بیماری پارکینسون و علت و علائم آن را بهتر بشناسیم

پارکینسون چه علائمی دارد؟ آیا پارکینسون قابل درمان است؟ در این مقاله به بررسی کامل بیماری پارکینسون می‌پردازیم. برای یافتن پاسخ تمام سوالات خود در مورد بیماری پارکینسون در ادامه با ما همراه باشید.

بیماری پارکینسون چیست؟

بیماری پارکینسون (Parkinson’s Disease) یا به صورت مخفف (PD) یک بیماری عصبی پیش‌رونده است. پارکینسون معمولاً با ایجاد مشکلات حرکتی بروز کرده و به مرور پیشرفت می‌کند.

منظور از پیش‌رونده بودن پارکینسون این است که به مرور زمان علائم این بیماری بیشتر و بدتر می‌شود. بیماری پارکینسون یک اختلال در سیستم اعصاب مرکزی است که بر جنبش و حرکت بدن تأثیر می‌گذارد.

پارکینسون یکی از بیماری‌های مغز و اعصاب

در بیماری پارکینسون پیام‌هایی که در ارتباط با شیوه و زمان حرکت بدن هستند، از مغز آهسته‌تر فرستاده می‌شوند که سبب می‌شود، شخص مبتلا قادر به شروع و کنترل حرکاتش به صورت طبیعی نباشد.

پارکینسون یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مغز و اعصاب محسوب می‌شود.

پیشرفت بیماری پارکینسون

بعد از بیماری آلزایمر (Alzheimer)، بیماری پارکینسون شایع‌ترین بیماری مخرب اعصاب به حساب می‌آید. این بیماری، یک بیماری مزمن و همیشه در حال پیشرفت است.

علائم و نشانه‌های پارکینسون

علائم پارکینسون از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. لرزش‌های بدن از رایج‌ترین علائم پارکینسون هستند؛ اما این بیماری معمولاً سبب سفتی یا کاهش حرکت می‌شود.

علائم پارکینسون در مراحل اولیه بیماری ملایم و بیشتر اوقات در یک سمت بدن دیده می‌شود و گاه حتی احتیاج به درمان پزشکی ندارد. گاهی اوقات علائم پارکینسون با یک لرزش ناگهانی قابل توجه تنها در یک دست شروع می‌شود.

با مرور زمان علائم اولیه بدتر و وخیم‌تر می‌شوند. یک رعشه ملایم تبدیل به یک ارتعاش مزاحم و ملموس می‌شود.

شایع‌ترین علائم پارکینسون عبارت‌اند از:

  • لرزش به خصوص در حالتی که اندام‌ها حرکتی ندارند
  •  سفتی عضلانی و كندی حركت در كل بدن
  •  راه رفتن نامتناسب به حالتی كه پاها به زمین كشیده می‌شوند و فاصله پاها از هم بیشتر از حالت طبیعی است.
  • قامت خمیده
  • از بین رفتن حالت چهره
  •  تغییرات صدا و ضعیف و بم شدن آن
  •  اختلال بلع، آب‌ریزش دهان

توانایی ذهنی تا مراحل پیشرفته پارکینسون بدون تغییر می‌ماند. در مراحل پیشرفته بیماری توانایی ذهنی فرد به آهستگی كاهش می‌یابد و بیمار دچار افسردگی و خشم می‌شود.

علت ابتلا به بیماری پارکینسون

علت بیماری پارکینسون ناشناخته است؛ اما این بیماری نتیجه از بین رفتن یا ضعیف شدن و لطمه خوردن سلول‌های عصبی در مغز میانی است.

سلول‌های عصبی ماده‌ای به نام دوپامین، ترشح می‌کنند. دوپامین پیام‌های عصبی را از مغز میانی به بخش دیگری از مغر به نام کارپوس استراتوم می‌برد. این پیام‌ها به حرکت بدن تعادل می‌بخشند.

وقتی سلول‌های ترشح کننده دوپامین در مغز میانی می‌میرند، مراکز دیگر کنترل کننده حرکات بدن نامنظم کار می‌کنند. اختلالات مراکز کنترل بدن در مغز باعث به وجود آمدن علائم پارکینسون می‌شود.

