علت سیاهی دور چشم چیست؟ چگونه آن را رفع کنیم؟

تیرگی و سیاهی دور چشم از مشکلات رایج در مردان و زنان است. سیاهی زیر چشم روی ظاهر نوجوانان، زنان و مردان اثر مستقیم می‌گذارد و سن آنها را بالاتر نشان می‌دهد. متاسفانه برطرف‌کردن سیاهی زیر چشم دشوار است و برای انتخاب بهترین روش باید با متخصص پوست مشورت کرد. در این مقاله از مجله دکتردکتر علت سیاهی چشم، روش‌های رفع و درمان آن را بررسی کرده‌ایم که مطالعه آن تنها ۵ دقیقه زمان می‌برد.

اگر تیرگی زیر چشم دارید و با وجود انجام برخی درمان‌ها هنوز موفق به رفع سیاهی‌ها نشده‌اید، مشکل خود را در قسمت دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید تا شما را راهنمایی کنیم.

منظور از سیاهی دور چشم چیست؟

سیاهی دور چشم زیر پلک مردان و زنان رخ می‌دهد که معمولا با پف همراه است. سیاهی دور چشم باعث می‌شود تا ظاهر چشم‌ها خسته و تیره دیده شود. اما فاکتورهای مختلفی وجود دارند که منجر به بروز سیاهی زیر چشم می‌شوند.افزایش سن، ژنتیک، خستگی و کم خوابی از مهم‌ترین عوامل سیاهی زیر هستند. همچنین قرار گرفتن زیر نور آفتاب در دراز مدت هم می‌تواند منجر به سیاهی زیر چشم شود. از این رو باید مراقبت‌های لازم را انجام داد تا از سیاهی زیر چشم کمتر شود.

علت سیاهی دور چشم

علت سیاهی دور چشم به یک مورد محدود نمی‌شود. پای عوامل مختلفی در بروز سیاهی زیر چشم و پف به میان می‌آید.

از جمله دلایل تیرگی دور چشم باید به موارد زیر اشاره کرد:

• خستگی
• سن
• خستگی چشمی
• انواع آلرژی‌ها
• کم‌آبی بدن
• مواجهه زیاد با نور خورشید
• عوامل ژنتیکی

در ادامه به توضیح هر کدام از این دلایل می‌پردازیم.

خستگی

خواب زیاد، خستگی بیش از حد یا خوابیدن در ساعات غیرمعمول، می‌توانند علت سیاهی دور چشم باشند. کم‌خوابی باعث کدر یا رنگ‌پریدگی پوست می‌شود؛ همچنین، بافت‌های تیره و عروق خونی زیر پوست را نمایان می‌کند. به این موارد می‌توان تجمع مایعات زیر چشم و پف کردن آن را هم اضافه کرد. سیاهی دور چشم در واقع می‌تواند همان سایه‌ پف‌های زیر چشم هم باشد. سیاهی زیر چشم در نوجوانان هم عموما به واسطه خستگی ناشی از سبک زندگی نامناسب و شب‌بیداری به وجود می‌آید.

سن

روند طبیعی پیری یکی دیگر از دلایل عمده تیرگی دور چشم است. هرچه سن بالاتر می‌رود، پوست نازک‌تر می‌شود. به موازات این اتفاق، چربی و کلاژن مورد نیاز برای حفظ خاصیت ارتجاعی پوست هم کاهش پیدا می‌کند. با کم‌شدن ویژگی کشسانی و نازک شدن پوست، عروق زیر پوست و در نتیجه سیاهی دور چشم، نمایان‌تر می‌شود.

خستگی چشم

خیره‌شدن به تلویزیون یا صفحه نمایش کامپیوتر برای مدت طولانی موجب خستگی زیاد چشم می‌شود. این خستگی می‌تواند باعث بزرگ‌شدن عروق خونی دور چشم شود و در نتیجه پوست اطراف چشم را تیره‌تر نشان می‌دهد.

انواع آلرژی

واکنش‌های آلرژیک و خشکی چشم هم می‌توانند منجر به سیاهی زیر چشم شوند. در هنگام واکنش آلرژیک، بدن به عنوان پاسخ ایمنی برای مقابله با باکتری‌های مضر، هیستامین ترشح می‌کند. هیستامین علاوه بر علائم ناراحت‌کننده‌ای مانند خارش، قرمزی و پف چشم، باعث می‌شود که عروق خونی گشاد و از زیر پوست نمایان‌تر شوند.

