گاستریت یا ورم معده حالتي است كه در اثر افزایش اسيد معده، معده دچار التهاب، آزردگي، زخم سطحي يا عفونت در لايه مخاطي میشود.
گاستریت در واقع جزئی از يك طيف بيماری است كه شامل زخم سطحی معده نيز میشود. گاستریت حاد ناگهانی رخ می‌دهد و اغلب به درمان مناسب پاسخ می‌دهد در حالی که ورم معده مزمن به آرامی رشد می‌کند. ورم معده اغلب توسط یک باکتری به نام H. pylori ایجاد میشود. گاستريت يا ورم معده خود به خود يك بيماري نيست اما موجب التهاب بافت‌های معده شده و زمانی اتفاق می‌افتد كه بافت درون معده تحريك پذير میشود.
ممكن است ورم معده در كوتاه مدت و يا به تدريج و در مدتي نسبتاً طولاني فرد را مبتلا كند كه معمولاً درمان گاستریت آسان و بدون دردسر است.
انواع گاستريت یا ورم معده
گاستریت یا ورم معده ممکن است حاد یا مزمن باشد، گاستریت حاد به صورت یک حمله ناگهانی رخ می‌دهد، ورم معده مزمن تدریجاً در طول زمان پیشرفت می‌کند. علت ورم معده حاد بیشتر به خاطر مصرف غذاهای تند و پر ادویه است. در برخی موارد، ورم معده می‌تواند منجر به زخم معده و افزایش خطر سرطان معده شود. با این حال، برای اکثر افراد، ورم معده جدی نیست و به سرعت با درمان بهبود می‌یابد.
چه وقت برای دیدن یک دکتر
تقریباً همه افراد مبتلا به اختلالات گوارشی و معده به ورم معده مبتلا می‌شوند. اکثر موارد سوء هاضمه کوتاه مدت هستند و نیازی به مراقبت های پزشکی ندارند. در مقاله قبلی به بررسی علائم و علت ورم معده پرداختیم، اگر شما علائم و نشانه‌های گاستریت را بیش از یک هفته یا بیشتر دارید، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
تشخیص گاستریت
برای تشخیص علائم و نشانه‌ها و به طبع آن درمان ورم معده، پزشک بعد از معاینات فیزیکی و گرفتن شرح حال بیمار و بیماری‌ها و داروهای مصرفی، جهت تشخیص بهتر و دقیق‌تر ورم معده ممکن است روش‌های زیر را تجویز کند:
آندوسکوپی مطمئن‌ترین و دقیق‌ترین روش برای تشخیص و درمان گاستریت یا ورم معده استفاده از آندوسکوپی است.
تست‌های H. pylori. پزشک شما ممکن است آزمایش‌هایی برای تعیین اینکه آیا باکتری H. پیلوری را بدهد (علت اصلی ورم معده و گاستریت باکتری به نام هیلکو باکتر پیلوری است). اینکه کدام نوع آزمایش را انجام می‌دهید بستگی به وضعیت شما دارد. H. pylori ممکن است در یک آزمایش خون، در آزمایش مدفوع یا با آزمایش تنفسی تشخیص داده شود.
اشعه X از دستگاه گوارش فوقانی. اشعه ایکس تصاویری از مری، معده و روده کوچک را برای جستجوی ناهنجاری‌ها را می‌دهد.
درمان گاستریت
علت ورم معده، ضعف در پوشش مخاطی معده است که منجر به گاستریت میشود. داشتن پوشش معده نازک یا آسیب دیده که خطر ابتلا به گاستریت را بیشتر می‌کند. علت دیگر ورم معده، عفونت باکتریایی دستگاه گوارش است که می‌تواند باعث ایجاد ورم معده شود. درمان ورم معده بستگی به علت خاص آن دارد. به خاطر داشته باشید:
- ورم معده حاد: بر اثر عفونت یا یک عامل محرک ایجاد میشود و باعث بروز ناگهانی ناراحتی و در معده میشود؛ اما با از بین بردن عامل التهاب نیز این درد و ناراحتی به سرعت از بین می‌رود و درد تسکین می‌یابد.
