند دهانشویه در دهان بچرخانید و سپس قورت دهید.
اگر عفونت شما کمی شدیدتر باشد، یک داروی ضد قارچی به نام فلوکونازول به صورت داخل وریدی در بیمارستان دریافت می کنید. افراد مبتلا به HIV در مراحل آخر ممکن است به داروهای قوی تری مانند آمفوتریسین B نیاز داشته باشند. از همه مهمتر، درمان HIV برای کنترل برفک مری نیز مهم است. اگر برفک مری توانایی خوردن را به خطر انداخته باشد، پزشک ممکن است گزینه های تغذیه ای را با شما در میان بگذارد. این می تواند شامل شیک هایی با پروتئین بالا یا گزینه های جایگزین تغذیه، مانند لوله معده در شرایط شدید و در صورت تحمل شما باشد.
پیشگیری از برفک مری
می توانید خطر ابتلا به برفک مری را به روش های زیر کاهش دهید:
- هر زمان که آنتی بیوتیک مصرف می کنید ماست بخورید.
- عفونت های قارچی واژن را درمان کنید.
- بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید.
- برای معاینات منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
- مقدار غذاهای شیرین را محدود کنید.
- مقدار غذاهایی که حاوی مخمر هستند را محدود کنید.
حتی اگر افراد مبتلا به HIV و ایدز در معرض خطر بیشتری برای برفک مری هستند، پزشکان به ندرت برای افراد داروهای ضد قارچی پیشگیرانه را تجویز می کنند. همچنین مخمر می تواند به درمان ها مقاوم شود. اگر HIV یا ایدز دارید، می توانید با مصرف داروهای ضدرتروویروسی (ART) تجویز شده خطر ابتلا به عفونت برفک مری را کاهش دهید.
عوارض سلامتی برفک مری در آینده
بعد از ایجاد برفک مری، خطر عوارض در افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف است بیشتر است. این عوارض شامل ناتوانی در بلعیدن و برفک دهانی است که به سایر نواحی بدن گسترش می یابد. اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید، بسیار مهم است که به محض مشاهده علائم، به دنبال درمان برفک دهان باشید. برفک می تواند به راحتی به سایر قسمت های بدن از جمله موارد زیر سرایت کند:
- ریه ها
- کبد
- دریچه های قلب
- روده ها
با دریافت درمان در سریع ترین زمان ممکن، می توانید احتمال گسترش برفک را کاهش دهید.
چشم انداز برفک مری
برفک مری می تواند دردناک باشد و اگر درمان نشود، می تواند به یک وضعیت شدید و حتی تهدید کننده زندگی تبدیل شود. در هنگام اولین علائم برفک دهان یا برفک مری، با پزشک خود صحبت کنید. برفک مری به شدت مستعد گسترش است. هر چه نواحی بیشتری از بدن تحت تأثیر قرار گیرد، عفونت شدیدتر می‌شود. داروهایی برای درمان برفک مری از جمله داروهای ضد قارچ در دسترس هستند. درمان سریع و دقیق می تواند درد و ناراحتی شما را کاهش دهد.
منبع : healthline
