بررسی کامل روش‌های درمان التهاب روده + نکات مهم

بررسی کامل روش‌های درمان التهاب روده 

توجه داشته باشید که درمان التهاب روده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا این بیماری کیفیت زندگی فرد را به طور جدی تحت تاثیر قرار می‌دهد. در نتیجه مراجعه به دکتر گوارش ضروری است.

در ادامه، مهم‌ترین روش‌های درمان التهاب روده بزرگ و کوچک را بررسی خواهیم کرد. 

درمان‌های دارویی 

درمان‌های دارویی با هدف کاهش التهاب، کنترل علائم و پیشگیری از عود بیماری تجویز می‌شوند. انتخاب دارو به نوع و شدت بیماری التهاب روده یا ورم معده، پاسخ بیمار به درمان‌های قبلی و تجربه عوارض جانبی بستگی دارد. 

در حالت کلی، مهم‌ترین قرص درمان التهاب روده عبارتند از:

آمینوسالیسیلات‌ها

آمینوسالیسیلات‌ها (5-ASA)، برای درمان کولیت اولسراتیو دیواره روده موثر بوده و به منظور جلوگیری از عود بیماری تجویز می‌شوند. این گروه از داروها، مستقیماً بر کاهش التهاب در دیواره روده و درمان التهاب روده تاثیر می‌گذارند و روند بهبودی بیمار را حفظ می‌کنند. دو مورد از قرص درمان التهاب روده از گروه آمینوسالیسیلات‌، عبارتند از:

• مسالازین 
• سولفاسالازین

این داروها، با عنوان بهترین قرص برای درمان التهاب روده شناخته می‌شوند. همچنین، برای درمان مراحل خفیف تا متوسط بیماری کولیت اولسراتیو نیز کاربرد دارند.

کورتیکواستروئیدها 

کورتیکواستروئیدها (Corticosteroids)، برای درمان متوسط تا شدید التهاب روده در دوره‌های کوتاه‌مدت کاربرد دارند. عوارض جانبی داروها شامل تهوع، سردرد و در موارد نادر، کاهش تعداد گلبول‌های سفید است. کورتیکواستروئیدها معمولاً به صورت خوراکی یا شیاف تجویز می‌شوند. انتخاب شکل دارو نیز به محل التهاب در روده بستگی دارد. 

رایج‌ترین داروهای این گروه را بررسی می‌کنیم:

• پردنیزولون
• بودزوناید 
• هیدروکورتیزون

نکته! مصرف این داروها در طولانی‌مدت، موجب بروز عوارضی مانند پوکی استخوان، دیابت و فشار خون می‌شوند. به همین دلیل مطابق دستورالعمل‌ پزشک آنها را مصرف کنید. 

داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی

این دسته از داروها، با کاهش فعالیت سیستم ایمنی، التهاب مزمن را در بیماری‌های التهابی روده کنترل می‌کنند. پزشک متخصص، داروهای سرکوب‌کننده را با هدف حفظ بهبودی و جلوگیری از عود بیماری تجویز می‌کند. 

مهم‌ترین داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی، عبارتند از:

• آزاتیوپرین
• سولفاسالازین 
• مرکاپتوپورین 
• متوترکسات

در بعضی موارد، مصرف این داروها با عوارضی مانند افزایش خطر عفونت‌ها، کاهش تعداد گلبول‌های خون و آسیب کبدی همراه است. از این رو، ارزیابی‌های منظم و آزمایش‌های دوره‌ای در طول درمان ضروری است.

داروهای بیولوژیک

داروهای بیولوژیک، معمولاً برای بیماران مقاوم به درمان‌های مرسوم یا ابتلا به التهابات شدید، تجویز می‌شوند. این داروها، پروتئین‌های التهابی را مورد هدف قرار می‌دهند. 

مهم‌ترین داروهای بیولوژیک برای درمان التهاب روده عبارتند از:

• اینفلیکسیماب
• آدالیموماب
• ودولیزومب
• گولیمومب
• اوستکینومب

این داروها، همچنین زمانی تجویز می‌شوند که داروهای سنتی، بر روند درمان بی‌تاثیر باشند. 

مهار‌کننده‌های جانوس‌کیناز 

مهار‌کننده‌های جانوس‌کیناز (JAK)، نوعی از آنزیم‌ها را در مسیرهای التهابی روده مهار می‌کنند. با این حال، این داروها نیز با عوارضی مانند افزایش خطر عفونت‌ها، افزایش سطح کلسترول و آنمی همراه هستند. 

مهم‌ترین داروهای مهار‌کننده‌های جانوس‌کیناز را همراه با توضیحات در جدول زیر آورده‌ایم:

این داروها، در واقع مسیر تولید مواد التهابی را مهار می‌کنند. سپس به مرور التهاب کاهش می‌یابد.

داروهای ضد اسهال

مهم‌ترین داروهای این گروه را بررسی می‌کنیم:

• لوپرامید
• بیسموت
• کائولین
• پکتین

نکته! داروهای ضد اسهال برای درمان التهاب روده تجویز نمی‌شوند. بلکه پزشک متخصص این داروها را برای کنترل علائم به بیمار تجویز می‌کند.

آیا درمان التهاب روده با جراحی امکان‌‍پذیر است؟

انجام جراحی، آخرین انتخاب پزشکان برای درمان این مشکل است. یعنی تنها در صورتی انجام می‌‌شود که درمان‌های دارویی پاسخ‌گو نباشند. یا اینکه بیمار با بروز عوارض جدی مانند انسداد روده، خونریزی شدید یا ایجاد فیستول و آبسه مواجه شود. 