- ورم معده مزمن: وضعیتی است که در آن مخاط داخلی معده در بلند مدت در معرض آسیب قرار می‌گیرد. عامل التهاب و آسیب معمولاً میکروب هلیکوباکتری است. گاستریت مزمن معمولاً باعث درد یا سوءهاضمه نمی‌شود اما بروز آسیب‌های شدید به مخاط معده می‌تواند باعث فقر ویتامین B12 و کم‌خونی شدید شود.
گاستریت حاد ناشی از مصرف مواد غذایی تند، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا مصرف بیش از حد الکل است، درمان گاستریت در این حالت متوقف کردن مصرف این مواد است. داروهای مورد استفاده برای درمان ورم معده مزمن عبارت‌اند از:
داروهای آنتی‌بیوتیک برای کشتن H. pylori. برای هلیکوباکتر پیلوری در دستگاه گوارش شما، پزشک ممکن است ترکیبی از آنتی‌بیوتیک ها مانند کلاریترومایسین (بیسین) و آموکسی سیلین (آموکسیل، اوگوتیمین، دیگران) یا مترونیدازول (Flagyl) را برای کشتن این باکتری پیشنهاد کند.
داروهایی که تولید اسید معده را مسدود می کنند، نیز در صورتی که علت گاستریت اسید معده تشخیص داده شود برای درمان گاستریت کاربرد دارد. مهارکننده‌های پمپ پروتون، با مسدود کردن فعالیت قسمت‌هایی از سلول‌هایی که اسید تولید می کنند، اسید را کاهش می‌دهند. این داروها عبارت‌اند از: امپرازول (Prilosec)، لنسپروزول (Prevacid)، رابپرازول (Aciphex)، اسموپرازول (Nexium)، دکسلانوسپارازول (دگزیلانت) و پنتورپازول (پروتونیک).
استفاده طولانی مدت از مهارکننده‌های پمپ پروتون، به ویژه در دوزهای بالا، ممکن است خطر ابتلا به شکستگی‌های ران، مچ دست و ستون فقرات را افزایش دهد. در مورد مصرف این داروها برای درمان گاستریت با پزشک معالج خود صحبت کنید.
آنتی اسیدها که اسید معده را خنثی می کنند نیز در درمان ورم معده به صلاح دید پزشک معالج تجویز می‌شوند. آنتی اسید ها اسید معده موجود را خنثی می کنند و می‌توانند باعث تسکین درد شوند. عوارض جانبی می‌تواند شامل یبوست یا اسهال باشد.
درمان ورم معده به شیوه خانگی
علاوه بر درمان ورم معده با داروها شیمیایی، شما می‌توانید یا انجام برخی از کارها و اقدامات قدم مهمی در درمان گاستریت بردارید، ازجمله:
- خوردن وعده‌های کوچک‌تر غذا. اگر شما در دچار سوء هاضمه هستید، خوردن وعده‌های کوچک‌تر و بیشتر غذا می‌تواند به کاهش اثرات اسید معده کمک کند.
- اجتناب از خوردن غذاهای محرک. اجتناب از غذاهایی که معده شما را تحریک می کنند، به خصوص آنهایی که تند، اسیدی، سرخ شده یا چرب هستند.
- اجتناب از خوردن الکل. الکل می‌تواند لایه مخاطی معده را تحریک کند. پس از خوردن آن جدا خودداری کنید.
- تغییر در مصرف نوع داروها. اگر از داروهای ضد درد استفاده می‌کنید که خطر ابتلا به گاستریت را افزایش می‌دهند، از پزشک خود در مورد گزینه‌های دارویی دیگر که اثرات جانبی کمتری دارند، سؤال بپرسید.
- خوردن برخی از میوه‌ها برای درمان گاستریت مفید هستند، مصرف زنجبیل (خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی دارد)، توت فرنگی (خاصیت ضد اکسیدانی و حاوی مواد فنلی جهت درمان التهاب معده)، بابونه؛ ریحان، نعنا و … برای درمان ورم معده به روش طب سنتی مفید است.