اگر ۸۰ درصد سلول‌های ترشح کننده دوپامین از بین بروند، نشانه‌های پارکینسون پدیدار می‌شود.

برخی از عواملی که به نظر می‌رسد در ابتلا به بیماری پارکینسون نقش داشته باشند:

عوامل ژنتیکی: محققان جهش‌های ژنتیکی خاصی را کشف کرده‌اند که می‌تواند باعث بیماری پارکینسون شود. تغییرات ژن خاص به نظر می‌رسد افزایش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش می‌دهد.

عوامل محیطی: قرار گرفتن در معرض سموم خاص یا عوامل محیطی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد؛ اما درصد احتمال آن پایین است.

علت بیماری پارکینسون

از دیگر مواردی که می‌تواند علت بیماری پارکینسون باشد؛ می‌توان به افزایش سن، مصرف برخی داروهای خاص، آسیب مغزی، تومورهای مغزی، آنسفالیت پس از آنفلوانزا، عفونت با ویروس‌های دارای رشد آهسته یا مسمومیت با مونواکسیدکربن را نام برد.

چه زمانی به دکتر مراجعه کنم؟

 چهار مورد از علائم پارکینسون که در مراحل اولیه بیماری رایج است عبارتند از:

  • ارتعاش دست و پا در حالت استراحت (لرزش بیمار همزمان با ارتعاش دست و پا در حالت استراحت)
  • آرام شدن حرکت (برادیکینسیا Bradykinesia)
  • سختی حرکت و خشک شدن دست و پا یا بدن
  • تعادل ضعیف

در حالتی که دو یا تعداد بیشتری از این علائم را در خود یا اطرافیانتان می‌بینید؛ به خصوص وقتی که نشانه‌ها در یک سمت بدن بیشتر از سمت دیگر پدیدار شود، حتما به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.

اگر شما یا یکی از اطرافیانتان به این بیماری مبتلا شده‌اید، نگران نباشید، با مصرف دارو و انجام روش‌های درمانی جدید می‌توان علائم پارکینسون را کاهش داد و روند طبیعی زندگی را در پیش گرفت.

تشخیص و ارزیابی بیماری پارکینسون

بیمار ممکن است در اوایل، بیماری را با لرزش دست و پا یا با ضعیف شدن حرکت احساس کند و دریابد که انجام هر کاری بیشتر از حد معمول طول می‌کشد.

گاهی سختی و خشک شدن حرکت دست و ضعف تعادل را تجربه می‌کند. اولین علائم پارکینسون مجموعه‌ای متفاوت از ارتعاش، برادیکینسیا، سفت شدن عضلات و تعادل ضعیف هستند.

حدود ۱۵ درصد مبتلایان به پارکینسون پیش از ۵۰ سالگی تشخیص داده می‌شوند. شیوع این بیماری با افزایش سن، زیاد می‌شود.

چه افرادی در معرض خطر ابتلا به پارکینسون قرار دارند؟

ابتلا به بیماری پارکینسون در بعضی افراد یا تحت بعضی شرایط خاص با احتمال بیشتری مواجه است.

برخی از عوامل خطر ابتلا به پارکینسون عبارتند از:

  • سن: بـا افزایش سن میزان دوپامین و تعداد گیرنده‌های آن در مغز کاهش می‌یابد. معمولاً این بیماری در حدود سن ۶۰ سالگی یا بیشتر ایجاد می‌شود.
  • وراثت: داشتن یک فرد نزدیک با بیماری پارکینسون، شانس ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
  • جنسیت: مردان بیشتر از زنان به بیماری پارکینسون مبتلا می‌شوند.
  • عوامل محیطی: قرار گرفتن در معرض سموم مانند: علف‌کش‌ها و آفت‌کش‌ها ممکن است خطر بیماری پارکینسون را کمی افزایش دهد.

عوارض جانبی بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون اغلب با مشکلاتی همراه است که ممکن است قابل درمان باشند.

تعدادی از مهم‌ترین عوارض جانبی پارکینسون عبارتند از:

  •  زوال عقل و مشکلات فکر کردن:

مشکلات شناختی (دمانس) و مشکلات تفکر معمولاً در مراحل بعدی بیماری پارکینسون رخ می‌دهد. چنین مشکلات شناختی به داروها پاسخ نمی‌دهد.

