اختلالات خواب به شرایطی گفته می‌شود که توانایی خواب خوب و منظم را تحت تأثیر قرار می‌دهد. علت اختلالات خواب به موارد زیادی بر می‌گردد.بسیاری از ما در زمان و شرایط مختلف با مشکل خواب درگیر بوده‌ایم. معمولاً علت اختلالات خواب، به دلیل استرس، مسافرت، بیماری و غیره به صورت موقت در فرد اتفاق می‌افتند؛ اما اگر مشکلات خواب به طور منظم اتفاق بیافتد و در زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد، فرد از اختلال خواب رنج می‌برد. اختلالات خواب باعث خواب آلودگی در طول روز می‌شود، همچنین می‌تواند به سلامت روحی و جسمی فرد (مشکلات حافظه، افزایش وزن و تأثیر بر انرژی، خلق و خوی فرد) لطمه بزند.
اختلال خواب
اختلال خواب شرایطی است که اغلب توانایی فرد برای داشتن خواب کافی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. طبیعی است که گاهی اوقات مشکلات خواب را تجربه کنید. اغلب مشکلات خواب می‌تواند یک تجربه خسته کننده و ناتوان کننده باشد. نادیده گرفتن مشکلات خواب و اختلالات خواب می‌تواند به سلامت جسمی آسیب برساند و منجر به افزایش وزن، حوادث، عملکرد شغلی، مشکلات حافظه و ایجاد اختلال در روابط فرد شود.
شما می‌توانید با ردیابی علائم و الگوهای خواب خود، علت اختلالات خواب را پیدا کرده و با ایجاد تغییرات سالم در عادات روزانه و معمول، مشکلات خواب خود را حل کنید. بسته به نوع اختلال خواب، ممکن است افراد دچار مشکلی در خواب باشند و در طول روز احساس خستگی کنند. کمبود خواب می‌تواند تأثیر منفی بر انرژی، خلق، تمرکز و سلامت کلی داشته باشد.
در بعضی موارد، علت اختلالات خواب، می‌تواند نشانه‌ای از وضعیت پزشکی دیگر یا سلامت روانی باشد. اگر مشکوک به اختلال خواب هستید، تشخیص و درمان علت اختلالات خواب می‌تواند برای شما مفید واقع شود. اگر درمان درستی برای مشکل خود نداشته باشید، اثرات منفی اختلالات خواب می‌تواند منجر به پیامدهایی بر سلامتی شود و توانایی شما در انجام فعالیت‌های روزمره را مختل کند.
علائم اختلالات خواب
علائم اختلالات بسته به شدت و نوع اختلال خواب متفاوت است. با این حال، علائم عمومی اختلالات خواب عبارت‌اند از:
- خواب آلودگی در طول روز
- خستگی روزانه
- تحریک پذیری یا اضطراب
- عدم تمرکز
- افسردگی
علت اختلالات خواب
بسیاری از بیماری‌ها، شرایط و اختلالاتی وجود دارد که می‌توانند علت اختلالات خواب باشند. در بسیاری از موارد، اختلالات خواب به عنوان یک نتیجه از یک مشکل بهداشتی به وجود می‌آید.
آلرژی و مشکلات تنفسی: آلرژی، سرماخوردگی و عفونت‌های تنفسی فوقانی می‌تواند علت اختلالات خواب در شب شود. ناتوانی در نفس کشیدن از طریق بینی نیز می‌تواند باعث مشکلات خواب شود.
شب ادراری: شب ادراری یا ادرار مکرر ممکن است خواب شما را مختل کرده و موجب بیدار شدن در طول شب شود. عدم تعادل هورمونی و بیماری‌های دستگاه ادراری ممکن است به ایجاد این وضعیت کمک کند.
درد مزمن: در برخی موارد حتی بعد از خوابیدن، به‌خاطر درد شدید بیدار می‌شوید. برخی از شایع‌ترین علل درد مزمن عبارت‌اند از:
- آرتروز
- سندرم خستگی مزمن
- فیبرومیالژیا
- سندرم روده تحریک پذیر
- سردرد مداوم
- کمردرد مداوم
در بعضی موارد، درد مزمن ممکن است حتی با اختلالات خواب تشدید شود. به عنوان مثال، پزشکان بر این باورند که توسعه فیبرومیالژیا ممکن است به مشکلات خواب مرتبط باشد.