عوامل خطر
عواملی که خطر ابتلا به گاستریت را افزایش می‌دهد عبارت‌اند از:
عفونت باکتریایی. گرچه عفونت با هلیکوباکتر پیلوری یکی از رایج‌ترین اختلالات گوارشی در سراسر جهان است، تنها برخی از افراد مبتلا به اختلالات دستگاه گوارش هستند. پزشکان معتقدند آسیب‌پذیری باکتری ممکن است ژنتیکی باشد یا ناشی از انتخاب بد شیوه زندگی مانند سیگار کشیدن و رژیم غذایی باشد.
افزایش سن سالمندان دارای خطر بیشتری برای ابتلا به ورم معده میشود.
مصرف الکل بیش از حد الکل می‌تواند باعث تخریب و تخریب معده شما شود که باعث میشود معده شما به اسید گوارشی آسیب پذیرتر شود. الکل بیش از حد، احتمال دارد علت ورم معده حاد باشد.
استرس. استرس شدید ناشی از جراحی عمده، آسیب، سوختگی یا عفونت شدید می‌تواند علت ورم معده حاد باشد.
عوارض
گاستریت بدون درمان، ممکن است به زخم معده و خونریزی معده منجر شود. به ندرت، بعضی از انواع گاستریت مزمن ممکن است خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهند. اگر علائم و نشانه‌های شما بهبود نیافت، به پزشک خود اطلاع دهید. انواع خاصی از ورم معده، از جمله ورم معده آتروفیک اتوایمیون و ورم معده H. pylori، می‌تواند اثر بخشی توانایی بدن برای جذب آهن از خون را کاهش دهد. در گاستریت آتروفیک اتوایمیون، این حالت می‌تواند بر جذب ویتامین B12 تاثیر بگذارد. هر دو نوع می‌توانند فرد را مبتلا به کم خونی کند.
پیشگیری از عفونت H. pylori
مشخص نیست که چگونه H. pylori پخش میشود، اما شواهدی وجود دارد که می‌توان آن را از فرد به فرد یا از طریق مواد غذایی و آب آلوده انتقال داد. شما می‌توانید با شستن دست‌های خود با آب و صابون و خوردن غذاهایی که به طور کامل پخته شده‌اند اقدام به محافظت از خود در مقابل عفونت‌ها، مانند H. pylori کنید.
منابع:
سلام. امیدوارم که حالتون خوب باشه.
ببخشید ایا ورم معده باعث تأخیر در تخلیه معده میشه؟
سلام تاخیر در تخلیه معده سبب ورم معده می شود
سلام من بالای نافم زیر دنده هام درد میکنه بیشتر شب ها و بعضی از ساعات روز و نبض میزنه یهو میگیره و ول میکنه شکمم هم صدا میده
مشگل از چی هست ؟
ممنوتم از سایت خوبتون
سلام حالتون خوبه ببخشید من ورم معده دارم با میکروب ترش میکنم و دهانم حالت اسیدی میشه و زبانم باردار میشه زود گرسنگه میشم و زود سیر میشم مواقعی که داروهای اشتها اور میخورم معدم خیلی بهتر میشه ترش نمیکنم دیگه ایا بنظرتون معدم تاخیر در تخلیه داره؟ چون داروهای اشتها معده رو زود خالی میکنه
سلام وقتتون بخیر
من حدود ۱۰ روزه که معده درد شدید دارم و گلوم خشک میشه . گاز معده زیادی دارم که گلوم رو زخم مبکنه و همچنین تنگی نفس دارم .قرص پنتوپرازول و فاموتیدین مصرف کردم ولی بهتر نشدم . آیا طول درمانش بیشتر از ۱۰ روزه یا اینکه چون بهتر نشدم باید مجددا به پزشک مراجعه کنم ؟ ممنون
سلام من چندین سال سوزش معده وسینه دارم وورم معدوزخم معده ویبوست هم هستم لطفا راهنمایی نمایید مشکل من چه هست؟
سلام خانم دکترمن شکمم بادمیکنه وسمت راست قفسه سینه ام هم دردشدیدی میکنه هنگام نفس کشیدن مخصوصاشب برنج هم که می خورم تشدید میشود.قبلاهم فکرمیکردم آسم دارم رفتم متخصص داخلی وآزمایشاتی گرفت که ایشون استادپزشکی هستن.گفتن ازریه هات نیست.ودوباره اینجوری شدم که بازدکتررفتم که آزمایش گرفت گفت زخم معده ای دارودادخوب شدم الآن دوباره همونجوری شدم بایدچیکارکنم.