  • افسردگی و تغییرات عاطفی:

ممکن است گاهی اوقات در مراحل اولیه پارکینسون بیمار افسردگی را تجربه کند. همچنین تجربه تغییرات احساسی دیگر مانند ترس، اضطراب یا از دست دادن انگیزه نیز ممکن است.

عوارض بیماری پارکینسون
  • مشکلات بلع:

با پیشرفت بیماری ممکن است بیمار مبتلا به پارکینسون دچار مشکلاتی در بلع شود.

  • مشکلات جویدن و خوردن:

بیماری پارکینسون در مرحلۀ بعدی بر ماهیچه‌های دهان تأثیر می‌گذارد و باعث سختی جویدن می‌شود. این عارضه می‌تواند منجر به خفگی و سو تغذیه شود.

  • مشکلات و اختلالات خواب:

افراد مبتلا به بیماری پارکینسون اغلب مشکلات خواب دارند، از جمله بیدار شدن از خواب در طول شب، بیدار شدن از خواب یا خوابیدن در طول روز.

  • مشکلات مثانه:

بیماری پارکینسون ممکن است باعث مشکلات مثانه، از جمله عدم توانایی کنترل ادرار و یا مشکل تکرر ادرار شود.

  • یبوست:

بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، عمدتاً به علت مصرف دارو و مشکلات در بلع و جویدن غذا، درگیر یبوست می‌شوند.

بیشتر بخوانید: نکاتی که باید درباره یبوست بدانیم

  • تغییرات فشار خون:

بیمار ممکن است به علت کاهش ناگهانی فشار خون (هیپوتانسیون ارتواسپتیک) احساس سرگیجه یا سرگیجه داشته باشد.

  • اختلال بویایی
  • خستگی
  • درد
  • افتادن و بروز شكستگی استخوان‌ها

پیشگیری از بیماری پارکینسون

از آنجا که علت پارکینسون ناشناخته است، راه‌های جلوگیری از این بیماری نیز یک رمز و راز باقی مانده است.

برخی تحقیقات نشان داده‌اند که تمرین هوازی منظم می‌تواند خطر بیماری پارکینسون را کاهش دهد.

برخی تحقیقات دیگر نشان داده است افرادی که کافئین مصرف می‌کنند خطر ابتلا به بیماری پارکینسون در آنها کمتر از کسانی است که نوشیدنی‌های کافئین‌دار نمی‌نوشند. با این حال، هنوز معلوم نیست که آیا کافئین در مقابل پارکینسون محافظت می‌کند یا به روش دیگری مرتبط است.

در حال حاضر شواهد کافی برای پیشنهاد نوشیدن نوشیدنی‌های کافئین‌دار برای محافظت در برابر پارکینسون وجود ندارد.

انواع روش‌های درمان بیماری پارکینسون

در حال حاضر درمان قطعی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد اما تعدادی از روش‌های دارویی، درمانی و جراحی برای بهبود علائم پارکینسون وجود دارد.

اگرچه بیماری پارکینسون نمی‌تواند درمان شود، داروها ممکن است علائم پارکینسون را به طور قابل توجهی بهبود بخشد. گاهی اوقات پزشک ممکن است عمل جراحی را انجام دهد تا برخی از مناطق مغز را تنظیم کرده و علائم این بیماری را کاهش دهد و آن‌ها را بهبود ببخشد.

سخن آخر:

پارکینسون یکی از رایج‌ترین بیماری‌های عصبی است. این بیماری در ابتدا با علائم بسیار خفیف نمایان می‌شود و به تدریج با گذشت زمان پیشرفت می‌کند.

علت اصلی ابتلا به پارکینسون تاکنون کشف نشده است؛ اما بر اثر نابودی و مرگ سلول‌های عصبی در مغز میانی ما دچار پارکینسون می‌شویم.

لرزش بدن به ویژه در حالت استراحت از بارزترین علائم پارکینسون است.

