قرص ناپروکسن برای چیست؟ موارد مصرف و عوارض ناپروکسن ۵۰۰ و ۲۵۰

با مصرف قرص ناپروکسن دردهای خفیف و متوسط قابل کنترل است. این قرص برای سردرد، تسکین درد مفاصل ناشی از آرتریت، روماتوئید، درد عضلانی ناشی از کشیدگی، درد دندان، نقرس، درد قاعدگی، سرماخوردگی و کلی بیماری‌های دیگر کاربرد دارد. ناپروکسن یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی است؛ بنابراین برای درمان تب و التهاب نیز تجویز می‌شود. موارد استفاده از شیاف ناپروکسن نیز شبیه قرص آن است. قرص ناپروکسن ۵۰۰ و ۲۵۰ التهاب گلو را کاهش می‌دهند و از طرفی کارکردی شبیه به ایبوپروفن دارند؛ اما تاثیرات ضد التهابی ناپروکسن عموما بیشتر است. اگرچه اشکال دارویی ناپروکسن مثل قرص، شیاف و کپسول بدون نسخه هم قابل خریداری هستند، اما پیشنهاد می‌کنیم از مصرف خودسرانه این دارو خودداری کنید و عوارض جانبی آن را جدی بگیرید.

در ادامه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر به بررسی نحوه مصرف، عوارض قرص ناپروکسن، کاربرد و نحوه عملکرد آن می‌پردازیم.

اگر سوالی در رابطه با این قرص دارید، آن را در انتهای همین صفحه و در بخش نظرات بنویسید تا در اسرع وقت توسط پزشک پاسخ داده شود.

قرص ناپروکسن برای چیست؟

ناپروکسن یک داروی ضد التهاب است که معمولاً برای کاهش دردهای مرتبط با التهاب مانند درد‌های مفصلی، دردهای عضلانی، درد پس از عمل جراحی و شرایطی مانند التهاب مفاصل و آرتریت روماتوئید جوانان مصرف می‌شود. همچنین ممکن است در برخی موارد به عنوان یک داروی تسکین‌دهنده دردهای معمولی مانند سردرد و دندان درد نیز مورد استفاده قرار گیرد. این دارو با نام‌های تجاری ای‌سی، آلو Aleve، آناپروکس Anaprox و ناپروسین Naprosyn نیز شناخته می‌شود. پزشک متخصص پس از معاینه و تشخیص بیماری، دوزهای مختلف این دارو را به صورت قرص، کپسول، شیاف و محلول (برای کسانی که نمی‌توانند قرص بخورند.) تجویز می‌کند. از آنجایی که این دارو در بین ایرانیان محبوبیت بالایی دارد و بدون نسخه مصرف می‌شود، لازم است تا با ترکیبات آن آشنا باشید.

اجزای قرص ناپروکسن

قرص ناپروکسن شامل ماده فعال و غیرفعال است. قرص‌های ناپروکسن از ماده فعال به نام ناپروکسن تشکیل شده‌اند که یک نوع دارو ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) است. اجزای غیر فعال موجود در این قرص‌ها ممکن است بسته به فرمولاسیون هر برند متفاوت باشند.

اجزای غیرفعال قرص ناپروکسن شامل موارد زیر است:

• سلولز میکروکریستالی
• سدیم کراس کارملوز
• اکسیدهای آهن
• پوویدون
• استئارات منیزیم

مواد غیرفعال ناپروکسن معمولا حاوی مواد پرکننده، تجزیه‌کننده و روان‌کننده است که در فرآیند تولید و پایداری قرص نقش دارند.

انواع قرص ناپروکسن

ناپروکسن با علامت‌های تجاری مختلف و در اشکال مختلف در دسترس است. اما به طور کلی انواع ناپروکسن شامل موارد زیر است:

• ناپروکسن سدیم (Naproxen Sodium): این نوع ناپروکسن عمدتاً به عنوان داروهای ضدالتهابی خوراکی معمول استفاده می‌شود و به صورت قرص یا کپسول در دسترس است. معمولاً برای کاهش دردهای مزمن، دردهای عضلانی و استخوانی، التهابات مفاصل و موارد مشابه تجویز می‌شود.
• ناپروکسن معمولی: اثر این دارو به نسبت ناپروکسن سدیم معمولا کندتر است.