استرس و اضطراب استرس و اضطراب اغلب تأثیر منفی بر کیفیت خواب دارند. کابوس، صحبت کردن یا راه رفتن در خواب نیز از علل اختلالات خواب هستند.
انواع اختلالات خواب
انواع مختلف اختلالات خواب وجود دارد. از جمله:
بی خوابی: بی‌خوابی به ناتوانی در خواب اشاره می‌کند که می‌تواند ناشی از استرس و اضطراب، هورمون‌ها یا مشکلات گوارشی باشد.
آپنه خواب: آپنه خواب با وقفه در تنفس در طول خواب مشخص می‌شود. این حالت، یک وضعیت پزشکی جدی است که می‌تواند موجب بیدار شدن در طول شب شود.
خواب پریشی: خواب پریشی یک کلاس از اختلالات خواب است که باعث حرکات غیر طبیعی در طول خواب می‌شود. انواع خواب پریشی عبارت‌اند از:
- راه رفتن در خواب
- حرف زدن در خواب
- تغذیه
- دیدن کابوس
- شب ادراری
حمله خواب: حملات خواب در طول روز رخ می دهد. این به این معنی است که شما ناگهان احساس خستگی می‌کنید و بدون هشدار می‌خوابید. اختلال حمله خواب همچنین می‌تواند موجب فلج خواب شود. در این حالت پس از بیدار شدن، از نظر جسمی نمی‌توانید حرکت کنید. حمله خواب ممکن است به خودی خود رخ دهد، همچنین این حالت با برخی اختلالات عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس همراه است.
به چه متخصصی مراجعه کنم؟
اگر از مشکل کم خوابی رنج می‌برید و اختلال خواب در روند زندگی روزمره شما تأثیر گذاشته است، می‌توانید برای یافتن علت، به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. متخصص مغز و اعصاب، الگوهای خواب، امواج مغزی، ضربان قلب، حرکات چشم و غیره را با استفاده از دستگاه‌های نظارتی، در شما ارزیابی خواهد کرد. در صورت لزوم، متخصص خواب، یک برنامه درمانی را طراحی خواهد کرد.
اختلالات خواب چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک بعد از معاینه فیزیکی، برای یافتن علت اختلالات خواب، اطلاعات مربوط به علائم و تاریخ پزشکی را از شما می‌پرسد. همچنین آزمایش‌های مختلفی را برای تشخیص دقیق علت اختلالات خواب، تجویز می‌کند، از جمله:
پلیسومنوگرافی: مطالعه خواب که میزان اکسیژن، حرکات بدن و امواج مغزی را ارزیابی می‌کند.
الکتروانسفالوگرام: یک آزمون که فعالیت الکتریکی را در مغز بررسی می‌کند و هر مشکل بالقوه مرتبط با این فعالیت را تشخیص می دهد
آزمایش خون: یک آزمایش خون معمولاً برای تشخیص نارکولپسی و سایر شرایط بهداشتی موجود است که موجب مشکلات خواب می‌شود. این آزمایش‌ها می‌تواند در تعیین مسیر مناسب درمان اختلالات خواب بسیار مهم باشد.
درمان اختلالات خواب
درمان اختلالات خواب می‌تواند بسته به نوع و علت اختلالات خواب متفاوت باشد. با این حال، به طور کلی ترکیبی از درمان‌های پزشکی و تغییر شیوه زندگی را شامل می‌شود. درمان‌های پزشکی برای اختلالات خواب ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- قرص خواب
- مکمل ملاتونین
- دستگاه کمکی تنفس یا جراحی (معمولاً برای آپنه خواب)
تغییر شیوه زندگی می‌تواند تا حد زیادی کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد، به خصوص هنگامی که آنها همراه با درمان‌های پزشکی انجام می‌شود. از جمله:
- ترکیب سبزیجات و ماهی بیشتر در رژیم غذایی و کاهش مصرف قند
- کاهش استرس و اضطراب با ورزش
- ایجاد و انجام یک برنامه منظم خواب
- نوشیدن آب کمتر قبل از خواب
- محدود کردن مصرف کافئین، به خصوص در اواخر بعدازظهر یا شب
- کاهش تنباکو و مصرف الکل
- خوردن وعده‌های کوچک‌تر کربوهیدرات قبل از خواب
- رفتن به رختخواب و بیدار شدن در ساعات معین
منابع:
helpguide