بیماری پارکینسون درمان قطعی پزشکی ندارد، اما با دارو، کاردرمانی و فیزیوتراپی و در بعضی موارد جراحی روند رشد آن کاهش پیدا می‌کند و بعضی از علائم و نشانه‌های آن بهبود می‌یابند.

با توجه به اینکه بیماری پارکینسون در طول زمان پیشرفت می‌کند و علائم آن به مرور بدتر می‌شوند در صورت مشاهده هر یک از نشانه‌های اولیه پارکینسون که در متن مقاله به طور کامل به آن پرداختیم؛ در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

اگر شما یا یکی از اطرافیانتان به این بیماری مبتلا شده‌اید، تجربیات خود در مورد بیماری پارکینسون و نشانه‌ها و علائم آن را با ما و سایر خوانندگان این مطلب به اشتراک بگذارید.

در صورتی که بعد از خواندن این مقاله در مورد بیماری پارکینسون، علت، علائم و روش‌های تشخیص آن سوالی در ذهن شما باقی مانده؛ در قسمت نظرهای همین مطلب برای ما بنویسید.

پزشکان و کارشناسان دکتردکتر آماده پاسخ‌گویی به شما عزیزان هستند.

منابع:

healthline

mayoclinic

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
ممکن است شما دوست داشته باشید
25 نظرات
  1. خسرو از لاهیجان می گوید

    با سلام توضیحاتتون جامع بود .پدرم به این بیماری مبتلا است اول دست راستش میلرزید الان راه رفتن براش خیلی سخت شده

    1. غفور می گوید

      بادرود و سلام.پدرم۷۱سال داره دوسالی است که به این بیماری مبتلاست،وقتی یه چیزی ناراحتش کنه حمله عصبی بهش دست میده،طوری که دست وپاهاش و تمام بدنش خشک میشه حتی گاهی اوقات قدرت تکلم واختیار خودش رو از دست میده وخودشو خیس میکنه.راه درمانش فقط آرامش خوردن غذاهای سبک،دورش باید همیشه کسی باشه که مداوم خاطرات خوب براش تعریف کنه،و بهش توجه زیادی بشه تاازحالت عصبی بیرون بیاد.به امید شفای عاجل همه بیماران.

  2. محمد علی سلطانی می گوید

    باسلام وعرض خسته نباشی
    من حدود ۶۰ سال سن دارم
    موتی هست در خواب دچار پرس پا میشوم ، آیا به پارکینسون ربط دارد؟
    باتشکر

  3. محمد می گوید

    سلام 18 سالمه موقع خواب سرم لرزش داره یعنی موقع خواب بیشتر حس میکنم
    باید چیکار کنم ؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      از نظر استرس و اضطراب بررسی شین و جهت معاینه به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید

  4. پرویز رضایی می گوید

    سلام من مدت یک سالونیم بیماری پارکینسون دارم و بیشتر فکرم به طرف خودکشی می‌رود و به چند پزشک مراجه کردم داروهایی مثل پارکین سی استفاده میکنم هیچ تعغیری نکردم راه چاره چیه

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      باید به متخصص” روانپزشکی مراجعه کنید عزیز

  5. وحید می گوید

    سلام.دکترجان آیا بی میلی به غذا ،حالت تهوع ونهایتا استفراغ میتونه ازعلایم یاعوارض پارکینسون وآلزایمرباشه؟؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      خیر

  6. مینو محمدی می گوید

    با سلام همسرم مدتی بود که دست راستش دچار لرزش شده بود البته بصورت نامحسوس ولی اخیرأ دست چپش هم دچار کمی لرزش شده و نمی‌دانم باید چه کنم

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      با توجه به موارد ذکر شده، بهتر است به صورت حضوری به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.

  7. مهدی می گوید

    سلام خسته نباشید ببخشید یه درخت داریم چند روز پیش خواستم برم بالا تا میوه هاشو بچینم اما پامو گذاشتم رو شاخه که برم بالا پای راستم به شکل قابل توجه ای لرزید هربار که فشار بهش میاوردم که برم بالاتر همینجور میشد اما وقتی رو یه شاخه وایمیسادم بدون فشار،،، نمیلرزید در ضمن من ۱۸ سالمه خیلی ممنون میشم اگه پاسخمو بدین🙏

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام بهتره عكس بگيريد تا از نظر كشيدگي تاندون پاتون بررسي شيد

  8. roozzib می گوید

    پدر بزرگ دوست من کمرش بسیار خم شده ودست وپاش میلرزه وقتی ودر حال استراحت میگه دست و پاش خشک شده یعنی به بیماری پارکینسون مبتلا شده

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام نه پاركينسون سير شروعش فرق ميكنه لطفا

      برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.