سلام بايد اندوسكوپي كنبد و دوباره از نظر زخم معده بررسي شيد ممكنه عود كرده باشه
سلام وقت شما بخیر
اسدالله جعفری از افغانستان، ۲۵ سالمه
من حدودا ۸ ماه میشه مشکل h.pylori پیدا کردم ، رفتم دکتر، و دکتر برام قرص های آموکسی سلین و متروندازول سفارش کردن، بدون آزمایش اندسکوپی، چون در شهرستان ما امکانات بهداشتی به شدت پایین هستن و ۱۴ روز استفاده کردم ولی نتیجه ای نداد، و حالا معده ام ورم کرده و سوهاضمه ای شدید دارم، و بعضی وقتا شب ها از خواب بیدار میشم و سرم حمله میاره
از نظر شما آیا زمان زیاد شده تا برم دکتر و قابل معالجه هستن؟
زیاد استرس دارم بابت این مشکل
ممنون میشم از رهنمای های تون
سلام وخسته نباشید من میکروب معده باورم معده داشتم که بعد از دوره درمان دکتر گفت میکروب رفته فقط یکم ورم مونده دوباره قرص داد خوب شدم بعد از دوماه این درد برگشته رفتم دکتر رفته مسافرت قبلا قرص اس امپرازول وکپسول رهش با بیسموت بهم میداد الان نیستش نمیدونم چه قرصی بخورم دردم هم زیاد شده زیر قفسه سینه
سلام. من از دو هفته پیش رفلاکس معده و سوزش در ناحیه مری داشتم که شروع کردم به خوردن پنتاپرازول 40 صبح ناشتا. بعد از مصرف حدودا یک هفته رفلاکسم بهتر شد ولی الان چند روز وقتی غذا میخورم معده ام سنگین وشکمم بزرگ میشه و نفخ و باد شکمم بیش از حد میشه و الان چند روزه که هر 12 ساعت قرص فاموتیدین 20 میخورم.
سلام خسته نباشید من 40 سال دارم واز مدت خیلی زیاد که مشکل يبوست دارم و دکتر هم زیاد رفتم ولی درمان نشدم و به تازگی هم سر دلم ورم میکنه خواستم راهنمایی کنید ممنون میشم
با سلام وخسته نباشید حانم ۵۴ سااه هستم اسبد معده ام زیاد است وسمت چپ می خوابم درد معده دارم وشیرینی جات هم می خورم نرش می کنم با تشکر
سلام من شیش ماه پیش معدم میکروب داشت بعد از مصرف دوره درمان خوب شدم بعد از یک ماه دوباره درد شروع شد رفتم دکتر اس امپرازول وکپسول رهش بهم داد الان چهار ماه مصرف میکنم ولی باز هم درد دارم دکتر میگه ورم معدس ولی بهتر شده ولی من هنوز درد دارم مخصوصا اگه کار سنگین باشه
سلام اگه دوباره درد و علائم داريد بايد اندوسكوپي محدد انجام بديد
سلام عرض ادب خانوم دکتر من اندوسکپی دادم گاستریت معده دارم..ودرحال مصرف دارو هستم…مشکلم درد سینه وتپش قلب هست لطفا راهنمایی کنید
سلام ببخشید بنده التهاب معده دارم و هلیکوباکتری
کمی ترش میکنم و زود گرسنگه میشم و زود سیر میشم و دهانم حالت اسیدی میشه و
دهانم بو میده علت چیه 🙏🙏
سلام بدليل همين التهاب معده و هليكوباكتر معدتونه
سلام
من به خاطر درد معده و احساس سنگینی وهضم نشدن غذا به متخصص گوارش مراجعه کردم که دکتر بعد از اندوسکوپی و تشخیص عفونت و ورم معده داروهای اسمپرازول و تتراسایکلین و مترونیدازول و بیسموت تجویز کردن ولی الان سه چهار روز از اتمام دارو هام میگذره ولی هنوز احساس درد معده دارم باید چکار کنم؟ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام خسته نباشيد