ناپروکسن دو عملکرد سریع و تاخیری دارد که پزشک بر اساس شرایط بیمار، یکی از دو نوع قرص را تجویز می‌کند. اثربخشی قرص ناپروکسن سدیم سریع‌تر است. 

اشکال دارویی قرص ناپروکسن

اشکال دارویی قرص ناپروکسن به صورت قرص و شیاف است. پزشک بر اساس شرایط و مشکل بیمار یکی از اشکال دارویی قرص ناپروکسن را تجویز می‌کند.

اشکال دارویی قرص ناپروکسن عبارتند از:

• قرص ناپروکسن ۲۲۰
• قرص ناپروکسن ۲۵۰
• قرص ناپروکسن ۵۰۰
• شیاف ناپروکسن ۵۰۰

پرکاربردترین قرص‌هایی که توسط پزشکان تجویز می‌شود، قرص ناپروکسن ۵۰۰ و قرص ناپروکسن ۲۵۰ است از این دو قرص برای تسکین درد و به عنوان داروی سرماخوردگی نیز استفاده می‌شود. در ادامه موارد مصرف و نحوه استفاده از این دو قرص پرکاربرد را توضیح می‌دهیم.

قرص ناپروکسن ۵۰۰

قرص ناپروکسن ۵۰۰ برای تسکین دردهای متوسط کاربرد دارد. موارد استفاده از این دارو شامل درمان نقرس، کرونا، سردرد، بورسیت، آرتریت روماتوئید نوجوانان و بسیاری موارد دیگر است. این قرص معمولا روزانه دوبار (هر ۱۲ ساعت یکبار) توسط پزشک تجویز می‌شود. 

قرص ناپروکسن ۲۵۰

قرص ناپروکسن ۲۵۰ جزء ضعیف‌ترین اشکال قرص ناپروکسن است و برای تسکین دردهای خفیف کاربرد دارد. این قرص برای از بین بردن دردهای قاعدگی متوسط، درد دندان، سردرد، التهاب خفیف مفصل و درد مفصل، حمله‌های نقرس، بورسیت و التهاب تاندون توسط پزشک تجویز می‎شود. نحوه مصرف قرص ناپروکسن ۲۵۰ معمولا هر ۶ تا ۸ ساعت یکبار همراه با غذا است. در مورد نحوه مصرف این قرص، نظر پزشک اولویت دارد.

موارد مصرف قرص ناپروکسن

عارضه‌های سطحی که ناشی از التهاب باشند، با استفاده از این دارو تسکین یا درمان می‌شوند. البته دوزهای مختلف این دارو برای درمان بیماری‌های مختلف کاربرد دارد؛ برای مثال ناپروکسن ۵۰۰ برای درمان آرتریت، سردرد و کاهش علائم میگرن موثر است.

نحوه مصرف ناپروکسن ۵۰۰ و ۲۵۰ شامل موارد زیر است:

• دردهای مفصلی؛ ناپروکسن معمولاً برای درمان دردهای مفصلی مانند التهاب مفاصل روماتوئیدی و آرتریت جوانان تجویز می‌شود. این دارو به کاهش درد و التهاب مفاصل کمک می‌کند و بیماران می‌توانند بهتر حرکت کرده و کیفیت زندگی بهتری داشته باشند.
• دردهای عضلانی؛ ناپروکسن برای کاهش درد عضلانی ناشی از کشیدگی، ورزش و فعالیت‌های روزانه کاربرد دارد.
• دردهای پس از عمل جراحی؛: این دارو معمولاً برای مدیریت درد پس از عمل جراحی تجویز می‌شود.
• ناپروکسن برای پریودی؛: این دارو می‌تواند به کاهش درد و التهاب مرتبط با دردهای قاعدگی کمک کند. این دارو در مواقعی که داروهای معمولی مثل قرص ایبوپروفن (Ibuprofen) نتوانند به اندازه کافی موثر باشند، تجویز می‌شود.
• ناپروکسن سرماخوردگی؛ ناپروکسن می‌تواند به تسکین درد و تب ناشی از سرماخوردگی کمک کند. البته داروهای سرماخوردگی باید توسط پزشک تجویز شوند؛ اگر برای درمان سایر دردها ناپروکسن مصرف می‌کنید، در زمان سرماخوردگی حتما با پزشک مشورت کنید.
• سایر دردها؛ ناپروکسن برای دندان درد مفید است و می‌تواند برای درمان دردهای معمولی مانند سردرد و درد پریودی نیز به کار رود. همچنین ناپروکسن برای گلودرد، کاهش التهاب و تورم گلو نیز مفید است؛ اما این دارو باید با دقت و به توصیه پزشک مصرف شود.