  9. منوچهر حاجی اسمعیلی می گوید

    بسیار از راهنمایی های شما سپاسگزارم. من 85 ساله هستم در بعضی اوقات که خسته ام دستهایم بی‌اختیار می لرزد چه کنم

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام لطفا اين آزمايشات را بديد و از نظر پركاري تيروييد بررسي شيد
      Cbc.diff esr crp
      Tsh freet4

  10. بهجت درویش می گوید

    باسلام و تشکر از اطلاع رسانی عالیتان
    منخانمی هستم 60 ساله سالهاست داروهای صد افسردگی و اضطراب و استرس مصرف میکنم حدود یک سال پیش دست راستم شروع به لرزیدن کرد دارو گرفتم چند ماه پیش دست چپم و حالا چانه ام فعلا دارو میگیرم آیا تنش‌های عصبی و چالش‌های زندگی می‌تواند در بروز این بیماری تاثیر داشته باشد؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام ميتونه اما ممكنه عارضه مصرف دارهاتون باشه
      بايد براي تعيين اينكه اين حالت بخاطر عارضه مصرف داروهاتونه يا بدليل تشديد اضطرابتون اتفاق افتاده با پزشك معالجتون مشورت كنيد

  11. فرحنازرسومی می گوید

    باسلام وتشکرازمقاله خوبتون خواستم بپرسم اون قسمت که نوشتیدآنسفالیت بعدازآنفولانزا چطورمیشه من۵۵سالمه به تازگی آنفولانزاگرفتم تقریباهفته دوم بدنم لرزش گرفته بخصوص پاهام حالت لرزش دارن البته کسی نمیبینه فقط خودم میفهمم ممکنه اون چیزی باشه که شمانوشتید؟؟؟البته من تنگی کانال نخاعی هم دارم که خیلی اذیتم میکنه حالانمیدونم لرزش دراثرچیه ممنون میشم راهنماییم کنید

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام انسفاليت يعني تهوع استفراغ سردرد و كاهش هوشياري ، گيجي و خواب الودگي
      علائم شما بدليل ضعف بدنتون بدليل ويروس هست

  12. محسن می گوید

    سلام تشکر از مقاله خوب شما. هم دیابت کنترل نشده و در حال درمان با انسولین و متفورمین دارم و هم دوبار حمله قلبی داشتم اما اکنون ef قلبم 35 است و می گویند خوب است. مشکلم لرزیدن بدنم و دستم است البته نه در حال استراحت. همچنین صدایم و سرم می لرزد. سر لرزه ام با خوردن پراپرانونول برای مدتی خوب می شود.
    خودم دیر می خوابم و اخیرا حدودا ساعت 3/5 بیدار می شوم البته یا یک و یا سه و نیم شب می خوابم. سنن 54 سال است آیا علائم پارکینسون است؟ تشکر

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      دوست عزیر باید به دقت معاینه شوید
      باید جهت معاینه به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید

  13. فریا می گوید

    با درود بر شما. بنده ۵۵ ساله هستم . و نزدیک به دو ساله داروی پارکینسون مصرف میکنم. بعضی از علایم که همه جا ذکر شده رو من دارم ؛ اما علایمی هم دارم که جایی ذکر نشده ؛ مثل درد در استخوان انگشتان پا که نمیتوانم راه بروم. این حالت بتازگی برام افتاده. من ارزش دست ندارم اما کندی حرکت دست چند ساله که مبتلا شدم.انجام دادن بعضی کارها برام خیلی سخته .

    1. دکتر آمنه مرشدی می گوید

      سلام
      علایم دیگر میتواند علل دیگری داشته باشد
      به متخصص داخلی مراجعه کنید

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.