آلرژی باعث می‌شود که بیشتر نواحی اطراف چشم را مالش بدهید یا بخارانید. این اقدامات به بدتر شدن علائم، التهاب، ورم و پارگی عروق خونی منتهی می‌شوند. در نهایت هم به ایجاد سایه‌های تیره دور چشم کمک می‌کنند. در بسیاری از موارد، حساسیت علت تیرگی چشم نوازدان و کودکان هم به شمار می‌رود.

کم‌آبی بدن

کم‌آبی بدن از علت‌های رایج تیرگی و سیاهی دور چشم است. زمانی که بدن به مقدار کافی آب دریافت نکند، پوست زیر چشم کدر می‌شود و چشم‌ها نیز گود افتاده به نظر می‌رسند. این مسئله به دلیل نزدیکی چشم‌ها به استخوان اصلی و زیرین است.

مواجهه زیاد با نور آفتاب 

مواجهه زیاد با نور آفتاب باعث می‌شود، بدن مقادیر زیادی ملانین تولید کند. ملانین، همان رنگدانه‌ای است که در تعیین رنگ پوست نقش مهمی ایفا می‌کند. مواجه زیاد با نور آفتاب، به خصوص در نواحی صورت و چشم، باعث تیرگی رنگدانه‌های پوست دور چشم می‌شود.

عوامل ژنتیکی

سابقه خانوادگی هم در تیرگی و سیاهی دور چشم نقش دارد. صفات ژنتیکی می‌توانند در دوران کودکی ظهور پیدا کنند یا اینکه با افزایش سن بدتر یا به تدریج برطرف شوند. تمایل ژنتیکی نسبت به برخی بیماری‌ها مانند بیماری تیروئید هم می‌تواند باعث سیاهی دور چشم شود. در واقع، سیاهی دور چشم و تیروئید با هم رابطه دارند. برای درمان سیاهی زیر چشم ژنتیکی، باید ابتدا بیماری زمینه‌ای درمان شود. 

دلایل دیگر سیاهی دور چشم 

در کنار علائم گفته شده، علت سیاهی زیر چشم در جدول زیر آمده است:

سیاهی دور چشم در چه افرادی بیشتر دیده می‌شود؟

در حالی که سیاهی دور چشم می‌تواند در هر فردی بروز پیدا کند، اما در برخی افراد شایع‌تر است؛ از جمله:

• افراد مسن
• افراد مستعد به لحاظ ژنتیکی (افرادی دارای هیپرپیگمانتاسیون یا لکه‌های پوستی)
• افرادی غیر از نژاد سفید (پوست‌های تیره‌تر بیشتر مستعد ابتلا به لکه‌های پوستی هستند.)

اگر چه ممکن است خستگی، رایج‌ترین علت سیاهی و تیرگی دور چشم باشد، اما عوامل زیاد دیگری نیز در بروز این مشکل نقش دارند. در بیشتر موارد، سیاهی دور چشم جای نگرانی ندارد و نیازی هم به درمان‌های پزشکی نیست. اما اگر درباره اینکه چگونه دکتر پوست و مو به شما برای رفع این مشکل کمک می‌کند، نیاز به اطلاعات دارید، مطلب تخصص پوست و مو چیست مجله دکتردکتر را مطالعه کنید. 

درمان سیاهی دور چشم چگونه است؟

سیاهی و کبودی چشم به روش‌های خانگی و پزشکی مختلفی قابل درمان هستند. علت سیاهی دور چشم متفاوت است، اما می‌توان از طریق روش‌های مختلف مانند استفاده از کمپرس سرد، خواب کافی، انواع ماسک صورت و کرم‌های شیمیایی برای رفع سیاهی زیر چشم اقدام کرد. هر یک از روش‌های درمانی باید با توجه به نظر پزشک متخصص انجام شود تا نتیجه مطلوب‌تری را ایجاد کند. 

درمان‌های خانگی برای رفع سیاهی دور چشم

درمان سیاهی زیر چشم بستگی به علت اصلی آن دارد. با این حال، بعضی درمان‌های خانگی می‌توانند به برطرف شدن آن کمک کنند. 

 متداول‌ترین درمان‌های خانگی سیاهی زیر چشم عبارتند از:

• استفاده از کمپرس سرد
• خواب بیشتر
• بالا نگه‌داشتن سر هنگام خواب
• استفاده از چای کیسه‌ای
• آرایش دور چشم
• ماسک سیاه دور چشم خانگی

این موارد را بیشتر برای شما توضیح می‌دهیم.