توجه! درد و سوء هاضمه و تهوع و استفراغ، از عوارض قرص ناپروکسن 250 هستند. عوارض قرص ناپروکسن 500 هم شامل درد شکم و خونریزی گوارشی است.

به نقل از webmd:

«افرادی که تا به حال، حساسیت به قرص ناپروکسن یا داروهایی مثل ناپروسین، آسپرین یا هر داروی ضدالتهابی غیر استروئیدی دیگر را تجربه کرده‌اند، نباید از محصولات ناپروکسن استفاده کنند. همچنین این قرص نباید بلافاصله قبل و بعد از جراحی قلب به نام پیوند عروق کرونر (CABG) مورد استفاده قرار گیرد؛ زیرا خطر حمله قلبی را افزایش می‌دهد.»

دقت داشته باشید که برخی از افراد نباید این قرص را مصرف کنند.

نکات مهم در خصوص مصرف ناپروکسن

قبل از مصرف قرص ناپروکسن باید با نکات مهم در خصوص مصرف این قرص آشنا شوید تا عوارض جانبی آن به سراغ شما نیاید. این نکات عبارتند از:

• دوز مصرفی ناپروکسن را دقیقاً طبق دستور پزشک خود مصرف کنید. مصرف بیش‌ازحد ناپروکسن می‌تواند منجر به عوارض جانبی جدی شود.
• مصرف ناپروکسن با معده خالی می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات گوارشی شود؛ بنابراین این دارو را با معده پر استفاده کنید.
• اگر داروهای دیگری مصرف می‌کنید، قبل از مصرف ناپروکسن با پزشک خود مشورت کنید. ناپروکسن می‌تواند با سایر داروها تداخل داشته باشد.
• اگر عوارض جانبی جدی را تجربه کردید، مصرف ناپروکسن را قطع و فوراً به پزشک مراجعه کنید.
• مصرف ناپروکسن در دوران بارداری و شیردهی نیاز به مشورت و تایید پزشک متخصص دارد تا سلامت جنین شما تهدید نشود.
• مصرف این دارو در سنین بالای ۶۵ سال نیز باید با مشورت پزشک باشد.

اگر سوالی در مورد نحوه مصرف قرص ناپروکسن ۵۰۰ یا ۲۵۰ دارید در بخش کامنت برایمان بنویسید تا کارشناسان سلامت به سوال شما پاسخ دهند.

نحوه عملکرد ناپروکسن

عملکرد اصلی ناپروکسن به خاطر مهار کردن یک آنزیم به نام سیکلواکسیژناز (COX) است که نقش مهمی در تولید پروستاندین‌ها دارد. پروستاندین‌ها مواد شیمیایی مهمی هستند که در فرآیندهای التهاب و درد دخیل هستند. در نتیجه این دارو باعث کاهش التهاب‌های موضعی و سیستمیک در بدن می‌شود. در صورت وجود تب نیز ناپروکسن تاثیر مستقیمی بر تنظیم دما داشته و تب را کاهش می‌دهد.

دوز و نحوه مصرف ناپروکسن

دوز و نحوه مصرف ناپروکسن می‌تواند متغیر باشد و باید تحت نظر پزشک تعیین شود. اما در ادامه یک جدول از دوزهای معمول ناپروکسن برای درمان و تسکین برخی از موارد آورده شده است:

نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که ناپروکسن ۵۰۰ هر چند ساعت مصرف شود. بنابراین از مصرف خودسرانه و افزایش دوز بدون مشورت با پزشک پرهیز کنید.