روش‌های انجام این جراحی را در نوع اصلی بیماری کرون و کولیت اولسراتیو بیماری بررسی می‌کنیم:

• بیماری کولیت اولسراتیو؛ برداشتن کل روده بزرگ و رکتوم، درمان کاملاً قطعی
• بیماری کرون؛ برداشتن بخش‌های آسیب‌دیده روده و اتصال قسمت‌های سالم به یکدیگر، احتمال عود بیماری در بخش‌های دیگر روده

در حالت کلی، انجام جراحی‌ها به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کرده و نیاز مداوم به مصرف داروها را کاهش می‌دهند.

درمان التهاب روده در کودکان چگونه است؟

روش‌های درمان این بیماری در کودکان، تا حد زیادی مشابه بزگسالان هستند. با این تفاوت که دارودرمانی، متناسب با سن کودک و زیر نظر مستقیم و مستمر پزشک متخصص است.

مهم‌ترین مراحل درمان این وضعیت در کودکان عبارتند از:

• مصرف رژیم غذایی کم‌فیبر
• پرهیز از مصرف غذاهای چرب و تند
• مصرف داروهایی مانند مسالازین و پردنیزولون (کوتاه‌مدت)
• پیگیری وضعیت رشد کودک همزمان با بیماری

نکته! قبل از آغاز مصرف دارو، پزشکان متخصص بر تغذیه سالم و اصولی این کودکان تاکید می‌کنند.

بررسی روش‌های درمان خانگی التهاب روده

روش‌های خانگی با اینکه در روند درمان نقش دارند، اما به هیچ عنوان جایگزین درمان‌های پزشکی نیستند.

مهم‌ترین روش‌های درمان خانگی را بررسی می‌کنیم:

• پرهیز از محصولات لبنی؛ به ویژه در صورت عدم تحمل لاکتوز
• کاهش مصرف فیبر؛ برای بهبود علائم بیماری
• اجتناب از غذاهای چرب، تند و فرآوری‌شده؛ برای جلوگیری از تشدید علائم
• هیدراتاسیون مناسب؛ برای جلوگیری از کم‌آبی بدن
• مدیریت استرس؛ برای بهبود علائم (با تکنیک‌های آرام‌سازی مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفس عمیق)
• فعالیت بدنی منظم؛ برای بهبود عملکرد روده و استرس‌زدایی (انجام ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی)
• مصرف پروبیوتیک‌ها؛ برای ایجاد تعادل باکتری‌های مفید روده
• استفاده از داروهای بدون نسخه؛ برای کاهش علائم و جلوگیری از تشدید آنها

قبل از اعمال هرگونه تغییر در رژیم غذایی یا داروهای مصرفی، حتماً با پزشک متخصص خود مشورت کنید.

درمان التهاب‌های روده در طب سنتی چگونه است؟

در طب سنتی، مهم‌ترین اصل برای درمان این وضعیت توجه به تغذیه فردی است. برای مثال، مصرف موارد زیر در رژیم روزانه می‌توانند موثر باشند:

• آلوئه‌ورا؛ کاهش التهاب روده به دلیل خواص ضدالتهابی
• زردچوبه؛ اثرات ضدالتهابی به دلیل وجود کورکومین
• بابونه؛ کاهش علائم ورم روده به‌دلیل خواص آرام‌بخش و ضدالتهابی
• فیبر محلول؛ مانند پسیلیوم برای بهبود عملکرد روده

این روش‌های درمانی، به‌دلیل احتمال تداخل با روش‌های پزشکی برای همه افراد مناسب نیستند.

آیا التهاب روده درمان سریع و قطعی دارد؟

در حالت کلی، بیماری‌های التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو و کرون، درمان سریع و قطعی ندارند. زیرا این بیماری‌ها مزمن هستند و به مدیریت بلندمدت نیاز دارند.

با این حال، روش‌های درمان این بیماری‌ها بر کاهش میزان التهاب، کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی تمرکز دارند. برای مثال، مصرف بعضی از داروها، انجام جراحی و درمان‌های خانگی از این دست هستند.

چگونه از التهاب و ورم روده پیشگیری کنیم؟

از آنجایی که عوامل ژنتیکی و محیطی متعددی در بروز این بیماری‌ها نقش دارند، پیشگیری کامل از بیماری‌های التهابی روده (IBD) ممکن نیست. با این حال، امکان پیشگیری این وضعیت با انجام چند راهکار می‌تواند در این خصوص موثر باشد:

• ترک سیگار
• رژیم غذایی متعادل
• مدیریت استرس
• فعالیت بدنی منظم
• مصرف پروبیوتیک‌ها
• پرهیز از مصرف بی‌رویه داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی

برای کسب آگاهی بیشتر می‌توانید به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید.

برای درمان و تسکین التهاب روده به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

بهترین متخصص برای درمان التهاب روده دکتر گوارش است. این متخصص، با دانش عمیق در مورد ساختار و عملکرد دستگاه گوارش، علل بروز التهاب در روده را تشخیص داده و روش‌های درمانی لازم را به بیمار ارائه خواهد داد. همچنین، دکتر گوارش ضرورت جراحی برای التهاب روده را بررسی کرده و در صورت لزوم، بیمار را به جراح گوارش ارجاع می‌دهد.

برای دریافت نوبت و حضوری و آنلاین از بهترین متخصصین گوارش در سراسر ایران، به پلتفرم آنلاین نوبت‌دهی دکتردکتر مراجعه کنید.

منابع:

webmd.com

hopkinsmedicine.org

سوالات متداول درمان التهاب روده