استفاده از کمپرس سرد

کمپرس سرد به کاهش تورم و انقباض عروق گشاد شده کمک می‌کند. با این کار، پف زیر چشم کمتر و تیرگی دور چشم برطرف می‌شود. برای استفاده از این روش، چند قالب یخ را داخل پارچه‌ای تمیز بپیچید و روی چشم بگذارید. یک دستمال را با آب سرد مرطوب کنید و به مدت ۲۰ دقیقه روی پوست زیر چشم قرار دهید. با گرم شدن پارچه یا آب شدن یخ، این کار را دوباره تکرار کنید.

خواب بیشتر

جبران خواب نیز می‌تواند به کاهش تیرگی و سیاهی دور چشم کمک کند. کم‌خوابی باعث کدر یا رنگ‌پریدگی پوست می‌شود؛ در نتیجه تیرگی‌ها و سیاهی‌های دور چشم را نمایان‌تر می‌کند. برای جلوگیری از سیاهی دور چشم، سعی کنید خواب خود را تنظیم کنید و بین ۷ تا ۸ ساعت در شبانه‌‌روز بخوابید. تغییر سبک زندگی و سیاهی دور چشم رابطه مستقیم دارند. با زندگی منظم‌تر و تغذیه بهتر، پوست سالم‌تری داشته باشید.

بالا نگه داشتن سر هنگام خواب

اگرچه کم‌خوابی می‌تواند نقش مهمی در تیرگی و پف زیر چشم داشته باشد، اما گاهی شیوه خواب موجب سیاهی دور چشم می‌شود. سعی کنید هنگام خواب سر خود را با چند بالش بالا نگه دارید تا از تجمع مایعات زیر چشمی جلوگیری کنید.  

استفاده از چای کیسه‌ای

استفاده از چای کیسه‌ای سرد نیز می‌تواند به بهبود سیاهی دور چشم کمک کند. چای دارای کافئین و آنتی‌اکسیدان است و باعث بهبود گردش خون می‌شود؛ عروق خونی را منقبض و از تجمع مایع زیر چشم جلوگیری می‌کند. جهت استفاده دو کیسه چای سیاه یا سبز را به مدت ۵ دقیقه در یک فنجان آب گرم خیس کنید. سپس به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در یخچال بگذارید تا خنک شود. پس از خنک‌شدن، کیسه چای را برای مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه روی چشم بسته بگذارید. بعد از برداشتن کیسه چای، چشم‌ها را با آب سرد بشویید.

آرایش دور چشم

آرایش نمی‌تواند به از بین بردن سیاهی دور چشم کمکی کند؛ اما می‌توانید با آرایش، سیاهی دور چشم را موقتا محو کنید. انواع کانسیلرها  برای محو کردن تیرگی گوشه چشم مفید هستند. برخی لوازم آرایشی می‌توانند علائم را بدتر کنند و موجب بروز واکنش‌های آلرژیک شوند. در صورت بروز هر گونه علائمی، استفاده از لوازم آرایشی را متوقف و به پزشک مراجعه کنید.

ماسک سیاهی دور چشم خانگی

این ماسک ناحیه زیر چشم شما را آبرسانی می‌کند و بر روی تیرگی‌ها هم اثر می‌گذارد. برای درست‌کردن ماسک باید ۱ قاشق چای‌خوری روغن بادام شیرین و ۱ قاشق چای‌خوری عسل را مخلوط کنید. در هر مدت زمانی که دوست دارید، آن را روی پوست بمالید و بگذارید بماند. سپس به آرامی آن را با آب لوله‌کشی بشویید. ۲ بار در هفته از این ماسک استفاده کنید.

درمان‌های پزشکی برای رفع سیاهی دور چشم

برای درمان سیاهی و تیرگی دور چشم، راه‌حل‌های موثرتر و پایدارتری نیز در دسترس است. برخی از روش‌های درمانی متداول عبارت‌اند از:

• استفاده از لایه‌بردارهای شیمیایی برای کاهش رنگدانه
• عمل جراحی لیزر برای لایه‌برداری و سفت کردن پوست
• خالکوبی پزشکی برای تزریق رنگدانه درون پوست
• استفاده از پرکننده‌ بافت برای پنهان‌کردن عروق خونی و رنگدانه‌های تیره
• برداشتن چربی اضافی
• رفع سیاهی دور چشم با تزریق فیلر، چربی یا ژل مصنوعی

قبل از اینکه هر کدام از گزینه‌های درمانی فوق را انتخاب کنید، بهتر است که با دکتر پوست مشورت کنید. اغلب درمان‌های تهاجمی و عمل‌های جراحی، پر هزینه و دردناک هستند و بهبودی آنها نیاز به زمان طولانی دارد.