عوارض قرص ناپروکسن چیست؟

ناراحتی‌های گوارشی مهمترین عوارض جانبی این دارو هستند. ناپروکسن می‌تواند باعث ناراحتی معده، حالت تهوع، استفراغ، سوء هاضمه و سوزش سر دل شود. این عوارض جانبی معمولاً خفیف هستند و با مصرف ناپروکسن با معده پر کاهش می‌یابند.

عوارض جانبی قرص ناپروکسن عبارت‌اند از:

• ناراحتی معده
• حالت تهوع
• استفراغ
• سوء هاضمه
• سوزش سر دل
• سردرد و سرگیجه
• خواب آلودگی

عوارض جانبی جدی ناپروکسن نادر است، اما می‌تواند بسیار خطرناک باشد.

در جدول زیر علائم برخی از عوامل خطر مصرف ناپروکسن را مشاهده می‌کنید: 

اگر هر یک از این عوارض جانبی را تجربه کردید، با گرفتن وقت از دکتر عمومی در سیستم نوبت‌دهی آنلاین دکتردکتر، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

خودکشی با ناپروکسن

یکی از عوارض خطرناکی که مصرف بیش‌ازحد و بدون نسخه این دارو می‌تواند ایجاد کند، خونریزی شدید معده، آسیب کلیوی، آسیب کبد و حتی مرگ است. 

بعضی از علائم اوردوز ناپروکسن عبارتند از:

• حالت تهوع و استفراغ
• درد معده
• سرگیجه
• خواب آلودگی
• سردرد
• تپش قلب
• مشکلات تنفسی
• تورم دست و پاها
• خونریزی غیرمعمول

اگر فکر می‌کنید ممکن است با ناپروکسن اوردوز کرده باشید، فوراً به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.

تداخلات دارویی ناپروکسن

مصرف ناپروکسن با الکل و مشروبات الکلی می‌تواند خطر عوارض جانبی از جمله خونریزی معده را افزایش دهد. درد معده، سوزش سر دل، حالت تهوع و استفراغ، اسهال، خونریزی از مقعد، مشکلات تنفسی، سردرگمی، خونریزی غیر معمول، تورم دست، پاها و مچ پا، تنها برخی از عوارض مصرف ناپروکسن با مشروبات الکلی است. اگر ناپروکسن مصرف می‌کنید، از مصرف الکل یا مشروبات الکلی خودداری کنید.

همچنین برخی از عواملی که خطر عوارض جانبی ناپروکسن را افزایش می‌دهند، عبارتند از:

• سن بالای ۶۵ سال
• سابقه زخم معده یا روده
• بیماری کبدی یا کلیوی
• بیماری قلبی
• مصرف سایر داروها مانند داروهای رقیق کننده خون، داروهای ضدافسردگی یا داروهای ضددیابت

همچنین برخی از تداخلات دارویی ناپروکسن که باید به آن دقت داشته باشید، شامل مصرف همزمان داروهای رقیق‌کننده خون مثل قرص آسپرین، وارفارین، کومادین، لوپیدین، دابیگاتران و ریواروکسابان است. مصرف ناپروکسن با این داروها می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. یکی دیگر از موارد احتیاط مصرف ناپروکسن با دگزامتازون است که خطر خونریزی معده را افزایش می‌دهد. بهتر است دیکلوفناک و ناپروکسن با ایبوپروفن را نیز همزمان مصرف نکنید.

بهترین زمان مصرف ناپروکسن چه موقعی است؟

بهترین زمان مصرف ناپروکسن برای تسکین درد مانند درد جوش در گوش، بلافاصله پس از شروع درد است. این کار به جلوگیری از پیشرفت درد و کاهش مدت زمان درد کمک می‌کند. این دارو باید با معده پر مصرف شود تا عوارض جانبی گوارشی کاهش یابد. بنابراین، بهترین زمان مصرف ناپروکسن همراه با غذا یا شیر است. اگر ناپروکسن را برای تسکین درد مزمن مصرف می‌کنید، می‌توانید آن را در هر زمان از روز مصرف کنید.