من حدود چند ساله مشكل معده دارم ي دكتر سنتي گفتن ورم معدس البته ي دوره امپرازول خوردم بهتر بود الان چهار ماهه بعد از اينكه كرونا گرفتم و داروهاشو مصرف كردم باز مشكلم شروع شده سر معدم ي حالت التهاب و درد داره ميشه راهنماييم كنيد
سلام من خانوم 23ساله هستم که درخواب بودم که یه دفعه معده ام تیر کشید ودرد ناگهانی همراه با درد شدید کمر وپهلو دچار شدم آیا بدون آندوسکوپی میتونم درمان بشم و برای درمان چه کار کنم
سلام دوست گرامی به متخصص داخلی مراجعه کنید تا با معاینه و در صورت نیاز سونوگرافی علت درد شما مشخص شود
سلام
۴روز پیش ابتدا سوزش معده شروع شد و روز بعدش حالت نفخ وسنگین شدن معده ودرد در شکم.به نظر شما این گاستریت هست؟؟
سلام من التهاب و ورم شدید معده دارم بطوریکه بعد ازخوردن غذا احساس میکنم یک سنگی در معده من وجود دارد و با اینکه کم غذا میخورم ولی این مشکل را هرچند ماه یکبار برای یک دوره می کشم درضمن سابقه این مریضی نزدیک به ۲۵ سال است و من ۴۶ سال سن دارم لطفا راهنمایی کنید.
سلام. آندسکوپی هلیکوباکتر پیلوری رو در معده تأیید کرد و متخصص 4نمونه آنتی بیوتیک در مدت 15روز برام تجویز کرد که مصرف کردم و مصرف چندماه امپرازول40 اما حالا دائم ورم معده و فشار زیر دنده هام رو دارم لطفأ راهنمایی بفرمایید۲
سلام و خسته نباشید
یه مدتی هستش که بعضی اوقات ترش میکنم سر معدم درد میگیره و همزمان این درد به جناق سینه و قسمت پشت شانه چپم و بعضی اوقات به فک هم میرسه..اب دهانم زیاد و شبا بالشت رو خیس میکنم.در حین شروع درد تنگی نفس هم باهاش میشم..ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام خسته نباشین من ۴ ماه ب صورت خیلی ناگهانی مشکل معده پیدا کردم
۲۹ سالمه
وقتی غذا میخورم سر دلم سفت میشه درد ندارم ولی سفتی و احساس گرفتگی سر دل دقیقا بعد غذا شروع میشه تا ۴ ساعت بعد غذا ک غذا از معدم خارج میشه باهامه ..با دراز کشیدن هم سرگیجه میگیرم موقه ی ک معدم پره دس و پام بی حس میشه …
لطفا راهنمایی کنین
سلام بايد اندوسكوپي بديد و از نظر هليكوباكتر معده بررسي شويد
اين علائمتون ميخوره به هليموباكتر معده
سلام من نه درد معده دارم نه هم سوزش البته شاید ماهی یه بار یه کم سوزش بزنه ولی معد وشکمم خیلی بزرگ شده نفخ وباد شکم هم خیلی دارم ممنون میشم راهنمایی کنید چه قرصی استفاده کنم
سلام
من چندسالی و رم معده دارم چند باری هم دکتر رفتم و متاسفانه از مصرف داروها درمان نشدم
حالا از پارسال ک به اتاق عمل رفتم وموقع به هوش اومدن آبمیوه بهم دادن بعد اون درد شدید معده گرفتم با مصرف قرص و مسکن کمی بهترم شدم ولی از پارسال همیشه معده درد دارم و رم معده ام شدیدتر شده و درد معده همیشه میزنه به پشتم
و کلا خوب نمیشه فقط دردش کمتر میشه و خیلی از غذاهای معمولی هم نمیتونم بخورم چون معده دردش زیاد میشه