استفاده از کرم برای رفع سیاهی دور چشم

برای رفع تیرگی دور چشم می‌توان از کرم‌های مخصوص استفاده کرد. کرم‌های ضد آفتاب با SPF مناسب و کرم مخصوص دور چشم می‌توانند به شفاف شدن و رفع تیرگی چشم‌ها کمک کنند. کرم دور چشم برای برطرف کردن انواع تیرگی و کبودی زیر چشم قابل استفاده هستند. این کرم‌ها باید با توجه به میزان تیرگی زیر چشم مصرف شوند و به طور معمول دو بار در طول روز تجویز می‌شوند.

مصرف ویتامین های تقویت کننده پوست

گودی و سیاهی دور چشم می‌تواند به دلیل کمبود انواع ویتامین‌های ضروری بدن رخ دهند. با مصرف برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی، علاوه بر اینکه پوست شفاف‌تر و بهتری دارید، می‌توانید به رفع تیرگی زیر چشم هم کمک کنید. ویتامین‌های ضروری و مفید برای پوست اطراف چشم شامل ویتامین‌های E، C، A و گروه B می‌شوند. این نوع ویتامین‌ها برای محافظت در برابر رادیکال‌های آزاد و رطوبت رسانی عمیق پوست موثر هستند. 

اصلاح رژیم غذایی برای درمان تیرگی زیر چشم

رژیم غذایی تاثیر مستقیمی ‌بر سلامت پوست و زیبایی افراد دارد. هرچه از میوه‌ها و سبزیجات بیشتری در طول روز مصرف کنید، میزان فیبر بیشتری دریافت خواهید کرد. با اصلاح رژیم غذایی و جای دادن انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌توانید گردش خون خود را بهبود دهید و از تیرگی زیر چشم هم جلوگیری کنید. همچنین مصرف انواع دمنوش‌های گیاهی و رژیم غذایی کم نمک می‌توانند به بهبود وضعیت تیرگی اطراف چشم کمک کنند. 

به گفته lirema:

کبودی‌ها به طور مثبت تحت تأثیر ویتامین C اضافی قرار می‌گیرند. این ویتامین به تقویت و ضخیم شدن دیواره رگ‌های خونی کمک می‌کند و در نتیجه بهبود سیاهی را تسریع می‌کند. میوه‌ها و سبزیجات غنی از ویتامین C مصرف کنید؛ لیمو، پرتقال، زغال اخته، کلم بروکلی، سیب زمینی منابع ویتامین سی هستند. اگر توانایی تغییر رژیم غذایی خود را ندارید، می‌توانید از مکمل‌های خالص ویتامین C استفاده کنید.

مراجعه به متخصص را دست‌کم نگیرید

چنانچه گفته شد، برای بسیاری از افراد، تیرگی و سیاهی دور چشم موقتی یا نشانه‌ روند طبیعی پیری یا کم‌خوابی است. اگرچه روش های خانگی و پزشکی متعددی برای درمان سیاهی زیر چشم وجود دارد، اما این مشکل به طور معمول علامت هشداردهنده‌ای نیست. با‌ این‌ حال، در صورت تغییر تدریجی و بدتر شدن تیرگی یا تورم دور چشم، بهتر است به یک متخصص پوست و مو و زیبایی مراجعه کنید. برای دریافت نوبت ملاقات با بهترین پزشکان می‌توانید از سیستم نوبت دهی اینترنتی سایت دکتردکتر هم کمک بگیرید. اگر درباره علت سیاهی دور چشم و نحوه درمان آن سوالی دارید، آن را در قسمت نظرات ثبت کنید؛ در اسرع وقت پاسخگوی شما عزیزان هستیم.

منابع:

healthline.com/health/dark-circle-under-eyes

lirema.com/the-bruise-under-the-eye-how-to-heal-it-faster/

سوالات متداول سیاهی دور چشم