هیپرکالمی (پتاسیم بالا) چیست؛ علل، علائم و درمان

می دانید پتاسیم یک الکترولیت ضروری و یک ماده معدنی مهم است که بدن شما برای عملکرد صحیح به آن نیاز دارد. پتاسیم به ویژه برای اعصاب و عضلات از جمله قلب شما مهم است.

در حالی که پتاسیم برای سلامتی شما مهم است، دریافت بیش از حد مواد مغذی از جمله پتاسیم می تواند به همان اندازه مضر یا بدتر از عدم دریافت کافی باشد. به طور معمول، کلیه های شما با دفع پتاسیم اضافی از بدن، تعادل سالمی از پتاسیم را حفظ می کنند. اما به دلایل زیادی، سطح پتاسیم در خون شما می تواند بیش از حد بالا برود. این موضوع هیپرکالمی یا پتاسیم بالا نام دارد.

توجه داشته باشید که محدوده طبیعی پتاسیم بین 3.6 تا 5.2 میلی مول در لیتر (mmol/L) خون است. سطح پتاسیم بالاتر از 5.5 میلی مول در لیتر بسیار بالا است و سطح پتاسیم بیش از 6 میلی مول در لیتر می تواند تهدید کننده زندگی باشد.

گفتنی است؛ برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد سطح پتاسیم بدن خود می توانید مشاوره آنلاین پزشکی داشته باشید.

چه هیپرکالمی خفیف و چه نوع شدید آن را داشته باشید، باید برای جلوگیری از عوارض احتمالی، فوراً تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرید. همچنین اگر علائمی در خود حس کردید و درسترسی به پزشک متخصص نداشتید، می توانید از طریق ویزیت آنلاین اقدام کنید و سوالات خود را مطرح نمایید.

علل هیپرکالمی (پتاسیم بالا)

چندین موضوع می تواند باعث هیپرکالمی شود، از جمله مشکلات سلامتی و استفاده از برخی داروها. در زیر به برخی از این علت ها می پردازیم:

نارسایی کلیه

نارسایی کلیه شایع ترین علت افزایش پتاسیم بدن است. وقتی کلیه های شما از کار می افتند یا به درستی کار نمی کنند، نمی توانند پتاسیم اضافی را از بدن شما خارج کنند. این می تواند منجر به تجمع پتاسیم و هیپرکالمی شود.

سایر شرایط سلامتی

پتاسیم بالا همچنین می تواند با برخی از مشکلات سلامتی مانند موارد زیر مرتبط باشد:

• کم آبی بدن
• دیابت نوع 1
• بیماری آدیسون
• خونریزی داخلی
• داروها

برخی از داروها می توانند باعث سطح بالای پتاسیم شوند:

• داروهای شیمی درمانی خاص
• مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE).
• مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین
• مکمل ها
• مصرف الکل یا مواد مخدر

مصرف زیاد الکل یا مواد مخدر می تواند باعث از بین رفتن عضلات شما شود. این تجزیه می تواند مقدار زیادی پتاسیم را از سلول های ماهیچه ای به جریان خون شما آزاد کند.

دریافت نوبت آنلاین از متخصصان منتخب غدد

ضربه

انواع خاصی از تروما می تواند سطح پتاسیم شما را نیز افزایش دهد. در این موارد، پتاسیم اضافی از سلول های بدن به جریان خون شما نشت می کند. سوختگی یا له شدگی در جایی که تعداد زیادی از سلول های عضلانی آسیب دیده اند می توانند این اثرات را ایجاد کنند.

علائم پتاسیم بالا

علائم پتاسیم بالا به سطح ماده معدنی موجود در خون شما بستگی دارد. ممکن است اصلا علائمی نداشته باشید. اما اگر سطح پتاسیم شما به اندازه ای بالا باشد که علائم ایجاد کند، ممکن است نشانه های زیر را داشته باشید:

• خستگی یا ضعف
• احساس بی حسی یا گزگز
• حالت تهوع یا استفراغ
• مشکل در تنفس
• درد قفسه سینه

در موارد شدید، پتاسیم بالا می تواند باعث فلج یا نارسایی قلبی شود. در صورت عدم درمان، سطوح بالای پتاسیم می تواند باعث توقف قلب شود.

مراجعه به پزشک

از آنجایی که اثرات پتاسیم بالا می تواند جدی باشد، مهم است که فورا به این وضعیت رسیدگی شود. اگر هر یک از علائم بالا را دارید و تشخیص داده شد که پتاسیم بالایی دارید یا دلیلی برای فکر کردن به آن دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

اگر سطح پتاسیم بسیار بالا و خطرناک باشد، باید تا زمانی که سطح شما به حالت عادی بازگردد، در بیمارستان بستری شوید.

تشخیص هیپرکالمی

آزمایش خون یا آزمایش ادرار می تواند به پزشک شما در تشخیص هیپرکالمی کمک کند. پزشک شما به طور معمول در طول چکاپ سالانه یا اگر اخیراً داروی جدیدی را شروع کرده اید، آزمایش خون انجام می دهد. هر گونه مشکل در سطح پتاسیم شما در این آزمایش ها نشان داده می شود. اگر نشانه های هیپرکالمی را در خود مشاهده می کنید، درمورد تشخیص هیپرکالمی به مشاوره آنلاین پزشکی مراجعه کنید.

اگر در معرض خطر پتاسیم بالا هستید، مهم است که از طریق دکتر آنلاین معاینات منظم داشته باشید. این به این دلیل است که ممکن است تا زمانی که علائم را شروع نکنید، از سطح بالای پتاسیم خود آگاه نباشید.