قرص جایگزین برای ناپروکسن

ناپروکسن تنها دارویی نیست که برای درمان درد و کاهش التهاب کاربرد دارد. داروهای دیگری نیز هستند که اثرات مشابه یا حتی ترکیبات مشابهی نیز با ناپروکسن دارند. برای مثال ایبوپروفن یک جایگزین رایج برای ناپروکسن است. ایبوپروفن نسبت به ناپروکسن اثرات ضدالتهابی کمتری دارد، اما عوارض جانبی گوارشی آن هم کمتر است.

در جدول زیر به چند مورد از جایگزین‌های قرص ناپروکسن، عوارض و فواید آنها اشاره کرده‌ایم:

این داروها همگی در دسته داروهای مسکن و ضدالتهابی غیراستروئیدی قرار می‌گیرند و با کاهش تولید پروستاگلاندین‌ها (عامل ایجاد درد و التهاب) به درمان درد و کاهش التهاب کمک می‌کنند. انتخاب قرص جایگزین ناپروکسن به عوامل مختلفی از جمله شدت درد، سایر شرایط پزشکی بیمار و عوارض جانبی احتمالی بستگی دارد. بنابراین بهتر است برای جایگزین کردن این دارو از یک پزشک متخصص مشورت بگیرید.

ناپروکسن یا ژلوفن کدام بهتر است؟

ناپروکسن و ژلوفن هر دو داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) هستند که برای تسکین درد، التهاب و تب استفاده می‌شوند. هر دو دارو به صورت قرص، کپسول، مایع و ژل موضعی موجود هستند. انتخاب بین این دو دارو به عوامل مختلفی از جمله شدت درد، سایر شرایط پزشکی بیمار و عوارض جانبی احتمالی بستگی دارد. هر دو این داروها برای تسکین انواع مختلف درد، از جمله درد مفاصل ناشی از آرتریت، درد عضلانی ناشی از کشیدگی، پیچ خوردگی یا آسیب، درد قاعدگی، درد دندان و سردرد استفاده می‌شوند. ناپروکسن و ژلوفن عوارض جانبی مشابهی هم دارند؛ از جمله ناراحتی معده، حالت تهوع، استفراغ، سوء هاضمه، سوزش سر دل، سردرد و سرگیجه.

تسکین انواع درد با قرص ناپروکسن

دوزهای تجویزی قرص ناپروکسن توسط پزشک، متفاوت است. برای تسکین و درمان برخی دردهای موضعی موثر است که در این مطلب از مجله دکتردکتر به آن اشاره کردیم. اما همچنان عوارض قرص ناپروکسن را نمی‌توانیم نادیده بگیریم، زیرا احتمال مرگ بیمار نیز وجود دارد. بنابراین در خصوص مصرف قرص ناپروکسن ۵۰۰ و ۲۵۰ حساسیت بالایی به‌خرج دهید. از مصرف خودسرانه آن خودداری کرده و دارو را دور از دسترس کودکان قرار دهید.

اگر درد گردن، گلو، سردرد و درد پریودی دارید، به یک پزشک عمومی مراجعه کنید و در خصوص مصرف این دارو مشورت کنید. پزشک عمومی شما را معاینه می‌کند و داروی ناپروکسن یا جایگزین‌های آن را تجویز می‌کند یا در صورت نیاز شما را به یک پزشک متخصص ارجاع خواهد داد. اگر تمایل دارید اطلاعات بیشتری در خصوص پزشک عمومی بدانید، به مطلب پزشکی عمومی چیست مراجعه کنید. دکتر دکتر بهترین مرجع برای دریافت نوبت فوری دکتر است. برای دریافت نوبت فوری از پزشک عمومی می‌توانید از سایت دکتر دکتر اقدام کنید. اگر تجربه یا سوالی در خصوص قرص ناپروکسن دارید، حتما آن را از طریق بخش نظرات با ما و سایر مخاطبان مجله دکتر دکتر به اشتراک بگذارید.

منابع:

webmd.com

سوالات متداول ناپروکسن