ممنونم میشم راهنمایی و کمک کنید که چیکار کنم؟
سلام خسته نباشید ۲۰سالمه چندوقتی بود ک دچار رفلاکس معده و تنگی نفس میشدم و الان مدتیه ک شدیدتر شده احساس تنگی نفس دارم و حس میکنم توده ای ما بین گلو و معده ام وجود داره زیر سینه سمت راستم تیر میکشه مخصوصا وقتی دراز میکشم و معده ام ورم کرده وقتی شکمم خالی باشه سوزش معده میگیرم و وقتی پر یاشه نمیتونم خوب نفس بکشم خیلی کلافه شدم چند روزیه رژیم غذایی گرفتم ک غذاهایی ک مناسب نیست نمیخورم هر شب فاموتیدین ۴۰میخورم و ناشتا پنتوپرازول ۴۰ البته ۳روزه شروع کردم …تو این محدودیت های جاده ای ب دکتر دسترسی ندارم لطفا راهنمایی کنید
همیشه شکمم گاز میگیردوهمیشه آروق میزنم34سالمه و زنم از41و42بالانمیرودآیاکمبودوزنم به خاطر همین است دهانمم همیشه ازداخل جوش میزندچه کارکنم
با سلام و عرض ادب من مدتهاست مشکل معده دارم اندوسکوپی هم دادم گفتند التهاب معده و ورم معده دارم . بعد از غذاخوردن احساس سنگینی شدید میکنم نفخ هم دارم ولی با کوچکترین بی احتیاطی نفخ چند برابر میشه. اب هم که میخورم خیلی حالت بعدی توی معده دارم لطف کنید بگید چه دارویی مصرف کنم؟
سلام
خانم دکتر من خیلی وقته که تا یک غذا یا چیزی میخورم معده ام خیلی ورم میکنه و تیر میکشه بعضی وقتا هم روی دنده ام یه زخم سطحی احساس میکنم که میسوزه من پارسال بخاطر معده ام یک هفته بیمارستان بستری شدم آخرش هم چیزی تشخیص ندادن و اینکه من کیست هم دارم حالا نمیدونم ربط به کیست داره یانه
ممنون میشم راهنمایی کنین
با سلام. امیدوارم شما پزشکان بزرگوار همیشه سلامت و شاد باشید. لطف میکنین که جواب متقاضیان را می دهید. سپاس فراوان.
من گاستریت و التهاب معده با میکرب داشتم میترونیدازول و مبورین و بیسموت و پنتوپزوزل رو ۲۰ روز خوردم برخی روزهای آخر هیچ دردی نداشتم و پنتوپروزل رو الان ادامه میدم نزدیکه ۳ هفته ایت. درد خیلی خفیفی دارم.
اگه میکربم ریشه کن بشه دردم هم کلا برطرف میشه ؟ یعنی اینکه درد خفیفی دارم یعنی میکرب ریشه کن نشده ؟ چیکار کنم کلا درد معدم حذف بشه؟
معدم خیلی ورم .وترش وآروغ هم می زنم ومشکل یبوست هم دارم ودرد معده به قفسه سینه وپشت شانه می زنم راهنمایم کنید چکار کنم .با تشکر
سلام من هلیکو باکتر داشتم که با یه دوره دارو خوردن بعدش تست دادم منفی شد چند وقت بعد دچار اسید معده شدم یک هفته قبل بعد همین پریروز که بیدار شدم بشدت اشتاهمو از دست داده بودمو تب کردم بعد موقع نهار بعداز خوردن یه قاشق
خیلی معذرت میخوام در فاصله زمانی دو ساعت سی تا چهل بار استفراغ کردم میخواستم بدونم مشکل مال معدست یا نه میتونه کرونا باشه
سلام اين آزمايشات را انجام دهيد:
Cbc.diff esr crp ldh
Covid igm and igg
اگه منفي بود از كرونا نيست
بايد دوباره از نظر عود هليكوباكتر معده بررسي شويد
تست اوره تنفسي بديد و ترجيحا اندوسكوپي معده هم انجام بديد