درمان هیپرکالمی

هدف معمولی از درمان سطوح بالای پتاسیم کمک به بدن شما برای خلاص شدن سریع از شر پتاسیم اضافی و بهبود قلب است.

همودیالیز

اگر به دلیل نارسایی کلیه پتاسیم بالایی دارید، همودیالیز بهترین گزینه درمانی شماست. همودیالیز از دستگاهی برای حذف مواد زائد از خون شما، از جمله پتاسیم اضافی استفاده می کند.

داروها

دکتر شما همچنین ممکن است داروهایی برای درمان سطوح بالای پتاسیم شما تجویز کند. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

گلوکونات کلسیم: گلوکونات کلسیم می تواند به کاهش اثر پتاسیم روی قلب شما کمک کند تا زمانی که سطوح بالای پتاسیم تثبیت شود.

دیورتیک ها: پزشک ممکن است دیورتیک ها را نیز تجویز کند، که قرص هایی هستند که باعث ادرار بیشتر شما می شوند. برخی از دیورتیک ها میزان پتاسیم دفع شده توسط کلیه ها را افزایش می دهند در حالی که سایر دیورتیک ها باعث افزایش دفع پتاسیم نمی شوند. بسته به سطح پتاسیم شما، پزشک ممکن است یک یا چند نوع دیورتیک زیر را توصیه کند:

• دیورتیک های حلقه
• دیورتیک های نگهدارنده پتاسیم
• دیورتیک های تیازیدی

هر نوع دیورتیک قسمت متفاوتی از کلیه ها را هدف قرار می دهد.

رزین: در برخی موارد، ممکن است دارویی به نام رزین برای مصرف خوراکی به شما داده شود. رزین با پتاسیم پیوند می‌یابد و به آن اجازه می‌دهد در طول اجابت مزاج از بدن شما خارج شود.

درمان های خانگی برای کاهش پتاسیم

اگر پتاسیم بالای شما شدید است، باید فورا تحت درمان قرار بگیرید. اما اگر پتاسیم بالای خفیف دارید، ممکن است بتوانید سطح پتاسیم خود را در خانه کاهش دهید. حتماً دستورالعمل های دکتر خود را برای درمان پتاسیم بالا دنبال کنید و قبل از امتحان این روش ها مشاوره آنلاین پزشکی داشته باشید.

چگونه مصرف پتاسیم خود را کاهش دهیم؟

یکی از ساده ترین راه ها برای کاهش سطح پتاسیم به طور طبیعی، کاهش میزان پتاسیم در رژیم غذایی است. این به معنای محدود کردن غذاها و مکمل های حاوی پتاسیم است. برخی از غذاهای حاوی پتاسیم عبارتند از:

• موز
• آجیل
• لوبیا
• شیر
• سیب زمینیها
• گوشت گاو

برای دریافت پیشنهادات در مورد بهترین برنامه غذایی برای شما با پزشک خود از طریق ویزیت انلاین در ارتباط باشید. همچنین می توانید از آنها بخواهید که به یک متخصص تغذیه به شما معرفی کنند.

جایگزین های نمک خود را بررسی کنید

برخی از جایگزین های نمک نیز سرشار از پتاسیم هستند. هنگامی که از جایگزین های نمک استفاده می کنید، مطمئن شوید که از مصرف کلرید پتاسیم به عنوان یک عنصر اجتناب کنید. غذاهایی که حاوی مواد افزودنی بالایی هستند، مانند محصولات پخته شده تجاری و نوشیدنی های ورزشی، معمولاً پتاسیم بالایی دارند.

آب بیشتری بنوشید

کم آبی می تواند منجر به سطوح بالای پتاسیم شود. سعی کنید آب بیشتری بنوشید.

از برخی گیاهان دارویی اجتناب کنید

اگر به هر دلیلی از گیاهان دارویی استفاده می کنید، توجه داشته باشید که اگر سطح پتاسیم بالایی دارید، چند گیاه وجود دارد که نباید مصرف کنید. یونجه، گزنه و قاصدک می توانند سطح پتاسیم شما را افزایش دهند، بنابراین حتما از مصرف آنها اجتناب کنید.

چشم انداز هیپرکالمی

از آنجایی که علائم پتاسیم بالا ممکن است در مراحل اولیه ظاهر نشود، اگر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید، باید به طور منظم آزمایش خون بدهید بنابراین بهتر است همواره یا به پزشک مراجعه کنید و یا با دکتر آنلاین در تماس باشید.

اگر آزمایش خون شما نشان دهد که سطح پتاسیم بالایی دارید، پزشک شما برنامه درمانی مناسب شما را انتخاب خواهد کرد. اگر سطح شما به طور خطرناکی بالا باشد، پزشک ممکن است بستری شدن در بیمارستان یا دیالیز را تجویز کند. اما اگر سطح پتاسیم شما کمی افزایش یافته است و هیچ علامت دیگری از هیپرکالمی ندارید، پزشک ممکن است وضعیت شما را تحت نظر داشته باشد و آزمایش بعدی را تجویز کند. بنابراین از طریق ویزیت آنلاین تماس خود را با پزشک حفظ کنید.

در هر صورت، با مداخله سریع، پتاسیم بالا قابل درمان است. می توانید از طریق مشاوره آنلاین پزشکی اطلاعات بیشتری به دست آورید.

منبع:healthline